ဒီတပတ္ေဆြးေႏြးမယ့္ အေၾကာင္းအရာကေတာ့ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရဟာ အခုဆိုရင္ ရက္ေပါင္း ၁၀၀ ရွိခဲ့ပါၿပီ။ ဒီရက္ေပါင္း ၁၀၀ အတြင္းမွာလည္း သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲမွာေတာ့ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဖက္ဒရယ္ကိုဦးတည္တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး၊ လူမႈစီးပြားျမႇင့္တင္ေရးဆိုတဲ့ မိန္႔ခြန္းနဲ႔ အစိုးရသစ္တရပ္ ေပၚထြန္းလာပါတယ္။ အခု ရက္ေပါင္း ၁၀၀ ျပည့္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ လုပ္ႏိုင္တာေတြရွိသလို မလုပ္ႏိုင္တာလည္း အမ်ားႀကီးက်န္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ ၂၁ ပင္လံုပဲေျပာေျပာ၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံကို ၾသဂုတ္လအကုန္မွာ စတင္ၿပီးေတာ့ ေခၚယူဖို႔ လုပ္ေနပါတယ္။ အဲလိုပဲ တပ္မေတာ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ အာဇာနည္ေန႔က တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အိမ္မွာ ပိုၿပီးေတာ့ ေျပလည္တာရွိသလို လူမႈစီးပြားဘက္မွာလည္း သိပ္မလုပ္ႏိုင္ေသးဘူးဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္မႈေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီတပတ္ ေဆြးေႏြးမယ့္သူေတြကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေဆာင္းပါးရွင္ ကုိေအာင္သူၿငိမ္းနဲ႔ The Voice Weekly တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ ကိုေဇယ်ာသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) "ရက္ေပါင္း ၁၀၀ ေပါ့ေနာ္။ ရက္ေပါင္း ၁၀၀ ဟာ ဧၿပီ ၁ ရက္လို႔လည္း ေျပာတယ္။ ေမ ၁ ရက္လည္း ေျပာပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ျပည့္သြားၿပီ၊ တခ်ဳိ႕ကလည္း ၾသဂုတ္လကုန္မွ ျပည့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပႆနာမရွိပါဘူး။ ရက္ ၁၀၀ အတြင္းမွာ အစိုးရကေနၿပီးေတာ့ ၀န္ႀကီးဌာန အရင္တုန္းက ၃၆ ခုကေန ၂၂ ခုကို ေလွ်ာ့ခဲ့တယ္။ သူတို႔ Priority မ်ဳိးစံုနဲ႔ လုပ္ခဲ့တယ္ေပါ့။ အဲေတာ့ ဒီရက္ေပါင္း ၁၀၀ အတြင္းမွာ ဘာေတြေအာင္ျမင္ၿပီးၿပီလဲ။ ဘာေတြလုပ္ဖို႔က်န္ေနလဲ စၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးေပးပါဦး ကိုေအာင္သူၿငိမ္းခင္ဗ်။" ကိုေအာင္သူၿငိမ္း (ႏိုင္ငံေရးေဆာင္းပါးရွင္) “က်ေနာ္တို႔ ရက္ေပါင္း ၁၀၀ ဆိုတာက ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ အစိုးရသစ္တခု တက္လာရင္ သူတို႔ကို ေစာင့္ၾကည့္တာေပါ့ဗ်ာ။ အခ်ိန္ေပးတယ္။ မေ၀ဖန္ေသးဘူး။ ရက္ ၁၀၀ ေက်ာ္လာရင္ေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္ေတြ ေျပာတာဆိုတာေတြ ရွိတာေပါ့ေနာ္။ အဲေတာ့ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ မီဒီယာေတြက စေျပာလာတယ္။ ေျပာလာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ေနာက္ဆံုး အစိုးရကိုယ္တိုင္က ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္း၊ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းဆိုတာ ေျပာတာေတြ ျဖစ္လာတာေပါ့ေနာ္။ အဲေတာ့ ဘာေတြ အားသာခ်က္ရွိသလဲေပါ့။ ရက္ေပါင္း ၁၀၀ အထိ အစိုးရက ျပည္သူ႔ေထာက္ခံမႈေပါ့ေနာ္၊ က်ေနာ္တို႔ စစ္တမ္းေကာက္ယူတာ မရွိေပမယ့္ မက်ေသးဘူးဗ်။ ေျပာမယ္ဆိုရင္ လူထုက ဒီအစိုးရကို ဆက္ေထာက္ခံတုန္း၊ ေမွ်ာ္လင့္တုန္းလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ တဘက္ကက်ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအရေျပာရင္ သိသိသာသာဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္လာတယ္ေပါ့ဗ်ာ၊ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား၊ ဒါေပမယ့္ က်န္ေနေသးတယ္လို႔ ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေနာက္တခုကက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လူမႈစီးပြားေရး အေျခအေနေပါ့။ အဲဒီမွာေတာ့ စီးပြားေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေျခအေနက သိပ္မတိုးတက္ဘူးလို႔ ေျပာလို႔ရတဲ့ အေနအထား ရွိပါတယ္။ ေနာက္တခုကက်ေတာ့ စစ္ဘက္ အရပ္ဘက္ ဆက္ဆံေရးေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီအပိုင္းမွာ ေျပာမယ္ဆိုရင္ တပ္မေတာ္နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔အၾကား ဆက္ဆံေရးဟာ ေကာင္းမြန္ေနတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ သံုးသပ္လို႔ရတယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အၾကမ္းဖ်င္း အေနအထားေပါ့ေနာ္။ အဲေတာ့ အားနည္းခ်က္ေတြဘက္က ေျပာမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ဒီရက္ ၁၀၀ မွာ မ်ားမ်ား ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရွ႕ကို ဘယ္လမ္းကိုသြားမလဲဆိုတဲ့ က်ေနာ္တို႔ Vision ေပါ့ဗ်ာ။ ဥပမာအားျဖင့္ မူ၀ါဒ ေပၚလစီ ဒါမ်ဳိးေတြေတာ့ က်ေနာ္တို႔ၾကားခ်င္တယ္။ အဲဒါဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္း ဘယ္ကိုသြားမယ္ဆိုတာ သိရတဲ့အေနအထားလို႔ ထင္ပါတယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) "ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်။ ကိုေအာင္သူၿငိမ္းကေတာ့ တခ်ဳိ႕ ေအာင္ျမင္တာေတြ၊ တခ်ဳိ႕လုပ္ဖို႔ က်န္တာေတြနဲ႔ ေနာက္ ေရွ႕ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း က်ေနာ္တို႔ Vision ေပါ့။ အျမင္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဘာဆက္လုပ္မယ္ဆိုတာ တိတိက်က် ၾကားခ်င္တယ္၊ ျမင္ခ်င္တယ္။ အဲေတာ့ ကိုေဇယ်ာသူအေနနဲ႔ ဘာေတြမ်ားရခဲ့လဲ၊ ၿပီးရင္ တကယ္တမ္း ဘာေတြအေရးတႀကီး ထပ္လုပ္ဖို႔လိုလဲ နည္းနည္းျဖည့္စြက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးေပးပါဦးခင္ဗ်။" ကိုေဇယ်ာသူ (တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ၊ The Voice Weekly) “ရက္ ၁၀၀ ကေတာ့ အစိုးရသတ္မွတ္တာနဲ႔ အျပင္ကသတ္မွတ္တာ ႏွစ္ခုကြဲေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ တကယ္တမ္းေတာ့ ရက္ ၁၀၀ ဆိုတာက အျပင္က သတ္မွတ္ရတာ။ က်ေနာ္တို႔ မီဒီယာတို႔၊ အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြက သတ္မွတ္ၿပီးတဲ့အခါက်ရင္ ဒီအတြင္းမွာ သိပ္မေ၀ဖန္ေသးဘဲနဲ႔ ထိန္းထားတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ အစိုးရကလည္း ရက္ ၁၀၀ ဆိုၿပီး သတ္မွတ္လိုက္ေတာ့ အဲဒီမွာ ၀ိ၀ါဒ ကြဲစရာေလးေတြေတာ့ ျဖစ္ေနတာေပါ့။ က်ေနာ့္အျမင္မွာေတာ့ ရက္ ၁၀၀ ဆိုတာက တျခားႏိုင္ငံေတြမွာလိုမ်ဳိး ေနာက္ထပ္ သမၼတတေယာက္ ႐ိုး႐ိုးတက္လာတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ဒီမွာကက်ေတာ့ လံုး၀ႀကီး အေျပာင္းႀကီး ေျပာင္းသြားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ရက္ ၁၀၀ နဲ႔ ခ်ိန္ဖို႔ဆိုရင္ ခက္တယ္ေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ရက္ ၁၀၀ မွာေတာ့ သူက ဘာအဓိကထားလုပ္ေနတာ သြားေတြ႔ရလဲဆိုေတာ့ အာဏာတည္ေဆာက္ေရးေပါ့ေနာ္။ အခုမွ အာဏာရတဲ့အတြက္ အာဏာတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္တခုက ဘာလဲဆိုေတာ့ အာဏာအျပင္ဘက္မွာ အၾကာႀကီးျဖစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ အထဲမွာ ဘာျဖစ္ေနလဲ သူတို႔မသိဘူး။ အခုက်ေတာ့ အထဲကိုေရာက္လာၿပီ။ တကယ္ကိုင္တြယ္ရၿပီဆိုေတာ့ သိေအာင္လုပ္ေနတယ္။ အဲႏွစ္ခုလုပ္ေနတယ္လို႔ ျမင္တယ္ေပါ့။ အဲေတာ့ Issue အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ ခုန ကိုေအာင္သူၿငိမ္း ေျပာသလိုပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာလုပ္တာ ပိုျမင္ရတယ္ေပါ့ေနာ္။ မီဒီယာက ပိုေဖာ္ျပလို႔လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တဆက္တည္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ သိပ္မလုပ္ျဖစ္တဲ့က႑ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ စီးပြားေရးေပါ့ေနာ္။ စီးပြားေရးမွာက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အထြတ္အထိပ္ပဲ။ သမၼတရွိေပမယ့္ တကယ္တမ္းေတာ့ သူ႔လက္ထဲမွာပဲ အာဏာရွိေနတယ္။ သူေျပာတဲ့ ပထမဆံုးမိန္႔ခြန္းထဲမွာကိုက စီးပြားေရးဆိုတာ ေျပာမသြားဘူးေပါ့။ မၾကာခင္ေတာ့ စီးပြားေရးေပၚလစီ ထြက္မယ္လို႔ေတာ့ ၾကားရတယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ေစာင့္ၾကည့္ေနရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) "ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်။ အဲေတာ့ အစိုးရသစ္ေတြရဲ႕ ထံုးစံအတိုင္း ဒီပံုစံကလည္း နည္းနည္း Replacement လို ျဖစ္သြားတာေပါ့ေနာ္။ ေရြးေကာက္ပြဲကေန ေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳႏိုင္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ထံုးစံအတိုင္းကေတာ့ အရင္ရွိခဲ့တဲ့ အစိုးရကို Neutralize လုပ္တယ္။ ၿပီးေတာ့မွ သူတုိ႔ ဘယ္ေလာက္လုပ္ခြင့္ရွိလဲ။ ဒီၾကားထဲ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေျပာၾကတာ၊ အိမ္အိုအိမ္ေဟာင္းႀကီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပးခဲ့တယ္။ အဲေတာ့ Transaction မွာတင္ ေတာ္ေတာ္ၾကာခဲ့တယ္။ အဲဒါေတြ ကိုင္တြယ္ေနလို႔ ဘာမွမေျပာဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခုန ကိုေအာင္သူၿငိမ္းေျပာသလို ရွင္းလင္းတဲ့၊ တိက်တဲ့၊ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ဟာ သိပ္မရွိေသးဘူးေပါ့။ တခ်ဳိ႕ေ၀ဖန္တဲ့သူေတြက အေကာင္းဘက္က ေျပာမယ္ဆို ဥပမာ သစ္ေတာေတြကိစၥ၊ သစ္ထုတ္လုပ္ေရး ရပ္ဆိုင္းတဲ့ ကိစၥတုိ႔၊ လယ္သမားေတြ ပိုက္ဆံေခ်းတာ တသိန္းကေန၊ တသိန္းခြဲရသြားတာတို႔၊ အဲလိုဟာေတြကိုေတာ့ ျမင္သာထင္သာရွိေပမယ့္ ခုနေျပာတဲ့ ရွင္းလင္းျပတ္သားတဲ့ ဘယ္လိုစီးပြားေရးလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ဆက္သြားမယ္။ ေနာက္တခုက ႏိုင္ငံတကာ Foreign Investment၊ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ဘယ္လိုမ်ဳိး Attractive ျဖစ္ေအာင္လုပ္မလဲ။ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ အားနည္းေနတယ္ေပါ့။ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေကာ ဘယ္သူက တာ၀န္ယူၿပီးေတာ့ တကယ္တမ္း Address လုပ္သင့္လဲ။ ေနာက္တခု ျပည္သူအမ်ား ေျပာတာေတာ့ ကုန္ေစ်းႏႈန္း၊ သႀကၤန္ကတည္းက