မေလးရွားဒုကၡသည္ေတြ ပါ၀င္တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ စာတမ္းဖတ္ပြဲတခုကို ဆြီဒင္ ႏုိင္ငံ လႊတ္ေတာ္မွာ မၾကာေသးခင္က က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ စာတမ္းဖတ္ပြဲမွာ အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ ေခါင္းစဥ္ကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္ၿပီး ခန္းမႀကီးဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းက တက္ေရာက္လာသူအမ်ားစုနဲ႔ တခဏခ်င္းပဲ ျပည့္သြားခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ မေလး မြတ္စလင္ေတြ ျဖစ္ၾကၿပီး သူတို႔ရဲ႕ ေနရင္းေဒသကို ပတ္တာနီလို႔ ေခၚတာကို ပိုၿပီး လိုလားႏွစ္သက္ၾကပါတယ္။ မၾကာခင္ကပဲ ထိုင္းေတာင္ပိုင္း ဒါမွမဟုတ္ ေတာင္ပိုင္းေဒသအတြင္းထဲကို သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ဆီြဒင္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ မဲမက္ကက္ပ္လန္က “က်ေနာ္သြားလည္ခဲ့တုန္းက က်ေနာ္ ေတြ႔ခဲ့ရတာက မတရား အဖိႏွိပ္ခံေနရတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုပါ။ အထူးသျဖင့္ သူတို႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ ေဖာ္ေဆာင္တာကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဖာ္ျပခြင့္ မရႏိုင္ဘူးလို႔ ခံစားေနရတဲ့ လူငယ္ေတြပါပဲ” လို႔ ေျပာပါတယ္။ ပတ္တာနီက အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္တခုေလာက္က ထိုင္းႏိုင္ငံက သူတို႔ရဲ႕ ဘာသာစကားနဲ႔ယဥ္ေက်းမႈေတြကို မေလးမြတ္စလင္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲကို သြတ္သြင္းဖို႔ စလုပ္၊ တခါတရံ အင္အားသံုးၿပီး ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့အခ်ိန္က စခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက လူ ၃၀၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးသြားခဲ့ၿပီး ေထာင္ခ်ီတဲ့ လူေတြဟာ မေလးရွားႏိုင္ငံနဲ႔ ဥေရာပကို ထြက္ေျပး ခိုလံႈခဲ့ၾကပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမွာ ပရိသတ္အျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသူေတြကေတာ့ ဆြီဒင္ ႏိုင္ငံကို ထြက္ေျပး ခိုလံႈခဲ့ႀကတဲ့ မေလးမြတ္စလင္ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ကီလိုမီတာေပါင္း ေထာင္ေသာင္းခ်ီေ၀းတဲ့ေနရာမွာေတာင္ အေၾကာက္တရားက ရွိေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ထဲက တေယာက္ေယာက္က သူတို႔ရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာျပခ်င္ခ်င္ပါသလားလို႔ ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔အားလံုးက ျငင္းပယ္ၾကၿပီး လူငယ္တေယာက္က “သူကိုေမးပါ”လို႔ ေျပာၿပီး အဘူ ရာဆာ ဖီကရီ ကို လက္ညိႇဳးထိုးျပခဲ့ပါတယ္။ အဘူ ရာဆာ ဖီကရီ က ခြဲထြက္ေရးအုပ္စု ပီယူအယ္္လ္အိုရဲ႕ ဦးေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ တေယာက္ျဖစ္ၿပီး ဆြီဒင္မွာ ေနထိုင္ပါတယ္။ “က်ေနာ္တို႔က က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ရဖို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ ရစရာ မရွိေတာ့ဘူးလို႔ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္ကတည္းက ဆံုးျဖတ္ခဲ့ႀကပါတယ္။ ပတ္တာနီမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့သူ ေတြ အားလံုးက လြတ္လပ္တဲ့ႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ ျမင္ခ်င္ေနၾကတာပါ။ က်ေနာ္တို႔က ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္မ်ိဳးတခုကိုလည္း ေဆြးေႏြးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထိုင္းအစိုးရနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ၾကားမွာ မွန္ကန္သင့္ေတာ္တဲ့ ၾကား၀င္ညိႇႏိႈင္းေပးတဲ့သူတေယာက္မွ မရွိဘူး။” အဲဒီ ကာလမွာပဲ သတ္ျဖတ္မႈေတြက ဆက္ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီး ခုေတာ့ ေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲေရး၀ါဒီ ခြဲထြက္ေရးအုပ္စု အေတာ္မ်ားမ်ားက တိုက္ခိုက္ေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုင္းစစ္သား ၁ သိန္းနီးပါးေလာက္ဟာ ေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္ ၃ ခု အႏွံ႔အျပားမွာ တပ္စြဲ ထားပါတယ္။ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသုေတသနဌာနက ေဒါက္တာ ေနးလ္ မယ္လ္ဗင္းက အဲဒီ ျပည္နယ္ေတြက ပဋိပကၡေတြကို ေလ့လာေနပါတယ္။ ေဒါက္တာ ေနးလ္ မယ္လ္ဗင္းက အစၥလာမ္အေျခခံ ၀ါဒတခုတည္းကေတာ့ အဲဒီ ပဋိပကၡကို ျဖစ္ပြားေစတဲ့ အခ်က္ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ “ဘာသာစကား၊ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခြင့္နဲ႔ တိတိပပအားျဖင့္ ဘာသာေရးနဲ႔ မပတ္သက္တဲ့ ရင္းျမစ္ေတြကို ေပးေ၀ေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ နိုင္ငံေရးကိစၥတခုလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီေန႔ က်ေနာ္တို႔မွာ ဆက္ျဖစ္ေနတဲ့ ေရာေထြးေနတဲ့ ျပႆနာေတြ ရွိေနတယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက ဘက္၂ ဘက္စလံုးမွာ စီးပြားေရး အေၾကာင္းခံေတြလည္း ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျပာရမွာပဲဗ်။” အတြင္းေတာင္ပိုင္းမွာ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္ေတြ မလာေတာ့ပါဘူး။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ၊ ေက်ာင္းေတြနဲ႔ ဘုရားေက်ာင္းေတြလည္း ပိတ္ထားရပါတယ္။ စစ္တပ္ေတြ ခ်ထားတဲ့ စရိတ္ကလည္း အလြန္မ်ားျပားပါတယ္။ သုေတသနမွဴး ေဒါက္တာ ေနးလ္မယ္လ္ဗင္က အေျဖကေတာ့ အစိုးရက ေရြးခ်ယ္မႈ လုပ္ရပါလိမ့္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ “ေတာင္ပိုင္းကို ထိုင္းႏိုင္ငံထဲကို ပိုၿပီး ပူးတြဲ ပါ၀င္လာဖို႔ ႀကိဳးစား အားထုတ္မႈေတြက အတက္အက် ရွိေနပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ဘာသာစကားကိစၥနဲ႔ နယ္နိမိတ္ေရးရာကိစၥေတြမွာ ေနရာတမ်ိဳးမ်ိဳး ေပးအပ္ဖို႔က ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ အခန္းက႑တခု ရွိေနပါတယ္။” ထိုင္းအစိုးရက လြန္ခဲ့တဲ့လကပဲ ခုခံ တိုက္ခိုက္ေနတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လွ်ိဳ႕၀ွက္ညိႇႏိႈင္းမႈတခ်ိဳ႕ ရွိေနပါတယ္။ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ေကာ္မတီရဲ႕ လြတ္လပ္တဲ့ ေကာ္မရွင္နာေဟာင္း တေယာက္ျဖစ္တဲ့ အာမက္ ဆြမ္ဘြန္း ဘူအာေလာင္က “ေတာင္ပိုင္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ အေျဖတခုရဖို႔ကေတာ့ ခက္ခဲရွည္လ်ားတဲ့ ခရီးလမ္းျဖစ္ေနၿပီး ဘန္ေကာက္မွာ အစဥ္တစိုက္ ျဖစ္ေနတဲ့ နိုင္ငံေရး အရႈပ္အေထြးကလည္း အေထာက္အကူ မျဖစ္ေစပါဘူး။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ယင္းလပ္က ခြဲထြက္ေရးလႈပ္ရွားေနသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး သူတို႔ကို အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့တာဟာ သိပ္အေရးပါၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈ တိုးတက္လာေအာင္ တြန္းအားလည္း ျဖစ္ေစပါတယ္”လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ မြတ္စလင္ မေလး ဒုကၡသည္ေတြ ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး ပတ္တာနီကို ျပန္လာႏိုင္ေရးအတြက္ကေတာ့ အခြင့္အလမ္းျပတင္းတံခါး တခု ရွိေနပါၿပီ။ ဒီအခ်ိန္ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ထဲကို ၾကားေန ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးသူတဦး ရွိရေတာ့မယ့္အခ်ိန္ ျဖစ္တယ္လို႔ ပီယူအယ္လ္အိုရဲ႕ အလုပ္အမႈေဆာင္ေခါင္းေဆာင္ အဘူ ရာဆာ ဖီကရီက ေျပာပါတယ္။ “ပဋိပကၡက ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရးကိစၥတခုပါ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ အေျဖတခု ရရွိဖို႔ ျပင္ပက ၾကား၀င္ ေစ့စပ္ညိႇႏိႈင္းေပးသူတေယာက္ လိုအပ္ေနပါတယ္။” ရစ္၀က္ဆာမင္က အာရွေဒသ သတင္းေဆာင္ပါးက႑အတြက္ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။