အီဘိုလာ သံသယရွိသူတဦး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပထမဆံုးေတြ႔ရွိ
ပိုင်စိုး
·
August 20, 2014
ရန္ကုန္ေလဆိပ္မွာ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိတဲ့ အီဘိုလာဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါ သံသယရွိ လူနာတဦးကို ေျမာက္ဥကၠလာပ ေ၀ဘာဂီေဆးရံုမွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ေပးေနၿပီး သံသယရွိသူ စီးလာတဲ့ ေလယာဥ္ေပၚ ပါလာသူ အားလံုးကိုလည္း ေနအိမ္နဲ႔ တည္းခိုရာေတြမွာ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈသြားမယ္လို႔ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာပါတယ္။
ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ေန႔ညက အမ္ေအအုိင္ေလေၾကာင္းနဲ႔ ထုိင္းႏိုင္ငံကေန ရန္ကုန္ကို လိုက္ပါလာတဲ့ အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ ျမန္မာအမ်ဳိးသားဦး ကိုု္ယ္အပူအခ်ိန္ျမင့္တက္ေနတာ၊ ကိုယ္လက္ႏႈံးခ်ိေနတာ စတဲ့ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ခံစားေနရတာကို ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။
သက္ဆိုင္ရာက ခရီးသြားရာဇ၀င္ကို စံုစမ္းခဲ့ရာမွာ အီဘိုလာေရာဂါျဖစ္ခဲ့တဲ့ အာဖရိက ႏိုင္ငံေတြမွာ ၁ ႏွစ္ေက်ာ္အလုပ္လုပ္ၿပီး ျပန္လာသူျဖစ္တယ္ဆိုတာ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိခဲ့ ရတာပါ။
ခုလို အီဘိုဘာ သံသယလူနာ ေတြ႔ရွိမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္က ဗဟိုကူးစက္ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရး ဦးစီးဌာန၊ လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမႉး၊ ေဒါက္တာ တိုးသိရီေအာင္က ဒီဗြီဘီကို ခုလို ရွင္းျပပါတယ္။
“သူက ေလယာဥ္ေပၚမွာ ဖ်ားတယ္၊ ကိုယ္လက္မအီမသာ ျဖစ္တဲ့ လကၡဏာေတြ ခံစားလာရတယ္။ ခံစားလာရေတာ့ ေလေၾကာင္း ေအာက္ဘက္မွာ အဖ်ားေရာဂါ ေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္ရႈတဲ့အဖဲြ႔ ရွိပါတယ္။ က်န္းမာေရးဌာနရဲ႕ တုံ႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ေရးအဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေတာ့မွ က်မတို႔ ထိေတြ႔မႈအနည္းဆံုးနဲ႔ ေဆးရုံကို ပို႔ေဆာင္ပါတယ္။ ေအာက္ေရာက္ေတာ့လည္း စစ္ေဆးပါတယ္။ စစ္ေဆးေတာ့ အဖ်ားရွိတယ္၊ အာဖရိက ႏိုင္ငံ ၂ ႏိုင္ငံသြားခဲ့တဲ့ သမိုင္းရွိတယ္ဆိုေတာ့ သံသယ လူနာအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ေအာက္မွာ တခါထပ္ၿပီး စစ္ေဆးၿပီးေတာ့မွ အဓိကထား ကုသပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္က သြားခဲ့တယ္။ တျခားေလဆိပ္ေတြကိုလည္း ျဖတ္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံေရာက္မွ ေသခ်ာေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္ရႈတာေၾကာင့္ သံသယရွိတဲ့ လူနာေတြ႔တာေပါ့။ သူက လာေနရင္းနဲ႔ ျဖစ္လာတာ။”
