မုန္႔တီလို႔ေျပာလိုက္ရင္ မႏၱေလးကက်ံဳးၿမိဳ႕ရိုးႀကီးကို မ်က္စိထဲတန္းျမင္သလိုမ်ိဳး မုန္႔တီကိုလည္း မႏၱေလးနဲ႔ခ်က္ခ်င္းတြဲဖက္ျမင္တတ္ၾကတယ္။ တျခားၿမိဳ႕ေတြမွာ မုန္႔တီ၊ နန္းႀကီးသုတ္ စတဲ႔ အမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေခၚေပမယ့္ မုန္႔တီ နဲ႔ မႏၱေလးကုိ ခဲြျခားမရပါဘူး။ မႏၱေလးၿမိဳ႕ကို ခဏတျဖဳတ္လာလည္တဲ့ ဧည့္သည္အားလံုးနီးပါးဟာ မႏၱေလးမုန္႔တီကို တခုတ္တရစားၿပီးမွ ျပန္ေလ့ရွိၾကတာ အစဥ္အလာတခုလိုပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ မႏၱေလးၿမိဳ႕မွာ မုန္႔တီကို ဘယ္အခ်ိန္ကတည္းက စတင္စားသံုးခဲ့ၾကလဲဆိုတဲ့ အေထာက္အထားကို္ေတာ့ အခုခ်ိန္မွာ ရွာမေတြ႔ရေတာ့ပါဘူး။ အသက္ ၈၀ ေက်ာ္ အဘိုးအဘြားေတြကို ေမးၾကည့္တဲ့အခါမွာလည္း မုန္႔တီဆိုတာ သူတို႔ကေလးဘ၀ကတည္း အစဥ္အဆက္စားသံုးခဲ့ၾကတာျဖစ္တယ္လို႔ ျပန္ေျဖတတ္ၾကတယ္။ ဟိုးအရင္္အခ်ိန္ေတြကေတာ့ မန္းသူမန္းသားေတြဟာ ၾကက္သား၊၀က္သားအစံုထည့္ထားတဲ့ ၾကက္သား၀က္သားမုန္႔တီကို စားခဲ့ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း အသားစံုထည့္ၿပီး အသားစံုမုန္႔တီအျဖစ္ စားၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႔ေခတ္မွာေတာ့ မုန္႔တီဆိုင္အမ်ားစုဟာ ၾကက္သားနဲ႔ငါးဖယ္ကိုသာ အဓိကသံုးၾကပါေတာ့တယ္။ တခ်ိဳ႕မုန္႔တီဆိုင္ေတြကေတာ့ အမဲအေၾကာကိုပါ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳပါတယ္။ အရသာရွိလွတဲ့ မႏၱေလးမုန္႔တီျဖစ္ဖို႔ ပဲမႈန္႔ေကာင္းေကာင္း၊ ဆီသန္႔သန္႔နဲ႕ခ်က္ထားတဲ့ ဆီ၀ါဆီနီေတြ အဓိကလိုအပ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ငံျပာရည္ေကာင္းေကာင္းေပါ့။ ဒီလိုအဆာပလာေတြအားလံုးစံုၿပီဆိုရင္ေတာင္ မန္းေလးမုန္႔တီမျဖစ္ေသးပါဘူး။ မုန္႔တီအတြက္ အဓိကအသက္လို႔ ေျပာလို႔ရတဲ့ မုန္႔တီဖတ္လိုပါေသးတယ္။ မုန္႔တီဖတ္ကိုလည္း ဆိုင္တိုင္းကအလြယ္တကူ၀ယ္လို႕မရႏိုင္ပါဘူး။ မုန္႔သားေကာင္းျပီးအိစက္မႈရွိတဲ့ ဆိုင္ေတြကသာ ၀ယ္ယူသံုးၾကတာပါ။ ဒီေနရာမွာ မဆိုင္တာတခုကို ညႇပ္ေျပာရရင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က မႏၱေလးမုန္႔တီေရာင္းခ်ေပးေနတဲ့ နာမည္ႀကီး မုန္႔တီဆိုင္တခ်ိဳ႕ကေတာင္ မႏၱေလးမုန္႔တီဖိုေတြက နန္းႀကီး၊ နန္းလတ္၊ နန္းေသးမုန္႔တီဖတ္ေတြ ကို ေအာ္ဒါမွာၾကရတယ္။ ဒီေလာက္အထိ မန္းမုန္႔တီဖိုေတြ ဟာ ေအာင္ျမင္ၾကတယ္။ မုန္႔တီဖတ္မွာမွ နန္းႀကီး၊ နန္းလတ္၊ နန္းေသး၊ ေခါက္ဆြဲျပားဆိုၿပီး အစားစားရွိတဲ့အနက္ မႏၱေလးသူ မႏၱေလးသားေတြဟာ နန္းႀကီးမုန္႔တီကိုပဲ မက္မက္စက္စက္ စားတတ္ၾကတယ္။ နန္းႀကီးမုန္႔တီဆိုတာ တယ္လီေနာဖုန္းဆင္း ကတ္ေၾကညာထဲကလို မုန္႔တီဖတ္ေလးေတြကိုေခၚတာမဟုတ္ပဲ သာမာန္လူတေယာက္ရဲ႕ လက္သန္းလံုးေလာက္ပမာဏရွိတဲ့ ဆန္မုန္႔တီဖတ္ကို ေခၚတာပါ။ နန္းလတ္ကေတာ့ အလြယ္တကူျမင္ေအာင္ေျပာရရင္ ၿမီးရွည္ဖတ္လိုပါ။ နန္းေသးဆိုတာကေတာ့ မုန္႔ဟင္းခါးဖတ္ကိုေျပာတာေပါ့။ မႏၱေလးၿမိဳ႕မွာ နာမည္ႀကီးတဲ့ မုန္႔တီဆိုင္ေတြအမ်ားၾကီးရွိတယ္။ မုန္႔တီဆိုင္ေတြမ်ားသလို မုန္႔တီေတြရဲ႕ အရသာေတြဟာလည္း တဆိုင္နဲ႔တဆိုင္မတူၾကပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ဆိုင္ေတြက မုန္႔တီကို ခ်က္ဟင္းနဲ႔၊ တခ်ိဳ႕က ငါးအႏွစ္နဲ႔၊ တခ်ိဳ႕က အမဲအေၾကာနဲ႔ သူ႔တို႔ ကိုယ္ပိုင္ပံုစံေတြနဲ႔ ျပင္ဆင္ၾကတယ္။ ဟင္းရည္ကိုလည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းပါပဲ။ တဆိုင္နဲ႔တဆိုင္မတူၾကပါဘူး။ မႏၱေလးၿမိဳခံ မုန္႔တီခ်စ္သူအမ်ားစုကေတာ့ ဘယ္ဆိုင္က ဘယ္လိုစတိုင္မ်ိဳးရွိတယ္ဆိုတာ သိထားၾကၿပီးသားပါ။ မႏၱေလးၿမိဳ႕နဲ႔ မုန္႔တီဟာ အမွန္တကယ္ခြဲမရသလို မႏၱေလးၿမိဳ႕ခံေတြနဲ႔ မုန္႔တီဟာ တသားတည္းက်ေအာင္ နီးကပ္လြန္းလွပါတယ္။ မႏၱေလးၿမိဳ႕သူ အမ်ားစုဟာ မုန္႔တီကို အိမ္မွာပဲ ထမင္းစားေရေသာက္လုပ္စားတတ္ၾကတယ္။ အခ်ိန္မေရြးမုန္႔တီလုပ္စားႏိုင္ဖို႕ ဆီခ်က္ခ်က္ထားျပီး ပဲမႈန္႔ အဆာပလာေတြကို အိမ္မွာအသင့္ေဆာင္ထားတတ္ၾကတယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ နာမည္ၾကီးေနတဲ့ မုန္႔တီဆိုင္အမ်ားစုမွာ မုန္႔တီတစ္ပြဲကို ၁၂၀၀ က်ပ္ကေန ၂၀၀၀ က်ပ္အထိ ေပးရပါတယ္။ မႏၱေလးၿမိဳ႕ခံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ တျခားၿမိဳ႕ကလာေရာက္လည္ပတ္တဲ့ ဧည့္သည္ေတြကို မုန္႔တီဆိုင္ေတြမွာ တခုတ္တရလိုက္လံဧည့္ခံတတတ္ၾကတယ္။ ဧည့္ခံရင္းလည္း မႏၱေလးမုန္႔တီရဲ႔ နာမည္ေက်ာ္ၾကားပံု ဂုဏ္သတင္းေတြအေၾကာင္းကို အားရပါးရေျပာျပတတ္ၾကတယ္။ ၿမိဳ႕ခံ မုန္႔တီအရူးအမူးႀကိဳက္သူေတြကေတာ့ မနက္တိုင္း