၂၀၁၈ ဇန္နဝါရီလ ၂၃ ရက္ေန႔မွာ မြန္ျပည္သစ္ပါတီနဲ႔ လားဟူတိုးတက္ေရးအစည္းအ႐ံုးက တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အန္စီေအစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ပါတယ္။ အရင္ထုိးထားတာ ၈ ဖဲြ႔၊ အခုေနာက္ထပ္ ၂ ဖဲြ႔တိုးလာေတာ့ ဒါဟာ အန္စီေအလမ္းေၾကာင္းထဲကို ဝင္လာတဲ့ လူမ်ဳိးစုအဖဲြ႔ ဆယ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။ လာမယ့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွာဆိုရင္ တတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ၂၁ ပင္လံုကိုလည္း ျပန္စမယ္။ ျပည္ေထာင္စုေန႔လည္း ရွိတယ္။ ၂၀၁၈ ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွစ္ ျဖစ္လာမလားဆိုတာ ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးမွာပါ။ ဒီတပတ္ေဆြးေႏြးမယ့္သူေတြကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသုံးသပ္သူ ဦးေမာင္ေမာင္စိုးနဲ႔ The Myanmar Quarterly အယ္ဒီတာ ဦးေနထြန္းႏိုင္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗီြဘီ) “အရင္တုန္းက အန္စီေအလမ္းေၾကာင္းကေတာ့ အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္က ခ်ေပးထားတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းေၾကာင္းေပါ့။ ၈ ဖဲြ႔ပဲ ထိုးခဲ့တယ္။ က်န္တာေတြ မထိုးဘူး။ အခု ၂ ဖဲြ႔ေတာ့ ထပ္တုိးလာတယ္ေပါ့။ မြန္ျပည္သစ္ကေတာ့ စၿပီးေဆြးေႏြးကတည္းကလည္း ပါတယ္။ အရင္ထိုးတဲ့ထဲေတာ့ မပါဘူး။ အခု ၂၀၁၈ မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပိုၿပီးေတာ့ ပြင့္လင္းလာလား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုလားတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ လုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ပါဝင္လာႏိုင္ေျခရွိလား။ ဆရာ သံုးသပ္ေပးပါဦး။” ဦးေမာင္ေမာင္စိုး (ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူ) “ယူအန္အက္ဖ္စီအေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးတာကေနၿပီး ဒီတေခါက္မွာ မြန္ျပည္သစ္ပါတီနဲ႔ LDU တို႔ ႏွစ္ဖဲြ႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ လာေတြ႔တယ္။ အန္စီေအ လက္မွတ္ထိုးတာေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူး။ ထိုးမယ္လို႔ ကတိကဝတ္ျပဳတာ။ ဒီႏွစ္ဖဲြ႔ကိုပဲ သီးျခားေဆြးေႏြးသြားမယ္လို႔ သမၼတ႐ံုး ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ကလည္း ေျပာတယ္။ ယူအန္အက္ဖ္စီ ဒီပီအန္အေနနဲ႔ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ မြန္ျပည္သစ္ပါတီနဲ႔ LDU ႏွစ္ပါတီ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ အန္စီေအ လက္မွတ္ေရးထိုးသြားမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဒီႏွစ္ဖဲြ႔ကေတာ့ အန္စီေအ လက္မွတ္ေရးထိုးသြားဖို႔ကေတာ့ ေသခ်ာသေလာက္ရွိတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ၂၀၁၅ ေအာက္တိုဘာ ၁၅ မွာ အန္စီေအ လက္မွတ္ထိုးတာ ၈ ဖဲြ႔ပဲ ရွိတယ္။ မူအရ အစိုးရနဲ႔၊ တပ္မေတာ္က အန္စီေအကို ဆုပ္ကိုင္ထားတယ္။ အန္စီေအထိုးမွလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြ သြားလို႔ရမွာကိုး။ ေလာေလာဆယ္ ကိန္းဂဏန္းအရဆိုရင္ ႏွစ္ဖဲြ႔တိုးလာတယ္။ အန္စီေအထိုးတာ ဆယ္ဖဲြ႔ရွိၿပီလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ တဖက္က ေျပာမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ေတာင္ပိုင္း ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ တနသၤာရီတိုင္း ဒီဧရိယာမွာေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းစ ေဆြးေႏြးပဲြစကားဝိုင္းကို ေရာက္တဲ့ လမ္းစ ပြင့္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗီြဘီ) “ဆရာကေတာ့ ေတာင္ပိုင္းတခုလံုးကို ၿခံဳလိုက္တာေပါ့။ ေျမာက္ပိုင္းကေတာ့ တခုေပါ့။ အခု မြန္ျပည္သစ္ရယ္၊ လားဟူရယ္ ထပ္တိုးလာတယ္။ တၿပိဳင္တည္း အရင္ထိုးတဲ့သူေတြကလည္း လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာ၊ အဆင့္လိုက္ အမ်ဳိးသားအဆင့္လို၊ ျပည္နယ္အဆင့္လို ေဆြးေႏြးပဲြေတြမွာေတာ့ တခ်ဳိ႕လည္း ေဝဖန္ေနတာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီႏွစ္ဖဲြ႔အေပၚမွာ ဘာေမၽွာ္လင့္လို႔ရလဲ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအလားအလာ ပိုၿပီးေတာ့မ်ား ပြင့္လင္းလာလား ဆရာေနထြန္းႏိုင္ ျဖည့္စြက္ေဆြးေႏြးေပးပါဦး။” ဦးေနထြန္းႏိုင္ (အယ္ဒီတာ၊ The Myanmar Quarterly) “အခုက ႏွစ္ဖဲြ႔ေပါ့။ အမွန္ဆိုရင္ ၅ ဖဲြ႔ေလာက္ထိ ထိုးဖို႔ အေျခအေန ေရာက္ခဲ့ေသးတယ္။ အဲဒီကေနတဆင့္ ေနာက္ဆံုး ၂ ဖဲြ႔ က်န္တဲ့သေဘာဆိုေတာ့ အျပည့္အဝ တိုးတက္မႈရွိလား ေျပာရင္ေတာ့ ေျပာလို႔မရေသးဘူးေပါ့။ တဖက္မွာကလည္း သတိထားရမွာက အန္စီေအကို တိုင္းရင္းသားေတြက ေရြးခ်ယ္တယ္ဆိုတာက ႏိုင္ငံေရးအရ အေျဖရွာလိုမႈေပါ့။ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြကတဆင့္ ဖက္ဒရယ္ဒီမိုကေရစီ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ အေျဖရွာဖို႔ အသံုးခ်ခ်င္တဲ့သေဘာကိုး။ အန္စီေအအရ အေရးႀကီးတာက အမ်ဳိးသားအဆင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြကလည္း အေရးႀကီးတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြက ရွမ္းမွာဆိုရင္ ေဒသတခ်ဳိ႕မွာ အတားခံရတယ္။ ရခိုင္မွာဆိုရင္ လံုးဝ မလုပ္ႏိုင္ေသးဘူးေပါ့။ အဲဒီလိုပဲ ကရင္မွာဆိုရင္လည္း ျပႆနာရွိေနတယ္။ ေအဘီအက္စ္ဒီအက္ဖ္ ဆိုရင္လည္း လုပ္လို႔မရတဲ့ တားခံရတဲ့ေနရာေတြ ရွိေနတယ္။ အခုျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာက အဲဒီျပႆနာေတြေပါ့ေနာ္။ အဲဒီျပႆနာေတြ မေျပလည္ဘဲနဲ႔ တဖက္မွာလည္း ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံ တတိယအစည္းအေဝးကို ျပင္ဖုိ႔ စၿပီးစိုင္းျပင္းေနတယ္ေပါ့။ အဲဒီအခ်ိန္မ်ဳိးမွာ မြန္ျပည္သစ္က လက္မွတ္ထိုးဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္တာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ ေမးစရာရွိတာက မြန္ျပည္သစ္က လက္မွတ္ထုိးၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္ေလာက္လုပ္ႏိုင္မွာလဲေပါ့။ အခု မြန္ျပည္နယ္တခုလံုးကို ကိုယ္စားျပဳမႈ လႊမ္းၿခံဳတဲ့ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြ လုပ္ခြင့္ရွိမွာလားေပါ့။ ဒါမွမဟုတ္ တပ္မေတာ္က သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ ေနရာေလးတခုမွာပဲ လူေလးနည္းနည္းနဲ႔ပဲ လုပ္ခြင့္ရွိမွာလားေပါ့။ ဒါကေတာ့ ေမးစရာတခု ရွိပါတယ္။ ေနာက္ သူ႔အေနနဲ႔ သီးျခားျပႆနာေတြ ရွိတယ္။ ေျမယာကိစၥေတြ၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးကိစၥေတြ၊ ဒုကၡသည္အေရးေတြေပါ့။ အခု အဲဒါကို ဘာလို႔ေျပာလဲဆိုေတာ့ အန္စီေအ လက္မွတ္ထိုးၿပီးသြားရင္ လက္မွတ္ထိုးတဲ့သူေတြက အက်ဳိးအျမတ္ရွိပါတယ္ ဆိုတာကို ျပသႏိုင္တာမ်ဳိး က်န္တဲ့အဖဲြ႔ေတြမွာ မရေသးဘူး။ မြန္ျပည္သစ္ကေရာ အဲဒါကို ရမလားဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္ရမလုိ ျဖစ္ေနတယ္။ အျပည့္အစုံကို ႐ုပ္သံဖုိင္တြင္ ၾကည့္႐ႈႏုိင္ပါသည္။