ချင်းပြည်နယ်၊ မင်းတပ်မြို့မြောက်ဘက် မိုင် ၂၀ အကွာရှိ ပြည်သူ့ဆေးရုံအား အကြမ်းဖက် စစ်တပ်၏ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ၄ ဦးသေဆုံးပြီး ၁၅ ဦး ဒဏ်ရာရရှိသွားခဲ့သည် ဆိုသည့် သတင်းဆိုးကြီး ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

မြန်မာ့အကျပ်အတည်းအား နိုင်ငံတကာမှ ယခုလို ရေရှည် လျစ်လျူရှု၍ မည်သို့မျှ မရနိုင်လောက်အောင် တနေ့တခြား ပြင်းထန်လာနေပြီဖြစ်သည်။ ယင်းနှင့်အတူ တရုတ်-အမေရိကန် ပူးတွဲဖြေရှင်းနိုင်မည့် ရှားရှားပါးပါး အခွင့်အလမ်း ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်ကွန်ဂရက် အပါအဝင် နိုင်ငံရေးသတင်းများ ဝေဖန်ရေးသားနေသည့် The Hill အွန်လိုင်းဂျာနယ်တွင် ယခုလို ထောက်ပြ ‌ရေးသားလာခဲ့သည်။ ယင်းဆောင်းပါးသည် အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကန်၏ ဘီဂျင်းခရီးစဉ်နှင့်လည်း အချိန်ကိုက် ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ဘလင်ကန်၏ ခရီးစဉ်သည် တရုတ်-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး တိုးတက်ကောင်းမွန်လာရန် ရည်ရွယ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သော်လည်း မြန်မာ့အရေးအပေါ် ဘုံရပ်တည်ချက်တခု ထွက်ပေါ်လာရေးတွင် အပြန်အလှန် မယုံကြည်မှုများ၊ သံသယများနှင့် ပြည့်နှက်နေဆဲပင် ဖြစ်သည်။

တရုတ်သည် မြန်မာနှင့်ပတ်သက်၍ အမေရိကန်တို့ ဘာတွေကြံစည်နေလဲ ဆိုသည့်အပေါ် အတွင်းစိတ်တွင် သံသယရှိနေဆဲဟု ဘရွတ်ကင်း အင်စတီကျုမှ လေ့လာသူ ယွန်ဆန်က မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

နှစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် မြန်မာသည် ဘယ်ပုံဘယ်နည်း ဦးတည်နေသည်၊ အကြမ်းဖက်မှုများ ယခုထက်ပို၍ ပြင်းထန်လာနိုင်ခြင်း ရှိမရှိ၊ ပို၍ ဆိုးလာမည်ဆိုက အားလုံးအတွက် အကျိုးမရှိနိုင်၍ အနည်းဆုံး ဆွေးနွေးကြရတော့မည် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

ဧပြီ ၂၄ နှင့် ၂၆ ရက်အတွင်း ဘီဂျင်းတွင် ရောက်ရှိနေသည့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကန်သည် ၎င်း၏ ဆွေးနွေးမည့် အစီအစဉ်များထဲတွင် မြန်မာ့အရေးအား ဆွေးနွေးမည် ဖြစ်သည်ဟု အမေရိကန် အထက်တန်းအရာရှိကြီးတဦးက အတည်ပြု ပြောဆိုခဲ့ပြီးလည်း ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာသည် ကျရှုံးနိုင်ငံအဖြစ်သို့ ဦးတည်နေပြီ ဆိုသည်ကို ဒေသတွင်းရှိ လေ့လာသူအားလုံးက အထိတ်တလန့်နှင့် တညီတညွတ်တည်း ယူဆလာနေချိန်တွင် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်တို့ ဆွေးနွေးမည် ဆိုသည်က အပြုသဘောဆောင်သော အချက်ပြမှုပင် ဖြစ်သည်။ တော်လှန်ရေး တပ်ပေါင်းစုများသည် ပြီးခဲ့သည့်လများအတွင်း နယ်မြေစိုးမိုးနိုင်မှုတွင် တုန်လှုပ်အံ့ဩစရာ ကောင်းလောက်အောင် အသာစီးရလာသော်လည်း မည်သို့မည်ပုံ အုပ်ချုပ်သွားမည် ဆိုသည်နှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းပြတ်သားသော လုပ်ငန်းစဉ်မျိုး ချမပြနိုင်ဆဲ ဖြစ်နေသည်။

