ဆင္းရဲေနေသာ ကမၻာ (ေဆာင္းပါး)
DVB
·
June 12, 2015
ကမာၻမွာ ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ ကြာဟမႈနႈန္းဟာ မ်ားသထက္ မ်ားလာတယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးနုိင္ငံမ်ားမွာပင္ ဆင္းရဲမႈနႈန္းဟာ ယခင္ကထက္ ပိုမ်ားလာတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ၂ဝဝ၈-၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္က ကမာၻ႔ဘ႑ာေရး အက်ပ္္အတည္းႀကီး ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခါမွာ တ႐ုတ္ျပည္က အက်ပ္အတည္းကို ေလ်ာ့နည္းေအာင္နဲ႔ သက္သာမႈရရွိေအာင္ ေငြအလံုးအရင္းနဲ႔ က်ားကန္ေပးခဲ့တယ္။ ေဒၚလာ ၅၉၆ ဘီလီယံကို ကမာၻ႔ဘ႑ာေရး အက်ပ္အတည္းအတြက္ ကူညီေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုကူညီခဲ့တဲ့အတြက္ အာရွတုိက္ဟာ အဆိုးဝါးဆံုး အေျခအေန ေရာက္မသြားေအာင္ ေရွာင္လႊဲနုိင္ခဲ့တယ္။ ေပဂ်င္းဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက တ႐ုတ္ျပည္သူေတြအတြက္ စီးပြားေရး ကပ္ဆိုးႀကီးက လြတ္ေအာင္ အၿငိမ္းစားလစာပင္စင္ စီမံကိန္းခ်ၿပီး ကူညီခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္မွာ လူဦးေရသန္းေပါင္း ၁၄ဝဝ နီးပါး ရွိလာၿပီး မ်ားျပားလာတဲ့ လူဦးေရနဲ႔အတူ တ႐ုတ္ျပည္သူေတြရဲ႕ စားဝတ္ေနေရး ေခ်ာင္ခ်ိေအာင္ တ႐ုတ္အစုိးရက အာ႐ုံစိုက္ခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္သူေတြရဲ႕ တေန႔ဝင္ေငြဟာ ပ်မ္းမွ် ၂ ေဒၚလာပဲရွိတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္သူေတြကို အေထာက္အပံ့ရဖို႔ ပင္စင္စီမံကိန္းခ်ရာမွာ အစုိးရက ေငြကို ပံုေအာအသံုးျပဳခဲ့တယ္။ ေက်းလက္က တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ၅၅ သန္းကို အဓိကထားၿပီး ကူညီေထာက္ပ့ံခဲ့တယ္။ အစိုးရက ပင္စင္ေထာက္ပံ့မႈနႈန္းဟာ တႏွစ္ကို ၁၅ ေဒၚလာကေန ၇၅ ေဒၚလာအထိ ရွိပါတယ္။ တ႐ုတ္နုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖဳိးမႈ အတုိင္းအတာအရ ျပည္သူလူထုရဲဲ႕ ဆင္းရဲမႈကိုလည္း အကူအညီေပးတာျဖစ္တယ္။ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္အကုန္ဆိုရင္ တ႐ုတ္ ေက်းလက္ေဒသက ၄ ပံု ၃ ပံုဟာ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိလာလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆတယ္။ အခုဆိုရင္ တ႐ုတ္အစုိးရဟာ ေက်းလက္သာမက ၿမိဳ႕ျပအထိ စီမံကိန္းခ်မွတ္ခဲ့တယ္။
အဲဒီလို လူမႈဖူလံုေရး အစီအစဥ္ ျပဳလုပ္တာဟာ တ႐ုတ္တႏုိင္ငံတည္း မဟုတ္ပါဘူး။ အိႏၵိယႏုိင္ငံကလည္း အိႏၵိယျပည္သူေတြအတြက္ ေဆာင္ရြက္လာတာ ေတြ႔ရတယ္။ အိႏၵိယနုိင္ငံရဲ႕ အသက္ႀကီးသူ ၈၅ သန္းကို အၿငိမ္းစားပင္စင္ေပးဖို႔ စီစဥ္ထားတယ္။ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔တို႔က အသက္ႀကီး ပင္စင္ေပးဖို႔ ၇၂ ႏွစ္ဆိုရင္ ေပးသင့္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ကမာၻႀကီးက အသက္ႀကီးတဲ့သူေတြ၊ က်န္းမာေရး မေကာင္းတဲ့သူေတြ၊ ဒုကိၡတျဖစ္တ့ဲသူေတြကို အာ႐ုံစိုက္ၿပီး ကူညီေထာက္ပံ့ဖို႔ သေဘာတူၾကပါတယ္။ အဲဒီလို