စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ကသာေထာင္က ေထာင္အာဏာပိုင္ေတြဟာ အက်ဥ္းေထာင္ဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္ၿပီး အက်ဥ္းသားတခ်ဳိ႕ကို ေထာင္ေျပာင္းခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေထာင္ဆရာ၀န္က ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။ ကသာေထာင္မွာ  မေန႔ညေနပိုင္းက အက်ဥ္းသား အေယာက္ ၅၀ ကို ေထာင္က်ပ္လို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ မႏၱေလးေထာင္ကို ေျပာင္းေရႊ႕ပါတယ္။ [caption id="attachment_66140" align="alignright" width="300"] ကသာေထာင္ (ဓာတ္ပုံ - traveladventures.org)[/caption] အဲဒီအက်ဥ္းသားေတြအနက္ က်န္းမာေရး ေထာက္ခံခ်က္မေပးတဲ့ အက်ဥ္းသား ၄ ေယာက္ကိုပါ ေထာင္အာဏာပိုင္ေတြက အတင္းေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့တာလို႔ ကာယကံရွင္ ေထာင္ဆရာ၀န္ ေဒါက္တာခိုင္မင္းထြန္းက ဒီဗီြဘီကို ေျပာပါတယ္။ က်န္းမာေရးမေကာင္းတဲ့ အက်ဥ္းသားကို အခုလို ေထာင္ေျပာင္းေရႊ႕တာဟာ အက်ဥ္းေထာင္ဥပေဒနဲ႔ မကိုက္ညီဘူးလို႔ ေဒါက္တာခိုင္မင္းထြန္းက ေျပာပါတယ္။ “ေဆးခန္းလာျပရင္းနဲ႔ ေသြးတုိးတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြ ေတြ႔တယ္။ အခုအခ်ိန္က တုပ္ေကြးရာသီဆုိေတာ့ တုပ္ေကြးသမားေတြလည္း ေတြ႔တယ္။ တခ်ဳိ႕လည္း ေသြးေပါင္က်ၿပီး ကုိယ္ေတြပူတာ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ခ်င္တာေလးေတြ ေတြ႔ေတာ့ ေသြးတုိးတဲ့သူေတြဆုိရင္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆုိးက်ဳိးေတြကုိ က်ေနာ္တို႔ ဆရာ၀န္ေတြအေနနဲ႔ စုိးရိမ္မႈ ရွိလုိ႔ သူတုိ႔ေတြကုိ ေလာေလာဆယ္ တျခားေထာင္ကုိ မေျပာင္းဘဲနဲ႔ ခ်န္ထားၿပီး တျခားက်န္းမာေရးေကာင္းတဲ့ အက်ဥ္းသားနဲ႔ အစားထုိး ထည့္ေပးဖုိ႔ တင္ျပတာေပါ့။ လက္မခံဘဲနဲ႔ ထည့္ေပးလုိက္တဲ့ သေဘာေပါ့။ အက်ဥ္းေထာင္လက္စြဲဥပေဒကုိ မလုိက္နာတာေပ့ါ။ ဆရာ၀န္ရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္မေပးဘဲနဲ႔ အက်ဥ္းသားေတြကုိ မေျပာင္းေရႊ႕ရဆုိၿပီး ဥပေဒမွာ ျပ႒ာန္းထားပါတယ္” ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ေရွ႕ေနႀကီး ဦးေရာဘတ္ဆန္းေအာင္က ဒီျဖစ္ရပ္မ်ိဳးေတြ အက်ဥ္းေထာင္ အသီးသီးမွာ ျဖစ္ပြားေနတာ ျဖစ္ၿပီး အေရးယူမယ့္သူလည္း မရွိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ “အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးကုိ လ်စ္လ်ဴရႈၿပီး အက်ဥ္းေထာင္၀န္ထမ္းေတြက လုပ္တယ္ဆုိတာ သူတို႔အတြက္ ေငြရွာေပါက္တမ်ဳိးပဲ။ ရဲဘက္ထြက္ခါနီးမွာ ဆရာ၀န္ခြင့္မျပဳရင္ အက်ဥ္းသားကုိ မေျပာင္းေရႊ႕ရဘူး။ အဲဒီလုိလုပ္တယ္ဆုိတာ ေထာင္အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ စရုိက္ဆုိးကုိ ေဖာ္ျပတာပဲ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အက်ဥ္းေထာင္ေတြမွာ ဒီလုိပဲ လုပ္ေနက် ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါေတြကုိ ဘယ္သူကမွလည္း ထိန္းသိမ္းတာ မရွိဘူး၊ ဘယ္သူကမွလည္း အေရးယူတာ မရွိဘူး။ အက်ဥ္းသားေတြဟာ မီဒီယာနဲ႔လည္း ေတြ႔ခြင့္ မရဘူး။ အဲေတာ့ သူတုိ႔ထင္တုိင္းကဲ်၊ လုပ္ခ်င္တာ လုပ္ေနၾကတယ္။ အက်ဥ္းသား ၅၀ ကို အခုလုိ ကသာေထာင္ကေန မႏၱေလးေထာင္ကုိ ေရႊ႕တယ္ဆုိတာ ဘာေၾကာင့္ေရႊ႕တာလဲ၊ ဘယ္လုိ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ေရႊ႕တာလဲ။ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ေရႊ႕ရင္လည္း ဥပေဒနဲ႔အညီ လုပ္ရမယ္။ က်န္းမာေရးမေကာင္းတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြကို အခုလုိေျပာင္းေရႊ႕တယ္ဆုိတာ လမ္းမွာ ေသကုန္ေအာင္ လုပ္တာ။ အဲေတာ့ မေျပာင္းခ်င္တဲ့ အက်ဥ္းသားက ပုိက္ဆံေပးရမယ္။” အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဟာ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲ သြားေရာက္ စစ္ေဆးခဲ့ဖူးတာေၾကာင့္ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ တင္ျပခ်က္ေၾကာင့္ ေထာင္အာဏာပိုင္ေတြကို အေရးယူ တာမ်ိဳး ရွိခဲ့ဖူးလားလို႔ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ ေဒါက္တာေဒၚသန္းႏြဲ႔ကို ေမးျမန္းရာမွာ အခုလုိ ေျပာပါတယ္။ “အေရးယူတာ၊ ဘာလုပ္တယ္ဆုိတာေတာ့ မၾကားမိပါဘူး။ သူတုိ႔သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ လုိအပ္တာေတြကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္၊ ညႊန္ၾကားခဲ့တယ္၊ သြားတဲ့အခါမွာလည္း တခ်ဳိ႕တုိင္တာေတြနဲ႔အညီ မဟုတ္တာေတြ ေတြ႔ရတယ္။ အဲေလာက္ပဲ သိရပါတယ္။”