အမ်ဳိးသမီးမ်ား လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ ပေပ်ာက္ေရး လက္ေတြ႔လုပ္ရန္ တိုက္တြန္း
အေးနိုင်
·
June 10, 2014
ပဋိပကၡအတြင္း အမ်ဳိးသမီးေတြကို လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအၾကမ္းဖက္မႈ အဆုံးသတ္ေရး ကမာၻလုံးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ကို ျမန္မာအစိုးရက ေထာက္ခံခဲ့တဲ့ အေပၚ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔အစည္းေတြက သတိနဲ႔ ႀကိဳဆိုလိုက္ၾကၿပီး လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္ၾကပါတယ္။
ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀ီလ်ံဟိတ္နဲ႔ ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရုံး သံတမန္ အင္ဒရီနာဂ်ိဳလီတို႔ ဦးေဆာင္တဲ့ ပဋိပကၡအတြင္း အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈပေပ်ာက္ေရး ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားမႈကို ျမန္မာႏိုင္ငံက ၁၅၀ ႏိုင္ငံေျမာက္အျဖစ္ သေဘာတူေထာက္ခံတာကို ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ၿဗိတိန္သံရုံးက စေနေန႔က ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရရဲ့ လက္မွတ္ထုိးမႈဟာ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ လန္ဒန္မွာ ဇြန္ ၁၀ ရက္ကေန ၁၃ ရက္ထိ က်င္းပမယ့္ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္မွာ အမ်ဳိးသမီးေတြကို လိင္ပိုင္းဆို္င္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈ အဆုံးသတ္ေရး ကမာၻလုံးဆိုင္ရာ အစည္းအေ၀းက်င္းပမယ့္ရက္မတိုင္ခင္ ေလးရက္အလိုမွာ သေဘာတူခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအစည္းအေ၀းကို ျမန္မာ ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး ဦးသန္းေက်ာ္လည္း တက္ရာက္မွာျဖစ္သလို ျပည္တြင္းျပည္ပ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔အစည္းေတြ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြလည္း တက္ေရာက္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရရဲ့ သေဘာတူညီခ်က္လက္မွတ္ထိုးတဲ့အေပၚ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏိုင္ငံ) က အတြင္းေရးမွဴးအဖြဲ႔၀င္ မဂ်ဴလီယာက အဖြဲ႔အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမွာ ေဆာ္ၾသခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ သတိနဲ႔ႀကိဳဆိုေၾကာင္းေျပာပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္မွာ သူတို႔က လက္မွတ္ထိုးတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းထြက္လာေတာ့ အရမ္းအံ့ၾသၿပီးမွ ၀မ္းသာ ႀကိဳဆိုခဲ့တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အစိုးရက ဒီလိုမ်ဳိး လက္မွတ္ထိုးလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ တစုံတရာေပ့ါေနာ္ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသူေတြ ခံစားေနရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကေတာ့ တစုံတရာ တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈ ရွိလာမယ္လို႔ က်မတို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ”
အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏိုင္ငံ) ဟာ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းကလည္း ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ “မေျပာင္းလဲေသးတဲ့ စနစ္မ်ား” ဆိုတဲ့ စာအုပ္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါေသးတယ္။
