‘ဟင္း..’ ဆိုတဲ့ သက္ျပင္းခ်သံနဲ႔အတူ မေကသီတေယာက္ ခ်က္လက္စ ထမင္းေပါင္းအိုးကို ပိတ္လိုက္ပါတယ္။ ထမင္းအိုးတည္ၿပီး ၁၀ မိနစ္ခန္႔အၾကာမွာ ပ်က္သြားတဲ့ လွ်ပ္စစ္မီးက EPC က ထုတ္ျပန္ထားတဲ့အခ်ိန္အတိုင္း ျပန္လာ၊ မလာဆိုတာ မေသခ်ာပါဘူး။ သူ နာရီကိုၾကည့္လိုက္ေတာ့ မနက္ ၁၀ နာရီခြဲခါနီးပါၿပီ။ မိုးမရြာလို႔ ပူေလာင္အိုက္စပ္ေနတဲ့ အခန္းေလးထဲမွာ ယပ္ေတာင္တဖ်ပ္ဖ်ပ္ခတ္ရင္း သူေတြးေနမိတာက အခ်ိန္မီသာ မီးျပန္မလာခဲ့ရင္ သူတို႔လင္မယား အျပင္ထမင္းဆိုင္မွာ သြားဝယ္စားရမယ့္ အေရးကိုပါ။ ဒီလထဲမွာ မီးခဏခဏပ်က္လို႔ မလိုအပ္ဘဲ ကုန္က်စရိတ္ မ်ားလာတာက အိမ္ရွင္မျဖစ္သူ မေကသီအတြက္ေတာ့ စိတ္ပ်က္စရာပါ။ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္၊ ေရႊနံ႔သာရပ္ကြက္မွာေနထုိင္တဲ့ မေကသီဟာ အာမခံကုမၸဏီတခုမွာ လုပ္ကိုင္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ကိုေက်ာ္ေမာင္သြင္ကေတာ့ ေဆးကုမၸဏီတခုရဲ႕ သာမန္ အေရာင္းဝန္ထမ္းပါ။ သူတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံလို ဝင္ေငြသိပ္မမ်ားတဲ့ မိသားစုေတြမွာ မီးပ်က္တဲ့အတြက္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြကို ပိုခံစားရပါတယ္။ “ကိုယ္က ဝန္ထမ္းေတြဆိုေတာ့ ဆိုင္မွာ အၿမဲတမ္း သြားစားရမွာ အဆင္မေျပဘူး။ မေန႔ကဆို မီးေသြးအိတ္ေတြ သြားဝယ္ရတယ္။ မျဖစ္မေန ခ်က္ျပဳတ္စားရမွာကို။ မီးပ်က္တဲ့အခ်ိန္ အတိအက်မသိတာ အစ္မတို႔အတြက္ အခက္ခဲတခုပဲ” လို႔ မေကသီက ေျပာပါတယ္။ အိမ္ရွင္မေတြဟာ နိစၥဓူဝ သူတို႔လုပ္ကိုင္ေနရတဲ့ ထမင္းဟင္းခ်က္တာအစ၊ ေရတင္တာအလယ္၊ အဝတ္ေလွ်ာ္၊ မီးပူတိုက္တာအဆံုး လွ်ပ္စစ္မီးနဲ႔ မကင္းႏိုင္ၾကသူေတြပါ။ ေရအားလွ်ပ္စစ္ကို အဓိကထားေနရတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မိုးရြာသြန္းမႈနည္းပါးၿပီး လံုေလာက္တဲ့ေရ မရရွိတာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတဝွမ္း လွ်ပ္စစ္မီးျပတ္ေတာက္မႈေတြ ေန႔စဥ္ ႀကံဳေတြ႔ေနရပါတယ္။ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ဒီလွ်ပ္စစ္မီးျပႆနာဟာ ၿမိဳ႕ျပလူေနမႈဘဝမွာ စားဝတ္ေနေရး ေျပလည္ဖို႔ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွားေနရတဲ့ ဝင္ေငြနည္းပါးတဲ့ မိသားစုေတြအေပၚ ႐ုိက္ခတ္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ ပိုၿပီး ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး ျဖစ္ေစတယ္လို႔ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ အိမ္ရွင္မေတြက ေျပာပါတယ္။ အ႐ႈိအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔အစည္းမွ ဒါ႐ုိက္တာ မိုင္သန္႔စီဦးကလည္း “ညပိုင္းမွာ ကေလးေတြလည္း စာဖတ္ရတာကအစ အဆင္မေျပဘူး။ ရာသီဥတု အရမ္းပူတဲ့အခ်ိန္မွာ မီးခဏခဏပ်က္ေတာ့ မခံႏိုင္ၾကေတာ့ဘူး။ ညပိုင္းေတြမွာ မီးပ်က္ၿပီဆိုရင္ သူတို႔မွာ ဘာမွ မလုပ္တတ္ေတာ့ဘူး။ စိတ္ေတြက