လူေတြရဲ႕ မဆင္မျခင္လုပ္ေဆာင္မႈေတြေၾကာင့္ ကမာၻၾကီးဟာတစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ အပူခ်ိန္ေတြတိုးလို႔ ေရခဲျမစ္ေတြအရည္ေပ်ာ္က်ေနပါျပီ။ ပူျပင္းလာတဲ့ အပူခ်ိန္ေၾကာင့္ ေႏြတာရွည္လာျပီး ေဆာင္းနဲ႔ မိုးကာလေတြက တိုေတာင္းလာေနပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ အပူခ်ိန္ကို မျဖစ္မေနအံတုဖို႔ ျပင္ဆင္ထားရုံကလြဲလို႔ဘာမွမတ္သာေတာ့ပါဘူး။ ပူုျပင္းတဲ့ေႏြရာသီမွာ ေျခာက္ေသြ႔မႈနဲ႔အတူ ေရာဂါေတြကလည္း အစံုအလင္ကို ပါလာတတ္တာပါ။ ဒီေရာဂါေတြထဲမွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုးက အပူရွပ္တာပါ။  ကဲ HELLO ဆရာဝန္ပရိသတ္ၾကီးေရာ အပူရွပ္တာကို ဘယ္လိုမ်ားကာကြယ္မလဲ။ ဒီေဆာင္းပါးေလးဖတ္ရင္း အပူရွပ္တာကို တူတူ ကာကြယ္ၾကရေအာင္ေလေနာ္။

အပူရွပ္ျခင္း

အပူရွပ္တယ္ဆိုတာက ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္အရမ္းျမင့္တက္လာတာေၾကာင့္ပါ။ အပူဒဏ္ကို အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ထိေတြ႔တာ၊ ပူျပင္းတဲ့အေျခအေနမွာ လႈပ္ရွားမႈေတြျပင္းျပင္းထန္ထန္လုပ္ေဆာင္မႈေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္ျမင့္တက္တဲ့အခါမ်ိဳးမွာေတြၾကံဳရတဲ့ အေျခအေနတစ္ရပ္ပါ။ ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္ ၁၀၄ ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္ ဒါမွမဟုတ္ ဒီအပူခ်ိန္ထက္ျမင့္တက္ေနတာမ်ိဳးျဖစ္ႏိုင္္ပါတယ္။ ေႏြရာသီရဲ႕လေတြအမ်ားဆံုးျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ က်န္းမာေရးအေျခအေနတစ္ရပ္ပါ။ အပူရွပ္တဲ့အခါမွာ အေရးေပၚျပဳစုကုသမႈလုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ မကုသဘဲ သတိလက္လြတ္ထားလိုက္မယဆိုရင္ အပူရွပ္တာေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္၊ ႏွလံုး၊ ေက်ာက္ကပ္နဲ႔ ၾကြက္သားတို႔ဟာ အခ်ိန္တိုအတြင္းမွာ ထိခိုက္ပ်က္စီးသြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေတြတင္မကေသးပါဘူး ျပင္းထန္တဲ့ေနာက္ဆက္တြဲေဝဒနာေတြနဲ႔  အသက္ေသဆံုးတာမ်ိဳး အထိျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

