စက်တင်ဘာကို စဖွင့်လိုက်သည်နှင့် မြန်မာ့အရေး နိုင်ငံတကာသံတမန်လှုပ်ရှားမှုများက မှန်းဆရ ခက်သောခြေလှမ်းများဖြင့် ရွေ့လာခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို အာဏာသိမ်းပြီး မကြာမီ ထိတွေ့ဆက်ဆံခဲ့ပြီး ကုလသမဂ္ဂကဲ့သို့သော နိုင်ငံတကာစင်မြင့်ထက်တွင် အကာအကွယ်ပေးခဲ့သော တရုတ်၏အရွေ့ဖြစ်သည်။

သြဂုတ်၂၁ ရက်မှ ၂၈ ရက်နေ့အထိ  နေပြည်တော်သို့ လူမသိသူမသိရောက်ရှိလာသော တရုတ် အထူးသံတမန် မစ္စတာဆွန်ကော့ရှန်၏ ခရီးစဉ်သည် အရွေ့တစ်ခုဖြစ်လာခဲ့ပုံရသည်။ တရုတ်အထူးသံရောက်ရှိ လာခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက သတင်းထုတ်ပြန်မှု မရှိခြင်းနှင့် တရုတ်အစိုးရက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းသည် တရုတ်အစိုးရနှင့် စစ်ကောင်စီကြား အဟတစ်ခုရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း သက်သေဖြစ်သည်။

ထို့ပြင်တရုတ်အထူးသံ၏ ခရီးစဉ်တစ်ပတ်တာကြာခဲ့ခြင်းသည် ညှိနှိုင်းမှုများအကြိမ်ကြိမ်လုပ်ခဲ့ ကြောင်း ဖော်ပြနေသလို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ပေးရန် တောင်းဆိုမှု ကိုစစ်ကောင်စီက ပယ်ချခဲ့သည်ဟု သတင်းများကဆိုသည်။

ယင်းသတင်းမှန်ကန်ကြောင်း အတည်မပြုနိုင်သေးသော်လည်း တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ နှစ်၁၀၀ ပြည့်အခမ်းအနားသို့ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီက ဂုဏ်ယူဝမ်းမြောက်ကြောင်း သဝဏ်လွှာပေးပို့မှုအပေါ် တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီက ကျေးဇူးတင်ရှိကြောင်း စာပြန်ခြင်း၊ စက်တင်ဘာ ၉ ရက်နေ့၊ တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီနှင့် အရှေ့တောင်အာရှ၊ တောင်အာရှနိုင်ငံများမှ နိုင်ငံရေးပါတီများ အွန်လိုင်းတွေ့ဆုံပွဲသို့ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်အား ဖိတ်ကြား တက်ရောက်စေခြင်းက တရုတ်နှင့် စစ်ကောင်စီကြားအဟနှင့် တရုတ်၏အရွေ့ကို ဖော်ပြနေပေ သည်။

တရုတ်အထူးသံ၏ ခရီးစဉ်အပြီး တရုတ်နှင့် စစ်ကောင်စီကြားအဟ မည်မျှဖြစ်ပေါ်ခဲ့သလဲဆိုသည်ကို မပြောနိုင်သော်လည်း စစ်ကောင်စီဘက်ခြေစုံရပ်နေသောတရုတ်သည် သူ့ခြေတစ်ဖက်ကို ပြန်မြှောက်လာပြီ ဖြစ်ကြောင်းပေါ်လွင်လာခဲ့သည်။ သြဂုတ် ၁၂ ရက်နေ့၊  စစ်ကောင်စီနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဝဏ္ဏမောင်လွင်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်သံအမတ်ကြီး ချန်ဟိုင်တို့ အွန်လိုင်းတွေ့ဆုံပွဲတွင် တရုတ်သံအမတ်ကြီးက မြန်မာအစိုးရဟု စတင်ခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲ သည်အထိ အတင့်ရဲခဲ့သော တရုတ်ပေါ်လစီအပေါ် ဟိုဘက်ဒီဘက်ပြန်လည် ထိန်းညှိဟန်အစပျိုးပုံရသည်။

ယင်းမှာ စစ်ကောင်စီက ၎င်းတို့လမ်းကြောင်းကို အတိမ်းအစောင်းခံကာ တရုတ်တောင်းဆိုသမျှ လိုက်မလုပ်နိုင်ကြောင်း တရုတ်အထူးသံ၏ခရီးစဉ်တွင် ဖော်ပြခဲ့ခြင်း၏ နောက်ဆက်တွဲ ရလဒ်ဖြစ်နိုင်သလို တရုတ်မုန်းတီးရေးအမြင်သည်းထန်လာပြီဖြစ်သော မြန်မာပြည်သူတို့၏ စိတ်ကို တရုတ်ဘက်က သိရှိ ဘရိတ်ဆွဲလိုက်ခြင်းလည်းဖြစ်သည်။

တရုတ်မြှောက်လိုက်သော ခြေတစ်ဖက်သည် မြန်မာ့အရေးအတွက် အထောက်အပံ့တစ်ခုဖြစ်လာ သော်လည်း ထိုခြေတစ်ဖက်သည် လေထဲတွင်သာရှိသေးသော ခြေတစ်ဖက်ဖြစ်သည်။ ဆိုလိုတာက စစ်ကောင်စီသည် ၎င်းဖြစ်ချင်သည့်အခြေအနေသို့ရောက်အောင် ပြည်သူကို သတ်ဖြတ်ဖမ်းဆီးခြင်းနည်းဖြင့် ခပ်ကြမ်းကြမ်းရွေ့အောင်ကြံဆောင်သမျှသည် မြန်မာပြည်သူတို့ အနာတရကြီးရပြီး နိုင်ငံတကာကလည်းမည်သို့မျှ လက်မခံသလို အလုပ်မဖြစ်နိုင်မှန်း လည်းသိသဖြင့် နှစ်ဖက်ခွပေါ်လစီကျင့်ရန် တရုတ်က လမ်းခင်းလိုက်ခြင်းသာဖြစ်သည်။

တကယ်တော့ စစ်ကောင်စီသွားနေသော စစ်အာဏာရှင်အလိုကျ ဒီမိုကရေစီအရေခြုံလမ်းသည် တရုတ်အကျိုးစီးပွားအတွက် မြိုးမြိုးမြက်မြက်အလုပ်ဖြစ်မည့်လမ်းဖြစ်သော်လည်း မြန်မာပြည်သူတို့ လုံးဝလက်မခံသောလမ်းဖြစ်ပြီး အလုပ်ဖြစ်ရန်မလွယ်သောလမ်းဖြစ်သည်။ အကယ်၍ ထိုလမ်းကို စစ်ကောင်စီရောက်အောင်လျှောက်နိုင်သည့်တိုင် တရုတ်က မြန်မာမြေပေါ် အခြေတကျဖြစ်နေပြီဖြစ်သော များစွာသော တရုတ်အကျိုးစီးပွားနှင့် အနာဂတ်တွင်မျှော်လင့်နိုင်စရာ အကျိုးစီးပွားများ အတိဒုက္ခ ရောက်နိုင်သည်အထိ တည်ငြိမ်မှုကင်းမဲ့နိုင်ကြောင်း တရုတ်ကောင်းကောင်းသဘောပေါက်လာ ပုံရသည်။ 

