ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွတ္တမ္း အစီရင္ခံစာ ထပ္မံထုတ္ျပန္
နော်နိုရင်း
·
May 7, 2014
ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေတြကုိ မွတ္တမ္းျပဳစုထားတဲ့ အစီရင္ခံစာတခုကုိ ျပည္ပအေျခစိုက္ ႏုိင္ငံတကာျမန္မာသတင္းဌာန (BNI) အဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။
ဒီအစီရင္ခံစာကုိ ျပည္ပအေျခစိုက္ တုိင္းရင္သားမီဒီယာအဖြဲ႔ ၁၁ ဖြဲ႔နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ Burma News International အဖြဲ႔ကျပဳစုၿပီး ဒီကေန႔ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ားကလပ္မွာ သတင္းစားရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္ ထုတ္ျပန္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအစီရင္ခံစားမွာ ၂၀၁၃ ႏွစ္စဥ္ကေန ၂၀၁၄ မတ္လအထိ အစုိးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ေတြအၾကား လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစီရင္ခံစာျပဳလုပ္ထားတာပါ။
ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ အားနည္းခ်က္၊ အခက္အခဲနဲ႔ ျဖစ္ထြန္းတုိးတက္မႈေတြနဲ႔ ဆုတ္ယုတ္မႈေတြကို အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားတယ္လုိ႔ အစီရင္ခံစာျပဳစုရာမွာ ပါ၀င္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုအင္စတီက်ဴအဖြဲ႔ရဲ့ ဒါရုိက္တာ ဦးခြန္ဆုိင္းက ေျပာပါတယ္။
“ဒီအထဲမွာပါတဲ့ အဖဲြ႔ေတြရဲ႕ အေၾကာင္းအရာ၊ သူတို႔ရဲ႕ ရာဇ၀င္၊ အခု ဘယ္သူေတြက ေခါင္းေဆာင္ေနလဲ၊ သူတို႔ မူ၀ါဒ ဘယ္လို ရွိသလဲ စသျဖင့္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏွစ္ဖက္ေဆြးေႏြးတဲ့ အၾကာင္းအရာေတြ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ဗံုးေပါက္ကဲြမႈေတြ ပါတယ္။ သာသနာေရး ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့မွ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္တာလည္း ပါ၀င္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံျခားက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ ဘယ္လိုပါ၀င္ၾကသလဲဆိုတာလည္း ပါ၀င္တယ္။”
ဒီအစီရင္ခံစာဟာ တုိင္းသားလက္နက္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အစုိးရကလုပ္ေဆာင္မယ့္ ေနာင္လာမယ့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ အေထာက္ အကူ ျပဳႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
လက္ရွိ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး ကာလအတြင္း ျဖစ္ထြန္တုိးတက္မႈနဲ႔ ဆုတ္ယုတ္မႈ တခ်ဳိ႕ကုိလည္း ဦးခြန္ဆုိင္းက အခုလုိ ေထာက္ျပပါတယ္။
“သမၼတႀကီးကိုယ္တိုင္က ဖြင့္ေျပာတာ ဘာလဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေတာ္လွန္ေရး အဖဲြ႔အစည္းေတြဟာ ခဲြထြက္ခြင့္ကို ေတာင္းဆိုတာ မရွိေတာ့ဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ ဒါတိုးတက္မႈ။ ေနာက္တခုကလည္း သမၼတႀကီး ကိုယ္တိုင္က ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေထာင္ေရးတို႔၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဦးေရႊမန္းတို႔ ကိုယ္တိုင္ကလည္း ဖက္ဒရယ္ တည္ေဆာက္ေရးတို႔ ေျပာဆိုလာတာလည္း တိုးတက္မႈလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ဒါတင္မကေသးဘူး ျပည္တြင္းမွာ လူမႈေရးအဖဲြ႔အစည္းေတြ အရင္တုန္းက ျပည္ပတို႔ နယ္စပ္တို႔မွာ လႈပ္ရွားေနတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြ အမ်ားအျပားကလည္း သူတို႔က ျပည္တြင္းမွာ သြားၿပီးေတာ့ လႈပ္ရွားႏိုင္ၾကၿပီ။ ဒါေတြက အမ်ားႀကီး တိုးတက္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမွာေပါ့။”
