စာေရးဆရာ ေအာင္ရင္ၿငိမ္းေရးတဲ့  ႐ိုမန္းေဘာ့ထ္ေတြရဲ႕ကမာၻ ၀တၳဳစာအုပ္ကို စာေပေစ်းကြက္ ကေန ျပန္လည္သိမ္းဆည္းေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ိုမန္းေဘာ့ထ္ေတြရဲ႕ ကမၻာစာအုပ္ရဲ႕ ဇာတ္၀င္ခန္းအခ်ဳိ႕မွာ  လိင္အသားေပးေရးသားမႈေတြ ပါ၀င္တဲ့အတြက္ ေ၀ဖန္မူေတြထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ိသူေတြက  စာေပေစ်းကြက္ ကေန ျပန္လည္သိမ္းဆည္းေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစာအုပ္ကို ျဖန္႔ခ်ိခဲ့တဲ့ ပင္လယ္သစ္စာေပတာ၀န္ရွိသူကေတာ့ စာေပမွတ္ပံုတင္ဌာနကေန ျပန္သိမ္းဖို႔ အေၾကာင္းၾကားခဲ့တဲ့အတြက္ သိမ္းဆည္းေနတယ္လို႔ ဒီဗီြဘီကို ေျပာပါတယ္။ “စာေပစိစစ္ေရးေၾကာင့္ အျပင္မွာ ေဟာ့ေရွာ့နည္းနည္း ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ျပန္သိမ္းထားရင္ ေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာတဲ့အတြက္ ျပန္သိမ္းၿပီးသြားပါၿပီ။ သိမ္းလိုက္တယ္ ဆိုင္ေတြမွာလည္း မရွိဘူး။ စာေပစိစစ္ေရးက စာေရးသူနဲ႔ တိုက္ရိုက္ ဆက္သြယ္တာ။” ျပန္ျကားေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဠ္ကေတာ့ ဒီစာအုပ္ကို ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ဒီဗီြဘီကို ေျပာပါတယ္။ “အဲဒီစာအုပ္မွာ ပထမ တခုကေတာ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနက လႊတ္ေတာ္ကို တင္ျပၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳထားတဲ့ ပံုႏွိပ္ေရးနဲ႔ ထုတ္ေ၀ေရး လုပ္ငန္း ဥပေဒေအာက္မွာ ဒီလို စာအုပ္မ်ဳိးေတြ ထုတ္ေ၀လို႔ရွိရင္ စာအုပ္ကို တရားမ၀င္စာအျဖစ္ ပိတ္သိမ္းႏိုင္ဖို႔ တရားရုံးကို ေလွ်ာက္လို႔ရတဲ့ဟာ ေနာက္တခါ ပံုႏွိပ္သူေတြ ထုတ္ေ၀သူကိုလည္း တရားရုံးကို ဦးတိုက္ ေလွ်ာက္ၿပီးေတာ့မွ တရားစဲြလို႔ရတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြပါတယ္။ တဖက္မွာလည္း ရာဇသတ္ႀကီး ပုဒ္မမွာ ညစ္ညမ္းစာေပနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အခုခ်ိန္မွာ ဘယ္ဘက္လုပ္မလဲဆိုတာ ဥပေဒပညာရွင္ေတြနဲ႔ ညိႇႏိႈင္းတိုင္ပင္ၿပီးေတာ့မွ သံုးသပ္ေနတဲ့အဆင့္ ရွိပါတယ္။” ႐ုိမန္းေဘာ့ထ္ေတြရဲ႕ ကမၻာစာအုပ္ကိုေ၀ဖန္စာေရးခဲ့တဲ့ စာေရးဆရာစည္သူေအာင္ျမင့္ကေတာ့ ဒီစာအုပ္ဟာ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ ေကာင္းက်ိဴးမျဖစ္ေစႏိုင္ဘူးလို႔ အခုလိုေျပာပါတယ္။ “ဒီစာအုပ္ကို က်ေနာ္ေလ့လာ ဖတ္ၾကည့္လိုက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ အႏုပညာေျမာက္တင္ဆက္ထား တဲ့ ၀တၳဳစာရင္းလည္း မ၀င္ဘူး။ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ စာအုပ္လည္း မဟုတ္ဘူး။ ဒါႀကီးကို တရား၀င္ ထုတ္ေ၀လာတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ သက္ငယ္ မုဒိမ္းမႈလို႔ ေခၚတဲ့ အင္မတန္မွ လူမဆန္တဲ့  ရာဇ၀တ္ေတြကလည္း