ထို့ကြောင့် ဒီမိုကရေစီအရေခြုံရန်လမ်းတွင် အဟန့်အတားကြီးနေသော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ ချုပ်အား လုံးဝဖျက်သိမ်းရန် စစ်ကောင်စီ အကြံကြီးနေမှုအပေါ် တရုတ်လက်မခံကြောင်းပြသရန် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်နှင့် ကြည့်ကောင်းရုံဆက်ဆံပြလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။

သို့သော်၊ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်၏ အနိုင်ရလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များဖြင့်စုဖွဲ့ထားသော CRPH၊ ထိုမှတစ်ဆင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရနှင့် ဆက်ဆံရေးကိုမူ တရုတ်အစိုးရက လက်မခံသေးပေ။ တရုတ်တင်မက ကြားဝင်ညှိပေးမည်ဆိုသော အာဆီယံပင်လျှင် အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရနှင့် တရားဝင်အဆက်အဆံမရှိသေးပေ။ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရနှင့်မဆက်ဆံခြင်းတစ်ကြောင်းတွင် စစ်ကောင်စီအငြိုငြင်မခံလို ခြင်းလည်းဖြစ်နိုင်ပါသည်။

ပြောရလျှင်  အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရနှင့်မဆက်ဆံခြင်းနည်းဖြင့် စစ်ကောင်စီနှင့် ပိုနီးကြောင်း တရုတ်က သူ့ရပ်တည်ချက်ကို ထုတ်ပြခဲ့ခြင်းဖြစ်သလို အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရကို အနောက်အုပ်စုနှင့် အရှေ့တိုင်းဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများက ထောက်ခံအားပေးနေခြင်းနှင့်နီးကပ်သော ဆက်ဆံရေးရှိခြင်း၊ ဒီမိုကရေစီ တော်လှန်ရေး၏ နောက်ထပ်လမ်းကြောင်းတစ်ခုအဖြစ် ခုခံတော်လှန်စစ်ကို ရွေးချယ်ခြင်းနှင့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရသည် အွန်လိုင်းပ လက်ဖောင်းပေါ်တွင်သာတည်ရှိသောအစိုးရအဖြစ်သာ ရှုမြင်နေသေးခြင်းအရ အရေးတယူမဆက်ဆံခြင်းလည်းဖြစ်နိုင်သည်။

တရုတ်ကမြန်မာ့အရေးကို အနောက်အုပ်စုလက်မပါသောပုံစံနှင့် ၎င်းကိုယ်တိုင်လည်း တိုက်ရိုက် ဝင်မပါသောလမ်းကြောင်းဖြင့်ဖြေရှင်းလိုသည်။ ထို့ကြောင့် မြန်မာ့အရေးကို အာဆီယံ လမ်းကြောင်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် တရုတ်လုံ့လစိုက်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့်အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက်၅ ရပ်ထွက်ပေါ်လာခြင်းကိုလည်း ထောက်ခံ၊ အာဆီယံအထူးသံခန့်အပ်ခြင်းကိုလည်း ထောက်ခံ၊ မြန်မာနိုင်ငံသို့ လူသားချင်းစာနာမှုအကူအညီ များပေးနိုင်ရန် မြန်မာဘက်အသီးသီးတို့ ၄ လအပစ်ရပ်ရန်အာဆီယံအထူးသံ၏ တောင်းဆိုမှုကိုလည်း ထောက်ခံခဲ့သည်။ သို့သော်၊မြန်မာ့အရေး အာဆီယံအစီအစဉ်အားလုံးသည် လက်တွေ့အလုပ်ဖြစ်နိုင်မှန်းလည်း တရုတ်တို့ သဘောပေါက်လာခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် နောက်တစ်နည်းတရုတ်ကြံဆလာပုံရသည်။ ယင်းမှာ မြန်မာ့အရေးကို အမေရိကန်နှင့် တရုတ်တိုက်ရိုက်ဆွေးနွေးကာ ဘုံသဘောတူချက်ရှာဖွေခြင်းဖြစ်သည်။ ယခု ကုလညီလာခံမတိုင်မီ အမေရိကန်အခြေစိုက် နိုင်ငံခြားရေးရာမူဝါဒစာစောင် Foreign Policy ၌ မြန်မာ့အရေး အမေရိ ကန်နှင့်တရုတ် အချိန်ယူဆွေးနွေးသဘောတူညီခဲ့သည်ဟုဖော်ပြခဲ့သည်။

ကုလညီလာခံသို့ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကိုယ်စားလှယ်ကိုအတက်မခံ၊ လက်ရှိကုလသံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းကိုသာ နိုဝင်ဘာလအထိ ဆက်ထားမည်။ နိုဝင်ဘာကျမှ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရနှင့် စစ်ကောင်စီ ကိုယ်စားလှယ် မည်သူ့ကိုရွေးချယ်မလဲကိစ္စ ဆုံးဖြတ်မည်ဟု အမေရိကန်-တရုတ် သဘောတူညီမှုရခဲ့ကြောင်း Foreign Policy ကဖော်ပြသည်။ ယင်းဖော်ပြချက်သာမှန်ကန်သည်ဆိုပါက ကိုယ်စားလှယ်ရွေးချယ်ရေးကိစ္စ နိုဝင်ဘာအထိ ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်ခြင်းမှာ စစ်ကောင်စီဘာလုပ်မလဲဟု အချိန်ပေးလိုက် ခြင်းဖြစ်နိုင်သည်။ ထို့ပြင် မြန်မာ့အရေး အမေရိကန်-တရုတ် ပထမအကြိမ်ဆွေးနွေးမှု အောင်မြင်ခဲ့ခြင်းအရ  နောက်ထပ်ဆွေးနွေးအဖြေရှာမှုများလည်း ဖြစ်လာနိုင်သည်။

မြန်မာ့အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး လက်ရှိအချိန်ထိ တရုတ်တင်မက အမေရိကန်ကပါ တရားဝင်ပြော ကြားနေမှုမှာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးအဖြေရှာရေး (သို့မဟုတ်) စစ်ရှောင်လမ်းဖြစ်သည်။ တရုတ်က မြန်မာမြေပေါ်တွင်၎င်းတို့ အကျိုးစီးပွားများစွာရှိနေခြင်းနှင့် တရုတ်သည် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံဖြစ်သောကြောင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ကျယ်ပြန့်စွာ တာရှည်လာပါက  ၎င်းတို့အပေါ်ပင် အဆိုးသက်ရောက်မှုကြီးလာနိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် စစ်ရှောင်လမ်းပေါ် ခပ်ပြတ်ပြတ်ရပ်ခံခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ပြင်တရုတ်တို့သွားလိုသည့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေး အဖြေ ရှာခြင်းသည် အလွန်ဆုံးအဆင့် အာဏာသိမ်းခြင်းကို ပြန်ရုပ်သိမ်းကာ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေအောက် စစ်တစ်ပိုင်း ဒီမိုကရေစီပြန်ဖော်ဆောင်ရေးဖြစ်သည်။