အပူရွပ္ရင္ ဒီလိုလကၡဏာေတြေတြ႔ရႏိုင္ပါတယ္

အခုလိုလကၡဏာေတြေတြ႔ရျပီဆိုရင္ေတာ့ အပူရွပ္တာကိုခံစားေနရတာပါ။

• ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္မ်ားေနမယ္ – ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္က ၁၀၄ ဒီဂရီဖာရင္ဟိုက္ ( ၄၀ ဒီဂရိ စင္တီဂရိတ္) ဒါမွမဟုတ္ ဒီအပူခ်ိန္ထက္ပိုျမင့္ေနတာမ်ိဳးျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အပူရွပ္ေနျပီဆိုတာကို ျမင္သာတဲ့လကၡဏာတစ္ခုပါ။
• စိတ္အေျခအေနနဲ႔ အျပဳအမူေျပာင္းလဲလာမယ္ – အာရံုေတြရႈပ္ေထြးမယ္၊ စိတ္ေတြအရမ္းလႈပ္ရွားေနမယ္၊ စကားေတြလံုးေနမယ္၊ ေျခကုန္လက္ပမ္းက်ေနမယ္၊ စိတ္ဂနာမျငိမ္ျဖစ္မယ္၊ တက္မယ္။
• ေခၽြးေတြအရမ္းထြက္မယ္ – ပူျပင္းတဲ့ရာသီဥတုအေျခအေနေၾကာင့္ အပူရွပ္တဲ့အခါ အေရျပားကအရမ္းပူျပီး ေျခာက္ေသြ႔ေနမယ္။ ေခၽြးေတြကလည္း အရမ္းထြက္ေနမယ္။
• မအီမသာျဖစ္ျပီး ေအာ့အန္ေနမယ္ – ဗိုက္ထဲမွာ ေနလို႔မေကာင္းျဖစ္ျပီး ေအာ့အန္ခ်င္သလိုလိုျဖစ္ေနမယ္။
• အေရျပားေတြ ပူစပ္ပူေလာင္ျဖစ္မယ္ – ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္ျမင့္တက္လာမႈနဲ႔အတူ အေရျပားေတြ ပူစပ္ပူေလာင္ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
• အသက္ရႈျမန္လာမယ္ – အသက္ရႈမဝသလိုလိုျဖစ္ျပီး အသက္ရႈႏႈန္းအရမ္းျမန္လာႏိုင္ပါတယ္။
• ႏွလံုးခုန္ျမန္လာမယ္ – အပူခ်ိန္ျမင့္တက္မႈေၾကာင့္ ႏွလံုးက ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္ေလွ်ာ႔သြားေအာင္ ၾကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းက အရမ္းျမန္လာႏိုင္ပါတယ္။
• ေခါင္းကိုက္လာမယ္ – အပူခ်ိန္ျမင့္တက္မႈနဲ႔အတူ ေခါင္းကိုက္ေဝဒနာကိုခံစားရႏိုင္ပါတယ္။

ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္လာနိုင္တဲ့အေျခအေနေတြ

အပူရွပ္တဲ့အခါ ခႏၶာကိုယ္မွာ အပူခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ထိျမင့္တက္လဲဆိုတာနဲ႔အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာအထိျမင့္တက္ခဲ့လဲဆိုတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ျပီး ေနာက္ဆက္တါဲအေျခအေနေတြက ဆိုးရြားျပင္းထန္ႏိုင္ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းေတြထိခိုက္ပ်က္စီးမယ္ – အပူရွပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္ကို ျမန္ျမန္က်ေအာင္မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ အပူရွပ္တာရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔  ဦးေႏွာက္နဲ႔အျခားအေရးပါတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြေရာင္ရမ္းျပီး လံုးဝထိခိုက္ပ်က္စီးသြားတာမ်ိဳးၾကံဳရႏိုင္ပါတယ္။ ေသဆံုးမယ္ – ခ်က္ခ်င္းကုသမႈမရရင္ျဖစ္ျဖစ္၊ လံုေလာက္တဲ့ ကုသမႈမရရင္ျဖစ္ျဖစ္ အပူရွပ္တာေၾကာင့္ ေသဆံုးႏိုင္ပါတယ္။

ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ

အပူရွပ္တာက ကာကြယ္လို႔ရတဲ့အေျခအေနတစ္ခုပါ။ ပူျပင္းတဲ့ရာသီဥတုအေျခအေနေၾကာင့္ အပူရွပ္တာမ်ိဳးမျဖစ္ေစဖို႔ ဒီနည္းလမး္ေလးေတြသံုးျပီး ၾကိဳတင္ကာကြယ္သင့္ပါတယ္။ အကႌ်အေရာင္ေဖ်ာ႔ေဖ်ာ႔၊ ပြပြေခ်ာင္ေခ်ာင္ေတြဝတ္ပါ – အကႌ်ေတြကို ခပ္က်ပ္က်ပ္ဝတ္ဆင္တာက ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္ကို တိုးေစႏိုင္ပါတယ္။ ေနေလာင္ဒဏ္ကေနကာကြယ္ပါ – ေနေလာင္တာကလည္း ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္ကိုတိုးေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ေႏြရာသီမွာ အျပင္ထြက္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ထီးတို႔၊ ဦးထုတ္တို႔ယူသြားတာမ်ိဳးလုပ္ေပးပါ။ ေနေလာင္ကာခရင္မ္လူးေပးပါ။ ခ်ည္သားအဝတ္ပြပြေတြဝတ္ဆင္ေပးပါ။ ေနကာမ်က္မွန္ဝတ္ဆင္ေပးပါ။ အရည္မ်ားမ်ားေသာက္ပါ – ေရဓာတ္ျပည့္ဝေနမႈက ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္ကိုထိန္းညွိေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေႏြပူပူမွာ အရည္မ်ားမ်ားေသာက္ေပးပါ။ ေဆးဝါးေသာက္သံုးတဲ့အခါ သတိထားပါ – ေဆးဝါးေတြေသာက္သံုးေနရသူေတြအေနနဲ႔လည္း ေရမ်ားမ်ားေသာက္တာ၊ အပူေရွာင္တာမ်ိဳးေတြ လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က သတိထားရမယ့္ အခ်က္ေတြရွိ၊မရွိကို ဆရာဝန္နဲ႔ေမးျမန္းရမွာပါ။ ေလ့က်င့္ခန္းျပင္းျပင္းထန္ထန္မလုပ္ပါနဲ႔ – ေႏြပူတဲ့အခါ အလုပ္ေတြကို ပင္ပင္ပန္းပန္းမလုပ္သင့္သလို ေလ့က်င့္ခန္းျပင္းျပင္းထန္ထန္လုပ္တာမ်ိဳးကိုလည္းေရွာင္ၾကဉ္သင့္ပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္တာက ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္ကိုတိုးေစျပီး အပူရွပ္တာျဖစ္နိုင္ေျခတိုးေစႏိုင္ပါတယ္။ ေနပူေနခ်ိန္မွာ အျပင္မထြက္ပါနဲ႔ – အပူခ်ိန္အျမင့္ဆံုးအခ်ိန္ေတြျဖစ္တဲ့ ေန႔ခင္ ၁၁ နာရီ ကေန ၃ နာရီအတြင္းမွာ အျပင္မထြက္ပါနဲ႔။ အပူခ်ိန္ျမင့္တဲ့အခ်ိန္မ်ာ အျပင္ထြက္တာက အပူရွပ္ႏိုင္ေျခပိုမ်ားေစတာေၾကာင့္ပါ။ အရက္ေတြအလြန္အကၽြံမေသာက္ပါနဲ႔ – အရက္ေသာက္သံုးမႈကလည္း ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္ကိုတိုးေစႏိုင္တာေၾကာင့္ ေႏြပူပူမွာ အရက္အပါအဝင္ အယ္လ္ကိုေဟာပါတဲ့ ေသာက္စရာေတြကို တတ္ႏိုင္သမွ်ေလွ်ာ႔ေသာက္ပါ။ ေလဝင္ေလထြက္ေကာင္းတဲ့ေနရာမွာေနပါ – ေလဝင္ေလထြက္ေကာင္းတဲ့ေနရာမွာေနေပးပါ။ ပိတ္ေလွာင္ေနတဲ့အခန္းေတြ၊ လူထူထပ္တဲ့ေနရာေတြ၊ အပူခ်ိန္ျမင့္တဲ့ေနရာေတြကို တတ္ႏိုင္သမွ်ေရွာင္ပါ။

ေရးသားသူ Aye Thi Mon ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Thurein Hlaing Win ဤေဆာင္းပါးကို DVB ၏ မိတ္ဘက္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ေဆးပညာဝက္ဘ္ဆိုဒ္ hellosayarwon.com မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။