လတ္တေလာ လူနာကို ေဝဘာဂီအထူးကုေဆး႐ံုမွာ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေပးေနၿပီး အီဘိုလာ ေရာဂါ ဟုတ္မဟုတ္ အေျဖကို အတိအက်သိရဖို႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံက ဓာတ္ခြဲခန္းကို ပို႔ဖို႔ ဒီေန႔ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လုိ႔ ေဒါက္တာ တိုးသိရီေအာင္က ေျပာပါတယ္။
“ဓာတ္ခဲြစစ္ေဆးတဲ့ လိုအပ္တဲ့ နမူနာေတြကို ဒဗလ်ဴအိပ္ခ်္အို (ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ႀကီး) က သတ္မွတ္ထားတဲ့ အိႏိၵယႏိုင္ငံက ဓာတ္ခဲြခန္းကို ေပးပို႔ စစ္ေဆးပါ့မယ္။ အခုပို႔ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနပါၿပီ။”
လူနာအျပင္ လူနာကုိ ျပဳစုကုသလိုက္ပါပို႔ေဆာင္သူ ၄ ဦးကိုလည္း ေဝဘာဂီအထူးကု ေဆး႐ံုႀကီးမွာ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေပးေနပါတယ္။
ဒါ့ျပင္လူနာ စီးနင္းလိုက္ပါလာတဲ့ ေလယာဥ္ကို ေရာဂါပိုးသန္႔စင္တာနဲ႔ ေလဆိပ္၀န္ထမ္း ေတြကို ေရာဂါစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈမႈေတြ လုပ္ေနတဲ့အျပင္ သံသယရွိသူ စီးလာတဲ့ ေလယာဥ္ေပၚ မွာ ပါလာသူ အားလံုးကိုလည္း အိမ္နဲ႔ တည္းခိုရာေတြမွာ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈသြားဖို႔ ရွိေနတယ္လို႔ က်န္းမာေရးဌာန တာ၀န္ရွိသူက ေျပာပါတယ္။
အီဘိုလာေရာဂါျမန္မာႏိုင္ငံကို ကူးစက္ပ်႕ံႏွံ႔မလာေအာင္ သက္ဆိုင္ရာက ရန္ကုန္နဲ႔ ေနျပည္ေတာ္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေလဆိပ္မွာ အဆင့္မီစက္ေတြနဲ႔ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းအဖြဲ႔ေတြ ခ်ထားကာ စစ္ေဆးေနၿပီး ဆိပ္ကမ္းေတြနဲ႔ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ဝင္ေပါက္ေတြမွာလည္း ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။
အီဘိုလာေရာဂါဟာ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔မွ ကူးစက္ႏိုင္တာျဖစ္ၿပီး ဒီေန႔အထိ ကာကြယ္ ကုသေဆး မရွိေသးပါဘူး။ ဆူဒန္ နဲ႔ ကြန္ဂိုမွာ ၁၉၇၆ တုန္းက စေတြ႔ခ့ဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ကူးစက္ျမန္ေရာဂါတခု ျဖစ္လာၿပီး ဒီေန႔အထိ ဒီေရာဂါေၾကာင့္ လူေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
သက္ဆိုင္ရာက ခရီးသြားရာဇ၀င္ကို စံုစမ္းခဲ့ရာမွာ အီဘိုလာေရာဂါျဖစ္ခဲ့တဲ့ အာဖရိက ႏိုင္ငံေတြမွာ ၁ ႏွစ္ေက်ာ္အလုပ္လုပ္ၿပီး ျပန္လာသူျဖစ္တယ္ဆိုတာ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိခဲ့ ရတာပါ။
ခုလို အီဘိုဘာ သံသယလူနာ ေတြ႔ရွိမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္က ဗဟိုကူးစက္ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရး ဦးစီးဌာန၊ လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမႉး၊ ေဒါက္တာ တိုးသိရီေအာင္က ဒီဗြီဘီကို ခုလို ရွင္းျပပါတယ္။