အမေရိကန်ပြောနေသည့်တွေ့ ဆုံဆွေးနွေးအဖြေရှာရေးမှာ စစ်ရေးမဟုတ်သော ဖိအားပေးမှုများဖြင့် စစ်ကောင်စီကို စားပွဲဝိုင်းပေါ်သို့ဆွဲခေါ်ကာ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ပြန်လည် အသိအမှတ်ပြုစေရေးသာဖြစ်၍ တရုတ်နှင့် သိပ်မကွာလှပေ။ သိုသော် ၊တရုတ်နှင့် အကွာကြီးကွာသောကိစ္စမှာ ထင်သလိုသတ်ဖြတ်နေသော စစ်ကောင်စီကို မြန်မာပြည်သူတို့ ခုခံတော်လှန်စစ်ဆင်နွှဲရန် ဆုံးဖြတ်မှုအပေါ် စာနာနားလည်စိတ် ရှိခြင်းဖြစ်သည်။ သို့သော် မြန်မာ့အရေးသည် အမေရိကန်အတွက် တစ်ချိန်က အီရတ်နှင့် အာဖဂန်ကဲ့သို့ အရေးမပါပေ။

အမေရိကန်နှင့်တရုတ် နှစ်နိုင်ငံစလုံး၏ တူညီမှုမှာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုလမ်းကြောင်းသည် အလုပ်ဖြစ်၊ မဖြစ်အာမမခံနိုင်ခြင်း၊ အချိန်အတိုင်းအဆမမှန်းဆနိုင်ခြင်းနှင့် ကြာမြေ့နေချိန်အတွင်း မြန်မာပြည်သူတို့အပေါ် စစ်ကောင်စီထင်ရာစိုင်းသမျှ ကာယကံမြောက် မတားဆီးနိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ၊ အင်အားကြီးနိုင်ငံတို့၏ ဘုံရပ်တည်ချက်ကို ထိပ်တိုက်လက်မခံ ပြောင်းလဲပစ်ရန်အကြံသည် လေကိုထိုးနေသော လက်သီးပမာ မိုက်မဲခြင်းဖြင့်သာအချိန်ကုန် အဖတ်တင်ကျန်နေပေလိမ့်မည်။ အင်အားကြီးနိုင်ငံတို့၏အမြင်ကို မိမိ၏ ပစ္စက္ခဘဝနှင့်လိမ္မာပါးနပ်စွာ စပ်ဆက်အသုံးချတတ်ရန်လိုသည်။ မိမိအင်အားကိုကြီးထွားလာအောင် တည်ဆောက်ခြင်းနှင့် လုပ်နိုင်စွမ်းအားကို ထင်သာမြင်သာ ထုတ်ဖော်နိုင်ရန်လည်းလိုပါသည်။ ကျွနုပ်တို့၏  သံခင်းတမန်ခင်းသည် ပျော့ပျောင်းစွာဖြင့် မာကျောတတ်ရန်လိုပေမည်။

လင်းခေတ်

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ ယာယီသမ္မတကြီး ဒူဝါလရှီးလက စက်တင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့မှာ တနိုင်ငံလုံး ခုခံစစ်ဆင်နွှဲကြဖို့ ကြေညာပြီးတဲ့နောက်မှာ မြန်မာ့အရေးအပေါ် နိုင်ငံတကာရဲ့  ထင်မြင်ချက်တွေ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်လာတာတွေ့ရပါတယ်။

တရုတ်အစိုးရအာဘော်ဖြစ်တဲ့ ဂလိုဘလ်တိုင်းသတင်းစာက အန်အယ်ဒီပါတီကို မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တရားဝင်ပါတီဖြစ်နေဆဲဖြစ်ကြောင်းဖေါ်ပြထားပြီး ပါတီကို တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ဗီဒီယိုကွန်ဖရင့်မှာ ဖိတ်ကြားလိုက်ပါတယ်။ တရုတ်ကိုယ်စားလှယ်ဆွန်ကော်ရှန်းရဲ့ နောက်ဆုံး မြန်မာပြည်ခရီးစဉ်အတွင်းမှာလည်း အန်အယ်ဒီပါတီကို မဖျက်သိမ်းဖို့တောင်းဆိုတာကြောင့် စစ်အစိုးရအနေနဲ့ အန်အယ်ဒီပါတီအား မဲလိမ်၊ မဲခိုးစွပ်စွဲချက်တွေနဲ့ အပြီးတိုင်ဖျက်သိမ်းဖို့ လုပ်ဆောင်နေမှုတွေအပေါ် များစွာအဟန့်အတားဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီအချိန်မှာပဲ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရရဲ့ ခုခံစစ်ဆင်နွှဲကြဖို့ ကြေညာချက်ထွက်ပေါ်လာတဲ့အပေါ် တရုတ်အစိုးရက သူ့ရဲ့ကာလရှည်ကြာမူဝါဒဖြစ်တဲ့ မြန်မာပြည်ရဲ့ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်မစွက်ဖက်ရေးမူကို ဆက်လက်ဆုပ်ကိုင်ထားမှာဖြစ်ကြောင်း ထပ်လောင်းပြီး အခိုင်အမာပြောဆိုထားပါတယ်။

တဆက်တည်းမှာပဲ  အမေရိကန်နဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေအနေနဲ့  မြန်မာပြည်မှာ ပြည်တွင်းစစ်တခုဖြစ်လာဖို့ အားပေးတာကို ရှောင်ရှားသင့်ကြောင်း ထောက်ပြထားပါတယ်။ တရုတ်အနေနဲ့သူ့ရဲ့ အိမ်နီးနားချင်းမှာ  စစ်မီးတောက်လောင်လာမှာကို မလိုလားကြောင်း အတိအလင်းထုတ်ဖေါ်ပြောဆိုလိုက်တာပါပဲ။ တရုတ်တနိုင်ငံတည်းသာမဟုတ် အာဆီယံနိုင်ငံတွေကလည်း ဒီလို သဘောထားမျိုးထပ်တူရှိကြောင်း တရုတ်သတင်းစာအာဘော်က ဆိုထားပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း မငြိမ်မသက်၊ ပရမ်းပတာဖြစ်နေမယ်ဆိုရင်၊ ဒုက္ခသည်တွေ တရုတ်နိုင်ငံထဲဝင်ရောက်လာမှာဖြစ်တဲ့အပြင်၊ တရုတ်စီးပွားရေးနဲ့ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုတွေအပေါ်လည်း ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ခြိမ်းခြောက်မှုခံရမှာဖြစ်ကြောင်း တရုတ်ရဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုကို ဖေါ်ပြထားပါသေးတယ်။ ဒါ့အပြင်တရုတ်အနေနဲ့ မြန်မာပြည်တွင်းအခြေအနေအနေတွေ ပိုမိုဆိုးဝါးလာစေမယ့် အမေရိကန်နဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေကချမှတ်တဲ့ ဘယ်လိုမူဝါဒမျိုးကိုမဆို ဆန့်ကျင်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း သူ့ရဲ့အာဘော်ကို ရှင်းပြထားပါတယ်။ အနောက်အုပ်စုအလိုကျ ပုံစံဖေါ်ဆောင်ထားတဲ့စံနစ်ဟာ မြန်မာပြည်နဲ့ကိုက်ညီမှာမဟုတ်ကြောင်း ထင်ရှားနေတယ်လို့ ဂလိုဘလ်တိုင်း သတင်းစာအာဘော်က ဆိုထားပါတယ်။

တရုတ်ရဲ့အာဘော်အရ မြန်မာနိုင်ငံဟာ သူ့နည်းသူ့ဟန်နဲ့ ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းကို လျှောက်လှမ်းသင့်တယ်လို့ ဆိုထားပြီး၊ အဲဒီလိုလျှောက်လှမ်းရာမှာလည်း တရုတ်နိုင်ငံက ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ အတိအလင်းကြေညာထားတာပါ။ သဘောကတော့ အာဏာကိုထိမ်းထားနိုင်တဲ့အုပ်စုကို ဆက်ဆံရေးဆက်လက်ထူထောင်မယ်ဆိုတဲ့ သဘောပါပဲ။ တရုတ်က ဘယ်ဘက်ကမှ မရပ်တည်ဘဲ တက်လာတဲ့ အစိုးရနဲ့ ဆက်လက်ဆက်ဆံသွားမယ်ဆိုပေမဲ့ အမေရိကန်ကတော့ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေးကြိုးပမ်းသူတွေဘက်က အစဉ်တစိုက် ရပ်တည်ခဲ့တာတွေ့ရမှာပါ။ ဒါ့အပြင်စစ်အာဏာရှင်အစိုးရ အဆက်ဆက်အပေါ်မှာလည်း တစိုက်မတ်မတ် ဖိအားပေးဆန့်ကျင်တာတွေ၊ ပိတ်ဆို့အရေးယူတာတွေလုပ်ခဲ့တဲ့ သမိုင်းကြောင်း အထင်အရှားရှိနေပါတယ်။ အခုစစ်အာဏာသိမ်းမှုမှာလည်း သူ့ရဲ့ရှေးယခင်မူဝါဒတွေအတိုင်း စစ်အစိုးရကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်၊ ဖိအားပေး၊ ပိတ်ဆို့တာတွေလုပ်နေဆဲပါ။ သို့ပေမဲ့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရရဲ့ခုခံစစ်ကြေညာချက်အပေါ် အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ တုံ့ပြန်ပုံကတော့၊  အစဉ်အလာကနေလမ်းခွဲထွက်လာတဲ့သဘောကိုတွေ့ရပါတယ်။ အမေရိကန်မီဒီယာတွေက ခုခံစစ်အနေနဲ့ ကြေညာနေသော်လည်းပဲ အမေရိကန်အစိုးရ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူကတော့ အကြမ်းဖက်မှုကို လက်ရှိအကျပ်အတည်းဖြေရှင်းတဲ့ နည်းလမ်းအဖြစ်အသုံးပြုတာကို အမေရိကန်အစိုးရက ခွင့်လွှတ်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ ပြောဆိုထားပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ စစ်ရေးအကဲခတ်တချို့ကတော့ အမေရိကန်ဟာ အာဖဂန်နစ္စတန်စစ်ပွဲက လက်နက်တိုက်တွေကို မြန်မာနိုင်ငံဘက်ရွှေ့ဖွယ်ရှိတယ်လို့ မှန်းချက်ထုတ်နေကြပါတယ်။ အမေရိကန်စစ်တပ်ဟာ အာဖဂန်နဲ့ ပါကစ္စတန်နယ်စပ်တွေမှာ ဒရုန်းယာဉ်ပေါ်ကပစ်ခတ်မှုတွေ အကြိမ်များစွာပြုလုပ်ခဲ့ပြီး တာလီဘန်နဲ့ အယ်ကေဒါခေါင်းဆောင်တွေကို သုတ်သင်ခဲ့တဲ့ထင်ရှားတဲ့ သာဓကတွေရှိနေပါတယ်။ လူသားပစ်မှတ်တွေအပေါ် ဒရုန်းယာဉ်နဲ့ စမ်းသပ်ပစ်ခတ်မှုတွေဟာ ရက်စက်လွန်းတယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေ ဝေဖန်မှုတွေ မြင့်တက်နေပေမဲ့လည်း ဒရုန်းယာဉ်အသုံးပြုတဲ့ စစ်ဆင်ရေးတွေဟာ အမေရိကန်တွေအတွက်တော့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းစစ်ပွဲတွေကို အသာစီးရစေခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါဒရုန်းယာဉ်စမ်းသတ်ပစ်ခတ်မှုတွေအတွက် မြန်မာစစ်ရာဇဝတ်ကောင်တွေဟာ ပစ်မှတ်ကောင်းတွေ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ အကြမ်းဖက်ဝါဒကို အစဉ်တစိုက်ဆန့်ကျင်နေပေမဲ့ အကြမ်းဖက်တဲ့ ပြည်တွင်းစစ်တွေဖြစ်လာရင်၊ အမေရိကန်က လက်နက်ရောင်းခဲ့တဲ့သာဓကတွေကို အီရန်ကွန်ထရာသူပုန်အရေးနဲ့၊ အာဖဂန်၊ အီရတ်အရေးတွေမှာတွေ့ရပါတယ်။ လစ်ဗျားမှာ R2P ဝင်ရောက်စဉ်ကလည် အမေရိကန်အစိုးရက R2P သဘောတူညီချက်ကိုချိုးဖေါက်ပြီး လစ်ဗျားအတိုက်အခံတွေကို လက်နက်ရောင်းခဲ့လို့ ရုရှားနိုင်ငံက နောင်ဘယ်တော့မှ R2Pကိုသဘောတူတော့မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ပြောဆိုခဲ့ဖူးပါတယ်။

အထက်ပါအစဉ်အလာတွေအတိုင်း အမေရိကန်က မြန်မာအတိုက်အခံကို လက်နက်ရောင်းမယ်ဆိုရင်တော့ ပထဝီနိုင်ငံရေးအားပြိုင်မှုတွေကြားမှာ ပြင်းထန်တဲ့စစ်ပွဲတပွဲကို မြန်မာပြည်သူတွေ ကြုံရဦးမှာပါ။

ဒီနေရာမှာအာဆီယံရဲ့အခန်းကဏ္ဍကလည်း အရေးပါတာတွေ့ရပါတယ်။ အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေ ထိပ်တိုက်တွေမှာကို ရှောင်ရှားတဲ့အနေနဲ့ ကုလသမဂ္ဂရော၊ အမေရိကနဲ့ တရုတ်ကပါ၊ မြန်မာ့အရေးကို အာဆီယံအဖွဲ့က ဦးဆောင်ဖြေရှင်းတာကို လိုလားပါတယ်။ သူတို့ခေါင်းပေါ်က အထုတ်ရှုပ်ကို အာဆီယံအပေါ်ပြောင်းတင်ပေးလိုက်တဲ့သဘောပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ အာဆီယံအဖွဲ့အနေနဲ့ ညီညွတ်မှုအားနည်းတဲ့အပြင် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီလိုမျိုး၊ နေတိုးအဖွဲ့လိုမျိုး အားကောင်း တဲ့စစ်တပ်တွေကို သုံးနိုင်တဲ့ အခြေအနေမရှိပါဘူး။ အာဆီယံမှာကိုယ်ပိုင်စစ်တပ်မရှိတဲ့အတွက် ၊ စစ်ရေးတင်းမာနေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအရေးဖြေရှင်းဖို့ အရာမှာ လေပြောသာဖြစ်နေပါလိမ့်မယ်။ ဒါကြောင့် အာဆီယံရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို မြန်မာစစ်ကောင်စီက၏ မထီမဲ့မြင်ပြုနေတာပါ။ အာဏာသိမ်းတာ ၇ လကြာတဲ့အထိ ဘုံသဘောတူညီချက်တွေထဲက အာဆီယံအထူးသံတမန်ခန့်အပ်တဲ့၊  ၁ ချက်ပဲ အကောင်အထည်ဖေါ်နိုင်ပါသေးတယ်။ ကျန်တာတွေ အကောင်အထည်ဖေါ်ဖို့က စစ်ကောင်စီသဘောမတူရင်မရတဲ့ အခြေအနေမှာရှိပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူကတော့ “ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ လုံခြုံမှုနဲ့ကောင်းစွာနေထိုင်နိုင်မှုတွေကို နှစ်ဘက်စလုံးက ဦးစားပေးအနေနဲ့ဆောင်ရွက်သင့်တယ်” လို့  ယေဘုယျဆန်ဆန်ပြောထားပေမဲ့ နှစ်ဘက်စလုံးကတော့ စစ်ပွဲအတွက်ပြင်ဆင်နေကြပါပြီ။ တရုတ်နဲ့ အမေရိကန်၊ အီးယူတို့က အကြမ်းဖက်စစ်ပွဲတွေကို ရှောင်ရှားဖို့ အလေးပေးတိုက်တွန်းနေကြပြီး အာဆီယံကလည်း ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဦးစားပေးစေလိုကြောင်း တဖွဖွပြောနေပေမဲ့  စင်္ကာပူ၊ အင်ဒိုနီးရှားနဲ့ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတွေက မြန်မာစစ်တပ်ကို လက်နက်ရောင်းချနေတဲ့ နိုင်ငံတွေပါ။