တက္သြားတယ္။ ႏွစ္တိုင္းတက္ေနက် ၿပီးရင္ျပန္က်တယ္။ ဗမာျပည္မွာ အစိုးရသစ္နဲ႔ တကယ္တမ္း ကုန္ေစ်းႏႈန္းတက္သြားမႈက ျပန္က်ဖို႔ မရွိေသးဘူး။ ဒါ တကယ့္ အေျခခံျပည္သူေတြ သိခ်င္တာ။ အဲဒါေတြကို ဘာေတြကိုင္တြယ္သင့္လဲ၊ ဘယ္လိုမ်ဳိး ေသေသခ်ာခ်ာ Address လုပ္သင့္လဲ။ ဒီဟာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ကိုေအာင္သူၿငိမ္း ျဖည့္စြက္ၿပီး ေျပာေပးပါဦးခင္ဗ်။" ကိုေအာင္သူၿငိမ္း (ႏိုင္ငံေရးေဆာင္းပါးရွင္) “က်ေနာ္ အထူးသျဖင့္ေတာ့ စီးပြားေရးကို နည္းနည္းေလး ေဇာင္းေပးေဆြးေႏြးခ်င္တာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံတကာမွာ အစိုးရေတြကိုေျပာရင္ လက္ႏွစ္ဘက္ရွိတယ္ဗ်။ ဒီ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္လုပ္ဖို႔ေပါ့။ တခုကက်ေတာ့ ေငြေၾကးေပၚလစီေပါ့။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဗဟိုဘဏ္အပိုင္းက လုပ္ရတာ။ ေနာက္တခုကက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘတ္ဂ်က္ေပၚလစီေပါ့ေနာ္။ ဒါကက်ေတာ့ အစိုးရပိုင္းက လုပ္ပါတယ္။ အဲလိုလုပ္တဲ့အခါမွာ အခုတက္လာတဲ့ အစိုးရကို ၾကည့္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဗဟိုဘဏ္ကို အရင္လူေတြနဲ႔ပဲ ျပန္ထားထားတယ္။ လိုအပ္ရင္ က်ေနာ္ထင္တာက အသစ္ျပန္ဖြဲ႔စည္းလို႔ ရပါတယ္။ အဲေတာ့ ဗဟိုဘဏ္ဘက္ကေနၿပီးေတာ့ ထူးထူးျခားျခား၊ မူ၀ါဒနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေျပာင္းလဲမႈေတြ က်ေနာ္တို႔ မေတြ႔ဘူးေပါ့ေနာ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အတိုးႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့မူ၀ါဒ၊ ေနာက္တခါက်ေတာ့ ေခ်းေငြေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သက္တမ္းဘယ္ေလာက္ထားမယ္ဆိုတဲ့ မူ၀ါဒေပါ့။ ဒါေတြ ထူးထူးျခားျခား မေတြ႔ပါဘူး။ ေနာက္တခုကက်ေတာ့ အစိုးရဘက္က ေျပာမယ္ဆိုပါစို႔။ အဲေတာ့ ခုနေျပာတဲ့ လယ္သမားေတြကို ေငြထုတ္ေခ်းတာက မွန္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ထုတ္ေခ်းတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ပိုက္ဆံကို ႐ိုက္ရတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈက လိုက္လာႏိုင္တဲ့ အလားအလာ ရွိတယ္ေပါ့။ တခါတေလက်ေတာ့လည္း အစိုးရေတြက ပိုက္ဆံကို ခ်သံုးရတာ ရွိပါတယ္။ တခ်က္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမယ္။ တခ်ိန္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးျဖစ္မယ္ဆိုရင္ လုပ္ရတာမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပႆနာက က်ေနာ္တို႔မွာ ဘာမွ ထုတ္ကုန္မရွိဘူး။ အဲေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ကုန္သြယ္ေရးၾကည့္ လိုေငြျပေနတယ္။ ေနာက္တခါက်ေတာ့ အစိုးရဘက္ၾကည့္ ဘတ္ဂ်က္လိုေငြ ျပေနတယ္။ အဲႏွစ္ခုေပါင္းက က်ေနာ္တို႔က ဆယ္ဘီလီယံေက်ာ္ေလာက္ရွိတယ္။ အဲေတာ့ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္မွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျခား အရန္ေငြေၾကးထက္လည္း မ်ားတယ္။ ဆိုလိုတဲ့သေဘာက ဘယ္ကိုသြားေနလဲဆိုေတာ့ က်ပ္က မခိုင္ဘူး၊ က်ပ္ေစ်းက်လာႏိုင္တယ္။ ေနာက္တခုကက်ေတာ့ အေရးႀကီးတဲ့ တခ်က္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္ကို အစိုးရတက္လာၿပီးေတာ့ ႏွစ္လအၾကာက်မွ ဖြင့္ႏိုင္တာ။ အဲေတာ့ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြလည္း ၀င္တာေနာက္က်တယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ ၁၀၀ လံုးမွာ ျပန္ၾကည့္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ေဒၚလာ ၃ ဒသမ ၅ သန္းလား အဲေလာက္ပဲ ၀င္ပါတယ္။ အဲေတာ့ ဒါက ဘာမွမရွိတဲ့ ပမာဏေပါ့။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) "ကိုေအာင္သူၿငိမ္းက စီးပြားေရးဘက္ေျပာသလို ကိုေဇယ်ာသူကိုလည္း အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဘက္ကို နည္းနည္းေျပာခ်င္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒီ အာဇာနည္ေန႔ကေပါ့ေနာ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ တက္ေရာက္ခဲ့တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အိမ္မွာလည္း အရင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားပါတယ္။ လက္ရွိကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ အပါအ၀င္။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြ အခု မိုင္ဂ်ာယန္မွာ ေတြ႔ေနတာနဲ႔ တခုတည္း သြားက်တယ္ေပါ့။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ မက္ေဆ့ေပးခ်င္တာ အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္ တသားတည္းက်တယ္ေပါ့။ အဲဒီမက္ေဆ့ကို ေပးတဲ့အတြက္ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္ကလည္း စဥ္းစားလို႔ရေအာင္ ဒီ ၾသဂုတ္လအကုန္ပိုင္းမွာလုပ္မယ့္ ၂၁ ပင္လံုညီလာခံနဲ႔ သက္ဆိုင္တယ္လို႔ တခ်ဳိ႕ကလည္း သံုးသပ္ပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ တကယ္တမ္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အရပ္ဘက္၊ စစ္ဘက္ ဆက္ဆံေရးမွာ တကယ္ကိုလည္း ေအာင္ျမင္ေနၿပီလား၊ ေနာက္တခုကလည္း အစိုးရရယ္၊ တပ္မေတာ္ရယ္၊ တိုင္းရင္းသားရယ္ က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ရင္ၾကားေစ့ေရး အလားအလာ ဘယ္လိုရွိလဲ အဲဒါေလးကို ျဖည့္စြက္ၿပီးေတာ့ သံုးသပ္ေပးပါဦးခင္ဗ်။" ကိုေဇယ်ာသူ (တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ၊ The Voice Weekly) “က်ေနာ္တို႔အားလံုးသိတဲ့အတိုင္း အစိုးရနဲ႔ တပ္က တကယ္တမ္းေတာ့ ႏွစ္ခုလံုးက အာဏာအရွိဆံုး အဖြဲ႔အစည္းေတြ ျဖစ္ေနတာေပါ့။ အေျခခံဥပေဒအရေကာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာေကာ တပ္က ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၀န္ႀကီးသံုးပါး ရထားတယ္။ တကယ္တမ္းလည္း အျပင္မွာ အင္အားတအားရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ တကယ္တမ္းေတာ့ အာဏာရွိတာ ႏွစ္ဖြဲ႔ျဖစ္ေနတယ္၊ ျမန္မာျပည္မွာ။ အစိုးရနဲ႔တပ္နဲ႔၊ အခုဟာက တလမ္းေၾကာင္းတည္းဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ရက္ ၁၀၀ စြန္းစေပါ့။ ဧၿပီ ၁ ကစေရရင္ ရက္ ၁၀၀ ေက်ာ္သြားၿပီ။ ရက္ ၁၀၀ ေက်ာ္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမင္လိုက္ရတာေပါ့။ ဒီၾကားထဲမွာ သူတို႔တည္ေဆာက္ထားခဲ့တာလည္း ရွိလိမ့္မယ္။ အခုကေတာ့ ထြက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ရပ္ျပလိုက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဒီမွာ ယံုၾကည္မႈက ေတာ္ေတာ္ေလး ရသြားတယ္။ ဒါ ျမန္မာျပည္က လူေတြအတြက္ပါ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးတည္ၿငိမ္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ ျပင္ပက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ပါ ဒါကေတာ့ ေကာင္းတဲ့သတင္းစကားေပါ့ေနာ္။ မက္ေဆ့ျဖစ္တယ္ဆိုတာ သြားေတြ႔ရတာေပါ့။ ေနာက္တခု က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ဒီမွာက ၀န္ႀကီးဌာနေတြက အေရးႀကီးပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ၀န္ႀကီးေတြ အသစ္ေရာက္လာတယ္ဆုိတာ ေခါင္းျဖဳတ္လဲတာပဲျဖစ္ၿပီး ကိုယ္ကေတာ့ က်န္ေနေသးတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၱရားက ဘယ္ေလာက္ထိ က်ေနာ္တို႔ ေအာင္ျမင္ေနၿပီလဲေပါ့ေနာ္။ ၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ ၀န္ႀကီးဌာန၊ ဥပမာ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရးနဲ႔ ေမြးျမဴေရးနဲ႔ဆိုရင္ ဒါက ၀န္ႀကီးဌာနသံုးခု ေပါင္းလိုက္တာေပါ့ေနာ္။ ၀န္ႀကီးဌာနသံုးခုက အခုေလာေလာဆယ္က ဒီတိုင္း နာမည္ပဲေရးၿပီး ေပါင္းတာပဲ ရွိေသးတယ္။ တကယ္တမ္း အထဲထဲမွာ စနစ္တက်တည္ေဆာက္ၿပီး ေပါင္းတာမ်ဳိး မရွိေသးဘူး။ ဒီတိုင္းပဲ စီမံကိန္းနဲ႔ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနဆုိလည္း ဒါ အရင္က ၀န္ႀကီးဌာန ၂ ခုကို ေပါင္းလိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ၀န္ႀကီးဌာနကို နာမည္ပဲ ေပါင္းရတာ ရွိေသးတယ္။ တကယ့္ဖန္ရွင္ေတြ၊ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ ေပါင္းရတာ မရွိေသးဘူး။ အဲဒီဟာကလည္း က်ေနာ္တို႔က ရက္ ၁၀၀ အတြင္းမွာ မလုပ္ႏိုင္ေသးဘူးလို႔ပဲ ျမင္တယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) "ဟုတ္ကဲ့ ဒါက က်စ္လ်စ္တဲ့အစိုးရဆိုေတာ့ ၀န္ႀကီးဌာန အရင္တုန္းက ၃၆ ခုကို ၂၂ ခု ေပါင္းၿပီးေတာ့ တကယ္လက္ေတြ႔ လုပ္ေနတဲ့ အေျခအေနေပါ့ေနာ္။ ေစာေစာက ကိုေအာင္သူၿငိမ္းက စီးပြားေရးကိစၥေျပာၿပီးေတာ့ ေနာက္ တခ်ဳိ႕ေ၀ဖန္မႈေတြထဲမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာလည္း အားနည္းမႈေတြ ရွိေသးတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဖုိ႔ ကိစၥေတြ၊ ေနာက္တခုက ရခိုင္ကိစၥ၊  ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၉၀ ေက်ာ္ က်န္ေနတဲ့ကိစၥေတြ ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ႏိုင္ဘူး။ အဲလိုပဲ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာလည္း ဗဟိုေကာ္မတီတခုေတာ့ ဖြဲ႔ႏိုင္တယ္၊ ၁၅ ေယာက္နဲ႔၊ တကယ္တမ္း ဟိုတေလာကဆိုရင္ လူသိမ်ားတဲ့ က်ေနာ္တို႔ ယူ႐ို ၈၆ သန္းကိစၥတို႔၊ ဖားကန္႔ကိစၥတို႔ ဘာမွ မေျဖရွင္းေပးႏိုင္ေသးဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေကာ အစိုးရအေနနဲ႔ စီးပြားေရးလိုပဲ ရွင္းလင္းတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥရယ္၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈရယ္ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မလဲဆိုတာ ဘာမ်ားလုပ္သင့္လဲ ကိုေအာင္သူၿငိမ္း ျဖည့္စြက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးေပးပါဦးခင္ဗ်။" ကိုေအာင္သူၿငိမ္း (ႏိုင္ငံေရးေဆာင္းပါးရွင္) “အထူးသျဖင့္ေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ရွိတယ္ေပါ့။ အဲေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကို အစိုးရသစ္က ျပန္ေျပာင္းဖြဲ႔စည္းမယ္ဆိုလည္း ဖြဲ႔လို႔ရပါတယ္။ ေနာက္တခုကက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရကို ဘာပိုေမွ်ာ္လင့္သလဲဆိုေတာ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး စံတန္ဖိုးေတြကို အေလးထားတဲ့ အစိုးရအျဖစ္ ျဖစ္လာမယ္ဆိုတာမ်ဳိး ေမွ်ာ္လင့္တာေပါ့ေနာ္။ အဲေတာ့ ခ်က္ခ်င္းႀကီးေတာ့လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ အဲဒီအေနအထားမွာ အနည္းဆံုး လူ႔အခြင့္ေရးေကာ္မရွင္ကို က်ေနာ္တို႔ ပိုၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ စြမ္းစြမ္းတမံ လုပ္ႏိုင္မယ့္လူေတြနဲ႔ ျပန္ဖြဲ႔စည္းတာမ်ဳိးေပါ့ေနာ္။ ဒါမ်ဳိးေတြ လိုပါတယ္။ အဲဒါအျပင္မွာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္ေရး စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြကို ဘာေတြ လက္မွတ္ထိုးလို႔ရမလဲဆိုတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြေပါ့ေနာ္။ အထူးသျဖင့္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ တခ်ဳိ႕ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ေဆြးေႏြးတာေတြ ၾကားပါတယ္။ ဥပမာ စီေအဒီေပါ့။ Convention Against Torture ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈကို ဆန္႔က်င္တဲ့ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္ေပါ့။ ဒါမ်ဳိးေတြကို လက္မွတ္ထိုးဖို႔ စဥ္းစားသင့္တဲ့ဟာမ်ဳိးေတြေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခါက်ေတာ့ ဥပမာ ေတာင္အာဖရိကမွာဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ဖူးတယ္။ Gender ကိစၥ၊ က်ားမကြဲျပားမႈကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေကာ္မရွင္ အစိုးရကိုယ္တိုင္က ကမကထလုပ္ ဖြဲ႔ၿပီး လုပ္တာမ်ဳိးေပါ့ေနာ္။ ဒါေတြက တကယ္စဥ္းစားရင္ ေရရွည္လုပ္သင့္တဲ့ကိစၥေတြ။ ေနာက္တခါ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္ကိုရီးယားမွာ ေတြ႔ဖူးတယ္။ ေကဒီအက္ဖ္ဆိုတာ ကိုရီးယားဒီမိုကေရစီေဖာင္ေဒးရွင္း၊ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားျမႇင့္တင္ျပန္႔ပြားေရးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါကို ကမကထလုပ္မယ့္ ေဖာင္ေဒးရွင္းကို သူတုိ႔ဆီမွာက်ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကေန ပိုက္ဆံ ရန္ပံုေငြ စိုက္ထုတ္ေပးၿပီးေတာ့ လုပ္ေစတဲ့ဟာမ်ဳိးေပါ့။ ဒါမ်ဳိးေတြက ဒီရက္ ၁၀၀ အတြင္းေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ေရရွည္မွာဆိုရင္ လုပ္သင့္တဲ့ ကိစၥေတြလို႔ ထင္ပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ နည္းနည္းျဖည့္စြက္ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ အစိုးရရဲ႕ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေပါ့။ အဲေတာ့ ရက္ ၁၀၀ ကာလအတြင္း က်ေနာ္တို႔ၾကည့္ေတာ့ တပ္မေတာ္က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလုပ္တာ ႏွစ္ႀကိမ္ရွိပါတယ္။ လက္ရွိအစိုးရ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြက သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ က်ေနာ္တို႔ မေတြ႔ေသးဘူး။ Exclusive Interview ေခၚတဲ့ သီးသန္႔ ကိုယ့္မီဒီယာကို ေျပာတာမဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံတကာက နာမည္ႀကီးမီဒီယာေတြနဲ႔ Exclusive Interiew ေပါ့။ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးတာေတြ အခုခ်ိန္ထိ မရွိေသးဘူးေပါ့။ ဒါမ်ဳိးေတြ ပိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၾကားခ်င္ပါတယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) "ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်ာ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ကိုေဇယ်ာသူကို ေမးခ်င္တာကေတာ့ လုပ္သင့္ရဲ႕သားနဲ႔ မလုပ္ဘဲက်န္ေနတဲ့ အဓိက ဘာေတြမ်ား ေရွ႕ေလွ်ာက္ ရက္ ၁၀၀ အေရွ႕မွာ ဘာေတြမ်ားလုပ္သင့္လဲ၊ ေနာက္ဆံုး ျဖည့္စြက္ေျပာေပးပါဦးခင္ဗ်။" ကိုေဇယ်ာသူ (တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ၊ The Voice Weekly) “အဓိကကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က Planning ထက္စာရင္ တကယ္ Implementation ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က စီမံကိန္းေတြ ခ်တာအျပင္ ေနာက္တခုက တကယ္လုပ္ရမယ့္အခ်ိန္ေပါ့။ ရက္ ၁၀၀ ဆိုတာကေတာ့ တကယ္တမ္းေတာ့ သေႏၶတည္ၿပီးရင္ Plan အဆင့္၊ တကယ္တမ္းေတာ့ ဆံုးရမယ့္အခ်ိန္ျဖစ္တယ္။ ၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ တကယ္လုပ္ရမယ့္ အခ်ိန္ျဖစ္တယ္။ တကယ္လုပ္ရမယ့္ အခ်ိန္က်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က လုပ္ရမွာေတြက အင္မတန္မွ က်ေနာ္တို႔မ်ားတယ္။ မ်ားတဲ့အခါက်ေတာ့ Priority ေပါ့။ ဘယ္ဟာကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အရင္လုပ္မယ္။ ၿပီးရင္ က်ေနာ္တို႔က ပရိသတ္ကလည္း ႏွစ္ဘက္ရွိတယ္။ တဘက္မွာက ကိုယ့္ႏိုင္ငံက ျပည္သူေတြရွိသလို က်ေနာ္တို႔က ျပည္ပအားကို ယူရမွာေပါ့ေနာ္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေကာ ႏိုင္ငံေရးပိုင္းေကာ က်ေနာ္တို႔က အားကိုးရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ ျပည္ပကအျမင္ကိုေပါ့ေနာ္။ ဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔က တကယ္လုပ္ေနၿပီဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔က ျပႏိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။ လိုတဲ့အခါက်ေတာ့ တကယ္ ဘယ္သူေတြလုပ္ႏိုင္မလဲ။ အဲဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔က ေခါင္းေခါက္ေရြး။ အသက္အရြယ္ပိုင္းအရဆိုရင္လည္း တခ်ဳိ႕၀န္ႀကီးေတြက အသက္အရြယ္က နည္းနည္းႀကီးေနၿပီ။ ႀကီးေနတဲ့အခါက်ေတာ့ အခုျပႆနာေတြက တအားမ်ားတဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔အေနနဲ႔ ကိုင္တြယ္ႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ အႀကံေပးလိုဟာမ်ဳိး အစိုးရဌာနထဲကပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒါမွမဟုတ္ အျပင္ကပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္ယံုၾကည္ရတဲ့လူ၊ ပညာလည္းရွိတယ္လို႔ ထင္ရတဲ့လူ၊ အဲလိုလူေတြကို အကူအေနနဲ႔ ထားႏိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တကယ့္ဦးေႏွာက္ေပါ့ေနာ္။ ႏိုင္ငံတခုလံုးရဲ႕ ဦးေႏွာက္လုိ ျဖစ္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ သူကလည္း သူ႔အသက္အရြယ္နဲ႔ လုပ္ရမယ့္ဟာေတြက တအားမ်ားတယ္။ ၀န္ႀကီးဌာနသံုးခုနဲ႔က တိုက္႐ိုက္ပတ္သက္ေနတယ္။ က်န္တာေတြထဲမွာလည္း သူက ပါေနတဲ့အခါက်ေတာ့ သူ႔ဆီက ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးကို ဘယ္လို က်ေနာ္တို႔က ခြဲယူမလဲေပါ့။ တျခားအဖြဲ႔ေတြကို ခုနလို ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ ထိပ္တန္းလက္ေထာက္ေတြကို အသက္အရြယ္အားျဖင့္လည္း သိပ္မႀကီးေသးတဲ့သူေတြကိုေပါ့ ဒါ က်ေနာ္တို႔က ခြဲေ၀ေပးသင့္တယ္။ အဲဒီလိုက်မွပဲ ႏိုင္ငံက ေရြ႕မွာျဖစ္တယ္။"