ေထာက္ပံ့ကူညီသင့္တဲ့သူ အမ်ားစုကေတာ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြမွာ ရွိတယ္။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို ကူညီေထာက္ပံ့ၿပီး တိုက္ဖ်က္ဖို႔အတြက္ ကမာၻက အာ႐ုံစိုက္လာတာပါပဲ။ တခ်ိဳ႕ႏုိင္ငံေတြမွာ အသက္ႀကီးတဲ့သူေတြကို ကူညီေထာက္ပံ့ဖို႔ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ စနစ္တက် မရွိပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ဆို အနည္းငယ္သာရွိၿပီး အမ်ားစုကေတာ့ ဒုကၡေရာက္ မြဲေတေနတုန္းပါပဲ။ ကမာၻ႔ႏုိင္ငံေတြမွာ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ အေျပာင္းအလဲေတြ ရွိလာပါတယ္။ အရင္က ခ်မ္းသာတဲ့ႏုိင္ငံေတြဟာ ေႂကြးပတ္လည္ဝုိင္းတာေတြ ရွိလာတယ္။ ဒီအခါ ေအာက္လႊာက အသက္ႀကီးတဲ့သူေတြအဖို႔ ပိုဒုကၡေရာက္လာပါတယ္။ ၂ဝဝ၈ - ၂ဝဝ၉ ကမာၻ႔ဘ႑ာေရး အက်ပ္အတည္းေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုလို ႏုိင္ငံမ်ိဳးမွာ ေႂကြးပတ္ခ်ာလည္ ဝုိင္းတာေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။
ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြမွာ သူတို႔ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္တင္းေပးဖို႔ ရွိလာပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ မတည္ၿငိမ္တဲ့ စီးပြားေရးစနစ္အရ အေႂကြးေတြ တနင့္တပိုး မျဖစ္ေအာင္လည္း ေရွာင္ၾကဥ္လာရတယ္။ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ဝန္ထုပ္၀န္ပိုးေတြကို ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြအဖို႔ ထမ္းေဆာင္ဖို႔ကိုလည္း အသင့္ျပင္ထားၾကရတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔က ကမာၻႀကီးမွာတင္ေနတဲ့ အေႂကြးေတြကို စာရင္းထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ ကမာၻေပၚက ႏုိင္ငံအသီးသီးဟာ ၂ဝ၁ဝ မွာ ေဒၚလာ ၃၄ ထရီလီယံရွိခဲ့ၿပီး ဒီႏႈန္းနဲ႔သာဆိုုရင္ ၂ဝ၁၅ မွာ ေဒၚလာ ၄၈ ထရီလီယံအထိ တက္လာမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းၾကတယ္။ ဒီလိုျဖစ္လာတာဟာ ေစ်းကြက္ေတြက တရားခံ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုတယ္။ က်ဆင္းေနတဲ့ စီးပြားေရးေၾကာင့္ ေနာက္ ၅ ႏွစ္အတြင္း ေဒၚလာ ၅ ထရီလီယံအထိ အေႂကြးေတြ တုိးလာမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းၾကပါတယ္။ အခ်မ္းသာဆံုးႏုိင္ငံေတြကေတာ့ ေဒၚလာ ၂၉ ထရီလီယံကေန အခုဆိုရင္ ေဒၚလာ ၄၂ ထရီလီယံအထိ အေႂကြးပိုမ်ားလာတာကို ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာတဲ့ ေစ်းကြက္ေတြအရ ဒီျပႆနာကို တစိတ္တပိုင္း ေျဖရွင္းေပးနုိင္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ကေန ၂ဝ၁၅ အထိ ကမာၻ႔စီးပြားေရး အေျခအေန တုိးတက္လာလိမ့္မယ္။ ၅၄ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ စီိးပြားေရး တိုးတက္လာမယ္လု႔ိ ခန္႔မွန္းပါတယ္။
ယခုအခါမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာတဲ့ ေစ်းကြက္မွာ ပါဝင္ပတ္သက္သူေတြလည္း အမ်ားႀကီး ျဖစ္လာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လူလတ္တန္းစားအသစ္ေတြ ေပၚလာခဲ့တယ္။ ေကာင္းမြန္တဲ့ အစိုးရေတြဟာ ဆင္းရဲတဲ့သူေတြအတြက္ ေကာင္းမြန္တ့ဲ ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကို ျပဳလုပ္လာပါတယ္။ “အခုအခါ ဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးေတြဟာ အလြန္႔အလြန္ကို ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္လာတယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဟာ လိုက္မမီႏုိင္ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္လာတယ္လို႔ ဆိုရမယ္။ ဖြံ႔ၿဖဳိးလာတဲ့ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးကို ဖံြ႔ၿဖဳိးမႈနဲ႔အတူ ကုန္ပစၥည္းေတြ ေထာက္ပံ့ႏုိင္ဖို႔ေတာင္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္လာၾကတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ေတာင္ ဖိအားေပးခဲ့ၾကရတယ္။” ဟု ဘရြတ္ကင္း အင္စတီက်ဴးရွင္းက အက္စ္ဝါပရာဆပ္က ေျပာတယ္။
အဲ့ဒီလို ေစ်းကြက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြအတြက္လည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ ေနာက္တဆင့္ ေစ်းလွမ္းလွမ္းဖို႔ ႀကိဳးစားလာရပါတယ္။ လံုၿခံဳစိတ္ခ်မႈဆိုတာလည္း လိုအပ္လာတယ္။ သူတို႔မွာ မူဝါဒေရးဆြဲသူေတြ ဆံုး႐ႈံးမသြားေအာင္ လုပ္လာၾကရတယ္။ အဲ့ဒီလို ဖြံ႔ၿဖဳိးၿပီးႏုိင္ငံေတြက ဆင္းရဲမြဲေတသူေတြအေပၚ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ ျပႆနာကို စဥ္းစားတဲ့အခါ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြကို အရင္ၾကည့္ရတယ္။ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြမွာ လူမႈဖူလံုေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အမွားေတြ ရွိပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ဓေလ့ထံုးစံအရ လူမႈဖူလံုေရးဆိုတာကို ပ်က္ကြက္ေနေလ့ရွိတယ္။ လူမႈကူညီေရးအတြက္ အစဥ္အလာအရကို သူတို႔မလုပ္ခဲ့ၾကဘူး။ ျပည္သူ႔ဝင္ေငြထဲကေန အစိုးရက လူမႈဖူလံုေရး အကူအညီေပးမႈကို ကန္႔သတ္ၿပီး ဆင္းရဲသူေတြကို ေထာက္ပံ့တာ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေလာက္နဲ႔ လံုေလာက္မႈ မရွိဘူး။ တဦးခ်င္း၊ တဖြဲ႔ခ်င္း ထက္ထက္သန္သန္ ကူညီတာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြမွာ အလြန္နည္းပါတယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြက မူဝါဒေရးဆြဲသူေတြက အေနာက္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ မတူဘူး။ သူတို႔ဟာ အသက္ႀကီးသူေတြ၊ ဆင္းရဲသူေတြ၊ က်န္းမာေရး အားနည္းခ်ဳိ႕ယြင္းတဲ့သူေတြ၊ ေက်ာင္းေနရြယ္ ကေလးေတြကို အဓိကထား ေထာက္ပံ့ၾကတယ္။ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြနဲ႔ မပတ္သတ္ဘဲ ေငြေၾကးေပးကမ္းတဲ့အထိ ကူညီၾကတယ္။ အစိုးရနဲ႔ မပတ္သက္ဘဲ မိမိဘာသာ ထက္ထက္သန္သန္နဲ႔ ေစတနာထား ကူညီေပးတာေတြ ရွိပါတယ္။
