Home မြန်မာသတင်း အီးယူ ရဲ ့ပိတ္ဆို ့ဒဏ္ခတ္မႈ ဆုိင္းငံ့မႈကို အာဆီယံၾကိုဆို
အီးယူ ရဲ ့ပိတ္ဆို ့ဒဏ္ခတ္မႈ ဆုိင္းငံ့မႈကို အာဆီယံၾကိုဆို
asean ဥေရာပသမဂၢ (အီးယူ) က ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို့ထားေတြ တနွစ္ ဆိုင္းငံ့လိုက္တဲ့အေပၚ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းဖို ့အစဥ္တစိုက္ ေတာင္းဆိုေနတဲ့ အေ႐ွ့ေတာင္ အာ႐ွနိုင္ငံမ်ားအသင္း (အာဆီယံ) က ၾကိုဆိုေၾကာင္း ဒီေန ့ ထုတ္ျပန္ေၾကညာလိုက္ပါတယ္။
အာဆီယံအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာဆူရင္ပစ္ဆူ၀မ္က အီးယူရဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ မွန္မွန္ကန္ကန္ လုပ္ေဆာင္ ေပးခဲ့တာလို့ ေျပာၾကားလိုက္ျပီး အီးယူနဲ့ အာဆီယံအၾကား တင္းမာေနတဲ့ ဆက္ဆံေရးကိုလည္း အတိတ္မွာ ခ်န္ထားခဲ့နုိင္ျပီလို့ ဆိုပါတယ္။
အာဆီယံအဖြဲ့ဟာ ျမန္မာကို အေရးယူပိတ္ဆို့တာေတြကို ႐ုပ္သိမ္းဖို့ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတုန္းကလည္း ေတာင္းဆိုခဲ့သလို ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲအျပီး ကေမၻာဒီးယားမွာ က်င္းပတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းပြဲမွာလည္း ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
စင္ျပိုင္ အာဆီယံအဖြဲ့ရဲ့ ညိွနႈိင္းေဆာင္႐ြက္ေရးမႉး ဒက္ဘီစတူး ဟပ္ကေတာ့ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရး တစုံတရာ အာမခံခ်က္မရ႐ွိဘဲ ပိတ္ဆို့အေရးယူမႈ ႐ုပ္သိမ္းေပးလိုက္တာဟာ အနၱရာယ္မ်ားတယ္လို့ ေျပာပါတယ္။
“ဒီတပတ္မွာပဲ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အာမခံ လုပ္ေဆာင္တာ မ႐ွိဘူးဆိုတာ ေတြ့လိုက္ရပါတယ္။ အမ်ိုးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ဳပ္၀င္ေတြ ပါလီမန္ တက္ေရာက္ျခင္း မ႐ွိတာေတြလည္း ျမင္ေတြ့ခဲ့ရပါတယ္။ ဥေရာပသမဂၢနဲ့ ကေနဒါက ပိတ္ဆို့တာေတြ ႐ုပ္သိမ္းတာေတြအပါအ၀င္ ေနျပည္ေတာ္က သူတို့လိုခ်င္တာေတြ ၾကိုျပီးေတာ့ ရသြားပါျပီ။ ဒါေၾကာင့္ သူတို့ေတြက ျပုျပင္ေျပာင္းလဲဖို့ တစုံတရာ လုပ္စရာ မလို ေတာ့ပါဘူး၊ ဒါက အရမ္းကို အနၱရာယ္မ်ားပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ တိုင္းျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီေရး ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ ျမန္မာျပည္မွာ တရားေရးနဲ့ နုိင္ငံေရး ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ မလုပ္ေသးတဲ့အျပင္ ျမန္မာလူမ်ိုးေတြ လြတ္လပ္စြာ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းလုပ္နုိင္ဖို့ စီးပြားေရး ျပုျပင္ေျပာင္းလဲတာေတြ မ႐ွိေသးတဲ့အတြက္ ပိတ္ဆို ့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ မ႐ုပ္သိမ္းသင့္ေသးဘူးလို့လည္း သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ကမာၻတ၀န္းလုံးက ကုမၸဏီေတြက သယံဇာတေတြကို ထုတ္လုပ္ဖို့ ဦးတည္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ အေျခခံဥပေဒနဲ့ နည္းဥပေဒေတြက တိုင္းရင္းသားေတြရဲ့ အခြင့္အေရးကုိ ကာကြယ္ေပးတာေတြ မ႐ွိတဲ့အတြက္ လယ္ယာသိမ္းတာေတြ လူ့အခြင့္အေရး ခ်ိုးေဖာက္မႈနဲ့ လူေတြကို အရင္ကထက္ အတင္းအဓမၼ ေ႐ြွႊ့ေျပာင္းေန ထိုင္ေစတာေတြကို ပိုျဖစ္လာနုိင္တယ္။”
အာဆီယံအဖြဲ ့ကေတာ့ အခုလို ျမန္မာကို အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈေတြ ေလ်ာ့သြားအျပီးမွာ လာမယ့္ ဧျပီလအကုန္ ဘ႐ူနုိင္းနုိင္ငံမွာ က်င္းပမယ့္ အီးယူ-အာဆီယံ နိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးမ်ား ထိပ္သီးေဆြးေနြးပြဲမွာေတာ့ အီးယူနဲ ့ အာဆီယံအၾကား အျပုသေဘာေဆာင္တဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္နိုင္မယ့္ ဆက္ဆံေရးကို တည္ေဆာက္နုိင္မယ္လို့ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။ အရင္က အာဆီယံနဲ့ အီးယူ ဆက္ဆံေရးဟာ ျမန္မာနဲ ့အီးယူ ဆက္ဆံေရး မေျပလည္မႈေၾကာင့္ အဖုအထစ္ေတြ ၾကံုေတြ့ခဲ့ရဖူးပါတယ္။
ဆက်စပ်သတင်းများ