နိုင်ငံရေးအရစားပွဲဝိုင်းမှာ ငြိမ်းချမ်းစွာဖြေရှင်းကြဖို့ တရုတ်၊ အမေရိကန်၊ အာဆီယံတို့က လိုလားနေကြပေမယ့်၊ ခုခံစစ်ဆင်နွဲဖို့ကြေညာပြီးတဲ့နောက်မှာတော့ မြန်မာနိုင်ငံဟာ မလွဲမသွေ စစ်ပွဲတခုဆီကိုသွားရတော့မှာပါ။ ဒီပွဲမှာဘယ်ဘက်ကရပ်မလဲဆိုတဲ့မေးခွန်းကတော့ အာဆီယံနဲ့ တရုတ်တို့အတွက် ရှုူပ်ထွေးတဲ့စိန်ခေါ်မှုဖြစ်ပြီး၊ အမေရိကန်အတွက်ကတော့၊ အငြင်းပွားစရာမရှိဘဲ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေးလှုပ်ရှားသူတွေဘက်ကပဲ ရပ်တည်မှာသေခြာသလို မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံကို လူထုက ရွေးချယ်ထားတဲ့ အစိုးရကသာ အသုံးပြုခွင့်ရခဲ့မယ်ဆိုရင်၊ အဲလိုအသုံးပြုခွင့်ရဖို့မှာ အထောက်အကူဖြစ်စေဖို့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာ အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဦးကျော်မိုးထွန်းသာ ဆက်လက်အသိအမှတ်ပြုခံရမယ်ဆိုရင် မြန်မာ့နွေဦးတော်လှန်ရေးကမွေးဖွားပေးလိုက်တဲ့ ခုခံစစ်ဟာအချိန်တိုအတွင်းမှာပဲ အောင်ပွဲဆင်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

အေးမင်း(တာမွေ)

ရည်ညွှန်းကိုးကား- www.globaltimes.cn / thediplomat.com

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ကစပြီး  စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် နိုင်ငံအတွင်းမှ ရင်းနှီးမြုပ်နှံသူတချို့ဟာ သူတို့လုပ်ငန်းတွေကို ရပ်ဆိုင်းတာ ၊ နုတ်ထွက်တာနဲ့ လျှော့ချတာတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပေမယ့် တရုတ်အစိုးရရဲ့  BRI ခါးပတ်လမ်း စီမံကိန်းအတွက်တော့ အခွင့်အလမ်း ဖြစ်လာတယ်လို့  The Diplomat မဂ္ဂဇင်းမှာ သုံးသပ်ရေးသားထားပါတယ်။

တရုတ်အစိုးရက အကောင်အထည်ဖော်နေတဲ့ BRI ခါးပတ်လမ်းစီမံကိန်းထဲက တခုအပါအဝင်ဖြစ်တဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာရှိတဲ့ ကျောက်ဖြူရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းဟာ မဟာဗျူဟာကျတဲ့အစိတ်အပိုင်းတခုဖြစ်တာ ကြောင့်လည်း တရုတ်ကုမ္ပဏီ CITIC ကုမ္ပဏီက အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၃ ဘီလီယံရင်းနှီးမြုပ်နှံထားတာရှိပါတယ်။

ဒါကြောင့်ပဲ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂ဝ ဇန်နဝါရီလက တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် ကိုယ်တိုင် မြန်မာနိုင်ငံဆီလာခဲ့တဲ့ ရည်ရွယ်ချက်တွေထဲမှာ BRI စီမံကိန်း တရုတ်အစိုးရရဲ့ အရေးကြီးဆုံး ကိစ္စတွေထဲမှာပါဝင်တာတွေ့ရပါတယ်။

ပိုပြီးထင်ရှားစေတဲ့အချက်ကတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာမသိမ်းမီ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီက တရုတ်အစိုးရက BRI စီမံကိန်းအတွက် ရေနက်ဆိပ်ကမ်း အပါအဝင် အထူးစီးပွားရေးဇုန်တွေ တည်ဆောက်ဖို့ နေပြည်တော်မှာ တိုက်တွန်းခဲ့တာရှိပါတယ်။

လက်ရှိကာလမှာဆိုရင်လည်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်မှု မရှိပေမဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ အာမခံချက်နဲ့ တရုတ်နိုင်ငံက  BRI စီမံကိန်းကို စတင်နေပါပြီ။

ဒါကတော့ ရေနက်ဆိပ်ကမ်းနဲ့ အထူးစီးပွားရေးဇုန် လည်ပတ်ဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို ထုတ်လုပ်ဖို့ ကျောက်ဖြူမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၁၈၀ ကုန်ကျမယ့် ဓာတ်ငွေ့နဲ့ရေနွေးနွေ့သုံးပေါင်းစပ်ဓာတ်အားပေးစီမံကိန်းကို  ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ကတည်းက စတင်နေတာပါ။ 

