ေခါင္းစဥ္ၾကည့္ျပီးတာနဲ႔ ဆဲဖို႔ ျပင္ေနေလာက္ျပီဆိုတာကို သေဘာေပါက္ပါတယ္။
ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔မကိုက္ညီဘူး။ လူငယ္ေတြအတုယူမွားေအာင္လုပ္ေနတယ္ စသျဖင့္ ဘယ္လိုပဲေျပာေျပာ ခ်စ္သူမ်ားေန႔အေလ့အထက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ပိုမိုတြင္က်ယ္လာေနတာ ျငင္းမရႏိုင္တဲ့ကိစၥပါ။ ေခတ္ရဲ႕ပံုစံအရျဖစ္လာတဲ့ကိစၥအေပၚ မသိဘူး မရွိဘူး ျဖစ္မေနဘူးဆိုျပီး မ်က္စိပိတ္နားပိတ္လုပ္ျပီး မလိုလားအပ္တဲ့ျပႆနာေတြျဖစ္တဲ့ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်တာ ေရာဂါပိုးေတြကူးစက္ခံရတာေတြ ပိုမိုျမင့္တက္လာေနေစမယ့္အစား အစကတည္းက ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ျပႆနာေတြကို ၾကိဳတင္ကာကြယ္ႏုိင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ပညာေပးတာက အမ်ားၾကီးပိုေကာင္းပါတယ္။
ကိေလသာကုန္ခမ္းေနတဲ့သူေတြမဟုတ္ေတာ့လည္း လိင္မႈကိစၥဆိုတာက မပါမျဖစ္ပါေနတာပဲေပါ့။ ဒီေဆာင္းပါးမွာ ခ်စ္သူမ်ားေန႔မွာ ေဘးကင္းစိတ္ခ်ရျပီး ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးေတြကင္းတဲ့ လိင္မႈကိစၥျဖစ္ေအာင္ဘာေတြ ေဆာင္ရေရွာင္ရမလဲဆိုတာကို ေျပာျပေပးပါ့မယ္။
အပ်ိဳဘဝကိုထိန္းသိမ္းပါ လူပ်ိဳဘဝကိုထိန္းသိမ္းပါဆိုတဲ့ အလုပ္မျဖစ္ေတာ့တဲ့ ဆံုးမစကားေတြအစား လိုရင္းကိုပဲသြားရေအာင္။ ခ်စ္သူမ်ားေန႔မွာ ေဘးကင္းျပီး ေနာက္ဆက္တြဲမလိုလားအပ္တဲ့ဆိုးက်ိဳးေတြကင္းတဲ့ လိင္မႈကိစၥျဖစ္ဖို႔အတြက္ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို သတိထားရပါမယ္။ ပထမအခ်က္က လိင္မွတဆင့္ကူးစက္တတ္တဲ့ေရာဂါပိုးေတြျဖစ္ျပီး ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ မလိုလားအပ္တဲ့ကိုယ္ဝန္ျဖစ္ပါတယ္။
လိင္မွတဆင့္ကူးစက္တဲ့ေရာဂါေတြမျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္မ်ား။
လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ေရာဂါဆိုတာ HIV (ခုခံအားက်ဆင္းမႈေရာဂါပိုး) တစ္ခုတည္းရွိတာမဟုတ္ပါဘူး။
- ၾကြက္ႏို႔အသားပိုေရာဂါ
- ဆီးပူေညာင္းက်ေရာဂါ
- ကာလသားေရာဂါ
- ေရယုန္
- အသည္းေရာင္အသားဝါေရာဂါပိုးေတြကလည္း လိင္ကေနတဆင့္ကူးစက္တတ္ပါတယ္။
- ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရျပီး အေၾကာင္းသိျပီးသားျဖစ္တဲ့ကိုယ့္ရဲ႕လက္တြဲေဖာ္တစ္ဦးတည္းနဲ႔သာ လိင္ဆက္ဆံမႈကိုျပဳလုပ္ပါ။
- ကိုယ့္ရဲ႕လက္တြဲေဖာ္န႔ဲ႔မဟုတ္ဘဲ တျခားသူနဲ႔ အတူေနမယ္ လိင္ဆက္ဆံမႈျပဳလုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကြန္းဒံုးကိုအသံုးျပဳပါ။ ကြန္ဒံုးဟာ စနစ္တက်အသံုးျပဳမယ္ဆိုရင္ လိင္ကတဆင့္ကူးစက္တတ္တဲ့ေရာဂါေတြကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။
- အရက္ေသစာအလြန္အမင္းေသာက္စားတာ၊ တျခားေသာ မူးယစ္ထံုထိုင္းေစတာေတြျပဳလုပ္တာကို ေရွာင္ရွားပါ။ မူးယစ္ ယစ္မူးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ကြန္ဒံုးအသံုးျပဳဖို႔ သတိမရတာ၊ ေကာင္းမြန္စြာအသံုးမျပဳတာနဲ႔ တျခားမလိုလားအပ္တဲ့အမွားေတြက်ဴးလြန္ႏိုင္ေျခအရမ္းမ်ားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
