၁၉၉ဝ ကထက္ပိုဆိုးတဲ့ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ
DVB
·
November 5, 2015

၁၉၉ဝ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ဖုတ္ပူမီးတိုက္ဆိုသလို က်င္းပခဲ့ရတာပါ။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ အာဏာသိမ္းေတာ့ ပါတီစံု ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ကတိကို မေပးမျဖစ္ေပးခဲ့ရတယ္။ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ဖြဲ႔ခြင့္ေပးတာ ၂၃၅ ပါတီရွိသြားတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီ ပါတီဟာ ၂၇-၉-၁၉၈၈ မွာစဖြဲ႔ၿပီး ၂၇-၅-၁၉၉ဝ မွာ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ရတာမို႔ ပါတီသက္တမ္းက တႏွစ္နဲ႔ (၈) လသားပဲ ရွိေသးပါတယ္။ ၂၃၅ ပါတီထဲက က်န္ရစ္တာ ဆယ္ဂဏန္းေလာက္သာရွိေပမယ့္ အန္အယ္လ္ဒီ ကေတာ့ အခုထိရွင္သန္တဲ့အျပင္ အားပိုေကာင္းလာတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အေရြးခံၾကမယ့္ အန္အယ္လ္ဒီ ကိုယ္စားလွယ္ေတြေရြးေတာ့ ျပႆနာေတြရွိခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမလုပ္တာ ၾကာေနလို႔ ပါတီတြင္းအခက္အခဲက ရွိသင့္တာထက္ပိုၿပီး ႀကီးက်ယ္သလိုျမင္ၾကတယ္။ အခုေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္းရွိတာ မဆန္းပါ။ ၁၉၉ဝ အန္အယ္လ္ဒီဟာ ပါတီတြင္းမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ သူ႔ကိုယ္မသိ ကိုယ့္သူမသိလို႔ ေျပာရပါမယ္။ ပိုဆိုးတာက ပါတီေခါင္းေဆာင္းႏွစ္ဦးကို ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ထားခ်ိန္မွာ ပါတီကို က်န္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဦးေဆာင္ျပီး ၁၉၉ဝ ေရြးေကာက္ပြဲကိုဝင္ရတာျဖစ္တယ္။ အဲဒီကာလမွာ ဗဟိုဦးစီးမႈဆိုတဲ့အသံုးက ပါတီတြင္းမွာ ေခတ္စားပါတယ္။ ၂ဝ၁၂ မွာေတာ့ မတူေတာ့ပါ။ ၂ဝ၁၅ မွာ အန္အယ္လ္ဒီဟာ ပံုမွန္ႏိုင္ငံေရးပါတီအသြင္ဘက္ကို ပိုနီးစပ္လာပါတယ္။
မဲဆြယ္ကာလေတြကေတာ့ ၁၉၉ဝ နဲ႔ ၂ဝ၁၅ အေတာ္မတူပါ။ ၁၉၉ဝ တုန္းက လြတ္လပ္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္တာေတာ့ မွန္ေပမယ့္ စည္း႐ုံးေရးကာလအတြင္း တင္းၾကပ္မႈေတြရွိတယ္။ လူ ၅ဝ ထက္မပို၊ အမိုးအကာတခုေအာက္မွာသာ စုေဝးခြင့္ေပးပါတယ္။ ကြင္းက်ယ္က်ယ္မွာ မဲဆြယ္ဘို႔ရာ ၂ ႀကိမ္တည္းသာခြင့္ေပးတယ္။ အႏုပညာသည္ေတြဆိုတာ မပါႏိုင္သေလာက္ပါ။ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္အပါအဝင္ ဆိုရွယ္မီဒီယာ မရွိပါ။ စာနယ္ဇင္းတခုလံုး၊ မီဒီယာအကုန္က အစိုးရလက္ထဲမွာသာ ဆုပ္ကိုင္ထားတယ္။ န/သ ေခၚတဲ့ ပံုႏွိပ္စာထုတ္ေဝခြင့္နဲ႔ ခ်ဳပ္ထိန္းထားတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ေၾကညာစာတမ္းသာသာေလာက္ပဲ အန္အယ္လ္ဒီက ထုတ္ေဝႏိုင္ခဲ့တာပါ။ စည္း႐ုံးေရးမွဴးေတြမွာ အေတာ္လက္ဝင္ၾကပါတယ္။ ဖိုတိုေကာ္ပီဆိုင္ေတြ အပိတ္ခံၾကရ၊ အဖမ္းခံၾကရတယ္။