အလားတူ ဧရာဝတီတိုင်းမှာ  အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၅ ဘီလီယံကုန်ကျမယ့် မီးလင်းချိုင် သဘာဝဓာတ်ငွေ့စီမံကိန်းကို စစ်ကောင်စီက ၂၀၂၁ ခုနှစ် မတ်လက ထပ်မံ ခွင့်ပြုပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် BRI နဲ့ ဆက်စပ်တဲ့တခြားစီမံကိန်းတွေကလည်း အနှေးနဲ့အမြန် ဝင်လာဖို့ မီးစိမ်းပြထားပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြည်ပရောက် စီးပွားရေးသုတေသီတဦးက “ဒါကတော့ သေချာတယ်ဗျ။ ဒီမိုကရေစီထွန်းကားတဲ့ တိုင်းပြည်တွေက လာမှာ မဟုတ်ဘူး။ စစ်အစိုးရနဲ့ ရင်းနှီးတဲ့သူ ဒါမှမဟုတ် စစ်အစိုးရနဲ့ အကျိုးစီးပွား ချင်းတူတဲ့သူတွေကတော့ လာကြမှာပဲ။ အရင်တုန်းကလည်း ပေါချောင်ကောင်း ပရောဂျက်အကြီးကြီးတွေ တရုတ်ဆီပေးလိုက်တာ ရှိတယ်လေ။ ကိုယ့်အကျိုးစီးပွားပဲ ကြည့်တဲ့သူတွေက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်ပျက်စီး တာတွေလည်း ဂရုမစိုက်ဘူးပေါ့။ ဒါပေမဲ့ နောက်ပိုင်းမှာ ဘာပြဿနာ တက်လာနိုင်လဲဆိုရင် နည်းနည်းလွတ်လပ်လာတဲ့အချိန်မှာ ဒါတွေက တာဝန်ခံမှု၊ တာဝန်ယူမှု ရှိတဲ့ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု မဟုတ်ဘူး။ ဒါ့ကြောင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်ပျက်စီးမှုရှိသလို လူ့အခွင့်အရေးကိုလည်း မလိုက်နာဘူးဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေပေါ်လာတဲ့အခါ သူတို့ ပြန်ဖြေရှင်းရလိမ့်မယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

အရင်စစ်အစိုးရလက်ထက်တွေတုန်းကလည်း လက်လွတ်စပယ် စီမံကိန်းတွေကို ချပေးလိုက်လို့ နိုင်ငံအတွက် များစွာနစ်နာဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး နိုင်ငံသူ၊ နိုင်ငံသားတွေမှာ ဆင်းရဲတွင်းထဲက အခုအချိန်အထိ ရုန်းမထွက်နိုင်ခဲ့တဲ့အပြင် လူထုရဲ့ အသက်တွေလည်း ဆုံးရှုံးခဲ့ရတဲ့ သာဓကတွေများစွာ ရှိနေတာပါ။

ဒါကြောင့် အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီက ခွင့်ပြုလိုက်တဲ့ တရားမဝင်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံတဲ့ လုပ်ငန်း ၈ ခုကို ခြွင်းချက်မရှိ ရပ်ဆိုင်းထားဖို့  အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းက သတိပေးထားတာရှိပါတယ်။

နိုင်ငံတော်အာဏာကို အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီက တရားမဝင်လုယူလိုက်တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က စတင်ပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလုပ်ငန်းတွေနဲ့စပ်လျဉ်းတဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ ခွင့်ပြုမိန့်၊ အတည်ပြုမိန့်များ ထုတ်ပေးခြင်းကို ခြွင်းချက်မရှိ ရပ်ဆိုင်းထားကြောင်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် နိုင်ငံခြားစီးပွားဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ခေတ္တပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက မေလ ၁၆ ရက်နေ့ ရက်စွဲနဲ့ ထုတ်ပြန်ကြေညာထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။

အတွက် တရားမဝင်အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီ လက်အောက်ခံ မြန်မာနိုင်ငံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်မရှင် (MIC) အနေနဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ အတည်ပြုမိန့်၊ ခွင့်ပြုမိန့်တွေကို အလျင်စလို လက်လွတ်စပယ် ထုတ်ပေးနေတာဟာ ပြည်သူတရပ်လုံး လိုလားတောင့်တနေတဲ့ ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုစနစ်ကို မျက်ကွယ်ပြုပြီး ကျော်လွန်ဆောင်ရွက်ရာ ရောက်တဲ့အတွက် သည်းခံခွင့်လွှတ်နိုင်ဖွယ် မရှိတဲ့ လုပ်ရပ်ဖြစ်တယ်လို့ NUG အစိုးရ စီမံကိန်း၊ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက ဆိုပါတယ်။

ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုနှင့်ကုမ္ပဏီများညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနက ထုတ်တဲ့အချက်အလက်တွေအရ ၂၀၂၁ ခုနှစ်  ဇူလိုင်လ ၃၁ ရက်အထိ တရုတ်နိုင်ငံက  မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရင်းနှီးမြုပ်နှံထားတဲ့ပမာဏက အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်းပေါင်း ၄၃,၁၆၈ ကျော်ရှိပါတယ်။

Photo- Supreme Group

ဘောင်းဘီဝတ်မှသည် ခေါင်းပေါင်းစွပ်လိုက်သော ၂၀၁၀ ရွေးကောက်ပွဲအပြီး ပြည်ခိုင်ဖြိုးအစိုးရတက်လာ။ စစ်တစ်ပိုင်းဒီမိုကရေစီ စတင်အသက်ဝင်လာရုံရှိသေး ပြည်သူတို့၏ တူညီသောဆန္ဒသည် တာကျိုးကျသည့်ပမာ အလုံးအရင်းဖြင့်ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

ယင်းမှာ စစ်အစိုးရနှင့် တရုတ်အစိုးရတို့ လက်ဝါးချင်းရိုက်ထားသော မြစ်ဆုံရေကာတာစီမံကိန်းကို တညီတညွတ်တည်းအပြင်းအထန် ကန့်ကွက်ကြခြင်းဖြစ်သည်။ အနည်းငယ်မျှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရလာချိန်တွင် ပထမဆုံးသော မြန်မာပြည်သူတို့၏ တစ်သံတည်းသောဆန္ဒ။ ဦးသိန်းစိန်အတွက်သမ္မတလုပ်ရတာမလွယ်ကြောင်း စစချင်းဆောက်နဲ့ထွင်းသလို ခေါင်းမီးတောက်ခဲ့ရခြင်းလည်းဖြစ်သည်။

နောက်ဆုံး သူ့သက်တမ်းအတွင်း မြစ်ဆုံစီမံကိန်းကို ရပ်ဆိုင်းထားမည်ဟု တရားဝင်ထုတ်ဖော်ပြော ကြားလိုက်သည့်အခါ တရုတ်အစိုးရအတွက်လည်း သောက်သောက်လဲရေရောထားသည့် မြန်မာ့စစ်တစ်ပိုင်း ဒီမိုကရေစီသည်ပင် ခရာမှုတ်သံထွက်လာပြီးမကြာခင် စတင်အာခံလေပြီဟု ထိထိမိမိသိရှိတော့သည်။

ဦးသိန်းစိန်၏ မြစ်ဆုံဆုံးဖြတ်ချက်သည် တရုတ်ဘာလုပ်လုပ် ခြွင်းချက်မရှိလက်ခံတော့မည်မဟုတ် ကြောင်း တရုတ်အစိုးရထံသို့ လိပ်မူတပ်ကာပြောပြလိုက်သလိုပင်။ ထို့ကြောင့် နှစ်များစွာကြာ ဘာလုပ်လုပ်တင့်တယ်နေသော အေးရာအေးကြောင်း မြန်မာပေါ်လစီကို ပြန်လည်သုံးသပ် ရတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်တို့ အိပ်ချင်မူးတူးလက်ခံလိုက်ရသည်။

အထူးသဖြင့် နိုင်ငံနှင့်ချီ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေးစိတ် မည်မျှပြင်းထန်စေကာမူ တရုတ်အစိုးရအတွက် မှုစရာမလိုသော်လည်း သိက္ခာကျရသည်။ မြန်မာပြည်သူတို့၏ သဘောထားကို ရိုးရိုးသားသားလက်ခံမိသည့်အခါတိုင်း မြစ်ဆုံစီမံကိန်းအပေါ် မြန်မာပြည်သူတို့ အပြင်းအထန် ကန့်ကွက်ခြင်း၏အနောက်တွင် တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေးစိတ်ဓာတ် လှိုင်းတံပိုးကြီးစွာရှိနေကြောင်း ကောင်းကောင်းသိခဲ့သည်။

