တေကာင္းနီကယ္သတၱဳတူးေဖာ္ေရးစီမံကိန္းက ပုန္းကြယ္မႈ
DVB
·
March 23, 2017
ရင္ဖံုးအက်ႌနဲ႔ ထဘီကို က်က်နန ဝတ္ဆင္ၿပီး ဆံက်စ္ က်စ္ထားတဲ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး တခ်ိဳ႕ စားေသာက္ခန္းတခုမွာ လူမ်ိဳးျခားေတြကို အရက္ခြက္ ငွဲ႔ေပးေနရပါတယ္။ ဒါဟာ ဟိုတယ္ခန္း မာဆတ္ အႏွိပ္ခန္းမဟုတ္တဲ့ စီမံကိန္းအတြင္းက စားဖိုေဆာင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
“အလုပ္ဝင္တာ စားဖိုအကူအျဖစ္ ဝင္တာ။ လူႀကီးေတြ စားေသာက္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေပးၿပီးေနာက္မွာ အဝတ္အစား လွလွပပ ျပင္ဆင္ၿပီး အရက္ခြက္၊ ဝိုင္ခြက္ေတြ ငွဲ႔ေပးရတယ္။ ဆံပင္ဖားလ်ားေတြ မႀကိဳက္ဘူး။ ျမန္မာဆန္မွ ျမန္မာေတြ ထံုးတမ္းစဥ္လာအတိုင္း ဆံပင္ကို ဖိုၿမီးက်စ္ရတယ္” လုိ႔ ေနာက္ဆံုးႏွစ္အေဝးသင္ တက္ေရာက္ေနတဲ့ မေဝေဝေအာင္က စီမံကိန္းလုပ္ငန္းခြင္အတြင္း လက္ရွိအခ်ိန္ထိ လုပ္ေဆာင္ေပးရတဲ့ အေၾကာင္းကို ေျပာပါတယ္။
ဒါဟာ လုပ္ငန္းခြင္မွာ အလုပ္နဲ႔ မသက္ဆုိင္တဲ့ ကိစၥေတြကို ျပဳလုပ္ခိုင္းတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ ဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာမူ ေလ်ာ့နည္းတာ၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မူ အားနည္းတာေတြကို နွစ္ခ်ီၿပီး ျမန္မာလုပ္သားေတြ ခံစားေနရတယ္လုိ႔ တေကာင္း နီကယ္သတၱဳတူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္းအတြင္းက လုပ္သက္ရင့္ လုပ္သားေတြက ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားလိုက္တာပါ။
ျမန္မာနို္င္ငံ သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းနဲ႔ တ႐ုတ္ CNMC ကုမၸဏီတို႔က ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ၇ လပိုင္းမွာ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၿပီး ပထမအဆင့္ နီကယ္သတၱဳ စတင္တူးေဖာ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ ၆ လပို္င္းမွာ ျမန္မာ CNICO ကုမၸဏီ တေကာင္းနီကယ္စီမံကိန္းဟာ အစမး္ထုတ္လုပ္တဲ့ အဆင့္ကို ဝင္ေရာက္လာတာ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစီမံကိန္းမွာ ေက်ာက္မီးေသြးကို ေလာင္စာအျဖစ္ အသံုးျပဳၿပီး ထုတ္လုပ္ေနတာေၾကာင့္ လက္ရွိမွာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီးတာ စီမံကိန္းတြင္း လုပ္သားေတြမွာ က်န္းမာေရးထိခိုက္မႈေတြပါ ေတြ႔ႀကံဳခံစားေနရတယ္လုိ႔ ျမန္မာလုပ္သားေတြက ေျပာပါတယ္။