၈၈ မ်ဳိးဆက္ (ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း) အမ်ဳိးသမီးေရးရာ ဒုတိယတာ၀န္ခံ ေဒၚမီးမီးက ျမန္မာအစိုးရရဲ့ သေဘာတူေထာက္ခံမႈအေပၚ ခုလို သေဘာထားေပးပါတယ္။
“က်မတို႔နိုင္ငံအေနနဲ႔ကေတာ့ စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြကို ဒီမတိုင္မီလည္း စီေဒါ (အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈ ပေပ်ာက္ေရးဆုိင္ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္) တို႔ ဘာတို႔ လက္မွတ္ထိုးခဲ့တာရွိတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးလည္း လက္မွတ္ထိုးခဲ့တာေတြ ရွိတယ္။ အဓိကက လက္မွတ္ထုိးျခင္းဟာ စားပဲြေပၚမွာပဲ ထိုးတာျဖစ္ၿပီးေတာ့ တကယ္တမ္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမရွိဘူး။ ျမန္မာျပည္သူလူထုကို အကာအကြယ္ မေပးႏိုင္ဘူးဆိုရင္ က်မတို႔က ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ အေနအထားတခုပါ။ လက္မွတ္ထိုးတဲ့ စာခ်ဳပ္ေပၚမွာ ပါတဲ့ ကတိက၀တ္ေတြအတိုင္း က်မတို႔ႏိုင္ငံ အစိုးရအေနနဲ႔ ျပည္သူေပၚမွာ ေစာင့္ေရွာက္ေစခ်င္တယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္က ေဒၚခြန္ဂ်ာကေတာ့ လြန္ခဲတဲ့ ၁၅ ႏွစ္ခန္႔က ကရင္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ စစ္တပ္က အဓမၼျပဳက်င့္မႈေတြဟာ အခု လက္ရွိကာလမွာ ပုံစံတူထပ္ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ စနစ္တခုလုိ ျဖစ္ေနၿပီး ကခ်င္ျပည္တခုတည္းတင္ အမ်ဳိးသမီး ၁၃၀ ေက်ာ္ အစိုးရတပ္ရဲ့ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္က်ဴးလြန္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
သူက အစိုးရအေနနဲ႔ လက္မွတ္ထုိးရုံတင္မဟုတ္ဘဲ ဒီစနစ္ပေပ်ာက္ေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ေနာက္တခုက လက္မွတ္ထိုးရုံနဲ႔ အဆင္မေျပပါဘူး။ လက္မွတ္ထိုးၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ က်ဴးလြန္တဲ့သူကို ထိုက္သင့္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ မုဒိမ္းက်င့္လိုက္တယ္၊ က်ဴးလြန္လိုက္တယ္။ ဗလက္ကာယလုပ္လိုက္တယ္၊ ၿပီးလို႔ရွိရင္ သူတို႔ကို ဘယ္သူမွ အေရးယူၿပီးမွ အျပစ္ေပးျခင္း မရွိတဲ့အခါမွာ ေနာက္ထပ္လူေတြလည္း ထပ္ၿပီးက်ဴးလြန္ဖို႔အတြက္ အလားအလာရွိပါတယ္။ ဒီလို ထပ္ထပ္ က်ဴးလြန္ေၾကာင့္လည္း (System) စနစ္တခုလိုေတာင္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ system ႀကီးကို တိုက္ဖ်က္ဖို႔ ဆိုလို႔ရွိရင္ လက္မွတ္လည္း ထိုးရမယ္၊ အေကာင္အထည္လည္း ေဖာ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေျပာတဲ့အတိုင္းလုပ္ရမယ္။”
လန္ဒန္အေျခစိုက္ ဘားမားကမ္ပိန္းယူေကကလည္း ျမန္မာအစိုးရက အမ်ဳိးသမီးေတြေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈပေပ်ာက္ေရး ႏိုင္ငံတကာသေဘာတူညီခ်က္ကို ေထာက္ခံရုံနဲ႔ ေက်နပ္မေနၾကဘဲ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အထိ ဆက္လက္ဖိအားေပး တိုက္တြန္းၾကဖို႔ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
ၿဗိိတိန္က ဦးစီးလုပ္ေဆာင္တဲ့ ဒီႏိုင္ငံတကာသေဘာတူညီခ်က္ လႈပ္ရွားမႈမွာ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၀၀ ခန္႔အနက္ ျမန္မာအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၅၀ ေလာက္က ေထာက္ခံဖို႔ ျငင္းဆန္ေနရာက ျမန္မာက ေထာက္ခံဖို႔ သေဘာတူခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ရွမ္းျပည္နယ္မွာ အမ်ဳိးသမီး ၆၂၅ ဦးကို အစိုးရတပ္ဖြဲ႔ေတြက မုဒိမ္းမႈနဲ႔ တျခား လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအၾကမ္းဖက္မႈ ၁၇၃ မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ “မုဒိမ္းျပဳက်င့္ခြင့္လိုင္စင္” စာအုပ္ကို ရွမ္းလူ႔အခြင့္အေရးေဖာင္ေဒးရွင္းနဲ႔ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔က ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တုန္းက ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ိခဲ့ပါတယ္။
ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀ီလ်ံဟိတ္နဲ႔ ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရုံး သံတမန္ အင္ဒရီနာဂ်ိဳလီတို႔ ဦးေဆာင္တဲ့ ပဋိပကၡအတြင္း အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈပေပ်ာက္ေရး ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားမႈကို ျမန္မာႏိုင္ငံက ၁၅၀ ႏိုင္ငံေျမာက္အျဖစ္ သေဘာတူေထာက္ခံတာကို ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ၿဗိတိန္သံရုံးက စေနေန႔က ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရရဲ့ လက္မွတ္ထုိးမႈဟာ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ လန္ဒန္မွာ ဇြန္ ၁၀ ရက္ကေန ၁၃ ရက္ထိ က်င္းပမယ့္ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္မွာ အမ်ဳိးသမီးေတြကို လိင္ပိုင္းဆို္င္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈ အဆုံးသတ္ေရး ကမာၻလုံးဆိုင္ရာ အစည္းအေ၀းက်င္းပမယ့္ရက္မတိုင္ခင္ ေလးရက္အလိုမွာ သေဘာတူခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအစည္းအေ၀းကို ျမန္မာ ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး ဦးသန္းေက်ာ္လည္း တက္ရာက္မွာျဖစ္သလို ျပည္တြင္းျပည္ပ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔အစည္းေတြ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြလည္း တက္ေရာက္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရရဲ့ သေဘာတူညီခ်က္လက္မွတ္ထိုးတဲ့အေပၚ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏိုင္ငံ) က အတြင္းေရးမွဴးအဖြဲ႔၀င္ မဂ်ဴလီယာက အဖြဲ႔အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမွာ ေဆာ္ၾသခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ သတိနဲ႔ႀကိဳဆိုေၾကာင္းေျပာပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္မွာ သူတို႔က လက္မွတ္ထိုးတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းထြက္လာေတာ့ အရမ္းအံ့ၾသၿပီးမွ ၀မ္းသာ ႀကိဳဆိုခဲ့တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အစိုးရက ဒီလိုမ်ဳိး လက္မွတ္ထိုးလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ တစုံတရာေပ့ါေနာ္ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသူေတြ ခံစားေနရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကေတာ့ တစုံတရာ တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈ ရွိလာမယ္လို႔ က်မတို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ”
အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏိုင္ငံ) ဟာ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းကလည္း ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ “မေျပာင္းလဲေသးတဲ့ စနစ္မ်ား” ဆိုတဲ့ စာအုပ္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါေသးတယ္။
၈၈ မ်ဳိးဆက္ (ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း) အမ်ဳိးသမီးေရးရာ ဒုတိယတာ၀န္ခံ ေဒၚမီးမီးက ျမန္မာအစိုးရရဲ့ သေဘာတူေထာက္ခံမႈအေပၚ ခုလို သေဘာထားေပးပါတယ္။
