သီရိလကၤာစစ္တပ္က ေနရာအမ်ားအျပားမွာ လူ့အခြင့္အေရး ခ်ိုးေဖာက္ခဲ့မႈေတြကို မွတ္တမ္းတင္ ရိုက္ကူးထားတဲ့ ႐ုပ္႐ွင္ကားကို ဆင္ဆာအဖြဲ့ရဲ့ေထာက္ခံ သေဘာတူညီမႈ မ႐ွိဘဲ လူထုကုိ ျပသခြင့္ မေလး႐ွားက ပိတ္ပင္လိုက္ပါတယ္။ “ပစ္ခတ္ဇုန္ မဟုတ္” လို့ ေခၚတဲ့ ကားဟာ အနွစ္ ၃၀ ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္ရဲ့ ေနာက္ဆံုးပိုင္း ကာလအဆင့္ေတြကို မွတ္တမ္းတင္ထားတဲ့ သီရိလကၤာရဲ့ သတ္ကြင္း (Killing fields) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မေလး႐ွားမွာ ႐ွိတဲ့  အိနၵိယလူဦးေရရဲ့ ၇၀ ရာခိုင္နႈန္းဟာ တမီးလ္အိနၵိယေတြ ျဖစ္ျပီး သီရိလကၤာအစိုးရရဲ့ တမီးလ္ေတြအေပၚ ျပုမူ ဆက္ဆံမႈကို သူတို့က ခံစားမႈ ျပင္းထန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဖိုင္ဇယ္မိုတာကေတာ့ တခ်ို့ အုပ္စုငယ္ေလးေတြဟာ ပိတ္ပင္တားဆီးမႈ ႐ွိေပမယ့္ ဖိတ္ေခၚမႈေတြကေန ပုဂၢလိကေတြကို ဆက္လက္ျပသေနၾကပါတယ္။ အေရအတြက္အရ နည္းေပမယ့္ သူတို့က သူတို့ရဲ့ အသံကို ၾကားရေစဖို့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အခိုင္အမာ ခ်ထား ၾကပါတယ္။ ကြာလာလမ္ပူက အိနိၵယခရိုင္တခုမွာ ေက်ာင္းသား ၄ ေယာက္က လမ္းေပၚထြက္ျပီး ကန့္ကြက္ ဆနၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို့က သီရိလကၤာမွာ က်င္းပတဲ့ ဓနသဟာရနိုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ အစည္းအေ၀းကို မေလး႐ွား၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ တက္ေရာက္ခဲ့တာကို ေဒါသထြက္ေနၾကပါတယ္။ ကန့္ကြက္ဆနၵျပပြဲရဲ့ တြဲဖက္ေဆာင္႐ြက္သူ အာမဟာက  “က်ေနာ္တို့ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ သီရိလကၤာကို သြားတာကို က်ေနာ္တို့ ေတာ္ေတာ္ စိတ္ပ်က္ပါတယ္။ အိနၵိယေတြအားလံုး အဲဒီမွာ ႐ွိေနတာကို က်ေနာ္တို့ သိပါတယ္။ ဒီမွာ႐ွိတဲ့ တမီးလ္ေတြ အားလံုးက လူ့အခြင့္အေရး ခ်ိုးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ နိုင္ငံတခုကို ကူညီ အားေပးေနတဲ့အတြက္ သူကို စိတ္ပ်က္ေနၾကပါတယ္။ အဲဒီနိုင္ငံက စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြနဲ့ အစုလိုက္အျပံုလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြကို က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ နိုင္ငံေလဗ်ာ” လို့ ေျပာပါတယ္။ အဲဒါဟာပဲ မေလး႐ွားအစိုးရအတြက္လည္း သတိထား ကိုင္တြယ္ေနရတဲ့ အရာတခု ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒီ မွတ္တမ္းတင္ကားျဖစ္တဲ့ “ပစ္ခတ္ဇုန္ မဟုတ္” သီရိလကၤာရဲ့ သတ္ကြင္း (Killing fields) ကို မေလး႐ွားမွာ ျပသခဲ့ျပီးျဖစ္ေပမယ့္ အစိုးရက ၾကား၀င္ ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီ မွတ္တမ္းတင္ ဇာတ္ကားကို ကယ္လမ္းမက္ခေရးက နွစ္ ၃၀ ျပည္တြင္းစစ္ရဲ့ နိဂံုးအျဖစ္ မွတ္တမ္း တင္ထားခဲ့တာပါ။ ႐ုပ္႐ွင္ဖန္တည္းသူ ကယ္လမ္းမက္ခေရးက “အဲဒီမွာ ေနာက္ဆံုး တိုက္ခိုက္မႈကို တင္ျပထားျပီး အဲဒီကာလမွာ သီရိလကၤာအစိုးရက သူတို့က အပစ္အခတ္ဇုန္ မဟုတ္လို့ ေခၚတဲ့ဟာကို ေၾကညာထားခဲ့တဲ့ ကာလထဲက အေၾကာင္းေတြပါ။ အတိအက်အားျဖင့္ အဲဒီ အပစ္အခတ္ဇုန္ မဟုတ္ဆိုတဲ့ အထဲကို ရာေထာင္ခ်ီတဲ့ လူေတြကို ေမာင္းသြင္းျပီး သူတို့ကို စနစ္တက် လက္နက္ၾကီးနဲ့ ပစ္ခတ္ ဗံုးၾကဲ ပစ္ခဲ့တာပါဗ်ာ။ သူတို့က အဲဒီလူေတြကို  အစားအစာနဲ့ ေဆး၀ါးေတြလည္း မေပးခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီလိုလုပ္တာကိုက အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဥပေဒအရ ရာဇ၀တ္မႈပဲ” လုိ့ ေျပာပါတယ္။ သီရိလကၤာအစိုးရကေတာ့ ႐ုပ္႐ွင္ကားထဲမွာ ျပထားတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ဆက္ျပီး ျငင္းဆိုေနတုန္းပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ မၾကာေသးခင္ကပဲ ျဗိတိသွ် ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မ႐ြန္းက မွတ္တမ္းတင္ ႐ုပ္ ႐ွင္ကားကို ၾကည့္အျပီးမွာ အဲဒီမွာ တကယ္ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ တခုလုပ္ဖို့ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ ႐ုပ္႐ွင္ဖန္တီးသူ ကယ္လမ္းမက္ခေရးကေတာ့ အျဖစ္အပ်က္ အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ လူမသိသူမသိ ျဖစ္ေနဆဲပဲလို့ ေျပာပါတယ္။ “ခန့္မွန္းေျခ လူေတြ ဘယ္ေလာက္ေသခဲ့သလဲ တိတိက်က်ကို  က်ေနာ္တို့ ခုထိ မသိေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခန့္မွန္းေျခကေတာ့ ကုလသမဂၢ အစီရင္ခံစာတခုရဲ့ ျပဆိုခ်က္အရ ၄ ေသာင္းေလာက္ ႐ွိျပီး ပိုျပီး ေနာက္ပိုင္းက်တဲ့ ကုလသမဂၢရဲ့ အစီရင္ခံစာ တေစာင္ကေတာ့ ေသဆံုးသူ ဦးေရဟာ ၇ ေသာင္း ေလာက္ ႐ွိနိုင္ျပီး ဒီထက္ေတာင္ ပိုမ်ားနိုင္တယ္လို့ ဆိုထားပါတယ္။” ဇူလိုင္လထဲမွာ ႐ုပ္႐ွင္လာၾကည့္ခဲ့ၾကတဲ့ မေလး႐ွားေတြကေတာ့ တာ၀န္႐ွိပုဂၢိုလ္ေတြရဲ့ စိတ္အေနွာင့္အယွက္ေပးတာကို ခံခဲ့ၾကရပါတယ္။ သူတို့ကို မွတ္ပံုတင္ေတြ စစ္ေဆးခဲ့ျပီး အဲဒီထဲမွာ ျပသမႈကို မွတ္တမ္းတင္ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ သတင္းသမား တေယာက္ေတာင္ပါပါေသးတယ္။ အဲဒီ ႐ုပ္႐ွင္ပြဲ ျဖစ္ေျမာက္ေရး စည္းရံုးလႈပ္႐ွားေပးခဲ့တဲ့သူေတြကိုလည္း ပုလိပ္က ေခၚယူ ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။ ႐ုပ္႐ွင္ကို ျပသခဲ့တဲ့ အန္ဂ်ီအိုရဲ့ တြဲဖက္ေဆာင္႐ြက္သူ လီနာဟင္ဒရီကို ႐ုပ္႐ွင္ ဆင္ဆာ ဥပေဒအရ တရားစြဲဆို ခံခဲ့ရပါတယ္။ သူဟာ အျပစ္႐ွိတယ္လို့ ဆံုးျဖတ္ခံရရင္ အမ်ားဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ၃ နွစ္ က်ခံရနိုင္ပါတယ္။ သူ့ရဲ့ ေ႐ွ့ေန အင္ဒ႐ူးခူးက “ဒါဟာ အစိုးရရဲ့ ေနာက္ထပ္ လူ့အခြင့္အေရးကာကြယ္သူေတြကို အေနွာက္အယွက္ ေပးတဲ့ နမူနာတခုေပါ့ဗ်ာ။ ဒါက သီရိလကၤာမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနတခုပါ မေလး႐ွားမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနကို မွတ္တမ္းတင္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါက သီရိလကၤာက တမီးလ္ လူ့အဖြဲ့အစည္းအေပၚ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ ရက္စက္မႈေတြပါ။ ျဖစ္ေနတာေတြကို သိတာဟာ ဘာမ်ား မွားယြင္းလို့လဲဗ်ာ” လို့ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီကတည္းက ဒုတိယအၾကိမ္ ႐ုပ္႐ွင္ျပသမႈကို လြတ္လပ္ေရးေ႐ွ့ေနမ်ားဆိုတဲ့ လူ့အခြင့္အေရးနဲ့ ဥပေဒ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဦးေဆာင္လႈပ္႐ွားမႈအဖြဲ့က အဲဒီ ျပသမႈ  ရည္႐ြယ္ခ်က္ကို သူတို့ ေထာက္ခံေၾကာင္း ျပသဖို့ အစီအစဥ္ လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ႐ုပ္႐ွင္ျပပြဲကို တက္ေရာက္လာတဲ့ အတိုက္အခံ ျပည္သူ့ တရားမွ်တမႈပါတီက ဒုတိယဥကၠ႒ ဆီ၀ရဆရာဆီရာက “လြတ္လပ္မႈကို ခ်စ္ျမတ္နိုးတဲ့ မေလး႐ွန္းေတြအေနနဲ့ မေလး႐ွားက လူ့အခြင့္အေရး ကာကြယ္သူေတြဟာ အဲဒါကို သေဘာတူလိမ့္မယ္ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာနဲ့ သီရိလကၤာ အဆင့္ျမင့္ေကာ္မ႐ွင္က ႐ုပ္႐ွင္ကို ျပသလိုစိတ္ မ႐ွိတာေၾကာင့္ေတာ့ ႐ုပ္႐ွင္ ျပသမႈကို ရပ္ဆိုင္းပစ္လိမ့္မယ္ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ျပသဖို့ပါ” လို့ ေျပာပါတယ္။ ႐ုပ္႐ွင္ဖန္တီးသူ ကယ္လမ္းမက္ခေရးကေတာ့ ဒီ႐ုပ္႐ွင္ကို အာရံုက်လာမႈေတြက သီရိလကၤာအစိုးရကို စြပ္စြဲ ေျပာဆိုတာေတြအေပၚ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈတခု လုပ္လာဖို့ ကုလသမဂၢကို ဖိအားေပးနုိင္မယ္လို့ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ “က်ေနာ္က ကမၻာေပၚက စိတ္ေကာင္းေစတနာ ႐ွိၾကတဲ့ အစိုးရေတြက ဆံုးျဖတ္ခ်က္တခု ခ်ဖို့ မဲခြဲေရး  စဥ္းစားလာဖို့နဲ့ နိုင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈတခု လုပ္ဖို့ နို္င္ငံတကာ လူ့အဖြဲ့အစည္းေတြကို ကုလသမဂၢက ေခၚယူျပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ေပးဖို့ အမ်ားၾကီး ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။” မေလး႐ွား အစိုးရကေတာ့ အဲဒီ မွတ္တမ္းတင္႐ုပ္႐ွင္ ကားကို ျပည္သူလူထုကို ျပသဖို့ ဆင္ဆာဘုတ္အဖြဲ့ရဲ့ သေဘာတူ ေထာက္ခံမႈ လိုလိမ့္မယ္လို့ ေျပာျပီး ႐ုပ္႐ွင္ျပသခြင့္ကို ပိတ္ပင္ ထားလိုက္ပါတယ္။ မေလး႐ွား၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ရာဇတ္ကေတာ့ သူက ဓနသဟာယနိုင္ငံ အစိုးရ  ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ အစည္းအေ၀းကို သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ရင္ နိုင္ငံအက်ိုး  ပ်က္စီးရာ ပ်က္စီးေၾကာင္း ျဖစ္လိမ့္မယ္လို့ ေျပာပါတယ္။ ဖိုင္ဇယ္မိုတာက အာ႐ွေဒသ သတင္းေဆာင္းပါးက႑အတြက္ မေလး႐ွားကီနီကေန သတင္းေပးပို့ ထားပါတယ္။