ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံမ်ားက ေပးသည့္ အကူအညီ ျမန္မာ ရရိွေတာ့မည္
DVB
·
May 3, 2014
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အေနနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံေတြက ေပးတဲ့အကူအညီေတြကို ပိုမို ရရိွေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက အဆင့္ျမင့္အရာရိွက ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
ယခင္အစိုးရရဲ႕ တံခါးပိတ္စီးပြားေရးစနစ္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ကုန္သြယ္မႈမူ၀ါဒဟာ အားနည္းခ်က္ေတြ ရိွခဲ့လို႔လည္း ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီေတြကို လက္လြတ္ဆံုးရံႈးခဲ့ရပါတယ္။
အခု အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာေတာ့ ကုန္သြယ္မႈဆိုင္ရာ မူ၀ါဒကို ျပန္လည္သံုးသပ္ ျပင္ဆင္ခဲ့ၿပီး ဒါဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ နီးပါးအၾကာမွာ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႕အစည္းရဲ႕အကူအညီနဲ႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း စီးပြားကူးသန္း၀န္ႀကီးရဲ႕အၾကံေပးအရာရိွ ေဒါက္တာေမာင္ေအာင္က ဒီဗီြဘီကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အရင္ေပၚလစီကေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့ တံခါးပိတ္ စီးပြားေရးျဖစ္တဲ့အတြက္ သူတို႔လုပ္ရတဲ့ ကုန္သြယ္ေရးဆိုတာလည္း သိတဲ့အတိုင္းေလ။ တို႔ရဲ႕ အိမ္နီးနားခ်င္းႏိုင္ငံနဲ႔ လုပ္ရတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ယွဥ္မယ္ဆိုရင္ အားနည္းတယ္။ အခုဟာက ဘယ္ကုန္စည္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ WTO ရဲ႕အတိုင္းပဲ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေလ။ သူတို႔နဲ႔ ညိႇႏိႈင္းတယ္။ ျပင္ရမယ့္ဟာေတြကို သူတို႔က ျပတယ္။ ကုိယ္က ျပင္တယ္။”
ဒါေၾကာင့္ ဒီျပင္ဆင္မႈကေန ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ဘယ္လိုအက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ရိွလာႏိုင္ပါသလဲ။ ဒါနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီိး သူက အခုလို ရွင္းလင္းေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
“ကုန္သြယ္မႈအကူအညီကို ေျပာတဲ့အခါမွာ နံပါတ္ ၁ က Capacity building ေပါ့ေနာ္။ ဒုတိယကေတာ့ ပို႔ကုန္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းေတြမွာ အခက္အခဲရွိရင္ အဲဒါမ်ဳိးေတြေျပာတယ္။ Capacity building ဆုိတာ ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ထုတ္လုပ္သူေတြရဲ႕ အရည္အေသြး ျမင့္မားေအာင္ေပးတဲ့ဟာ၊ ေနာက္တခုက နည္းပညာအကူအညီေပါ့။ အဲသုံးခု ေပးဖုိ႔ရွိတယ္။ တုိင္းျပည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးဖုိ႔အတြက္ေပါ့။”
စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္ ကလည္းTrade Policy Review ကို ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ျပင္ဆင္ထားရိွၿပီး ျဖစ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈအကူအညီေတြ ပိုမိုရရိွေတာ့မွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း စီးပြားကူးသန္း၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ၀က္ဆိုဒ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီေနာက္ ျမန္မာ့ပို႔ကုန္ေတြအေနနဲ႔ အေရအတြက္နဲ႔ အရည္အေသြးတိုးတက္ေစဖို႔ အမ်ိဳးသားပို႔ကုန္ မဟာဗ်ဴဟာကို International Trade Centre နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေရးဆြဲေနၿပီျဖစ္တယ္လို႔ စီးပြားကူးသန္း၀န္ႀကီးက ဆက္လက္ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Trade