အစိုးရဘက္က သေဘာထားေျပာင္းလဲၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရွိတာေၾကာင့္ စက္တင္ဘာလဆန္းမွာ ဖြင့္လွစ္ဖို႔ စီစဥ္ထားတဲ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး စင္တာေတြ ကိစၥ ၾကန္႔ၾကာေနတယ္လို႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကို ဒီကေန႔ အစီရင္ခံတင္ျပလိုက္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့  တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ေကာ္မတီက ဒီေန႔ က်င္းပတဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမွာ  အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာ္မတီရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဦး၀င္းျမင့္ကေတာ့  တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဌာနေတြ ဖြင့္လွစ္ဖို႔ ၾကန္႔ၾကာေနတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အခုလို ေျပာပါတယ္။ “မဖြင့္ျဖစ္တာက ဖြင့္ကာနီးက်ေတာ့မွ စာရင္းေပးထားတဲ့ ဟာေပါ့ေနာ္။ ျပည္ေထာင္ စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ တို႔၊ ျပည္ေထာင္ စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရုံးတို႔ အခုနေျပာတဲ့ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန တို႔၊ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးဌာနတို႔ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိုးတိုးတက္ေရး၀န္ႀကီးဌာနတို႔ အဲဒီစာရင္းေပးထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြက ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းေတြမို႔လို႔ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အစီအစဥ္မွာ မပါသင့္ဘူးဆိုၿပီးေတာ့ သူတို႔ဘက္ကေနၿပီးေတာ့ အေၾကာင္းျပန္လာတာ။ ဖြဲ႔ကာနီးက်မွ၊ လုပ္ကာနီးက်မွ။ အေၾကာင္းျပန္လာေတာ့ နည္းနည္းေလး အခ်ိန္ျပန္ယူရတာေပါ့။ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကလည္း စာရင္းက ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကပဲ ေပးတာပဲေလ။ အခုလုပ္ကာနီးက်ေတာ့မွ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပါဆိုေတာ့ အန္ကယ္တို႔က ဒီ coordinate (ညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ေရး) ေကာ္မတီဖြဲ႔ဖို႔ ဒါေတြဖြင့္ဖို႔ အခ်ိန္ျပန္ယူရတာေပါ့။” ကနဦးပိုင္းမွာ စင္တာထူေထာင္ေရး အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ျပည္ေထာင္စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရုံး၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳိးတုိးတက္ေရး၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ရုံးေတြက ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔၀င္ အမည္စာရင္းေတြ လက္ခံရရွိခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ စက္တင္ဘာလအတြင္း မႏၱေလးနဲ႔ လားရႈိးမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးစင္တာ ပိုင္းေလာ့ပေရာ့ဂ်က္ေတြ ဖြင့္လွစ္ကာနီးက်မွ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဌာနေတြ တည္ေဆာက္ေရး ညိႇႏႈိင္းမႈေကာ္မတီဖြဲ႔စည္းေရးကို ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းေတြ မပါ၀င္ေစဘဲ လႊတ္ေတာ္အစီအစဥ္ျဖင့္သာ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါေၾကာင္းနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက ကူညီေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ ျပန္ၾကားခဲ့ေၾကာင္း ဆိုပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနေတြေၾကာင့္ မူလကိုယ္စားလွယ္ေပးပုိ႔ထားတာေတြဟာ ပ်က္ျပယ္သြားခဲ့သလို တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ကလည္း တရားသူႀကီး ၁၂၀၀ သာရွိလို႔ သင္တန္းကုိ ေပးပို႔ႏိုင္ျခင္းမရွိဘူးလို႔ ျငင္းပယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔ရဲတို႔ကလည္း အထက္ခြင့္ျပဳခ်က္ရဖို႔ လိုတယ္လို႔ အေၾကာင္းျပန္ၾကတာေၾကာင့္ မႏၱေလးနဲ႔ လားရႈိးၿမိဳ႕က စင္တာေတြ မဖြင့္ျဖစ္ဘဲ ျဖစ္ခဲ့ရတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေကာ္မတီအေနနဲ႔ လာမယ့္ ႏို၀င္ဘာမွာ ဖြင့္လွစ္ႏို္င္ဖို႔အတြက္ ကုလသမဂၢ ဖြံံ႔ၿဖိဳးမႈအစီအစဥ္ (ယူအန္ဒီပီ) နဲ႔ အလွဴရင္ႏိုင္ငံေတြ ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ “တရားစီရင္ေရးလည္း အားနည္းတာပဲ။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလည္း အားနည္းတာပဲ။ မ႑ိဳင္ႀကီးသုံးရပ္မွာ အဲဒီႏွစ္ခုက ပိုၿပီးေတာ့ နီးစပ္ထိေတြ႔မႈရွိတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္တို႔၊ တရားသူႀကီးတုိ႔ ဆိုတာကလည္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ခန္႔တာ။ လႊတ္ေတာ္က ျငင္းပယ္ခြင့္လည္း မရွိဘူး။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးစင္တာေတြ ဖြင့္တယ္ဆိုတာ အဲဒါ။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက ပါမယ္၊ ဥပေဒအရာရွိပိုင္းလည္း ပါမယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရုံးကေပါ့ေနာ္။ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ရုံးက တရားသူႀကီးေတြကလည္း ပါမယ္။ အျပင္ေရွ႕ေနေတြလည္းပါမယ္၊ အဲဒါေတြကို ျပည္ တြင္းျပည္ပ ဥပေဒပညာရွင္ေတြက သင္တန္းေတြ ေပးတဲ့အခါက်ေတာ့မွ အဲဒီေတာ့မွ သေဘာေပါက္လာၿပိးလို႔ရွိရင္ ကိုယ့့္ရဲ့ MIND SET ရႈျမင္ေတြးဆမႈ ေျပာင္းသြားၿပီးလို႔ ရွိရင္ လူထုက ပူးေပါင္းပါ၀င္လာရင္ အဲဒီေတာ့မွ အဆင္ေျပမွာေလ။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ အန္ကယ္တို႔က တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး စင္တာဖြင့္တယ္ဆိုတာ အဲဒါပဲ။ မႏၱေလးနဲ႔လားရႈိးမွာ စင္တာဖြင့္တာ ေအာင္ျမင္မွ တႏိုင္ငံလုံးအတိုင္းအတာ နဲ႔ ဖြင့္ဖို႔ စီစဥ္ထားတာ။” အစီရင္ခံစာမွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ရဲ့ အားေပးေထာက္ခံမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္း တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး စင္တာေတြ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေရးအတြက္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူတို႔ရဲ့ တိုင္ၾကားစာေတြ စိစစ္ေဆာင္ရြက္ေရးေကာ္မတီ၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ေကာ္မရွင္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေကာ္မရွင္၊ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၊ ျပည္ေထာင္စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရုံး၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ၀န္ႀကီးဌာန၊ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ ကုလသမဂၢ ဖြံ႔ၿဖိဳး​ေရး​အစီအစဥ္ (ယူအန္ဒီပီ) တို႔က တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ညိႇႏႈိင္းအစည္းအေ၀း ၉ ႀကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လို႔  ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီအစည္းအေ၀းေတြရဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အျဖစ္ မႏၱေလးနဲ႔ လားရႈိးၿမိဳ႕မွာ Pilot Project ဖြင့္လွစ္ဖို႔နဲ႔ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးစင္တာေတြ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ဖို႔ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာရွင္ေတြက သင္တန္းပို႔ခ်ႏိုင္ဖို႔၊ တရားသူႀကီး၊ ဥပေဒအရာရွိ၊ ျပည္သူ႔ရဲ၊ ေရွ႕ေနနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာန၀န္ထမ္းေတြ သင္တန္းတက္ေရာက္ႏိုင္ဖို႔၊ သင္တန္းမွာ တရားဥပေဒနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းတဲ့ အရည္အေသြးေတြ၊ ဗဟုသုတ၊ က်င့္၀တ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအေျခခံမူေတြကို သင္ၾကားေပးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ စာေမးပြဲစနစ္ ထည့္သြင္းၿပီး ေအာင္လက္မွတ္ေပးဖို႔၊ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းကို တကၠသိုလ္သင္ရိုးညႊန္းတမ္းနဲ႔ ညိႇႏႈိင္းေရးဆြဲဖို႔ အသုံးစရိတ္ ေခြ်တာသုံးဖို႔နဲ႔ စင္တာေတြရဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအပိုင္းကို မည္သည့္ အဖြဲ႔အစည္းလက္ေအာက္မွ မထားဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ တျခားအခ်က္အလက္ေတြမွာေတာ့ ေကာ္မတီကို ၁ ႏွစ္အတြင္း တိုင္စာေပါင္း ၇ ေထာင္ေက်ာ္ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး  ဒီအထဲမွာ တရားစီရင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ တိုင္စာေပါင္း  ၃၅၀၀ နဲ႔ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး လယ္ယာေျမနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တိုင္စာ ၂၅၀၀ ေက်ာ္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၁၁၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ စစ္တပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တိုင္ၾကားစာ ၁၀၀ ရရွိခဲ့တယ္လို႔ ေကာ္မတီရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ လယ္ယာေျမကိစၥေတြမွာ ႏို္င္ငံေတာ္က ခ်မွတ္ထားတဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြကို ေဒသအာဏာပိုင္ေတြက လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိတဲ့အေၾကာင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာလည္း ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးလုပ္ငန္း လုပ္ဟန္ေတြ မေတြ႔ရဘဲ ဗ်ဴရိုကေရစီ အေလ့အက်င့္ေတြ ရွိေနေသးေၾကာင္း ေ၀ဖန္ေထာက္ျပထားၿပီး တရားရံုးေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာဖို႔ လြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရွိသင့္တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ အႀကံျပဳေဖာ္ျပထာားပါတယ္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ၂၀၁၂ ခု ၾသဂုတ္လမွာ အဖြဲ႔၀င္ ၁၅ ဦးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။