တိုေနတတ္ၾကတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ အေမေတြက သူတို႔ကို အခ်ိန္ေပးၿပီးေတာ့ သူတို႔ အစစအရာရာ အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ေပး ျပင္ဆင္ေပးရတဲ့ အပိုင္းေတြ ရိွတဲ့အခါက်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္မိပါတယ္။ အိပ္ေရးေတြမဝေတာ့ လုပ္ငန္းပိုင္းဆိုင္ရာမွာပါ အလုပ္ေတြက အဆင္မေျပေတာ့ဘူးေပါ့” လို႔ ေျပာပါတယ္။ အစိုးရထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ကိန္းဂဏန္းေတြအရ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ အိမ္ေထာင္စု ၁၀ သန္းမွာ ၆ သန္းက လွ်ပ္စစ္မီး မရရွိေသးပါဘူး။ ႏွစ္စဥ္ လွ်ပ္စစ္လိုအပ္ခ်က္ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလ ၁၇ ရက္က ဘဲလင္း သဘာဝဓာတ္ေငြ႔သံုး ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံဖြင့္ပြဲမွာ ယခုႏွစ္မကုန္ခင္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား လိုအပ္ခ်က္ရဲ႕ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ “လာမယ့္ ၂၀၂၅ ခုႏွစ္မွာဆိုရင္ တႏိုင္ငံလံုး ရာႏႈန္းျပည့္ သုံးႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္မွန္းထားပါတယ္” လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လွ်ပ္စစ္မီး လံုေလာက္စြာရရိွဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားေပမယ့္ လွ်ပ္စစ္မီးျပတ္ေတာက္မႈကေတာ့ တႏွစ္ထက္တႏွစ္ ပိုမ်ားလာေနတယ္လို႔ အိမ္ရွင္မေတြက ဆိုၾကပါတယ္။ ေတာင္ဥကၠလာၿမိဳ႕နယ္၊ ၁၂ ရပ္ကြက္က မသီသီႏုိင္က “တႏိုင္ငံလံုးကိုလည္း မီးလင္းေစခ်င္ပါတယ္။ မီးရထားတဲ့ ေနရာေတြကိုလည္း မီးပံုမွန္လာေစခ်င္တယ္။ မီးပံုမွန္မလာေတာ့၊ တေန႔လုပ္ရမယ့္ အခ်ိန္ဇယားေတြပါ ေျပာင္းကုန္တာ။ အမွန္ဆုိ မီးပ်က္မယ့္အခ်ိန္ေလး ႀကိဳေျပာထားရင္ ပိုအဆင္ေျပမယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။ အခုလို လွ်ပ္စစ္မီး မလံုေလာက္မႈအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရဌာနေတြက ကိန္းဂဏန္းေတြနဲ႔ ထုတ္ျပန္ထားေပမယ့္ လက္ရွိ အိမ္ရွင္မေတြ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ မိသားစု အေရးျပႆနာေတြ ဘယ္ေလာက္ထိ ျမင့္တက္လာေနသလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ တိုင္းတာဖို႔ ခက္ခဲလွပါတယ္။ မေကသီက “အစိုးရရဲ႕ အခက္အခဲေတြကို နားလည္ေပမယ့္ ျပည္သူေတြရဲ႕ အခက္အခဲေတြကိုလည္း စာနာၿပီး ေျဖရွင္းေပးေစလိုပါတယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။ မေကသီလိုပဲ အျခားေသာ အိမ္ေထာင္ရွင္ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာလည္း လွ်ပ္စစ္မီး ျပတ္ေတာက္မႈဒဏ္ကို ခံစားေနၾကရပါတယ္။ မျဖဴျဖဴေအာင္တေယာက္ ေရခ်ိဳးခန္းထဲကို ဝင္လိုက္တာနဲ႔ ေရစည္ပိုင္းထဲမွာ ဖင္ကပ္သာရိွေတာ့တဲ့ေရကို ေတြ႔လိုက္ရပါတယ္။ အခန္းေထာင့္မွာရိွတဲ့ အဝတ္ျခင္းထဲက မေလွ်ာ္ရေသးတဲ့ အဝတ္ပံုကို ၾကည့္ၿပီး သူ ေခါင္းခါယမ္းလိုက္ပါေတာ့တယ္။ သူလက္ရွိေနထိုင္ေနတဲ့ ယုဇနဥယ်ာဥ္ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ ေရေပးေဝမႈဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ အျခားေနရာေတြနဲ႔ မတူပါဘူး။ တရက္ျခား တခါသာ ေရေပးေဝတာပါ။ ေရေပးေဝခ်ိန္မွာ သူ အလုပ္ကိစၥနဲ႔ ၿမိဳ႕ထဲေရာက္ေနတာ၊ အိမ္မွာရိွေနေပမယ့္လည္း မၾကာခဏ မီးပ်က္ေနတာေတြေၾကာင့္ ပံုမွန္ေရမတင္ရပါဘူးလို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ မိသားစုဝင္ေလးေယာက္ရိွတဲ့ မျဖဴျဖဴေအာင္တို႔အိမ္မွာ လက္ရွိ ေရတစည္ကို က်ပ္ ၁၅၀၀ ႏႈန္းနဲ႔ ဝယ္ယူသံုးစြဲေနရတာျဖစ္ၿပီး တေန႔ကို ေရႏွစ္စည္ကုန္ပါတယ္။ “က်ေနာ္တို႔ေတာင္ တေန႔ကို ေရဖိုး ၃၀၀၀ ကုန္ရင္ မိသားစုမ်ားတဲ့သူေတြဆို စဥ္းစားၾကည့္ေပါ့” လို႔ သူက စိတ္ပ်က္ေနတဲ့ေလသံနဲ႔ ေျပာပါတယ္။ မီးျပန္လာတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း မီးအားမျပည့္တဲ့အတြက္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေတြ အႏၱရာယ္ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနကို စိုးရိမ္ေနရတယ္လို႔ ကြန္ပ်ဴတာ၊ ပရင္တာေတြကို သံုးစြဲလုပ္ကိုင္ေနရတဲ့ ဂရပ္ဖစ္ဒီဇိုင္နာ မျဖဴျဖဴေအာင္က ရွင္းျပပါတယ္။ “တမနက္ခင္းလုံး မီးပ်က္ေနတာ။ မီးလာေတာ့ ယုဇနမွာ မီးအားအဝင္ ၅၀ (ဗို႔) ပဲရိွတယ္။ ဘာမွလုပ္လို႔မရတဲ့အျပင္ ရိွစုမဲ့စု လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေလးေတြ ႂကြေတာ့မယ္။ က်ေနာ္တို႔က လက္လႈပ္မွ ပါးစပ္လႈပ္ရတဲ့ သာမန္ျပည္သူေလ” လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနမွာေတာ့ ရာသီဥတုပူျပင္းၿပီး ေရနည္းေနတာေၾကာင့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္႐ုံေတြက ထုတ္လုပ္မႈ ေလ်ာ့က်လာၿပီး ေဇာင္းတူ၊ မုန္း၊ ျဖဴးေခ်ာင္း၊ ျမစ္သာ၊ ရာဇၿဂိဳလ္နဲ႔ တာပိန္ စတဲ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္႐ုံ ၆ ႐ုံကို ေခတၱရပ္နားထားရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို လွ်ပ္စစ္မီး အျပည့္အဝေပးဖို႔ဆိုရင္ မဂၢါဝပ္ ၁၆၀၀ ခန္႔ ျဖန္႔ျဖဴးထုတ္လုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ရိွ မဂၢါဝပ္ ၁၃၀၀ ခန္႔သာ ေပးႏိုင္တဲ့ အေနအထားေၾကာင့္ ယခုေမလကစၿပီး ၿမိဳ႕နယ္အလိုက္ အုပ္စုေတြခြဲၿပီး အလွည့္က်စနစ္နဲ႔ မီးေပးေနတာျဖစ္တယ္လို႔ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာနထံမွ သိရွိရပါတယ္။ ရန္ကုန္လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးဌာနရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာေတာ့ အမ်ားျပည္သူအုပ္စုကို A, B, C, D အုပ္စု ၄ ခုခြဲၿပီး ဝန္အားေလ်ာ့ခ်မွာျဖစ္တယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ အုပ္စုအလိုက္ ဝန္အားေလ်ာ့ခ်မယ့္ အႀကိမ္ေရဟာ တေန႔ကို အမ်ားဆံုး ၃ ႀကိမ္ကေန အနည္းဆံုး ၂ ႀကိမ္ရွိမွာျဖစ္ၿပီး တႀကိမ္ကို ၂ နာရီ ၾကာျမင့္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာနမွ ဒုတိယအၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္ ဦးစိုးျမင့္က “အရင္ႏွစ္ေတြကထက္ မီးပိုပ်က္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ရာသီဥတု ပူျပင္းေတာ့ မီးသံုးစြဲသူေတြအတြက္ အခ်ိန္ပိုင္းေလးေတြ မွ်ေအာင္ေပးရတာေပါ့” လို႔ ေျပာပါတယ္။ တႏွစ္ထက္တႏွစ္ အပူခ်ိန္လြန္ကဲလာတဲ့အတြက္ အိမ္သံုးလွ်ပ္စစ္ပစၥည္း သံုးစြဲမႈမွာလည္း ျမင့္တက္လာၿပီး တအိမ္ကို ယူနစ္ ၃၀ သံုးစြဲရာမွ ယူနစ္ ၅၀ ထိ တိုးျမႇင့္သံုးစြဲလာလုိ႔ လွ်ပ္စစ္မီးမလံုေလာက္မႈေတြ ျဖစ္ရတယ္လို႔လည္း ဦးစိုးျမင့္က ဆက္ေျပာပါတယ္။ မီးပ်က္လို႔ မၾကာခဏ အျပင္ထမင္းဆိုင္ကေန ဝယ္စားေနရတဲ့ မေကသီတို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံကေတာ့ သူတို႔ဝင္ေငြနဲ႔ကိုက္ညီတဲ့ ထမင္းဆိုင္ေတြကို ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္ေနရပါတယ္။ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ကိုေက်ာ္ေမာင္သြင္က “အစကေတာ့ မသိဘူး။ တခါတရံပ်က္တယ္ဆိုေတာ့ အေျပာင္းအလဲျဖစ္တယ္။ အျပင္မွာသြားစားၾကမယ္ေပါ့။ ပ်က္တာစိပ္လာေတာ့ ဝင္ေငြအရလည္း အဆင္မေျပေတာ့ဘူးေလ” လို႔ ေျပာပါတယ္။ မီးပ်က္တာေၾကာင့္ စီးပြားေရးထိခိုက္တဲ့အျပင္ လူမႈေရး အဆင္မေျပမႈေတြလည္း ရွိေနပါေသးတယ္။ “မီးပ်က္ေတာ့ ညပိုင္းမွာ ရာသီဥတုကပူ၊ အိပ္လို႔ကမရ၊ မနက္ပိုင္း မထဘဲ အိပ္ေတာ့၊ သူနဲ႔ၿပိဳင္အိပ္တယ္ေျပာေတာ့ ရန္ျဖစ္ စကားမ်ားၾကျပန္ေရာ” လို႔ မေကသီက ဆိုပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနမွာေတာ့ မေကသီတို႔လို ဝင္ေငြနည္းတဲ့ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ မိုးၿဖိဳင္ၿဖိဳင္ရြာသြန္းၿပီး ေရအားသံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံေတြ ျပန္လည္ပတ္ႏိုင္ဖို႔သာ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကရပါတယ္။ အခရာ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔မွ ဒါ႐ုိက္တာ မထားကေတာ့ မီးပ်က္မႈအေပၚ အခုလို မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။ “မီးပ်က္ၿပီဆိုရင္ ကေလးငယ္ရိွတဲ့ အိမ္ေတြမွာဆို အေမေတြကပဲ ထၿပီး ယပ္ခတ္ေပးရတယ္။ အမ်ိဳးသမီး၊ အမ်ိဳးသား၊ အေဖ၊ အေမ တူေပမယ့္လည္း အမ်ိဳးသားက ထၿပီး ယပ္ခတ္ေပးတာမ်ိဳး မရိွဘူး။ အမ်ိဳးသမီးေတြက ဒီလိုလုပ္ေပးရေတာ့ မနက္အလုပ္သြားရမယ္။ အိပ္ေရးပ်က္တယ္။ အစရိွသျဖင့္။ အဲ့လို မီးပ်က္ၿပီဆိုရင္ ဘယ္သူပိုခံေနရသလဲဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြက ပိုၿပီးခံေနရပါတယ္။” ေသြးစစ္ကိုင္း / ေက်ာ္စိုးမိုး / ေမခ်ိဳေက်ာ္သိန္း / မိုးမိုး (hiburma.net ဝက္ဘ္ဆုိက္မွ ျပန္လည္ေဖာ္ျပသည္။)