မ်ားျပားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီလိုစာအုပ္မ်ဳိးေတြ ထုတ္ေ၀လာတဲ့အတြက္ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းအတြက္ ေကာင္းက်ဳးိကုိ ေဆာင္က်ဥ္းလာမွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုးက်ဳိးကိုပဲ ျဖစ္ေစမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။” ဒီစာအုပ္ဟာ စာေရးဆရာေတြကို နာမည္ဖ်က္တဲ့ စာအုပ္ျဖစ္တယ္လို႔ လူမူကြန္ရက္ ေဖ့ဘုတ္စာမ်က္ႏွာေတြမွာ ေရးသားၾကတာရွိသလို ျမန္မာျပည္ရဲ႕ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ကို ေမးခြန္းထုတ္ေ၀ဖန္မွဳေတြလည္းရွိေနပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး  ျမန္မာကေလာင္ရွင္မ်ားအဖြဲ႔ Pen Myanmar အဖြဲ႔၀င္ စာေရးဆရာ မ်ိဳးျမင့္ညိမ္းကေတာ့ ဒီစာအုပ္ေၾကာင့္ ျမန္မာ့စာေပေလာက တခုလံုး ပ်က္စီးသြားမွာ မဟုတ္ဘူလို႔ အခုလိုေျပာပါတယ္။ “ဒါတခုေၾကာင့္မို႔လို႔ ျမန္မာစာေပေလာကႀကီး ပ်က္ဆီးသြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သိပ္ရယ္စရာ ေကာင္းတယ္။ ဘာမွ မျဖစ္ဘူး။ စာအုပ္ေလး ၄၊ ၆ ရာ ျဖန္႔ခ်ိလိုက္တဲ့အတြက္လည္း ဘာမွ  မျဖစ္ဘူး။ ဒါကို သိပ္ႀကီးမ်ားတဲ့ ျပႆ     နာ တခုျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာစာေပေလာကႀကီးဟာ ပ်က္ဆီးသြားၿပီ စာေပစိစစ္ေရး မရွိလို႔ ဒီလို ျဖစ္တာဆိုရင္လည္း ဒါအေၾကာင္းျပခ်က္တခုပဲ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျမန္မာစာေပေလာကဟာ စာေပစိစစ္ေရး ရွိဖို႔ လိုအပ္တယ္ဆိုရင္လည္း ဒါအေၾကာင္းျပခ်က္တခုပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္။” ရသစာေပ စာေရးဆရာ ခ်စ္ဦးညိဳကေတာ့ ၀တၱဳ၊ ကဗ်ာဆိုတာ စာဖတ္သူအတြက္ ေကာင္းတဲ့ စိတ္ေတြေပၚေအာင္ လုပ္ေပးရတာျဖစ္ၿပီး အဲဒါေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနရင္ေတာ့ မလိုလားအပ္တဲ့ စာေပတာျဖစ္တယ္လို႔ ဒီဗီြဘီကို ေျပာပါတယ္။ “၀တၳဳ၊ ကဗ်ာဆိုတာလည္း စာဖတ္သူရဲ႕ အသိဥာဏ္ျပည့္၀မႈ၊ ႏွလံုးသား ျဖဴစင္မႈ၊ ေကာင္းေသာစိတ္မ်ား ေမြးျမဴႏိုင္မႈ အဲဒါေတြကို လုပ္ေပးရမယ့္  တာ၀န္ရွိတယ္။ အဲဒါေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ျပဳတယ္ဆိုရင္ အဲဒါ မလိုလားအပ္တဲ့ စာေပ ျဖစ္ပါတယ္။” ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒီဗီြဘီက စာေရးဆရာ ေအာင္ရင္ၿငိမ္းကို ဆက္သြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ မရခဲ့ပါဘူး။ ဒီစာအုပ္ေရးသားခဲ့တဲ့ စာေရးဆရာေအာင္ရင္ၿငိမ္းကေတာ့ ႐ုိမန္းေဘာ့ထ္ေတြရဲ႕ ကမၻာဟာ အျပာစာအုပ္မဟုတ္ပဲ လူ႔အဖဲြ႕အစည္းအေဟာင္းႀကီးကုိ လူသားသစ္အဖဲြ႕အစည္း ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ၾကဖို႔ အသိအျမင္နဲ႔ ေရးသားထားတာလို႔ သူရဲ့ အင္တာနက္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးသားထားပါတယ္။