မြစ်ဆုံစီမံကိန်းကန့်ကွက်မှုတွင် မြန်မာပြည်သူတို့အတွက် အကျိုးစီးပွားအနည်းငယ်သာရှိသည့် တဇောက်ကန်းမမျှတမှု၊ စီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပွင့်လင်းမြင်သာမှုလုံးဝမရှိခြင်းနှင့် စီမံကိန်းကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများကို မြန်မာပြည်သူတို့ အနည်းနှင့်အများဆိုသလို သိရှိဆန့်ကျင်ကြခြင်းဖြစ်သော်လည်း တရုတ်အစိုးရအပေါ် ဒဏ်ခတ်လိုသည့်စိတ်က ပိုပဓာနကျမည်ဟုထင်၏။

ဘာ့ကြောင့်ဒဏ်ခတ်လိုကြသနည်း။ မြန်မာပြည်သူတို့၏ ဒီမိုကရေစီဆန္ဒကြီးမှုကို လုံးဝလျစ်လျူရှု ကာ စစ်အစိုးရအပေါ် တရုတ်အစိုးရအကာအကွယ်ပေးမှုကြောင့်ဖြစ်သည်။ ပြည်သူ့သွေးဖြင့်ခြေဆေးကာ အာဏာတည်ခဲ့သော စစ်အစိုးရစတင်လိုက်သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် တရုတ်အစိုးရက ခြေမြန်လက်မြန်အသိအမှတ်ပြုပြရုံတင်မက ကုလသမဂ္ဂစင်မြင့်ထက်တွင် အသက်ရှူမမှန်တော့သည့် စစ်အစိုးရကို ဗီဒိုအာဏာဖြင့် အသက်ဆက်စေခြင်းနှင့် အနောက်အုပ်စု၏ စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှုဒဏ်ကို ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်ရန်အတွက် တရုတ်အစိုးရက ဗြောင်ကျကျ အထောက်အကူပေးခဲ့ခြင်းသည် မြန်မာပြည်သူတို့အတွက် အနာကြီးနာခဲ့ရသည်။

စစ်အစိုးရ၏အသက်ကို တရုတ်တို့ ဘာ့ကြောင့်ထောက်ကူခဲ့သနည်း။ တရုတ်နှင့် နယ်နိမိတ်ရှည် လျားစွာထိစပ်နေသော မြန်မာသည် တရုတ်နှင့် အခြေခံဖွဲ့စည်းပုံတူသည့် အာဏာရှင်နိုင်ငံဖြစ်နေခြင်းက တရုတ်အတွက်တစ်ရန်ငြိမ်းပြီးသားဖြစ်သလို မြန်မာနိုင်ငံ၏ အားသာချက်မှန်သမျှကို ထင်သလို ကုပ်ခွစီးအချောင်နှိုက်နိုင်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ ပြောရလျှင် တရုတ်အစိုးရသည် ၎င်းတို့အကျိုးစီးပွားအတွက် စစ်အစိုးရအသက်ဆက် နိုင်အောင် ထောက်ကူခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ တရုတ်တို့စတိုင်အတိုင်း နည်းနည်းပေးပြီး များများယူခြင်းဒဏ်ကို မြန်မာပြည်သူတို့ လိမ့်နေအောင်ခံခဲ့ရသည်။ မြန်မာ့အိမ်ဦးခန်းထက် တရုတ်တို့ချေးတက်ပါခြင်းကို မမြင်ချင် ယောင်ဆောင်နေခဲ့ရခြင်းအပေါ် မြန်မာပြည်သူတို့ အသဲနာခဲ့ရသည်။ ထို့ကြောင့် အခွင့်ပေါ် သည်နှင့် တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေးအမြင် သည်းထန်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တရုတ်ဆိုသည်မှာ ကမ္ဘာ့အဆင့်အင်အားကြီးသူဖြစ်သည်။ အင်အားကြီးသူတို့၏ထုံးစံအတိုင်း နိုင်ငံ ငယ်များကိုမလောက်လေးမလောက်စားအဆင့်ပါဟု ထည့်မတွက်ချင်သည့်ရောဂါရှိသည်။ ထို့ကြောင့် တရုတ်တို့စိတ်ကြီးဝင်နေသည့်အချိန်တိုင်းတွင် မြန်မာ့အရေးကို ခပ်ပေါ့ပေါ့ပင် သဘောထားခဲ့သည်။ မြန်မာပြည်သူတို့၏ မြစ်ဆုံစီမံကိန်းကန့်ကွက်ဆန္ဒပြပွဲများကို အနောက်အုပ်စု၏ သွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှုကြောင့်ဟု အလွယ်တကူဖွင့်ဆိုသည်။ ထို့ပြင် တရုတ်နယ်စပ်တွင် တရုတ်လွှမ်းမိုးမှုသြဇာရှိသော မြန်မာတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တချို့ကို ကောင်းကောင်းကိုင်ထားနိုင်ခြင်းကလည်း တရုတ်အတွက်ယပ်ခတ်မပျက်စေသော ဆေးနည်းတဖုံဖြစ် ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာ့အရေးကို မိုက်ခရိုစကုပ်ပေါ်တင်ကာ အကယ်ဒမစ်ဆန်စွာ သိပ္ပံနည်းကျ စောင့် ကြည့်အကဲခတ်ရမည့် ကျွမ်းကျင်သူများရှိရန်မလိုဟု တရုတ်ကယူဆသည်။ ထိုသို့ဆို၍ မြန်မာ့အရေးကိစ္စ ကြီးငယ်ပေါ်သည့်အခါတိုင်း ကိုယ့်ဘာသာထင်သလို ဆုံးဖြတ်နေခြင်းမျိုးတော့မဟုတ်။ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာတရုတ်သံရုံးနှင့် နီးစပ်သောတရုတ်တန်းမှ ပုဂ္ဂိုလ်များကိုခေါ်မည်။ မြန်မာ-တရုတ်ချစ်ကြည်ရေးအသင်းမှ ပုဂ္ဂိုလ် အချို့ကိုခေါ်မည်။ ၎င်းတို့၏ အမြင်ကို စနည်းနာမည်။

ယင်းသည်ကိုယ့်သဘောနှင့်ကိုယ်ဆုံးဖြတ်ခြင်းထက် ပိုမိုစိတ်ချရသော ချဉ်းကပ်နည်းဖြစ်သော် လည်း ပြဿနာက ၎င်းတို့ခေါ်ယူ စနည်းနာသူများအားလုံးမှာ တရုတ်အကျိုးစီးပွားနှင့် မကင်းသူများ ဖြစ်နေခြင်းပင်။

