မြန်မာတပ်မတော်အနေနဲ့ အမျိုးသားတွေ၊ ယောကျာ်းလေးတွေနဲ့ လိင်ပြောင်းထားသူတွေ အပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှု ကျူးလွန်နေတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ အချက်အလက်ရှာ မစ်ရှင် အဖွဲ့က စွပ်စွဲပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီက ဖွဲ့စည်းပေးထားတဲ့  စုံစမ်းစစ်ရေးမစ်ရှင်အဖွဲ့က ဩဂုတ် ၂၂ ရက်က ကုလသမဂ္ဂရုံးမှာ အစီရင်ခံစာထုတ်ပြန် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲကျင်းပပြီး စွပ်စွဲလိုက်တာပါ။ တပ်မတော်သားတွေဟာ အဓမ္မပြုကျင့်မှု၊ အုပ်စုလိုက်မုဒိမ်းကျင့်မှုနဲ့ တခြားအကြမ်းဖက်မှု တွေအပြင် အမျိုးသမီးတွေ၊ အမျိုးသားတွေ၊ မိန်းကလေးငယ်တွေ၊ ယောကျ်ားလေးတွေနဲ့ လိင်ပြောင်းထားသူတဲ့သူကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားမှုတွေ စနစ်တကျ ပုံမှန်လိုလို ကျူးလွန်ပြီး   နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေးဥပဒေတွေကို ပေါ်ပေါ်တင်တင် ကျူးလွန်ခဲ့တယ်လို့လည်း အစီရင်ခံစာ မှာ စွပ်စွဲထားပါတယ်။ လိင်ပြောင်းထားသူတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ခု ပထမဆုံးအကြိမ် ထုတ်ပြန်တဲ့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ အစီရင်ခံစာမှာရှင်းရှင်းလင်းလင်း မီးမောင်ထိုး တင်ပြထားတဲ့အကြောင်း နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေး ကျွမ်းကျင်သူ ခရစ္စတိုဖာ စီဒေါ့တီ က ပြောပါတယ်။ “ကျနော်တို့ လိင်ပြောင်းထားတဲ့  ရိုဟင်ဂျာအမျိုးသမီးနဲ့ စကားပြောခဲ့ပြီး သူတို့ဟာ ရိုဟင်ဂျာ ဖြစ်တာကြောင့်ရယ်၊ လိင်ပြောင်းထားသူတွေဖြစ်တာရယ်ကြောင့် ဒုက္ခတွေ နှစ်ထပ်ကွမ်း ခံစားရသူတွေဖြစ်တယ်။” မြန်မာတပ်မတော်အနေနဲ့  လူနည်းစုတိုင်းရင်းသားတွေအပေါ် ခြောက်လှန့်  အပြစ်ပေးဖို့အတွက် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုတွေလုပ်တာကို ရပ်တန့်ဖို့လည်း ကုလသမဂ္ဂက တောင်းဆိုပါတယ်။ ကုလအချက်အလက်ရှာမစ်ရှင်အဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ မာဇူကီ ဒါရုမန်းက “နိုင်ငံအနှံ့အပြားက  ကျားမ လူတွေအားလုံးအပေါ် အလွန်အမင်းနာကျင်ခံစားရအောင် ဒုက္ခပေးခဲ့တဲ့ မြန်မာတပ်မတော်ကို တာဝန်ခံမှုရှိအောင်  နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝန်းအနေနဲ့ လုပ်ဆောင်ရမယ် ”လို့ ပြောပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အမျိုးသမီးနဲ့ မိန်းကလေးတွေ ရိုက်နှက်ခံရတာ၊ စီးကရက်မီးနဲ့တို့ခံရတာ၊ ဓားနဲ့ မွှန်းခံရတာ၊ မုဒိမ်းကျင့်ခံရပြီး တပ်စခန်းမှာ လိင်ကျွန်အဖြစ် စေခိုင်းခံရတာရှိသလို အမျိုးသားတွေနဲ့ ယောကျ်ားလေးတွေကိုလည်း အတင်းအကျပ် ဝစ်လစ္စလစ်နဲ့ နေခိုင်းပြီး လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ နှိပ်စက်ခိုင်း ခဲ့တဲ့ အမှုတွေလည်း အစီရင်ခံစာမှာမှတ်တမ်း တင်ထားတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ဒီအစီရင်ခံစာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့  သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ကုလမစ်ရှင်အဖွဲ့ဝင်  မစ္စ ရာဒီကာ ကုမာရဆွာမိ ကတော့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေကလည်း  လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ကျူးလွန်ခဲ့ တယ်လို့ ပြောသွားပါတယ်။ “သူတို့တွေဟာ ရပ်ရွာထဲက လူတွေကို တပ်သားသစ်စုဆောင်းတယ်။ တခါတလေမှာ ဆန္ဒအလျောက်မဟုတ်ဘဲ အတင်းအဓမ္မစုဆောင်းခဲ့တယ်။ အမျိုးသမီးတွေကို ထမင်းချက်၊ သူနာပြု ၊ သန့်ရှင်းရေး စတဲ့အလုပ်တွေ ခိုင်းစေခဲ့ပြီး လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုတွေလည်း ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အခြေအနေတွေလည်း ရှိခဲ့တယ်”  တချို့ တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာတော့ အဓမ္မပြုကျင့်ခံရတဲ့ အမျိုးသမီးတချို့ဟာ မုဒိမ်းကျင့်သူတွေကို  လက်ထပ်ခဲ့ရတာတွေရှိတယ်လို့လည်း မစ္စ ကုမာရဆွာမိက ပြောပါတယ်။ ကုလအချက်အလက်ရှာအဖွဲ့အနေနဲ့  ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်နဲ့ ရှမ်းပြည်နယ်တွေက ရာနဲ့ချီတဲ့ မျက်မြင်သက်သေတွေ၊ ဒုက္ခက လွတ်မြောက်လာသူတွေကို မေးမြန်းပြီး ဒီအစီရင်ခံစာကို ပြုစုခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။ အချက်အလက်ရှာအဖွဲ့အနေနဲ့ နောက်ဆုံးအစီရင်ခံစာကို လာမည့် စက်တင်ဘာလမှာ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီမှာ အစီရင်ခံ တင်သွင်းမှာဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာအစိုးရကတော့ ကုလသမဂ္ဂအချက်အလက်ရှာအဖွဲ့ကို စတင်ဖွဲ့စည်း ကတည်းက လက်မခံခဲ့သလို ဒီအဖွဲ့ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေ၊ ထုတ်ပြန်ပြောဆိုချက်တွေ၊ အစီရင်ခံစာတွေအားလုံးကိုလည်း အခြေအမြစ်မရှိတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေ အဖြစ်  ပြင်းပြင်းထန်ထန် ပယ်ချထားပါတယ်။ မြန်မာ့တပ်မတော်ရဲ့ သမိုင်းကြောင်းမှာ လိင်အကြမ်းဖက်မှုတွေ မရှိဘူးလို့   တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က လည်းပြောကြားထားပါတယ်။  ဓာတ်ပုံ-UN

---

လိင္ေျပာင္းထားသူမ်ားအေပၚ တပ္မေတာ္က အဓမၼမႈ က်ဴးလြန္ဟု ကုလသမဂၢ စြပ္စြဲ DVB ျမန္မာတပ္မေတာ္အေနနဲ႔ အမ်ိဳးသားေတြ၊ ေယာက်ာ္းေလးေတြနဲ႔ လိင္ေျပာင္းထားသူေတြ အေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈ က်ဴးလြန္ေနတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ရွာ မစ္ရွင္ အဖြဲ႕က စြပ္စြဲေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီက ဖြဲ႕စည္းေပးထားတဲ့ စုံစမ္းစစ္ေရးမစ္ရွင္အဖြဲ႕က ဩဂုတ္ ၂၂ ရက္က ကုလသမဂၢ႐ုံးမွာ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲက်င္းပၿပီး စြပ္စြဲလိုက္တာပါ။ တပ္မေတာ္သားေတြဟာ အဓမၼျပဳက်င့္မႈ၊ အုပ္စုလိုက္မုဒိမ္းက်င့္မႈနဲ႔ တျခားအၾကမ္းဖက္မႈ ေတြအျပင္ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ အမ်ိဳးသားေတြ၊ မိန္းကေလးငယ္ေတြ၊ ေယာက်္ားေလးေတြနဲ႔ လိင္ေျပာင္းထားသူတဲ့သူကို လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားမႈေတြ စနစ္တက် ပုံမွန္လိုလို က်ဴးလြန္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဥပေဒေတြကို ေပၚေပၚတင္တင္ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္လို႔လည္း အစီရင္ခံစာ မွာ စြပ္စြဲထားပါတယ္။ လိင္ေျပာင္းထားသူေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ခု ပထမဆုံးအႀကိမ္ ထုတ္ျပန္တဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာရွင္းရွင္းလင္းလင္း မီးေမာင္ထိုး တင္ျပထားတဲ့အေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ကြၽမ္းက်င္သူ ခရစၥတိုဖာ စီေဒါ့တီ က ေျပာပါတယ္။ “က်ေနာ္တို႔ လိင္ေျပာင္းထားတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသမီးနဲ႔ စကားေျပာခဲ့ၿပီး သူတို႔ဟာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ရယ္၊ လိင္ေျပာင္းထားသူေတြျဖစ္တာရယ္ေၾကာင့္ ဒုကၡေတြ ႏွစ္ထပ္ကြမ္း