မုန္႔တီမစားရမေနႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္တတ္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ မုန္႔တီဆိုင္တဆိုင္ထဲကိုပဲ အစြဲအလမ္းထားျပီး သစၥာရွိရွိစားတတ္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဆိုင္ေပါက္ေစ့အရသာခံရေအာင္ တစ္ဆိုင္ခ်င္းလွည့္စားတတ္ၾကတယ္။ မႏၱေလးၿမိဳ႕မွာ ဟိုတုန္းကတည္းကဖြင့္ခဲ့ျပီး ဒီေန႔အခ်ိန္ထိဖြင့္လွစ္ေနဆဲ မူလလက္ေဟာင္း မုန္႔တီဆိုင္ေတြကေတာ့ စိုးစိုးမုန္႔တီ၊ ေဒၚသန္းျမမုန္႔တီ၊ မလြန္ေဒၚေသာင္းစိန္မုန္႔တီ၊  ေဒၚေတာမုန္႔တီ၊ ႀကီးေတာ္ေခြး မုန္႔တီ၊ စိန္ပန္းမုန္႔တီနဲ႔ ခုိေတာင္ မုန္႔တီတို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ သည္ဘက္ေခတ္ မႏၱေလးၿမိဳ႕မွာေတာ့ မုန္႔တီဆိုင္အသစ္ေတြဟာ အလွ်ိဳလွွိ်ဳ ထြက္ေပၚေနၾကတယ္။  တခ်ိဳ႕လက္ဖက္ရည္ ဆိုင္ႀကီးေတြကလည္း မႏၱေလးမုန္႔တီကို အလြယ္တကူေရာင္း ခ်လာၾကပါျပီ။ မုန္႔တီ ရဲ႕ ထူးျခားတဲ႔ အရသာက မုန္႔ဖတ္ရဲ႕ အဆိမ့္၊ ပဲမႈန္႔ရဲ႕ အနံ႔အရသာ၊ ဆီ၀ါရဲ႕ အဆင္ေျပမႈေတြေပၚမွာ မူတည္တယ္။ အခ်ိဳ႕အရပ္ေတြဟာ သူ႔ေဒသ ေရ ေျမေပၚ အမွီျပဳၿပီး အရသာ ကြာတယ္ဆုိတာလုိပဲ မုန္႔တီ အရသာစစ္စစ္ကုိ မႏ ၱေလးမွာသာ ခံစားလုိ႔ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာမုန္႔တီစားတဲ့ မႏၱေလးၿမိဳ႕ခံေတြအေၾကာင္း နည္းနည္းျဖည့္ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕ခံတခ်ိဳ႕ကေတာ့ မုန္႔တီျပင္ေပးတဲ့လူကိုေရြးတယ္။ လက္နဲ႔ ပယ္ပယ္နယ္နယ္ နယ္ဖတ္ေက်ြးတာကုိ သေဘာက်တယ္။ ဆိုင္မွာပဲတစိမ့္စိမ့္အရသာခံျပီးစားတတ္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ မုန္႔တီသုပ္ထဲကို ထမင္းျဖဴေလးေရာထည့္ၿပီး ျမန္မာဆန္ဆန္ လက္နဲ႔အားရပါးရ နယ္စားခ်င္ၾကပါတယ္။ ဒီလိုစားလိုသူေတြကေတာ့ မုန္႔တီကို ပါဆယ္သာထုပ္သြားေလ့ရွိတယ္။ ေသခ်ာတာတခုကေတာ့ မႏၱေလးမုန္႔တီကို စားျပီးသြားတဲ့အခါမွာလည္း လွ်ာေပၚမွာ စိတ္ေက်နပ္စရာအရသာ၊ ခံစားခ်က္တစ္ခုက သိသိသာသာထင္က်န္ရစ္ေစရစ္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ “စားၿပီးရင္လည္း ထပ္စားခ်င္တုန္းပဲ” ဆိုတဲ့ တေခတ္တစ္ခါက ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ ေၾကညာတခုထဲက စာသားလိုပါပဲ။ ေအးမြန္ရာျပည့္