ေရွ႕ေနဦးကိုနီ (အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး စည္းရံုးေဟာေျပာလႈပ္ရွားသူ) “ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးကို လက္ရွိ အာဏာရပါတီအေနနဲ႔ ျဖစ္ႏိုင္သမွ် မျပင္ခ်င္ဘူး ဒါ့ေၾကာင့္ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျပၿပီး အခ်ိန္ဆြဲေနတယ္လို႔ပဲ ယူဆတယ္။ ၃၁ ဦးေကာ္မတီက ေပးတဲ့ အစီရင္ခံစာကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါမွာလည္း ျပင္ခ်င္တဲ့ စိတ္ေစတနာမရွိဘူး။ ျပင္ဖို႔ စဥ္းစားတဲ့ ပုဒ္မ ၂၁၀ မွာ ျပင္သင့္ေၾကာင္း ေထာက္ခံတဲ့ပုဒ္မက ၁၄ ခုပဲ ရွိတယ္။ တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးအင္မတန္ႀကီးတဲ့ လံုး၀ ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းနဲ႔ မညီလို႔ ျပည္သူလူထု ျပင္ဆင္ခ်င္ပါတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြအားလံုးကို တို႔ထိထားတာကို မရွိဘူး။ ဒါကိုၾကည့္လိုက္ရင္ ျပင္ခ်င္တဲ့စိတ္ေစတနာ လံုး၀မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီလို အခ်ိန္ဆြဲတာဟာ သိပ္ေတာ့ မအံ့ၾသပါဘူး။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္အတြင္းကေန ျပင္ဆင္ဖို႔ဆိုတဲ့ လမ္းေၾကာင္း ဟာ ဒီလႊတ္ေတာ္မွာေတာ့ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ဘူး။”   ဦးျမေအး (၈၈ မ်ဳိးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း) “အရမ္းစိတ္ပ်က္တယ္ဗ်ာ၊ အဲဒီစကားၾကားရေတာ့။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္ေစခ်င္တာ အခု ခ်က္ခ်င္း အကုန္လံုးျပင္လို႔ ေျပာေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ျပင္သင့္ျပင္ထိုက္တဲ့ ဟာေတြကို ၂၀၁၅ မတိုင္ခင္မွာ ျပင္ပါ ၊ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး ၿပီးသြားတဲ့အခါက်ေတာ့လည္း ဆက္ျပင္ပါ ဒီလုိပံုစံမ်ိဳး သြားတာ။ ဘယ္သူ႔ဘယ္သူမွ သာေစနာေစဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေျပာေနတာ မဟုတ္ဘူး။ တိုင္းျပည္အက်ဳိးအတြက္ပဲ ေျပာတာ။ အဲ့ေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံု မျပင္ဘဲနဲ႔ လုပ္မယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲကေတာ့ ျပည္သူလူထု လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ ဘယ္လိုလုပ္ ရွိမွာလဲ။”   ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာ (ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ) “၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးမွ ဖြဲ႕စည္းပုံျပင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံုမျပင္ဘဲ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ရင္ မတရားဘူးဆိုၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာထားတာနဲ႔က ေတာ္ေတာ္ၾကီးလြဲေနေတာ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵ အတိုက္အခံ အန္အယ္လ္ဒီရဲ႕ဆႏၵ ဘယ္လို ျဖစ္လာမလဲဆိုတာ စိုးရိမ္မိ တယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ၂၀၀၈ ကိုလည္း လက္မခံဘူး။ ျပင္တဲ့ဟာကိုလည္း လက္မခံဘူး။ အခုဟာက ဦးေရႊမန္းကိုယ္တုိင္က ၂၀၁၅ အထိ ေရႊ႕မယ္ဆိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ ျပင္ခြင့္ရွိတဲ့ဟာကိုပါ ပိတ္ပင္လိုက္တဲ့ သေဘာျဖစ္သြားတာ။”     [caption id="attachment_24244" align="alignleft" width="223"] ဦး​ေအး​သာ​ေအာင္[/caption] ဦးေအးသာေအာင္ (UNA သဘာပတိ အဖြဲ႔၀င္) “‘ဒါမေရရာတဲ့ သေဘာ၊ က်ေနာ္တို႔က တုိင္းျပည္ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ဖိို႔ဆိုတာ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမီ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ျပဳျပင္သင့္တဲ့ အရာေတြကို ျပဳျပင္ဖို႔လိုမယ္။ ေျပာင္းလဲသင့္တဲ့ အရာေတြကို ေျပာင္းလဲရမယ္။ အဓိကကေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံကို ျပင္ဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္။ မျပင္ေတာ့ဘူးဆိုေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ပင္ မေရရာတဲ့ သေဘာ ဘာမွ တိုင္းျပည္အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ ဟိုဘက္မွာ ထူးမျခားနား ျဖစ္မယ့္ သေဘာမ်ိဳးလို႔ ေျပာခ်င္တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပရုံနဲ႔ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ အဓိက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔က အဓိက က်တယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဖို႔က အဓိက က်တယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ေျပာင္းသင့္တဲ့ ျပင္သင့္တဲ့ အရာေတြ ပုဒ္မေတြကို ျပင္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ထင္ခဲ့တယ္။ အားလုံး မျပင္ႏုိင္ရင္ေတာ့ တခ်ဳိ႕ပုဒ္မေတြ ျပင္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ခဲ့တယ္။ ၂၀၁၅ မတိုင္မီ လုံး၀ မျပင္ဘူးဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လိုလားတဲ့ လူတေယာက္အေနနဲ႔ အေတာ္ကို စိတ္ပ်က္မိတယ္။ ဒါက မျဖစ္သင့္ဘူး။ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ၂၀၁၅ မတိုင္မီ ျပင္သင့္တယ္။”   [caption id="attachment_56690" align="alignright" width="191"] ဦးေစာသန္းျမင့္[/caption] ဦးေစာသန္းျမင့္ (ညီေနာင္တိုင္းရင္းသားမ်ားဖက္ဒေရးရွင္း) “၂၀၁၅ ဟိုဘက္ဆိုရင္လည္း တပ္မေတာ္က မေလ်ာ့မခ်င္း ျပင္ဖို႔ မလြယ္ဘူး က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္ေစခ်င္တာက အခုႏွစ္အတြင္းမွာကို တပ္မေတာ္ရဲ႕ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါ၀င္မႈက မေလ်ာ့ႏိုင္ဘူး ဆိုေတာ့ ၂၀၁၅ အၿပီး ၂၀၂၀ မွာေရာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ပါ၀င္မႈရာခုိင္ႏႈန္းဟာ လႊတ္ေတာ္မွာ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိဦးမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုလုပ္ ျပင္မလဲဗ်ာ။ တကယ္လို႔ ေနာက္သက္တမ္း ေတြမွာလည္း တပ္မေတာ္ရဲ႕ပါ၀င္မႈ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ကာခ်ဳပ္ႀကီးက မေလ်ာ့ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဖို႔ဆိုတဲ့ က်ေနာ္တို႔အားလံုး ႏိုင္ငံေရးပါတီ အားလံုးရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ျပည္သူ အားလံုးရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဟာ အင္မတန္ကို ရင္ေလးစရာေကာင္းတယ္ဗ်။”     [caption id="attachment_39817" align="alignleft" width="210"] ဦးခင္ေမာင္ေဆြ[/caption] ဦးခင္ေမာင္ေဆြ (အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစုပါတီ) “၂၀၁၅ မတိုင္ခင္ ၆ လအလိုမွာ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္ၿပီးမယ္လုိ႔ ဦးေရႊမန္းေျပာခဲ့တဲ့ စကားရွိတယ္ေလ။ အစကတည္းက က််ေနာ္တို႔ မယံုဘူး။ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ဖြဲ႔စည္းပံုျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔က က်န္ေနေသးတာကိုး။ လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒေၾကာင္းအရၾကည့္ၿပီး ဟိုဟာျဖဳတ္ ဒီဟာတပ္ေတာ့ ရတာ ေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးလိုအပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ထင္ဟပ္ေအာင္လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္ၿပီးႏိုင္မလဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ မၿပီးႏုိင္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔က အစဥ္တစုိက္ေျပာလာတာေပါ့။ ခုေတာ့ မၿပီးႏိုင္ဘူးဆုိတာ ေသခ်ာသြားၿပီ။ ၂၀၁၅ မွာ ျပည္သူေတြက တကယ္လို႔သာ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြကို ေရြးခ်ယ္ၿပီးမဲေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ မလြဲမေသြ ဒီမိုကေရစီ အေျခခံဥပေဒႀကီး ျဖစ္ေအာင္၊ ေနာက္လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းမွာ ျပင္ေလာက္တဲ့ အေနအထား ေတြ ေပၚလာလိမ့္မယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ရဖို႔ လိုတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရဘဲနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရွိဘဲနဲ႔ ဘယ္အစိုးရပဲ တက္တက္ ဘယ္လႊတ္ေတာ္ပဲ တက္တက္ ဒီမိုကေရစီ စံႏႈန္းေတြ ျပည့္စံုတဲ့ အေျခခံ ဥပေဒျဖစ္ဖို႔ ဆိုတာကေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္လို႔ မရပါဘူး။”   [caption id="attachment_39458" align="alignright" width="300"] ဦးေဖသန္း[/caption] ဦးေဖသန္း  (ေျမပံုၿမဳိ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ရခုိင္အမ်ဳိးသားပါတီ) လာမယ့္ ၂၀၁၅ အလြန္ ၂၀၁၆ က်မွ ဒါေတြအတည္ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ မသင့္ေတာ္ဘူးထင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဥကၠ႒ႀကီးေျပာတာ  ၾကားေတာ့ၾကားတယ္ ဘယ္လိုသေဘာမ်ဳိးနဲ႔ ေျပာလည္းေတာ့ မသိဘူး။ မနက္က ေျပာတဲ့ဟာနဲ႔ သူခုေျပာတဲ့ဟာနဲ႔  ကြာေနလို႔။ အမွန္ အခုေဆြးေႏြးေနတဲ့ ဟာက အခု ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မေရာက္ခင္ လုပ္စရာကိုင္စရာရွိတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အဆင္ေျပပါမွ ျဖစ္မွာ။  ဥပမာ ၅၉ (စ)လံုး လိုဟာမ်ဳိး ၂၀၁၆ ဆို ဘာလုပ္ေတာ့မွာလဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၀င္ေရးအတြက္ က်ေနာ္တို႕ ေဆြးေႏြးေနၾကတာ။ ထို႔အတူ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္တဲ့အခါမွာ  ပုဒ္မ ၄၃၆ က ပိတ္ပင္ထားလုိ႔ က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးေနၾကတာ။ ၂၀၁၆ မွာ က်ေနာ္တို႕ကလည္း ရွိခ်င္မွ ရွိေတာ့မွာေလ။ ဦးေရႊမန္းလည္း ရွိခ်င္မွရွိေတာ့မွာ။ ၂၀၁၆ မွ ဒါေတြကို အတည္ျပဳမယ္ ဆိုတာေတာ့ သဘာ၀မက်ဘူးထင္ပါတယ္။ ‘ဥကၠ႒ႀကီးက ဘယ္လိုပံုစံမ်ဳိးေျပာလိုက္တယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔က အတည္ျပဳခ်က္မရေသးဘူးခင္ဗ်။ ၾကားေတာ့ ၾကားေနတယ္’။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ကေတာ့ လက္ေတြ႔ အေျခအေနနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ကို လြဲေနတယ္လို႔ေတာ့ ထင္တယ္။”