၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ထပ္မံထည့္သြင္းေရးဆြဲလိုက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ နည္းဥပေဒတခ်က္ေၾကာင့္ လာမယ့္ ၂၀၁၄ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အနည္းဆံုးေနရာ ၃ ခုမွာ ၀င္မၿပိဳင္ရင္ ပါတီမွတ္ပံုတင္ ပယ္ဖ်က္သြားႏိုင္တယ္လို႔ ညႊန္မႉး ဦးေသာင္းလႈိင္က ေျပာပါတယ္။ [caption id="attachment_53519" align="alignright" width="300"] ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ မဲမ်ား ေရတြက္ေနစဥ္[/caption]“ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပုံတင္ျခင္း နည္းဥပေဒ ၁၆ မွာ ရွင္းလင္းခ်က္ ၁ နဲ႔ ၂ ဆိုတာ ရွိပါတယ္။ ရွင္းလင္းခ်က္ ၁ မွာက လႊတ္ေတာ္ သက္တမ္း ၁ ရပ္ဆီအတြက္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာမွ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ ရရွိတဲ့ ပါတီဟာ အဲဒီသက္တမ္းမွာ က်င္းပတဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္း မျပဳႏိုင္ရင္ ျဖစ္ေစ၊ မဲဆႏၵနယ္ ၃ နယ္ထက္မနည္း က်င္းပျပဳလုပ္တဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အနည္းဆံုး မဲဆႏၵနယ္ ၃ နယ္မွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္း မျပဳရင္ျဖစ္ေစ သူတို႔ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ မျပဳျခင္းဟာ ဒီနည္းဥပေဒနဲ႔ အက်ံဳး၀င္တယ္ဆိုတာ တနည္းအားျဖင့္ေျပာရင္ေတာ့ နည္းဥပေဒမွာ ဘာျပ႒ာန္းထားလဲဆိုေတာ့ အနည္းဆံုး မဲဆႏၵနယ္ ၃ နယ္မွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္း မျပဳရင္ အဲဒီပါတီ မွတ္ပုံတင္ပယ္ဖ်က္ရမယ္လို႔ ျပ႒ာန္းထားတယ္။” တရား၀င္ရပ္တည္ေနတဲ့ ပါတီေပါင္း ၆၆ ခုရွိၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း မွတ္ပံုတင္တဲ့ ပါတီေပါင္း ၂၄ ခုရွိတယ္လို႔လည္း ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေသာင္းလႈိင္က ေျပာပါတယ္။ ပါတီေပါင္း ၆၆ ခု ရွိတဲ့ထဲက တႏိုင္ငံလံုးမွာ စည္းရံုးၿပီး ၿပိဳင္မယ္ဆိုတဲ့ ပါတီေတြနဲ႔ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းတခုခုမွာပဲ စည္းရံုးၿပီး ၿပိဳင္မယ္ဆိုတဲ့ ပါတီဆိုၿပီး ၂ မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ဒီ ၂ မ်ိဳးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးေသာင္းလိႈင္က “ျပည္ေထာင္စု တ၀န္းလံုးမွာ စည္းရုံးမယ့္ ပါတီဆိုရင္ေတာ့ ယခုက်င္းပမယ့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အနည္းဆံုး မဲဆႏၵနယ္ ၃ နယ္မွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရမယ္၊ မၿပိဳင္ရင္ သူ႔မွတ္ပံုတင္ခြင့္ ပယ္ဖ်က္ခံရမယ္။ သို႔မဟုတ္ တိုင္းတခုတည္းမွာ စည္းရုံးမယ့္ပါတီကေတာ့ သူတို႔တိုင္းေတြ ျပည္နယ္ေတြမွာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြ မရွိရင္ ဒီဥစၥာနဲ႔ အက်ံဳးမ၀င္ဘူး။ အနည္းဆံုး ၃ နယ္မွာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြက်င္းပမယ့္ အေျခအေနရွိရင္ေတာ့ သူတို႔၀င္ၿပိဳင္ရမယ္။ မၿပိဳင္ရင္ေတာ့ မွတ္ပံုတင္ထားတာနဲ႔ အက်ဳံးမ၀င္ဘူး” လုိ႔ ရွင္းျပပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးပါတီဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္မင္းက ေကာ္မရွင္နည္းဥပေဒအရ ၀င္ၿပိဳင္ရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီလို ကန္႔သတ္ခ်က္ထားတဲ့အတြက္ အခက္ေတြ႔ပံုကို ခုလို ေျပာပါတယ္။ “က်ေနာ္တုိ႔ ျဖစ္ေစခ်င္တာက ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ လြတ္လပ္ခြင့္ရွိသင့္တယ္။ ၿပိဳင္ခ်င္ၿပိဳင္၊ မၿပိဳင္ခ်င္လည္းမၿပိဳင္နဲ႔။ ၄ ႏွစ္တခါ၊ ၅ ႏွစ္တခါ အေရြးခံရတဲ့ ၿပိဳင္ပြဲမွာေတာ့ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရမွာပဲ။ ၿပိဳင္ပြဲမ၀င္ရင္ ပါတီတရပ္ ထူေထာင္ထားတာ အဓိပၸာယ္ရွိမွာမဟုတ္ဘူး။ ၾကားျဖတ္မွာ အဲလုိ အတင္းအက်ပ္ ၀င္ရမယ္လုိ႔ ေျပာေတာ့ က်န္တဲ့ပါတီေတြအတြက္ နည္းနည္းအခက္အခဲ ရွိမယ္လို႔ ထင္တာပဲ။ ပါတီေပါင္းက ၆၀ ေက်ာ္ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ေတြက နယ္ေျမအားလုံးကုိ လႊမ္းၿခံဳႏုိင္တဲ့ ပါတီမဟုတ္ေတာ့ သူတုိ႔မွာလည္း အခက္အခဲ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိမယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပုိင္းျခားထားသင့္တယ္လုိ႔ ယူဆတယ္။” သူတို႔ပါတီဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က တႏိုင္ငံလံုး စည္းရံုး၀င္ၿပိဳင္မယ္လို႔ မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ ပါတီတခု ျဖစ္ၿပီး အဓိကအားျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ၿပိဳင္ဖို႔ ရည္ရြယ္ ဖြဲ႔စည္းထားတာလုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။ ၂၀၁၄ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ဒီႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွာ က်င္းပဖို႔ ရွိၿပီး လတ္တေလာမွာ တႏုိင္ငံလံုး လစ္လပ္ေနရာေပါင္း ၃၅ ေနရာ ရွိပါတယ္။