နှစ်နိုင်ငံစလုံးက မြန်မာနိုင်ငံတွင်း တည်ငြိမ်မှုရှိ‌ရေးကို အားသန်လျက်ရှိသည်ဟု ယွန်ဆန်က ဆိုသည်။

မြန်မာအရေးနှင့် ပတ်သက်ပြီး နှစ်နိုင်ငံအကြား ပဋိပက္ခ ဖြစ်လာနိုင်မှုကို ရှောင်ရှားနိုင်ရန်နှင့် လက်ရှိဆက်ဆံရေး ပို၍ ဆိုးမသွားစေရန် အနည်းဆုံး အတူတကွ လုပ်သွားနိုင်မည့် တစုံတရာကို ရှာနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းသွားကြလိမ့်မည်ဟု အလေးအနက် ယုံကြည်ကြောင်းလည်း ပြောခဲ့သည်။

တရုတ်သည် မြန်မာနှင့် နယ်စပ်ချင်း ကပ်နေ၍ အကြီးအကျယ် ဩဇာလွှမ်းမိုးနိုင်စွမ်းရှိနေပြီး သံတမန်ရေးအရလည်း အကာအကွယ် ပေးထားခဲ့သည်။ တဖက်တွင် အမေရိကန်သည် နိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား အကျဉ်းချထားမှုကို ရှုတ်ချ ပြစ်တင်ခဲ့ပြီး ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြခဲ့သူများအား အကြောက်တရား ဖြစ်ပေါ်လာအောင် အကြမ်းဖက် နှိမ်နင်းခဲ့မှုအတွက် စီးပွားရေးအရ ပိတ်ဆို့ အရေးယူထားသည်။

ထို့အတွက် မြန်မာအရေးတွင် တရုတ်နှင့် အမေရိကန်အကြား ပေါင်းစည်းနိုင်ဖို့ထက် ကွာဟမှုက ပို၍ ကြီးထွားနေသော်လည်း နိုင်ငံ၏လားရာသည် ရှေ့လျှောက် အခြေအနေ မကောင်းတော့၍ ပြောဆိုဆွေးနွေးပြီး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားဖို့ အရေးတကြီး လိုအပ်လာသည်။

ဘလင်ကန် ဘီဂျင်းသို့ မထွက်ခွာမီ ပြီးခဲ့သည့်အပတ်အတွင်း အမေရိကန် အထက်တန်း အရာရှိကြီးတဦးမှ အရှေ့တောင်အာရှ အထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် အကြမ်းဖက်မှုများ လျှော့ချနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းရေးအတွက် နှစ်နိုင်ငံစလုံး စိတ်ဝင်စားမှုတွင် တူညီနေကြောင်း သတင်းထောက်များကို ရှင်းပြခဲ့သည်။ မြန်မာနှင့်ပတ်သက်၍ မိမိတို့သဘောထား မည်သို့ရှိကြောင်း အရင်ချပြပြီး ထိုအထဲမှ တရုတ်နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်၍ရမည့် အနေအထားကို ဆက်ဆွေးနွေးသွားမည်ဟုလည်း ဆိုသည်။

လက်ရှိတွင် တရုတ်၊ ထိုင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံများနှင့် နယ်စပ်ခြင်း ထိတွေ့နေသော ဒေသများအား တော်လှန်‌ရေးတပ်ဖွဲ့ အသီးသီးက သိမ်းယူထားကြပြီး ဖြစ်သည်။ ယင်းနှင့်အတူ ဒေါ်လာ ဘီလီယံနှင့်ချီသော ကုန်သွယ်ရေး၊ ကယ်ဆယ်ထောက်ပံ့ရေးနှင့် လက်နက်သွင်းယူနိုင်မည့် လမ်းကြောင်းများ ထိန်းချုပ်သွားနိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။

အွန်လိုင်း ငွေလိမ်ဂိုဏ်းများသည်လည်း ၎င်းတို့ အတင်းအကျပ် ခေါ်ယူခိုင်းစေထားသည့် လူတသိန်းနှင့် အမေရိကန်နှင့် ကမ္ဘာတဝန်းရှိ လူများကို ပစ်မှတ်ထား လိမ်လည်နေကြပြီ ဖြစ်သည်။