လုပ္သက္ ၆ ႏွစ္ရွိတဲ့ ေက်ာက္မီးေသြး အမႈန္႔ႀကိတ္လုပ္သား ကိုေဝႀကီးက “လက္ရွိက ေက်ာက္မီးေသြးဌာနမွာ လုပ္ေနရတာဆိုေတာ့ အျခားဌာနေတြထက္ က်န္းမာေရးပိုထိခိုက္တယ္။ Mask(နွာေခါင္းစည္း)က တခါသံုးေတြ ေပးတာဆိုေတာ့ ကာကြယ္ပစၥည္းေတြ ျပည့္ျပည့္ဝဝ မရဘူး။ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈက တႏွစ္မွာ တခါေလာက္ ေနျပည္ေတာ္က လာတယ္။ လိုအပ္ခ်က္အရ ဖုန္မႈ႔ရႉရတဲ့ ဌာနေတြ ေက်ာက္မီးေသြးမႈန္႔ရႉတဲ့ ဌာနေတြကို ပိုၿပီးက်န္းမာေရး ေဆးစစ္ခ်က္ လုပ္ေပးေစခ်င္တယ္။ အခုက လာၿပီးစစ္သြားတယ္ ဘာ result(အက်ိဳးရလဒ္)မွ မသိရဘူး။” လို႔ ဆိုပါတယ္။
တေကာင္းနီကယ္ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္းမွာ ေန႔စဥ္ က်န္းမာေရးအတြက္ စိုးရိမ္မႈေတြနဲ႔အတူ ႐ုန္းကန္လုပ္ရွားေနရတဲ့ ဌာနႀကီး ၄ ခုရွိပါတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြး အမႈန္႔ႀကိတ္ဌာန၊ သတၱဳရည္က်ိဳဌာန၊ ေျမစာမႈန္႔ႀကိတ္ဌာန၊ စြန္႔ပစ္ေျမစာ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးဌာနေတြပါ။ ဒီဌာနေတြမွာလည္း ဌာနခြဲေပါငး္ေျမာက္ျမားစြာကို ၂၄ နာရီပတ္လံုး အခ်ိန္ဆိုင္းနဲ႔ လည္ပတ္ေနရတာေတြ ရွိပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ မေတာ္တဆ ထိိခိုက္မႈက မၾကာခဏဆိုသလို ျဖစ္ေပၚေနၿပီး စီမံကိန္း ကုမၸဏီဘက္က အျပည့္အဝ တာဝန္မယူတာေတြ ရွိတယ္လို႔ ကိုယ္တိုင္ေတြ႔ႀကံဳသူေတြ ေျပာျပခ်က္အရ သိရပါတယ္။
လုပ္သက္ ၂ ႏွစ္ရွိတဲ့ ေမာင္ခ်မ္းကိုကိုက “ေျမလံုးႀကီးက ရင္ဘတ္ကို လာမွန္တာ။ စျဖစ္တုန္းက မထႏိုင္ဘူး။ ေနာက္ပိုင္းရင္ဘတ္က ေအာင့္ေအာင့္လာလို႔ ျမေတာင္ေဆး႐ုံကို သြားရတယ္။ ကုမၸဏီက သူတို႔နဲ႔ မဆိုင္ပါဘူး။ ေပါ့ေလ်ာ႔လို႔ ျဖစ္တာလို႔ အစမွာေျပာတယ္။ ေနာက္ပိုင္း မႏၲေလးေဆး႐ံုႀကီးကို သြားၿပီး ကုသရမွ ပိုက္ဆံ ၁ သိန္း ထုတ္ေပးတယ္။ ဒါေတာင္ ခြဲေပးတာ။ ဆရာဝန္က သံုးရက္ေလာက္ အနားယူၿပီး ေဆးကုရမယ္ ေျပာတာေတာင္ ကုမၸဏီက ဆရာဝန္က ဆင္းခိုင္းတာ။ အျပန္ကိုယ့္စရိတ္နဲ႔ ကိုယ္ ျပန္လာရတယ္။ ျမေတာင္ေရာ၊ မႏၲေလးက ေဆးဓာတ္မွန္ေတြ အကုန္လံုး ကုမၸဏီက သိမ္းထားတယ္”လို႔ ေန႔စဥ္ ေျမမႈန္႔ေတြၾကားမွာ အလုပ္လုပ္ရင္း ထိခိုက္မႈအေျခေနကို ေျပာပါတယ္။
တန္ ၃၀ ပါတဲ့ သတၱဳမႈန္႔စြန္႔ပစ္ေျမစာကားႀကီးေတြကို ေမာင္းေပးေနရတဲ့ လုပ္သက္ ၆ ႏွစ္ရွိ ကိုေအာင္ေဇာ္လင္းက “အေခါက္ေရမဟုတ္ဘဲ အခု ပုတ္ျပတ္စနစ္နဲ႔ ပို႔ေပးရတယ္။ ကိုယ္တို႔ ပုတ္ျပတ္ပိုင္းမွာ လုပ္သားလံုေလာက္မႈ ကားလံုေလာက္မႈ မရွိဘူး။ ကားခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ရွိရင္ေတာင္ ကားအစားထိုးေပးတာမရွိဘူး”လို႔ ေျပာပါတယ္။
တေကာင္းနီကယ္ အႀကီးစား သတၱဳတူးေဖာ္ေရးမွာ ေက်ာက္မီးေသြး ေလာင္စာေတြကို အကာကြယ္မဲ့ ထားရွိတာကိုလည္း ေတြ႔ျမင္ေနရပါတယ္။ တူးေဖာ္ေနတဲ့ နီကယ္သတၱဳထုတ္ စြန္႔ပစ္ေျမစာေတြကိုလည္း စက္႐ံုရဲ႕ သံုးမုိင္အကြာေလာက္မွာ ထားရွိၿပီး ေန႔စဥ္စြန္႔ပစ္တဲ့ ေက်ာက္မီးေသြး သတၱဳေျမစာပံုဟာ တေန႔တျခား မ်ားလာၿပီး ဧကေပါင္း ၃၀၀ ဝန္းက်င္ထိ ရွိလာပါတယ္။
ေမာင္းကုန္းေဒသက တေကာင္းနီကယ္ အႀကီးစား သတၱဳတူးေဖာ္ေရး စက္႐ံုဟာ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ထီးခ်ိဳင့္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ရွိၿပီး တေကာင္းနီကယ္ေတာင္က မႏၲေလးတိုင္းအတြင္းမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
သတၱဳတူးေဖာ္တဲ့ ေတာင္ရဲ႕ ေအာက္ေျခမွာ လယ္ယာေျမနဲ႔ ဧရာဝတီျမစ္ရွိပါတယ္။ စစ္ကိုင္းတုိင္း ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ဦးစီးဌာနက နီကယ္သတၱဳတူးေဖာ္ေရးကို တေခါက္သာ သြားေရာက္စစ္ေဆးမူရွိခဲ့တယ္လို႔ ညႊန္ၾကားေရးမႉးက ေျပာပါတယ္။
“အဓိက အဲ့မွာ Land slide(တူးေဖာ္ၿပီးေျမေတြ အနည္က် ေလၽွာက်တာ) မျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ သတိထားဖုိ႔နဲ႔ ေနာက္တခုက အနည္စစ္ကန္ထားၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ မွာခဲ့တာ။ အဲ့ဒီမွာ အားနည္းတာက ေက်ာက္မီးေသြးသံုးတာ အေသးစိတ္ data (အခ်က္လက္)ကို တုိင္းဖို႔ မွာထားခဲ့တယ္။ ဓာတ္ေငြ႔ေတြကို စစ္ေဆးထားတာ မေတြ႔ရဘူးေပါ့ေနာ္” စစ္ေဆးေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို ဖုန္းနဲ႔ ေျဖၾကားတာပါ။
စစ္ကိုင္းတိုင္း ေမာင္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္က တ႐ုတ္-ျမန္မာ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ့ တေကာင္း နီကယ္သတၱဳတူးေဖာ္ေရးဟာ အႀကီးစားသတၱဳတူးေဖာ္ေရးစီမံကိန္းျဖစ္ၿပီး တႏွစ္ကို နီကယ္ ထုတ္လုပ္ႏႈန္း တန္ခ်ိန္ေပါင္း ၈ ဒသမ ၅ ေသာင္း ထုတ္လုပ္ဖို႔ စီမံကိန္းအစီစဥ္မွာ ေရးဆြဲထားပါတယ္။