မဲစာရင္းဆိုတာ ၁၉၉ဝ မွာ ျပႆနာျဖစ္စရာ မဟုတ္ခဲ့ပါ။ ေၾကာ္ညာသင္ပုန္းကပ္တဲ့ေနရာမွာ ကပ္တယ္။ အသံခ်ဲ႕စက္နဲ႔ ေအာ္ေပးတယ္။ လြဲတာမွားတာ ပံုမွန္သေဘာထက္မပိုပါ။ ၂ဝ၁ဝ မွာ ႀကိဳတင္မဲကိစၥ ၾကားမေကာင္း ၾကားမေကာင္းေအာင္ ျဖစ္ေတာ့ ၁၉၉ဝ တုန္းက ပုလဲမွာ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ေတာင္ေပၚေဒသေတြကို သြားၾကရတဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြ ႀကိဳတင္မဲ ေပးမသြားရတာကို က်ေနာ္က ၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ကို ကြန္ပလိမ့္ လုပ္တာကို အမွတ္ရမိတယ္။ သူကဘာတခုမွ ေျဖရွင္းမေပးဘဲ ဘုၾကည့္သာျပန္ၾကည့္တယ္။ သူကအေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး။ မဲ႐ုံတာဝန္ေပးခံရသူေတြက အစိုးရဝန္ထမ္းေတြ။ တခ်ို႕က (မဆလ) တခ်ိဳ႕က အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ အကဲခတ္မရပါ။ သိလည္း မသိခ်င္ပါ။ အခုလည္း ၂ဝ၁၅ ႏိုဝင္ဘာ (၈) ရက္ေန႔မွာ ထိုနည္းတူ ဤနည္းလည္းေကာင္းလာပါလိမ့္မယ္။
ျပည္ပမွာေနရင္း ႏိုင္ငံေရးလုပ္ရတာထဲမွာ တခုကေတာ့ ၁၉၉၃-၉၄ ေလာက္ကတည္း ေလာ္ဘီလို႔ ေခၚတဲ့ အလုပ္ကို အပတ္တကုပ္လုပ္ခဲ့တာပါ။ ႏိုင္ငံတကာ လႊတ္ေတာ္မ်ားသမဂၢ အစည္းအေဝးေတြကိုတက္ၿပီး၊ ၁၉၉ဝ ေရြးေကာက္ပြဲက ေထာင္က်ေနတဲ့ အက်ဥ္းသား အမတ္စားရင္း လုပ္ထားရတယ္။ ေထာင္ထဲမွာ က်န္ေသးသူေတြ၊ ေထာင္ထဲမွာ ေသသြားသူေတြ၊ နာမက်န္းျဖစ္ေနသူေတြ၊ ျပည္ပထြက္ရသူေတြကို အတိုး-အေလ်ာ့ ကိန္းဂဏန္း အတိအက်နဲ႔ တင္ျပပါတယ္။
၁၉၉ဝ ေရြးေကာက္ပြဲကိန္းဂဏန္းေတြကိုလည္း အလြတ္ရြတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီေပါင္း ၂၃၅၊ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ေတာ့ ၉၇၊ အနည္းဆံုးတေနရာ အႏိုင္ရတာက ၁ဝ ပါတီ။ ကိုယ့္ဖာသာဖ်က္တာက ၁ဝ၂ ပါတီ၊ အစိုးရကေန အပိတ္ခံရတာက ၃ ပါတီ၊ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၃ ေနရာဝင္မၿပိဳင္လို႔ ဖ်က္ရတာက ၆ ပါတီ၊ ဝင္မၿပိဳင္လို႔ ဖ်က္ရတာက ၃၁ ပါတီ၊ အၿပီးမွာ က်န္ေတာ့တာက ၉၃ ပါတီ၊ ထပ္အဖ်က္ခံရတာက ၈၃ ပါတီ၊ ေနာက္ဆံုးမွာ တရားဝင္ ရပ္တည္ႏိုင္ေတာ့တာက ၁ဝ ပါတီ။ အႏိုင္ရတာမွာ အန္အယ္လ္ဒီ က ၃၉၂ ေနရာ၊ အက္စ္အန္အယ္လ္ဒီ ၂၃ ေနရာ၊ ေအအယ္လ္ဒီ ၁၁ ေနရာ၊ အန္ယူပီ တစညက ၁ဝ ေနရာ။ အမတ္ေနရာ အနည္းဆံုး ၁ ေနရာႏိုင္တာက ၂၈ ပါတီ။
ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တရားဝင္အႏိုင္ရေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္မေခၚ၊ အာဏာမလႊဲေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီကေန အမ်ိဳးမ်ိဳးႀကိဳးစားပါတယ္။ ၁၉၉ဝ ဇူလိုင္လ ၂၈-၂၉ မွာ ဂႏၵီခန္းမ အစည္းအေဝးႀကီးက သမိုင္းတြင္ပါတယ္။ စက္တင္ဘာလအကုန္မွာ လႊတ္ေတာ္ ေခၚေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆိုတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေၾကညာခ်က္ မထြက္ခင္ကေလးမွ (နဝတ) ကေန ၁/၉ဝ ကို အေလာသံုးဆယ္ ထုတ္ျပန္ၿပီး တားျမစ္လိုက္တယ္။ ေရြးေကာက္ခံရတဲ့ အမတ္ေတြဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုအသစ္ေရးဖုိ႔ တာဝန္ရွိသူေတြျဖစ္တယ္လို႔ ၂၇-၇-၁၉၉ဝ မွာ ေၾကာညာခဲ့တယ္။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ လူလတ္ပိုင္းေတြက အစည္းအေဝးေတြ ေနရာအမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ လုပ္ၿပီး စင္ၿပိဳင္အစိုးရဖြဲ႔ဖုိ႔ စီစဥ္ၾကတယ္။ ၁၈-၁၂-၁၉၉ဝ ေန႔မွာ ဖြဲ႔ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၉ဝ နဲ႔ ၂ဝ၁၅ ေနာက္ထပ္ ကြာျခားခ်က္ႀကီးတခုရွိပါတယ္။ ၁၉၉ဝ တုန္း အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာက စစ္အစိုးရ။ ၿပိဳင္ၾကတာက အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ (မဆလ)။ အခုေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာကလည္း ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး၊ အန္အယ္လ္ဒီ နဲ႔ၿပိဳင္ရတာကလည္း ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉ဝ ေရြးေကာက္ပြဲ ေနာက္ပိုင္းသမိုင္းကို ျပန္ၿပီးဆန္းစစ္ရင္ စစ္တပ္ဟာ (မဆလ) ကို အာဏာမသိမ္းခင္ ဗဟိုဘဏ္ကေန ေငြေတြထုတ္ခြင့္ေပးတာ၊ (မဆလ) ပိုင္ မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြဆက္ခံခြင့္ေပးတာ၊ မဲစည္း႐ုံးရာမွာ ဘာတခုမွ အျပစ္မလုပ္ဘဲ ေနတာသာရွိတယ္လို႔ ေျပာရပါမယ္။ (မဆလ) အတြက္ စစ္တပ္ကေန မဲဆြယ္မေပးခဲ့ပါ။
အခုေတာ့ အာဏာဆက္ရခ်င္ေနတဲ့ ပါတီနဲ႔ အစိုးရကအတူူတူျဖစ္ေနတာအျပင္ အဆိုးဆံုးလို႔ ေျပာႏိုင္တာက ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္။ ထပ္ၿပီးပိုၿပီး အဆိုးကိုကဲေစတာက တပ္မေတာ္ကေန တပ္မေတာ္ပိုင္ ရင္းျမစ္ေတြသံုးၿပီး ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးအတြက္ မဲလိုက္ဆြယ္ေပးေနတယ္။ တပ္သားေတြကိုလည္း လူမသိေအာင္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးကိုသာ မဲထည့္ဖုိ႔ အမိန္႔ေပးေနတယ္လို႔ လူေတြကယံုၾကည္ရတယ္။ အဆိုးတကာ့အဆိုးဆံုးျဖစ္ေနတယ္။ အစိုးရကလည္း အစိုးရ ဝန္ထမ္းေတြကို တဖက္လွည့္န႔ဲ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးကိုပဲ မဲထည့္ခိုင္းတယ္။ မဲမထည့္ရင္ ရာထူးေနရာနဲ႔ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတယ္။ တိုင္ျပည္ဘ႑ာေငြကိုသံုးၿပီး ထူေထာင္လည္ပတ္ေနတဲ့ အစိုးရပိုင္မီဒီယာအႀကီးစားႀကီးေတြကိုလည္း ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးအတြက္ မဲဆြယ္ဖုိ႔မွာ အသံုးခ်ေနတယ္။ အဲဒီအခ်က္ႀကီးေတြက ၂ဝ၁၅ ဟာ ၁၉၉ဝ ထက္ပိုဆိုးတာေတြ၊ တရားမမွ်တာတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဆိုးကမ္းကုန္ေနပါေတာ့တယ္။
၂ဝ၁၅ ရလဒ္ကို ဘယ္လိုလာမလဲဆိုတာ ဘယ္သူကမွ မွန္ေအာင္မေျပာႏိုင္ပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္ကာလမွာ မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႔ေတြဟာ ရလဒ္အမွန္ကုိ ဆက္လက္သယ္ေဆာင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္မွတ္တြက္ဆခ်က္မွာ အာမခံခ်က္မရွိ ျဖစ္ေနတယ္။ စစ္အစိုးရတက္ကတည္းက လူ႔အသက္ေတာင္မွ အာမခံခ်က္မရွိတဲ့ ဘဝျဖစ္ေနတာက မေျပာင္းလဲေသးလို႔ ကိန္းဂဏန္းမွာလည္း အာမခံခ်က္မရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္ကို ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ပတ္သက္ရင္ ဗီတိုအာဏာေပးထားသလို၊ ေကာ္မရွင္ကို ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္ရင္ တခ်က္လႊတ္အာဏာ အပ္ႏွင္းထားတယ္။
ျပည္သူလူထုအဖို႔မွာ ႐ႈံးစရာလည္း ထူးမရွိ၊ ဆံုးစရာလည္း မက်န္ေတာ့တာမို႔ ေမွ်ာ္လင္ခ်က္ဆိုတဲ့ တြန္းအား၊ စစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲဆိုတဲ့ ဆြဲအားေတြသာရွိပါတယ္။ ကံတရားကိုလည္း ႏွစ္ႏွစ္ကာကာယံုၾကည္ၾကလို႔ ျမန္မာျပည္ႀကီး ကံေကာင္းပါေစသတည္း။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