တတိယကမာၻေခါင္းေဆာင္မ်ား အေနနဲ႔ မညီမွ်မႈေတြကို တုိက္ပြဲဝင္ဖို႔၊ အလိုအပ္ဆံုးသူေတြကို ကူညီဖို႔ဆိုတာ သူတို႔အတြက္ လုပ္သင့္လုပ္အပ္တဲ့ လုပ္ငန္းအျဖစ္ ယူဆၾကပါတယ္။ ဒါဟာ တတိယကမာၻေခါင္းေဆာင္မ်ားအတြက္ ႐ုိးရာလုပ္ငန္းလုိလည္း ျဖစ္တယ္။ အဲ့ဒီႏုိင္ငံေတြရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိတယ္။ မသမာ အက်င့္ပ်က္မႈေတြ၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆင္းရဲသူေတြကို ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးကေတာ့ အဲ့ဒီႏုိင္ငံေတြမွာ အၿမဲရွိေနတယ္။
“အိႏၵိယေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္ေတြေလာက္ကစၿပီး ဆင္းရဲျခင္းလြတ္ကင္းဖို႔ကို ထိပ္တန္းဦးစားေပးအျဖစ္ အစီအစဥ္ခ် ေဆာင္ရြက္ၾကတယ္။” လို႔ ကိုလံဘီယာတကၠသိုလ္ စီးပြားေရးဌာန ပါေမာကၡ အာဗင္ပါနာဂါနီယာက ေျပာပါတယ္။ “အဲ့ဒီိလုိ အစီအစဥ္ေရးဆြဲၿပီး ရည္မွန္းခ်က္ရွိေပမယ့္လည္း အိႏၵိယႏုိင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲမႈတိုက္ဖ်က္ေရး စီမံခ်က္ေတြဟာ ထင္သလို မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူး။ ေငြေၾကးမလံုေလာက္တာ၊ ဆင္းရဲမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ရန္ပံုေငြ မလံုေလာက္တာ၊ ႏုိင္ငံေရး စီးပြားေရး က်ဆင္းေနၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အလြန္ေႏွးေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။” ဟု ပါေမာကၡက ဆက္ေျပာပါတယ္။ အခုဆိုရင္ အာရွ၊ လက္တင္အေမရိကတို႔မွာ စီးပြားေရးေအာင္ျမင္မႈ ျမည္ဟိန္းလာပါၿပီ။ အာဖရိကမွာေတာင္ စီးပြားေရးအေျခအေန ေကာင္းလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆင္းရဲမႈတုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ အစိုးရေတြက ရန္ပံုေငြေတြထားရွိၿပီး ဆင္းရဲမႈသံသရာက လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေဒသေတြဟာ အရင္က အပစ္ပယ္ခံေဒသေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ အခုအခါ ကမာၻက အာ႐ုံစိုက္လာၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ထားရွိတဲ့ ေဒသေတြ ျဖစ္လာၿပီ။ ဒီႏုိင္ငံေတြမွာရွိတဲ့ မ်ားျပားလွတဲ့ ဆင္းရဲတဲ့ လူဦးေရေတြ ေလ်ာ့သြားေအာင္လည္း ႀကိဳးစားေနတယ္လို႔ သိရွိရပါတယ္။
စိန္ေခၚမႈဟာလည္း ႀကီးမားလာတယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာတဲ့ ေစ်းကြက္ေတြဟာ အေနာက္ႏုိင္ငံက ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္ေတြကို စံထားၿပီး ၾကည့္လာၾကတယ္။ သူတို႔ဆီက ပင္စင္ေပးတဲ့စနစ္၊ အလုပ္လက္မဲ့ ေထာက္ပံ့မႈ၊ လူမႈဖူလံုေရး အကူအညီေပးမႈ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ဆိုတာေတြကို ေလ့လာၾကတယ္။ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြအတုိင္း မက်င့္သံုးႏုိင္သည့္တိုင္ သူတို႔ဆီက ဆင္းရဲမႈ တုိက္ဖ်က္တာကို ေစ်းကြက္ဖံြ႔ၿဖိဳးလာတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ေလ့လာၾကတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြမွာ ပင္စင္ျပႆနာျဖစ္လာတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ပါရီၿမိဳ႕က လမ္းလယ္ေတြမွာ ကားေတြကို မီး႐ႈိ႕၊ ဆိုင္ေတြကုိ ဖ်က္ဆီးနဲ႔ ပင္စင္စနစ္ကို ဆႏၵျပလာၾကတယ္။ လူမႈဖူလံုေရးစနစ္ဟာ အေႂကြးဗံုးေတြကို ေဖာက္ခြဲဖို႔ ယမ္းမႈန္႔ေတြမျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ IMF က ဘ႑ာေရးဌာန တာဝန္ခံျဖစ္သူ ကာလိုေကာ္တာရယ္လီက “ဆင္းရဲမႈကို ေငြအမ်ားအျပားသံုးၿပီး ေျဖရွင္းမယ္ဆုိတဲ့နုိင္ငံ မရွိေသးပါဘူး။” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဖြံ႔ၿဖဳိးဆဲႏုိင္ငံေတြကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ သယံဇာတရရွိတဲ့ ဝင္ေငြေတြနဲ႔ စီးပြားေရးကို တုိးတက္ေအာင္ နည္းလမ္းေတြ ရွာၾကတယ္။ တူရကီ၊ မာလာဝီ အစိုးရေတြနဲ႔ အိႏၵိယႏုိင္ငံက အင္ဒရာပရာဒက္ျပည္နယ္ အစုိးရေတြဟာ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီေတြနဲ႔အတူ ေက်းလက္ေဒသေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕ျပက ဆင္းရဲသူေတြအတြက္ အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္တာကို ေတြ႔ရတယ္။ အေသးစား အာမခံလုပ္ငန္းေတြကိုလည္း လုပ္လာတယ္။ တကမာၻလံုးက အေသးစားႏုိင္ငံ ၄၅ ႏုိင္ငံက ဆင္းရဲသူေတြထက္ အဆင္းရဲဆံုးသူေတြကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့တာ လုပ္လာတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ သားသမီးေတြကို စာသင္ခန္းထဲမွာ ကာကြယ္ေဆးထိုးေပးတဲ့ အနိမ့္ဆံုးလုပ္ငန္းေတာ့ လုပ္တာပါပဲ။ ဆင္းရဲတြင္းက လြတ္ေျမာက္ဖို႔အတြက္ ေဆာင္ရြက္ၾကတာျဖစ္တယ္။ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ေတြက ခ်ီလီနဲ႔ မကၠဆီကို ႏုိင္ငံေတြဟာ ဆင္းရဲမႈေလ်ာ့ပါးေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္ၾကတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဆင္းရဲမႈေလ်ာ့ပါးေအာင္ လုပ္တဲ့အထဲမွာ ဘရာဇီးႏုိင္ငံက က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔နဲ႔ အျဖစ္ထြန္းဆံုးပါပဲ။ မိသားစု အစီအစဥ္ဆိုၿပီး တႏုိင္ငံလံုးမွာ အဆင္းရဲဆံုးနွင့္ အလုိအပ္ဆံုး ၁၂ ဒသမ ၇ သန္းအတြက္ ေဒၚလာ ၇ ဒသမ ၈ သန္း သံုးစြဲခဲ့ပါတယ္။ ဘရာဇီးႏုိင္ငံရဲ႕ ေထာက္ပံ့ေရး အစီအစဥ္အရ လူဦးေရ ၄ ပံု ၁ ပံုျဖစ္တဲ့ ၅၃ သန္းကို ေငြေၾကး ေထာက္ပံ့ခဲ့တယ္။ ရီယိုဒီဂ်ေန႐ုိးမွာရွိတဲ့ ဂက္က်ဴလီယို ဘားဂတ္စ္ ေဖာင္ေဒးရွင္းက ေဘာဂေဗဒပညာရွင္ မာဆယ္လိုေနရီက ယခုလို ေထာက္ပံ့မႈေတြ ျပဳလုပ္တာဟာ ဘရာဇီးႏုိင္ငံက ဆင္းရဲၿပီး လိုအပ္ေနသူေတြကို ေလ်ာ့ပါးေစပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္ကစၿပီး ဆင္းရဲမႈ ေလ်ာ့ပါးေရး အစီအစဥ္ျဖစ္တဲ့ ဘိုဆာဖန္မလီယာ စီမံကိန္းအရ တႏွစ္ထက္တႏွစ္ တိုးတက္ေအာင္ ေအာင္ျမင္လာခဲ့တယ္။ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္မွာ အဆင္းရဲဆံုး ဘရာဇီးလူဦးေရဟာ ဝင္ေငြတိုးတက္လာခဲ့တယ္။ ဆင္းရဲမႈဟာလည္း ၁ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းကေန ၆ ဒသမ ၈ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ က်ဆင္းသြားခဲ့တယ္။ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမႈဟာလည္း တႏွစ္ကို ၁ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း တိုးတက္လာတယ္။ ဆင္းရဲသူေတြကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့တဲ့ စီမံကိန္းဟာ ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ လက္တင္အေမရိက၊ အာရွနဲ႔ အာဖရိကႏုိင္ငံေပါင္း ၄ ဒါဇင္ေလာက္ဟာ ဆင္းရဲသူေတြကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့တဲ့ အစီအစဥ္ ခ်မွတ္တာဟာ လက္ေတြ႔က်တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တျခားႏုိင္ငံအမ်ားအျပားကိုလည္း ဒီအစီအစဥ္သစ္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားကလည္း ဘရာဇီးရဲ႕ အစီအစဥ္ကို အာ႐ုံက်ေနပါတယ္။ ေအာက္တိုဘာလတုန္းက ဖိလစ္ပိုင္ဟာ အဲ့ဒီအစီအစဥ္အတိုင္း ႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ မိသားစု ၂.၂ သန္းကို ေဆးစစ္ေပးတာမ်ဳိး၊ ေဆးကုေပးတာမ်ိဳးနဲ႔ ေက်ာင္းထားေပးတာမ်ိဳးေတြ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။
ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြဟာ ဆင္းရဲမႈတုိက္ဖ်က္ေရး အစီအစဥ္ေကာင္းေတြကို ရွာေဖြေလ့လာၾကတယ္။ အခြန္ထမ္းျပည္သူေတြဆီကရတဲ့ ေငြေတြနဲ႔ ဆင္းရဲမြဲေတတဲ့သူေတြကို ေထာက္ပံ့ကူညီဖို႔ စီစဥ္ၾကပါတယ္။ လူမႈဖူလံုေရး လုပ္ငန္းေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔လည္း ႀကိဳးစားၾကတယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြမွာ မသမာမႈေတြ၊ ေငြအလြဲသံုးစားမႈေတြ၊ လာဘ္ယူမႈေတြ ရွိတာေၾကာင့္ ေထာက္ပံ့ေငြေတြဟာ တကယ္လိုအပ္တဲ့ ဆင္းရဲတဲ့သူေတြဆီ ေရာက္မသြားဘဲ ျဗဴ႐ုိကရက္အရာရွိေတြဆီ ေရာက္သြားမွာကိုလည္း သတိထားရတယ္။ သန္းေခါင္စာရင္းေတြေကာက္ၿပီး အလြန္ဆင္းရဲလွတဲ့သူေတြကို မီးေမာင္းထိုးျပနိုင္ေအာင္ စနစ္တက် ေရြးခ်ယ္ေထာက္ပံ့နုိင္တယ္။ အဆင္းရဲဆံုးေတြ၊ အလိုအပ္ဆံုး မိသားစုေတြ၊ အလုပ္အကိုင္ မရွိတဲ့သူေတြ၊ ဝင္ေငြအလြန္နည္းပါးတဲ့သူေတြကို စိစစ္ၿပီး ေထာက္ပံ့ေပးကမ္းႏုိင္ပါတယ္။ လူမႈဖူလံုေရးအရာရွိေတြက ဆင္းရဲတဲ့သူေတြရဲ႕ လက္ထဲကို ေငြထုတ္ခြင့္ကတ္ျပားေတြေပးၿပီး ဘယ္ဘဏ္မွာမဆို ေငြထုတ္ႏုိင္ေအာင္လည္း စီစဥ္ေပးတယ္။ မကၠဆီကို၊ ခ်ီလီနဲ႔ ဘရာဇီးႏုိင္ငံေတြဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ စုစုေပါင္း ျပည္တြင္းထုတ္ကုန္ (GDP) ၁ ရာခုိင္ႏႈန္းရဲ႕ တ၀က္ကို ဆင္းရဲသူေတြအတြက္ ေထာက္ပံ့ေပးကမ္းတယ္။ အီသီယိုးပီးယားကေတာ့ အမ်ိဳးသားႂကြယ္ဝမႈရဲ႕ ၁.၇ ရာခုိင္ႏႈန္းကို ေထာက္ပံ့တယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ GDP ရဲ႕ ၄.၄ ရာခုိင္ႏႈန္းကို လူမႈဖူလံုေရးအတြက္ အသံုးျပဳတယ္။ အီးယူႏုိင္ငံမွာေတာ့ GDP ရဲ႕ ပ်မ္းမွ် ၁၈ ရာခုိင္ႏႈန္းကို ျပည္သူေတြရဲ႕ လူမႈဖူလံုေရးအတြက္ အသံုးျပဳပါတယ္။