၂၀၁၁ ကတည္းက စမး္သပ္တ့ဲအဆင့္နဲ႔ စတင္ထုတ္လုပ္ခဲ့တာ ၂၀၁၆ ခုနွစ္ထိ နီကယ္ထုတ္လုပ္မူ တန္ခ်ိန္ေပါင္း ခန္႔မွန္း ေျခာက္ေသာင္းဝန္းက်င္သာ ရွိတယ္လို႔ စီမံကိန္း နီကယ္သတၱဳတူးေဖာ္ေရးက စစ္ကိုင္းတုိင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ကုမၸဏီ တာဝန္ရွိသူတဦးက ေျပာပါတယ္။
နီကယ္သတၱဳစိမ္းထုတ္လုပ္မႈမွာ အ႐ံႈးေပၚေနတာေၾကာင့့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သတၱဳတြင္းဌာနကို ေပးေခ်ဖို႔ ညႇိႏိႈင္းေနရတယ္လို႔လည္း ဆက္လက္ေျပာပါတယ္။
စီမံကိန္းကို စတင္မလည္ပတ္မီက ေမာင္းကုန္းေဒသက ေတာင္သူ ၁၄၀ ရဲ႕ လယ္ယာေျမ သံုးေထာင္ေက်ာ္မွာ တခ်ဳိ႕ကို ေလ်ာ္ေၾကးမေပးဘဲ သိမ္းတာေတြရွိသလို စိုက္ပ်ိဳးဧကရွိရင္ သီးစားေလ်ာ္ေၾကးအျဖစ္ ၁ ဧက က်ပ္ ၅ ေသာင္းနဲ႔ က်ပ္ ၂ သိန္း ေပးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ေတာင္သူႀကီး ဦးစိန္မင္းက “ယာေျမသိမး္တဲ့ ေတာင္သူေတြရဲ႕ သားသမီးေတြ နီကယ္စက္႐ံုမွာ အလုပ္သြားေတာင္းတာ မေပးဘူး။ ရဲစခန္းသြားေျပာမွ တဦးကိုပဲ စက္႐ံုရဲ႕ အလုပ္ၾကမ္းေနရာမွာ အလုပ္ေပးတယ္။ ေတာင္းဆိုခ်င္တာက ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုကို ပိတ္သိမး္သြားတာ ေကာင္းတယ္။ ဘယ္လိုမွမဟုတ္ပါဘူး။ က်န္းမာေရးအတြက္ေၾကာင့္ ေျပာတာပါ” လို႔ ေျပာပါတယ္။
တေကာင္းနီကယ္သတၱဳတူးေဖာ္ေရးမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား လုပ္သားဦးေရက သံုးပံုတပံုရွိၿပီး စီမံကိန္းလုပ္ငန္းခြင္ရဲ႕ ရာထူးႀကီးပိုင္းေတြမွာသာ တာဝန္ယူ လုပ္ကုိင္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဗြီဘီသတင္းဌာနက လက္ရွိ စီမံကိနး္လုပ္ငန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ စီမံကိန္းတာဝန္ရွိသူ တဦးျဖစ္တဲ့ သတၱဳတြင္းဝန္ႀကီးဌာနက ဦးရဲျမင့္ကို ခ်ိတ္ဆက္ ေမးခဲ့ေပမယ့္ စီမံကိန္းရဲ႕ တ႐ုတ္ဘက္က တာဝန္ရွိသူက ေျဖၾကားဖို႔ ျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္။
နီကယ္သတၱဳတူးေဖာ္ေရးမွာ ပညာတပိုင္းတစနဲ႔ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ မေဝေဝေအာင္က “စားဝတ္ေနေရးေၾကာင့္ ဆက္လုပ္ေနရတယ္၊ ကိုယ္က ပညာတတ္ၿပီးေတာ့ စားဖိုေဆာင္မွာ လုပ္ေနရတဲ့အတြက္ အားလည္း ငယ္မိတယ္။ ေနာင္တရလည္း ရတယ္"လို႔ အသံဆို႔နစ္စြာနဲ႔ ေျဖၾကားသြားပါတယ္။
(သတင္းေဆာင္းပါး-တာရာ)