“က်မတို႔နိုင္ငံအေနနဲ႔ကေတာ့ စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြကို ဒီမတိုင္မီလည္း စီေဒါ (အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈ ပေပ်ာက္ေရးဆုိင္ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္) တို႔ ဘာတို႔ လက္မွတ္ထိုးခဲ့တာရွိတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးလည္း လက္မွတ္ထိုးခဲ့တာေတြ ရွိတယ္။ အဓိကက လက္မွတ္ထုိးျခင္းဟာ စားပဲြေပၚမွာပဲ ထိုးတာျဖစ္ၿပီးေတာ့ တကယ္တမ္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမရွိဘူး။ ျမန္မာျပည္သူလူထုကို အကာအကြယ္ မေပးႏိုင္ဘူးဆိုရင္ က်မတို႔က ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ အေနအထားတခုပါ။ လက္မွတ္ထိုးတဲ့ စာခ်ဳပ္ေပၚမွာ ပါတဲ့ ကတိက၀တ္ေတြအတိုင္း က်မတို႔ႏိုင္ငံ အစိုးရအေနနဲ႔ ျပည္သူေပၚမွာ ေစာင့္ေရွာက္ေစခ်င္တယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္က ေဒၚခြန္ဂ်ာကေတာ့ လြန္ခဲတဲ့ ၁၅ ႏွစ္ခန္႔က ကရင္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ စစ္တပ္က အဓမၼျပဳက်င့္မႈေတြဟာ အခု လက္ရွိကာလမွာ ပုံစံတူထပ္ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ စနစ္တခုလုိ ျဖစ္ေနၿပီး ကခ်င္ျပည္တခုတည္းတင္ အမ်ဳိးသမီး ၁၃၀ ေက်ာ္ အစိုးရတပ္ရဲ့ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္က်ဴးလြန္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
သူက အစိုးရအေနနဲ႔ လက္မွတ္ထုိးရုံတင္မဟုတ္ဘဲ ဒီစနစ္ပေပ်ာက္ေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ေနာက္တခုက လက္မွတ္ထိုးရုံနဲ႔ အဆင္မေျပပါဘူး။ လက္မွတ္ထိုးၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ က်ဴးလြန္တဲ့သူကို ထိုက္သင့္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ မုဒိမ္းက်င့္လိုက္တယ္၊ က်ဴးလြန္လိုက္တယ္။ ဗလက္ကာယလုပ္လိုက္တယ္၊ ၿပီးလို႔ရွိရင္ သူတို႔ကို ဘယ္သူမွ အေရးယူၿပီးမွ အျပစ္ေပးျခင္း မရွိတဲ့အခါမွာ ေနာက္ထပ္လူေတြလည္း ထပ္ၿပီးက်ဴးလြန္ဖို႔အတြက္ အလားအလာရွိပါတယ္။ ဒီလို ထပ္ထပ္ က်ဴးလြန္ေၾကာင့္လည္း (System) စနစ္တခုလိုေတာင္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ system ႀကီးကို တိုက္ဖ်က္ဖို႔ ဆိုလို႔ရွိရင္ လက္မွတ္လည္း ထိုးရမယ္၊ အေကာင္အထည္လည္း ေဖာ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေျပာတဲ့အတိုင္းလုပ္ရမယ္။”
လန္ဒန္အေျခစိုက္ ဘားမားကမ္ပိန္းယူေကကလည္း ျမန္မာအစိုးရက အမ်ဳိးသမီးေတြေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈပေပ်ာက္ေရး ႏိုင္ငံတကာသေဘာတူညီခ်က္ကို ေထာက္ခံရုံနဲ႔ ေက်နပ္မေနၾကဘဲ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အထိ ဆက္လက္ဖိအားေပး တိုက္တြန္းၾကဖို႔ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
ၿဗိိတိန္က ဦးစီးလုပ္ေဆာင္တဲ့ ဒီႏိုင္ငံတကာသေဘာတူညီခ်က္ လႈပ္ရွားမႈမွာ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၀၀ ခန္႔အနက္ ျမန္မာအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၅၀ ေလာက္က ေထာက္ခံဖို႔ ျငင္းဆန္ေနရာက ျမန္မာက ေထာက္ခံဖို႔ သေဘာတူခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ရွမ္းျပည္နယ္မွာ အမ်ဳိးသမီး ၆၂၅ ဦးကို အစိုးရတပ္ဖြဲ႔ေတြက မုဒိမ္းမႈနဲ႔ တျခား လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအၾကမ္းဖက္မႈ ၁၇၃ မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ “မုဒိမ္းျပဳက်င့္ခြင့္လိုင္စင္” စာအုပ္ကို ရွမ္းလူ႔အခြင့္အေရးေဖာင္ေဒးရွင္းနဲ႔ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔က ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တုန္းက ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ိခဲ့ပါတယ္။