လူမႈဖူလံုေရး အစီအစဥ္သစ္ဟာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလ်ာ့ပါးေရးအတြက္ ကုထံုးေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ဆင္းရဲတဲ့သူေတြကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ဖို႔ ဆိုတာကလည္း အမ်ားအားျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလေတြမွာ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိတာ ေတြ႔ရတယ္။ “ဘရာဇီးႏုိင္ငံက သမၼတသစ္ ေဒမာ႐ူးဆက္ဆိုရင္ သူမရဲ႕ အဓိကလုပ္ေဆာင္ရမယ့္ လုပ္ငန္းဟာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး ျဖစ္တယ္လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒါကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲကာလက အဆင္းရဲဆံုးေဒသျဖစ္တဲ့ အေနာက္ေျမာက္ေဒသက မဲဆႏၵရွင္ေတြၾကားမွာ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးခဲ့ပါတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘိုဆာဖန္းမလီးယားဆိုတဲ့ ဆင္းရဲသားေတြကို ေငြေပးဖို႔ စီမံကိန္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ေနခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။” အိႏၵိယမွာေတာ့ ပိုက္ဆံရွိတဲ့သူေတြ၊ NGO အဖြဲ႔ေတြက ဆင္းရဲတဲ့ ေက်းလက္ေတြကိုသြားၿပီး စားနပ္ရိကၡာ ေထာက္ပံ့တာေတြ ျပဳလုပ္တယ္။ ထမင္း၊ ဟင္းေတြခ်က္ၿပီး သူတုိ႔ကို ေကၽြးေမြးတာ ျပဳလုပ္ပါတယ္။ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးလုပ္ငန္းဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြမွာေတာ့ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလ်ာ့ပါးေရးအတြက္ အဓိကလုပ္ငန္းလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ လူတိုင္းကို အလုပ္မေပးႏုိင္တဲ့အတြက္ လူတုိင္းကို ေထာက္ပံ့ေရးပဲ လုပ္လာၾကတယ္။
တကယ္ေတာ့ ေထာက္ပ့ံကူညီတာဟာ ျပဳျပင္ေရးသက္သက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝတဲ့ သူေတြက သူတို႔ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ေငြေၾကးအနည္းငယ္ကုိ ကုသိုလ္ဒါန လုပ္တဲ့အေနနဲ႔ ေပးကမ္းသလို NGO အဖြဲ႔ကလည္း အခမဲ့ ေဆးကုသေပးတာတို႔၊ အခမဲ့ ေက်ာင္းထားေပးတာတို႔၊ စားနပ္ရိကၡာ ေထာက္ပံ့ေပးတာေတြပဲ လုပ္ေပးႏုိင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ထမင္း ဟင္းကို အျမတ္အစြန္း မျဖစ္စေလာက္ေလးနဲ႔ ေစ်းအသက္သာဆံုး ဆင္းရဲသားေတြထံ သြားေရာင္းခ်တာ ရွိပါတယ္။ အျမတ္ဆိုတာဟာလည္း အမည္ခံသာျဖစ္ၿပီး ထမင္းတပြဲကို ေစ်းအသက္သာဆံုးနဲ႔ ဝယ္စားတာပါ။ “သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးဆိုတာဟာ စိန္ေခၚခ်က္တခုပဲ။ တခါတခါမွာ အစားအေသာက္ေတြကို ေစ်းအသက္သာဆံုးနဲ႔ ေရာင္းခ်တာဟာ နည္းအသစ္ျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆေနၾကတယ္။” လို႔ ပရာဆပ္က ေျပာပါတယ္။ ဖြံ႔ၿဖဳိးဆဲႏုိင္ငံ အမ်ားအျပားမွာ အႀကီးအက်ယ္ စိန္ေခၚခံရတာကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး၊ အစီအစဥ္ေတြ တည္ေဆာက္မႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အိႏၵိယဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေနဆဲ ႏုိင္ငံတခု ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီႏုိင္ငံမွာ အသက္ႀကိီးတဲ့ လူအိုေတြႏႈန္းကလည္း လူဦးေရ ယခင္ထက္ ၃ ဆေလာက္ ပိုမ်ားလာတယ္။ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္သူေတြဟာ အလုပ္မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ သူတို႔ကို ေထာက္ပံ့ကူညီ႐ုံ သက္သက္သာ ရွိပါေတာ့တယ္။ ႏုိင္ငံအဖို႔ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္သူေတြကို ေထာက္ပံ့မႈဟာလည္း စိန္ေခၚခ်က္တခုလို ျဖစ္လာတယ္။ ဘရာဇီးႏုိင္ငံရဲ႕ တီထြင္လိုက္တဲ့ ဘိုဆာဖန္မလီယာ စီမံခ်က္ကလည္း စိန္ေခၚခံလာရတယ္။ ပင္စင္စနစ္အေပၚမွာ ေရရွည္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မလားဆိုတဲ့ ျပႆနာ ႀကံဳလာရပါတယ္။ ဘရာဇီးမွာ လူမႈဖူလံုေရးန႔ဲ အကူအညီေပးေရး ရန္ပံုေငြကို ႏုိင္ငံရဲ႕ GDP ၁၂ ရာခုိင္ႏႈန္း သံုးပါတယ္။ UK ထက္ ပိုၿပီးမ်ားတဲ့ အသံုးစရိတ္ျဖစ္တယ္။ အသက္ ၅၃ ႏွစ္မွာ အၿငိမ္းစားပင္စင္ေပးဖို႔ သတ္မွတ္ထားတာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘရာဇီးႏုိင္ငံမွာ ပင္စင္ယူတဲ့ အသက္ႀကီးသူေတြ အလ်င္အျမန္ တိုးလာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အေမရိကနဲ႔ ဥေရာပထက္ကို အသက္ႀကီးသူေတြ ပုိမ်ားလာတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ လူမႈဖူလံုေရး အခြင့္အေရးအသစ္ကို ရရွိသြားၾကပါေတာ့တယ္။
တကမာၻလံုးမွာရွိတဲ့ ဆင္းရဲမြဲေတသူေတြအတြက္ ကူညီေထာက္ပံ့ေရးကို သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြကေရာ၊ ကူညီေထာက္ပံ့ခ်င္သူေတြကေရာ၊ စီးပြားေရးေတာင့္တင္းၿပီး ပရဟိတစိတ္ဓာတ္ ရွိသူေတြကေရာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ပေပ်ာက္ေရး ရည္မွန္းခ်က္ကို ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ေနၾကပါတယ္။ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး စနစ္သစ္ေတြ၊ လူမႈဖူလံုေရး စီမံခ်က္ေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနၾကေပမယ့္ ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ ကြာဟမႈကေတာ့ တေန႔တျခား ႀကီးေနဆဲပါပဲ။ ဒီလို ကူညီေထာက္ပံ့တာဟာလည္း တကယ္ေတာ့ ေဆးၿမီးတိုပဲျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဒီေန႔ကမာၻမွာလည္း ေစတနာရွင္ေတြ၊ ပရဟိတသမားေတြကပဲ ဒီလို ကူညီကယ္ဆယ္ေရးကို လုပ္ၾကတာပါ။ သူတို႔ရဲ႕ ကူညီကယ္ဆယ္မႈဆိုတာကလည္း ဆင္ပါးစပ္ ႏွမ္းပက္႐ုံသာရွိၿပီး လူဦးေရ သန္းေပါင္း ၆ဝဝဝ ေက်ာ္မွာ သန္းေပါင္း ၄ဝဝဝ ေက်ာ္ ၅ဝဝဝ နီးပါးရွိမယ့္ တေန႔ကို ဝင္ေငြ တေဒၚလာေလာက္သာ ရရွိတဲ့ သူဆင္းရဲေတြကို ဘယ္လိုကူညီႏုိင္မလဲ။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈဆိုတာ မူျပႆနာျဖစ္ပါတယ္။ စနစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ အဲဒီ့မူေတြ၊ မွန္ကန္တဲ့စနစ္ေတြကို ဘယ္လိုရွာေဖြမလဲဆိုတာ အဓိကက်တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဆင္းရဲမႈကို ပေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ခ်င္တဲ့ဆႏၵ ရွိလာတာကိုက ကမာၻႀကီးအတြက္ တစံုတရာ အားေကာင္းတဲ့ လကၡဏာတရပ္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါပဲ။
ထက္ျမက္
ကိုးကား - Newsweek