ပြောရလျှင် မြန်မာ့အရေးနှင့်ပတ်သက်သည့် တရုတ်အစိုးရ၏ သဘောထားတစ်စုံတစ်ရာကို မြန်မာ အကြောင်းသူတို့ထက်ပိုသိသော မြန်မာနိုင်ငံသားများထံ စနည်းနာခြင်းမတိုင်မီကတည်းကပင် ကြိုတင်ဆုံးဖြတ်ထားပြီးဖြစ်ပြီး စနည်းနာခြင်းဆိုသည်မှာ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်အရ လုပ်ဆောင်ခြင်းမျှသာဖြစ်သည်။ ပြောရလျှင်၎င်းတို့ ဆုံးဖြတ်ထားပြီးသားကိစ္စကို ၎င်းတို့ စနည်းနာမည့်ပုဂ္ဂိုလ်များအား ခေါင်းညိတ်ခိုင်းသည့်သဘော ဖြစ်သည်။

တရုတ်အစိုးရ၏ ယင်းသို့သောသဘောထားကို သဘောထားအမြင်စနည်းနာခံရသူတို့က ကောင်း ကောင်းသိကြသည်။ တရုတ်အကြိုက်ပြောတတ်ဆိုတတ်ရန်လိုကြောင်း အံတိုပြီးသားဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်တရုတ်တို့၏ စကားအသွားအလာကိုကြည့်ကာ ဘာပြောရမည်မှန်း သေချာသဘောပေါက်ကြသည့်အတိုင်း ရေလိုက်ငါးလိုက် ပြောကြဆိုကြသည်။

တရုတ်အစိုးရက အမှန်အတိုင်းမသိချင်။ ၎င်းတို့ကလည်းအမှန်အတိုင်းမပြော။ တရုတ်အစိုးရ၏ မြန်မာ့အရေးဆုံးဖြတ်ချက်မှာ မှားလို့လည်းဘာမှမဖြစ်သဖြင့် ထိုသို့သော မမှန်မကန် ဆက်ဆံရေးသည် အခိုင်အမာအသားကျခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ပြည်ခိုင်ဖြိုးအစိုးရလက်ထက်၊ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေးအမြင် အောတိုက်ထွက်ပေါ်လာသည့် အချိန်ကျမှသာ မျက်ပြူးဆန်ကာဖြစ်ကာ ပြည်ခိုင်ဖြိုးအစိုးရ၊ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီနှင့်သာမက ပါတီစုံနှင့်ထိတွေ့ ဆက်ဆံရေး၊ မြန်မာဒီမိုကရေစီအင်အားစုများနှင့် ဆက်ဆံရေးကိုပါ ဝရုန်းသုန်းကားအားထည့်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် မြန်မာပြည်သူများကြား တရုတ်ပုံရိပ် ကောင်းလာစေရေးအတွက် မြန်မာမီဒီယာများနှင့်ဆက်ဆံရေးကိုလည်း တရုတ်အစိုးရက လုံ့လစိုက်ခဲ့သည်။

တရုတ်အစိုးရအပေါ်မြန်မာပြည်သူတို့၏ သဘောထားသိပ်မမာထန်တော့ခြင်းမှာ အမျိုးသားဒီမိုက ရေစီအဖွဲ့ချုပ်အစိုးရလက်ထက်ကျမှသာ စတင်ခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တရုတ်အစိုးရကြားဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်ခြင်းမှသည် အစပျိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မြန်မာပြည်သူတို့အပေါ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ သြဇာကြီးမှုကို တရုတ်အစိုးရ ကောင်းကောင်း သိခဲ့သည်။ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်အစိုးရသည် ပြည်ခိုင်ဖြိုးအစိုးရမဟုတ်သလို စစ်အစိုးရလည်းလုံး၀ မဟုတ်ကြောင်း တရုတ်တို့ သေချာသိခဲ့သည်။

တရုတ်တို့လိုချင်သည်မှာ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်အစိုးရကဲ့သို့ ဒီမိုကရေစီအမြင်ထက်သန်ပြီး ကိုယ့်တိုင်းပြည်အကျိုးစီးပွားကိုသာ ရှေ့ရှုသောအစိုးရမျိုးမဟုတ်။ အရှေ့တောင်အာရှတွင် ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတော်ကြီးအဖြစ် တရိပ်ရိပ်ကြီးပွားတိုးတက်လာမည့် မြန်မာနိုင်ငံတော်မျိုးမဟုတ်။ တရုတ်၏အလိုတော်မှာ သူတို့အလိုကျပြုမူကာ သူတို့အပေါ်မှီခိုခြင်းဖြင့် သူတို့ကြည်ဖြူသလောက် ဖွံ့ဖြိုးလာသည့်မြန်မာနိုင်ငံပုံစံမျိုး  ဖြစ်သည်။ အလွန်ဆုံးအဆင့် မော်စီတုံးနှင့် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီဥက္ကဋ္ဌ သခင်ဗသိန်းတင်လို အစ်ကိုကြီး လုပ်သမျှ မလုပ်ခင်ကတည်းက မှန်နေပြီး ခေါင်းညိတ်ထောက်ခံပစ်လိုက်မည်ဆိုသည့် ဆက်ဆံရေးမျိုး။

ထို့ကြောင့်ပင် လောဘမသတ်နိုင်သော တရုတ်အစိုးရသည် စစ်ကောင်စီက မဟုတ်မမှန်လိမ်လည် အာဏာသိမ်းမှန်းသိလျက် ဘာကိုမှမစဉ်းစားနိုင်ဘဲ ပြေးထောက်ခံလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဒါကိုနောက်တစ်မျိုးဆိုရသော် မြန်မာပြည်သူတို့၏ ဒီမိုကရေစီဆန္ဒကို ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ထပ်မံစော်ကားလိုက်ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

တရုတ်အစိုးရအတွက်မူ ၎င်းတို့၏ စိတ်ဆန္ဒနှင့် အကျိုးစီးပွားအရ စစ်ကောင်စီဘက်မှ ပုံအောလိုက် ခြင်းဖြစ်သော်လည်း စစ်ကောင်စီရှုံးလည်း တရုတ်မရှုံးသဖြင့် အပြုံးပျက်စရာအကြောင်းမရှိပေ။ တရုတ်သည် အင်အားကြီးသည်။ တရုတ်သြဇာကြီးသေ ာတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အချို့ရှိနေသည်။ ထို့ပြင်တရုတ်တွင် သူတို့ဘဝင်မကျလျှင် ထုတ်သုံးရဲသည့် အောက်လမ်းနည်းလည်းရှိသည်။ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင်း အာဏာရှင်စစ်ကောင်စီကို ပြတ်ပြတ်သားသားနှိမ်နင်းကာ ဒီမိုကရေစီအစိုးရတစ်ရပ်တက်လာ ခဲ့သည့်တိုင် မြန်မာ-တရုတ်ဆက်ဆံရေးတွင် တရုတ်သည်အပေါ်စီးရမြဲရနေမှာ သေချာသည်။ ယင်းသည် မြန်မာအပေါ်တရုတ်တို့ထင်သလို ပြုမူရဲသည့် သော့ချက်ဖြစ်သည်။

ပြောရလျှင် မြန်မာမျက်ဖြူဆိုက်လေ တရုတ်တို့ကြိုက်လေဖြစ်သည်။ မနေချင်သဖြင့် နေရာသစ် တစ်နေရာရွှေ့သလို ပြောင်းရွှေ့၍မရဘဲ ကမ္ဘာတည်သရွေ့ တရုတ်နှင့်အိမ်နီးချင်းဖြစ်နေမှုမှာ မြန်မာတို့အတွက် ပထဝီကပေးသည့် ကံဆိုးမှုတစ်ရပ်ပင်ဖြစ်သည်။

ထွန်းလင်း