“သူက ေလယာဥ္ေပၚမွာ ဖ်ားတယ္၊ ကိုယ္လက္မအီမသာ ျဖစ္တဲ့ လကၡဏာေတြ ခံစားလာရတယ္။ ခံစားလာရေတာ့ ေလေၾကာင္း ေအာက္ဘက္မွာ အဖ်ားေရာဂါ ေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္ရႈတဲ့အဖဲြ႔ ရွိပါတယ္။ က်န္းမာေရးဌာနရဲ႕ တုံ႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ေရးအဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေတာ့မွ က်မတို႔ ထိေတြ႔မႈအနည္းဆံုးနဲ႔ ေဆးရုံကို ပို႔ေဆာင္ပါတယ္။ ေအာက္ေရာက္ေတာ့လည္း စစ္ေဆးပါတယ္။ စစ္ေဆးေတာ့ အဖ်ားရွိတယ္၊ အာဖရိက ႏိုင္ငံ ၂ ႏိုင္ငံသြားခဲ့တဲ့ သမိုင္းရွိတယ္ဆိုေတာ့ သံသယ လူနာအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ေအာက္မွာ တခါထပ္ၿပီး စစ္ေဆးၿပီးေတာ့မွ အဓိကထား ကုသပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္က သြားခဲ့တယ္။ တျခားေလဆိပ္ေတြကိုလည္း ျဖတ္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံေရာက္မွ ေသခ်ာေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္ရႈတာေၾကာင့္ သံသယရွိတဲ့ လူနာေတြ႔တာေပါ့။ သူက လာေနရင္းနဲ႔ ျဖစ္လာတာ။”
လတ္တေလာ လူနာကို ေဝဘာဂီအထူးကုေဆး႐ံုမွာ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေပးေနၿပီး အီဘိုလာ ေရာဂါ ဟုတ္မဟုတ္ အေျဖကို အတိအက်သိရဖို႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံက ဓာတ္ခြဲခန္းကို ပို႔ဖို႔ ဒီေန႔ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လုိ႔ ေဒါက္တာ တိုးသိရီေအာင္က ေျပာပါတယ္။
“ဓာတ္ခဲြစစ္ေဆးတဲ့ လိုအပ္တဲ့ နမူနာေတြကို ဒဗလ်ဴအိပ္ခ်္အို (ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ႀကီး) က သတ္မွတ္ထားတဲ့ အိႏိၵယႏိုင္ငံက ဓာတ္ခဲြခန္းကို ေပးပို႔ စစ္ေဆးပါ့မယ္။ အခုပို႔ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနပါၿပီ။”
လူနာအျပင္ လူနာကုိ ျပဳစုကုသလိုက္ပါပို႔ေဆာင္သူ ၄ ဦးကိုလည္း ေဝဘာဂီအထူးကု ေဆး႐ံုႀကီးမွာ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေပးေနပါတယ္။
ဒါ့ျပင္လူနာ စီးနင္းလိုက္ပါလာတဲ့ ေလယာဥ္ကို ေရာဂါပိုးသန္႔စင္တာနဲ႔ ေလဆိပ္၀န္ထမ္း ေတြကို ေရာဂါစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈမႈေတြ လုပ္ေနတဲ့အျပင္ သံသယရွိသူ စီးလာတဲ့ ေလယာဥ္ေပၚ မွာ ပါလာသူ အားလံုးကိုလည္း အိမ္နဲ႔ တည္းခိုရာေတြမွာ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈသြားဖို႔ ရွိေနတယ္လို႔ က်န္းမာေရးဌာန တာ၀န္ရွိသူက ေျပာပါတယ္။
အီဘိုလာေရာဂါျမန္မာႏိုင္ငံကို ကူးစက္ပ်႕ံႏွံ႔မလာေအာင္ သက္ဆိုင္ရာက ရန္ကုန္နဲ႔ ေနျပည္ေတာ္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေလဆိပ္မွာ အဆင့္မီစက္ေတြနဲ႔ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းအဖြဲ႔ေတြ ခ်ထားကာ စစ္ေဆးေနၿပီး ဆိပ္ကမ္းေတြနဲ႔ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ဝင္ေပါက္ေတြမွာလည္း ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။
အီဘိုလာေရာဂါဟာ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔မွ ကူးစက္ႏိုင္တာျဖစ္ၿပီး ဒီေန႔အထိ ကာကြယ္ ကုသေဆး မရွိေသးပါဘူး။ ဆူဒန္ နဲ႔ ကြန္ဂိုမွာ ၁၉၇၆ တုန္းက စေတြ႔ခ့ဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ကူးစက္ျမန္ေရာဂါတခု ျဖစ္လာၿပီး ဒီေန႔အထိ ဒီေရာဂါေၾကာင့္ လူေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