Facilitation, Liberalization, Promotion နဲ႔ Trade Education ကို ဟန္ခ်က္ညီညီ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့လို႔ ကုန္သြယ္မႈတန္ဖိုးက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္တာ ကာလနဲ႔ ယွဥ္ရင္ ကန္ေဒၚလာ ၉ ဒသမ ၅ ဘီလီယံေက်ာ္ တိုးတက္မႈ ရိွခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အခု အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာေတာ့ ကုန္သြယ္မႈဆိုင္ရာ မူ၀ါဒကို ျပန္လည္သံုးသပ္ ျပင္ဆင္ခဲ့ၿပီး ဒါဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ နီးပါးအၾကာမွာ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႕အစည္းရဲ႕အကူအညီနဲ႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း စီးပြားကူးသန္း၀န္ႀကီးရဲ႕အၾကံေပးအရာရိွ ေဒါက္တာေမာင္ေအာင္က ဒီဗီြဘီကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အရင္ေပၚလစီကေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့ တံခါးပိတ္ စီးပြားေရးျဖစ္တဲ့အတြက္ သူတို႔လုပ္ရတဲ့ ကုန္သြယ္ေရးဆိုတာလည္း သိတဲ့အတိုင္းေလ။ တို႔ရဲ႕ အိမ္နီးနားခ်င္းႏိုင္ငံနဲ႔ လုပ္ရတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ယွဥ္မယ္ဆိုရင္ အားနည္းတယ္။ အခုဟာက ဘယ္ကုန္စည္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ WTO ရဲ႕အတိုင္းပဲ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေလ။ သူတို႔နဲ႔ ညိႇႏိႈင္းတယ္။ ျပင္ရမယ့္ဟာေတြကို သူတို႔က ျပတယ္။ ကုိယ္က ျပင္တယ္။”
ဒါေၾကာင့္ ဒီျပင္ဆင္မႈကေန ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ဘယ္လိုအက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ရိွလာႏိုင္ပါသလဲ။ ဒါနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီိး သူက အခုလို ရွင္းလင္းေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
“ကုန္သြယ္မႈအကူအညီကို ေျပာတဲ့အခါမွာ နံပါတ္ ၁ က Capacity building ေပါ့ေနာ္။ ဒုတိယကေတာ့ ပို႔ကုန္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းေတြမွာ အခက္အခဲရွိရင္ အဲဒါမ်ဳိးေတြေျပာတယ္။ Capacity building ဆုိတာ ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ထုတ္လုပ္သူေတြရဲ႕ အရည္အေသြး ျမင့္မားေအာင္ေပးတဲ့ဟာ၊ ေနာက္တခုက နည္းပညာအကူအညီေပါ့။ အဲသုံးခု ေပးဖုိ႔ရွိတယ္။ တုိင္းျပည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးဖုိ႔အတြက္ေပါ့။”
စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္ ကလည္းTrade Policy Review ကို ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ျပင္ဆင္ထားရိွၿပီး ျဖစ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈအကူအညီေတြ ပိုမိုရရိွေတာ့မွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း စီးပြားကူးသန္း၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ၀က္ဆိုဒ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီေနာက္ ျမန္မာ့ပို႔ကုန္ေတြအေနနဲ႔ အေရအတြက္နဲ႔ အရည္အေသြးတိုးတက္ေစဖို႔ အမ်ိဳးသားပို႔ကုန္ မဟာဗ်ဴဟာကို International Trade Centre နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေရးဆြဲေနၿပီျဖစ္တယ္လို႔ စီးပြားကူးသန္း၀န္ႀကီးက ဆက္လက္ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Trade Facilitation, Liberalization, Promotion နဲ႔ Trade Education ကို ဟန္ခ်က္ညီညီ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့လို႔ ကုန္သြယ္မႈတန္ဖိုးက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္တာ ကာလနဲ႔ ယွဥ္ရင္ ကန္ေဒၚလာ ၉ ဒသမ ၅ ဘီလီယံေက်ာ္ တိုးတက္မႈ ရိွခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