- ကြန္ဒံုးသံုးပါ။ အလႊာပါးေပမယ့္ ကမာၻျခားတယ္ဘာညာနဲ႔ မသံုးဘူးဆိုရင္ ဗိုက္ၾကီးမွရိႈက္ၾကီးတငင္ငိုေနရပါလိမ့္မယ္ေနာ္။ ကြန္ဒံုးအသံုးျပဳျခင္းက မလိုလားအပ္တဲ့ကိုယ္ဝန္ကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္တဲ့အျပင္ လိင္ကတဆင့္ကူးစက္တဲ့ေရာဂါေတြကိုလည္း အကာအကြယ္ေပးျပီးသားျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
- အျပင္ထုတ္တဲ့နည္းလမ္းကို အျပည့္အဝမယံုၾကည္ပါနဲ႔။ အလႊာပါးေပမယ့္ ကမာၻျခားတယ္ဆိုတဲ့ဆရာသမားေတြရဲ႕ အၾကိဳက္ဆံုးနည္းလမ္းကေတာ့ လိင္ဆက္ဆံျပီး ျပီးခါနီးက်မွ အျပင္ကိုထုတ္ျပီး သုက္လႊတ္တဲ့နည္းပါပဲ။ ကိုယ္ကက်ဴး ကိုယ့္ဒူးေတာင္မယံုရဘူးဆိုတဲ့စကားကို ၾကားဖူးၾကတယ္မလား။ အျပင္ကိုထုတ္တဲ့နည္းလမ္းကိုက်င့္သံုးတယ္ဆိုလည္း ကိုယ့္ဖြားဖက္ေတာ္ညီေတာ္ေမာင္က အျပည့္အဝမယံုရပါဘူး။ ကိုယ္ဝန္တည္လာဖို႔အတြက္ သုက္ပိုးတစ္ေကာင္နဲ႔ မမ်ိဳးဥတစ္ေကာင္ေပါင္းတာနဲ႔ရပါတယ္။ အမ်ဳိးသားေတြသုက္လႊတ္တဲ့အခါ သုက္ပိုးသန္းေပါင္းမ်ားစြာပါပါတယ္။ တကယ္လို႔မ်ား တစ္ေကာင္တေလက ၾကိဳးၾကိဳးစားစားနဲ႔ ေစာေစာစီးစီး ခရီးထထြက္ခဲ့ရင္ ကိုယ္ဝန္ရသြားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ့္လိင္တံတေလွ်ာက္မွာ ပထမတစ္ခါလိင္ဆက္ဆံျပီး က်န္ေနတဲ့သုက္ပိုးေတြကသာ လႈပ္ရွားရင္းေရာက္သြားခဲ့ရင္လည္း ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္အျပင္မွာထုတ္တဲ့နည္းလမ္းက နားေထာင္လို႔ေတာ့ေကာင္းတယ္။ အလုပ္မျဖစ္တာပါ။ ဒါကိုသတိထားရပါမယ္။ ေမးေနက် အေစာပိုင္းအရည္ၾကည္ဝင္ရံုနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ရနုိင္မလားေမးခြန္းအတြက္ တဆက္တည္းေျဖရရင္ေတာ့ ရသြားႏုိင္ေျခရွိပါတယ္။
- အေရးေပၚသေႏၶတားေဆးသံုးပါ။ ကဲဟုတ္ျပီ ကြန္ဒံုးလည္းမသံုးခ်င္ဘူး။ အျပင္မွာထုတ္တာလည္းစိတ္္္မခ်ရဘူးဆိုေတာ့ အခ်စ္နယ္ကၽြံၾကမယ့္သူေတြအတြက္အသံုးျပဳဖို႔ နည္းလမ္းတစ္္ခုပဲက်န္တာက အေရးေပၚသေႏၶတားေဆးနည္းလမ္းပါ။ ဒီနည္းလမ္းကိုအသံုးျပဳမယ္ဆိုရင္ သိထားရမယ့္အရာေတြရွိပါတယ္။
- အေရးေပၚတားေဆးကို တစ္လံုးတည္းလာတာေတြရွိသလို ႏွစ္လံုးလာတာေတြလည္းရွိပါတယ္။ ေဆးပမာဏကြာျခားတတ္ေပမယ့္ သက္ေရာက္မႈျခင္းကေတာ့ တူပါတယ္။
- တစ္လံုးပဲျဖစ္ျဖစ္ ႏွစ္လံုးျဖစ္ျဖစ္ တစ္ခါတည္းေသာက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
- အကာအကြယ္မဲ့လိင္ဆက္ဆံျပီးတဲ့ေနာက္ သံုးရက္အတြင္း (၇၂နာရီအတြင္း) ေသာက္သံုးႏိုင္ပါတယ္။ သတိထားရမွာကေတာ့ ေစာေစာေသာက္ေလ ပိုျပီးကာကြယ္ႏုိင္ေလျဖစ္ျပီး ေနာက္က်တာနဲ႔အမွ် ကာကြယ္မႈႏႈန္းေလ်ာ့လာႏုိင္တယ္ဆိုတာကိုပါ။
- ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးနည္းပါတယ္။ ေသာက္ထားျပီးလာတဲ့ရာသီမွာ ေစာတာေနာက္က်တာ နာက်င္ကိုက္ခဲတာေလးေတြေတာ့ရွိႏိုင္ပါတယ္။
- အေရးေပၚေဆးျဖစ္တဲ့အတြက္ က်န္တဲ့သေႏၶတားနည္းလမ္းေတြေလာက္ ရာႏႈန္းျပည့္နီးပါးစိတ္မခ်ရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ပံုမွန္လိင္ဆက္ဆံတယ္ဆိုရင္ အေရးေပၚေဆးထက္ပိုျပီးစိတ္ခ်ရတဲ့သေႏၶတားနည္းလမ္းကို အသံုးျပဳဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။
- တခ်ိဳ႕ေတြစိုးရိမ္ေနသလိုမ်ိဳး ကေလးမရႏိုင္ေတာ့တာ သားဥအိမ္ပ်က္စီးတာ သားအိမ္ပ်က္စီးတာဆိုတာမ်ိဳးေတြေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။