ဒီသတင္းစာရွင္လင္းပြဲမွာ ကရင္သတင္းစဥ္ (KIC) က အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ေဒၚနန္းေဖာေဂ၊ Myanmar’s Peace Monitoring အဖြဲ႔က ဦးစုိင္းလိတ္နဲ႔ ဦးခြန္ဆိုင္းတို႔က ရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအစီရင္ခံစားမွာ ၂၀၁၃ ႏွစ္စဥ္ကေန ၂၀၁၄ မတ္လအထိ အစုိးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ေတြအၾကား လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစီရင္ခံစာျပဳလုပ္ထားတာပါ။
ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ အားနည္းခ်က္၊ အခက္အခဲနဲ႔ ျဖစ္ထြန္းတုိးတက္မႈေတြနဲ႔ ဆုတ္ယုတ္မႈေတြကို အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားတယ္လုိ႔ အစီရင္ခံစာျပဳစုရာမွာ ပါ၀င္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုအင္စတီက်ဴအဖြဲ႔ရဲ့ ဒါရုိက္တာ ဦးခြန္ဆုိင္းက ေျပာပါတယ္။
“ဒီအထဲမွာပါတဲ့ အဖဲြ႔ေတြရဲ႕ အေၾကာင္းအရာ၊ သူတို႔ရဲ႕ ရာဇ၀င္၊ အခု ဘယ္သူေတြက ေခါင္းေဆာင္ေနလဲ၊ သူတို႔ မူ၀ါဒ ဘယ္လို ရွိသလဲ စသျဖင့္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏွစ္ဖက္ေဆြးေႏြးတဲ့ အၾကာင္းအရာေတြ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ဗံုးေပါက္ကဲြမႈေတြ ပါတယ္။ သာသနာေရး ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့မွ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္တာလည္း ပါ၀င္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံျခားက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ ဘယ္လိုပါ၀င္ၾကသလဲဆိုတာလည္း ပါ၀င္တယ္။”
ဒီအစီရင္ခံစာဟာ တုိင္းသားလက္နက္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အစုိးရကလုပ္ေဆာင္မယ့္ ေနာင္လာမယ့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ အေထာက္ အကူ ျပဳႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
လက္ရွိ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး ကာလအတြင္း ျဖစ္ထြန္တုိးတက္မႈနဲ႔ ဆုတ္ယုတ္မႈ တခ်ဳိ႕ကုိလည္း ဦးခြန္ဆုိင္းက အခုလုိ ေထာက္ျပပါတယ္။
“သမၼတႀကီးကိုယ္တိုင္က ဖြင့္ေျပာတာ ဘာလဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေတာ္လွန္ေရး အဖဲြ႔အစည္းေတြဟာ ခဲြထြက္ခြင့္ကို ေတာင္းဆိုတာ မရွိေတာ့ဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ ဒါတိုးတက္မႈ။ ေနာက္တခုကလည္း သမၼတႀကီး ကိုယ္တိုင္က ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေထာင္ေရးတို႔၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဦးေရႊမန္းတို႔ ကိုယ္တိုင္ကလည္း ဖက္ဒရယ္ တည္ေဆာက္ေရးတို႔ ေျပာဆိုလာတာလည္း တိုးတက္မႈလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ဒါတင္မကေသးဘူး ျပည္တြင္းမွာ လူမႈေရးအဖဲြ႔အစည္းေတြ အရင္တုန္းက ျပည္ပတို႔ နယ္စပ္တို႔မွာ လႈပ္ရွားေနတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြ အမ်ားအျပားကလည္း သူတို႔က ျပည္တြင္းမွာ သြားၿပီးေတာ့ လႈပ္ရွားႏိုင္ၾကၿပီ။ ဒါေတြက အမ်ားႀကီး တိုးတက္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမွာေပါ့။”
ဒီသတင္းစာရွင္လင္းပြဲမွာ ကရင္သတင္းစဥ္ (KIC) က အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ေဒၚနန္းေဖာေဂ၊ Myanmar’s Peace Monitoring အဖြဲ႔က ဦးစုိင္းလိတ္နဲ႔ ဦးခြန္ဆိုင္းတို႔က ရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
