အီးယူနဲ႔အေမရိကားတို႔ရဲ႕ ေစ်းကြက္ေ၀စုကို ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ ျပည္တြင္းမွာ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔ တီလားဗီးယားငါးကို စနစ္တက် ေမြးျမဴထုတ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ငါးလုပ္ငန္းအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အီးယူနဲ႔အေမရိကားတို႔က ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကစလို႔ စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ခဲ့တဲ့အတြက္ အျခားေစ်းကြက္ (အေရွ႕အလယ္ပိုင္းႏိုင္ငံ) ေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ေရခ်ိဳ ငါးျမစ္ခ်င္းနဲ႔ငါးၾကင္း စတာေတြကိုဘဲ ေမြးျမဴထုတ္လုပ္ၿပီး တင္ပို႔ေနတာပါ။ အခုေတာ့ ဒီေစ်းကြက္ႀကီး ၂ ခုက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆို႔ထားရွိတာကို ဖယ္ရွားၿပီးျဖစ္လို႔ ျမန္မာ့ေရထြက္ပို႔ကုန္ေတြက တင္ပို႔ခြင့္ရရိွေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေစ်းကြက္ႀကီး ၂ ခုကို တင္ပို႔မယ္ဆိုရင္ လိုအပ္ခ်က္က ဘာေတြရိွပါသလဲ။ ဒါနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံငါး လုပ္ငန္းအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦး၀င္းၾကိဳင္က ဒီဗီြဘီကို အခုလို ေျပာပါတယ္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ရွိတဲ့ တီလားဗီးယားဆိုတာ စနစ္တက်ေမြးတာ မဟုတ္ဘူး။ သဘာ၀အရ သူ႔ဘာသူ အေလ့အက်ေပါက္ၿပီးေတာ့ အျခားငါးေတြနဲ႔ ႀကီးလာတဲ့ငါးေတြထဲက ႀကီးတဲ့ငါးေတြ ဖမ္းဖမ္းေရာင္းေတာ့ သူက ထုတ္လုပ္မႈကလည္း စနစ္မက်ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ဆီမွာ ျပႆ နာရဲ႕ အရင္းအျမစ္က ၃ မ်ဳိးက အဓိကျဖစ္ေနတယ္။ ၁ မ်ဳိးက အရင္းအႏွီးအလံုေလာက္ဘူး။ နံပတ္ ၂ က နည္းပညာပိုင္းမွာ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈေတြ ရွိေသးတယ္။ အဲဒီအပိုင္းကို ျပဳျပင္ေပးရမယ္။ နံပတ္ ၃ က ေစ်းကြက္မွာ ေရာင္းတတ္၀ယ္တတ္ေအာင္ ျပဳျပင္ထုတ္လုပ္တာေတြကို စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုတယ္။” လက္ရိွမွာဆိုရင္ အီးယူနဲ႔ အေမရိကားေစ်းကြက္ေတြဆီ ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ ထိုင္းနဲ႔ ဗီယက္နမ္တို႔က တင္ပို႔မႈရိွေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာက ဒီႏိုင္ငံ ၂ခုကို အဓိကယွဥ္ၿပိဳင္ရမယ့္ အေျခအေနမွာရိွတဲ့အေၾကာင္း ငါးလုပ္ငန္းအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အတြင္းေရးမွဴးက ဆက္လက္ေျပာပါတယ္။ ဒီ့ျပင္ ျမန္မာ့ေရထြက္ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းေတြရဲ႕ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈကလည္း လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရိွေနပါတယ္။ ဒါကေတာ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔ လိုအပ္တဲ့ ရင္းႏီွးေငြ မလံုေလာက္မႈ ျပႆ နာ အပါအ၀င္ အျခားစိန္ေခၚမႈေတြကလည္း ရိွေနတာျဖစ္လို႔ အစိုးရပိုင္းက ေဆာင္ရြက္ေပး ဖို႔လိုတဲ့အေၾကာင္း ဦး၀င္းႀကိဳင္က ေထာက္ျပေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ “လိုအပ္ေနတဲ့ အေျခအေနအေပၚမွာ လံုေလာက္တဲ ေခ်းေငြ ကို ႏွစ္တို၊ ႏွစ္ရွည္၊ ႏွစ္လတ္ အတိုးသက္သာတဲ့ ႏႈန္း၊ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းေတြနဲ႔ ျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔လိုတယ္။ နည္းပညာ အားနည္းမႈကို ျဖည့္ဆည္းဖို႔ကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက ရလာတဲ့ နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာေတြ အကူအညီေတာင္းဖို႔ လိုသလို၊ ျပည္တြင္းမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ သုေတသနေပါ့၊ အသံုးခ်တဲ့ သုေတသနေတြကို အစိုးရေကာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းေတြေရာ ပုဂၢလိက ပိုင္းကေရာ ေပါင္းစပ္ ညိႇႏိႈ္င္းေဆာင္ရြက္ၿပီးေတာ့ ရလာတဲ့ ရလဒ္ေတြကို လက္ေတြ႔လုပ္ငန္းေတြထဲမွာ နည္းပညာေတြကို ျဖည့္တင္းေပးဖို႔လိုတယ္။ ေနာက္ ေစ်းကြက္ဆိုင္ရာ ဗ်ဴဟာေတြကို ညိႇႏိႈင္းဆဲြဖို႔ ကေတာ့ အစိုးရက လိုကို လိုတယ္ဗ်။ ဒါက ပုဂၢလိကပဲ လုပ္လို႔မရဘူး။” ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာႏွစ္က ျမန္မာ့ေရထြက္ကုန္တင္ပို႔မႈကေန ႏိုင္ငံျခား၀င္ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅၃၆ သန္းသာ ရိွလို႔ ၂၀၁၂-၁၃ ဘ႑ာႏွစ္န႔ဲယွဥ္ရင္ ပို႔ကုန္တန္ဖိုးက အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၁၆ သန္း ေလ်ာ့က်မႈ ရိွခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။