ခံစားရသူေတြျဖစ္တယ္။” ျမန္မာတပ္မေတာ္အေနနဲ႔ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားေတြအေပၚ ေျခာက္လွန႔္ အျပစ္ေပးဖို႔အတြက္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြလုပ္တာကို ရပ္တန္႔ဖို႔လည္း ကုလသမဂၢက ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ကုလအခ်က္အလက္ရွာမစ္ရွင္အဖြဲ႕ ဥကၠ႒ မာဇူကီ ဒါ႐ုမန္းက “ႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပားက က်ားမ လူေတြအားလုံးအေပၚ အလြန္အမင္းနာက်င္ခံစားရေအာင္ ဒုကၡေပးခဲ့တဲ့ ျမန္မာတပ္မေတာ္ကို တာဝန္ခံမႈရွိေအာင္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝန္းအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ရမယ္ ”လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ မိန္းကေလးေတြ ႐ိုက္ႏွက္ခံရတာ၊ စီးကရက္မီးနဲ႔တို႔ခံရတာ၊ ဓားနဲ႔ မႊန္းခံရတာ၊ မုဒိမ္းက်င့္ခံရၿပီး တပ္စခန္းမွာ လိင္ကြၽန္အျဖစ္ ေစခိုင္းခံရတာရွိသလို အမ်ိဳးသားေတြနဲ႔ ေယာက်္ားေလးေတြကိုလည္း အတင္းအက်ပ္ ဝစ္လစၥလစ္နဲ႔ ေနခိုင္းၿပီး လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ႏွိပ္စက္ခိုင္း ခဲ့တဲ့ အမႈေတြလည္း အစီရင္ခံစာမွာမွတ္တမ္း တင္ထားတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ကုလမစ္ရွင္အဖြဲ႕ဝင္ မစၥ ရာဒီကာ ကုမာရဆြာမိ ကေတာ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြကလည္း လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့ တယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။ “သူတို႔ေတြဟာ ရပ္႐ြာထဲက လူေတြကို တပ္သားသစ္စုေဆာင္းတယ္။ တခါတေလမွာ ဆႏၵအေလ်ာက္မဟုတ္ဘဲ အတင္းအဓမၼစုေဆာင္းခဲ့တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ထမင္းခ်က္၊ သူနာျပဳ ၊ သန႔္ရွင္းေရး စတဲ့အလုပ္ေတြ ခိုင္းေစခဲ့ၿပီး လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြလည္း ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနေတြလည္း ရွိခဲ့တယ္” တခ်ိဳ႕ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာေတာ့ အဓမၼျပဳက်င့္ခံရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတခ်ိဳ႕ဟာ မုဒိမ္းက်င့္သူေတြကို လက္ထပ္ခဲ့ရတာေတြရွိတယ္လို႔လည္း မစၥ ကုမာရဆြာမိက ေျပာပါတယ္။ ကုလအခ်က္အလက္ရွာအဖြဲ႕အေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြက ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြ၊ ဒုကၡက လြတ္ေျမာက္လာသူေတြကို ေမးျမန္းၿပီး ဒီအစီရင္ခံစာကို ျပဳစုခဲ့တာလို႔ ဆိုပါတယ္။ အခ်က္အလက္ရွာအဖြဲ႕အေနနဲ႔ ေနာက္ဆုံးအစီရင္ခံစာကို လာမည့္ စက္တင္ဘာလမွာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ အစီရင္ခံ တင္သြင္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ကုလသမဂၢအခ်က္အလက္ရွာအဖြဲ႕ကို စတင္ဖြဲ႕စည္း ကတည္းက လက္မခံခဲ့သလို ဒီအဖြဲ႕ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ၊ ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုခ်က္ေတြ၊ အစီရင္ခံစာေတြအားလုံးကိုလည္း အေျခအျမစ္မရွိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြ အျဖစ္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ပယ္ခ်ထားပါတယ္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းမွာ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈေတြ မရွိဘူးလို႔ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္က လည္းေျပာၾကားထားပါတယ္။ ဓာတ္ပုံ-UN