အုပ်ချုပ်ရေး အတည်တကျမရှိဘဲ နိုင်ငံပြိုလဲသွားမည်ဆိုက လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ အသီးသီးက နိုင်ငံ နေရာအနှံ့အပြားကို ဝင်ရောက်ထိန်းချုပ်သွားနိုင်မည့် အန္တရာယ် ရှိနေသည်ဟု နိုင်ငံခြား ဆက်ဆံရေးကောင်စီ Council on Foreign Relations ၏ အကြီးတန်းသုတေသီ ဂျိုရှုဝါ ကာလန်ဇစ်က ပြောလာသည်။

လက်ရှိတွင် တော်လှန်ရေးတပ်များ အသာစီးရလာနေမှု၊ စီးပွားရေး၊ ကျန်းမာရေး ကဏ္ဍများ ပြိုလဲလိုက်လာနေမှုများကို ကြည့်၍ တရုတ်သည် ကသောင်းကနင်းဖြစ်လာမည့် အခြေအနေများကို သေချာပေါက် စိုးရိမ်မကင်း ဖြစ်လာနေသည်ဟု ဆိုသည်။ ထို့အတွက် ဘလင်ကန်သည် တရုတ်တို့နှင့် ဆွေးနွေးရမည့် အကြောင်းအရာများဖြစ်သော ဖန်တန်နော မူးယစ်ဆေးရည်၊ ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ရုရှားအား ထောက်ခံနေမှု လျှော့ချရေး၊ ထိုင်ဝမ် အရေးများထဲတွင် ဦးစားပေးမှု အသင့်အတင့် အနေအထားဖြင့် ပြောဆိုဆွေးနွေးမည်ဆိုက အမေရိကန်-တရုတ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မည့် အခွင့်အလမ်း ထွက်ပေါ်လာနိုင်သည်ဟုလည်း မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံ အချို့ကလည်း တော်လှန်ရေးဘက်မှ အောင်ပွဲခံလိမ့်မည်ဟု တိုး၍ ယုံကြည်လာနေကြသည်ဟု ဆိုသည်။

အမေရိကန် ငြိမ်းချမ်းရေး အင်စတီကျုမှ ဂျေဆန် တာဝါက အမေရိကန်နှင့် တရုတ်တို့ ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်နိုင်ရန်အတွက် မြန်မာရှိ အွန်လိုင်း ငွေလိမ်ဂိုဏ်းများအား နှိမ်နင်းရေးတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လမ်းပွင့်နေသည်ဟု ပြောသည်။

အမေရိကန်သည် ယခုအခါ တရုတ်အစား အွန်လိုင်း ငွေလိမ်ဂိုဏ်းများ၏ အဓိကပစ်မှတ်အဖြစ် ပြောင်းလဲလာနေပြီ ဖြစ်သည်။ တရုတ်နိုင်ငံသားများလည်း အတင်းအကျပ် ဖမ်းဆီးနှိပ်စက်ကာ ခိုင်းစေခံနေကြရသည်။ အဆိုပါ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများသည် နှစ်ဖက်ခွ၍ လုပ်ကိုင်နေကြသည်။

“နိုင်ငံ ယခုထက်ပို၍ မတည်မငြိမ် ဖြစ်လာနိုင်သည့် အခြေအနေတွင် စစ်တပ်သည် အားပျော့လာမှုနှင့်အတူ အကြမ်းဖက်မှုများ တိုး၍ ကျူးလွန်လာနေခြင်းနှင့် တရုတ်၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှုသည် သိသိသာသာ ပြောင်းလဲလာနိုင်သည့်အတွက် အမေရိကန် အနေဖြင့် မြန်မာအရေးကို ဆွေးနွေးရတော့မည်ဖြစ်သည်” ဟု ဂျေဆန် တာဝါက ပြောကြောင်း ရေးသားထားသည်။

လက်ရှိ ဘီဂျင်းတွင် ရောက်နေသော အန်တိုနီ ဘလင်ကန်သည် ဝမ်ယိ အပါအဝင် တရုတ် ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်များနှင့် ၆ နာရီနီးပါး မာရသွန်ဆွေးနွေးပွဲများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်မှ လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့ရာတွင် အမေရိကန်နှင့် ပြိုင်ဘက်သဘောမျိုး မဟုတ်ဘဲ အကျိုးတူ ပါတနာအဖြစ် လက်တွဲသွားရန် အဆင်သင့်ရှိသည်ဟု ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခဲ့သည်။

ပြည်သူတို့၏ ခုခံ တွန်းလှန်စစ် မုချ အောင်ရမည်!!!

လှစိုးဝေ