ဩစေၾတးလ်နိုိင္ငံ ေထာက္လွမ္းေရးေအဂ်င္စီေတြက အင္ဒိုနီး႐ွား သမၼတနဲ့ သူရဲ့ အတြင္းစည္းက လူေတြရဲ့ တယ္လီဖုန္းေတြကို ခိုးနားေထာင္တယ္ ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြေၾကာင့္ အင္ဒိုနီး႐ွားနိုင္ငံက အိမ္နီးခ်င္း ဩစေၾတးလ်နိုင္ငံနဲ့ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈ အားလံုးကို ပယ္ဖ်က္ပစ္လိုက္ျပီး လူေမွာင္ခိုမႈနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈကိုလည္း ဆိုင္းငံ့ထား လိုက္ပါတယ္။ [caption id="attachment_47099" align="alignnone" width="300"] ဩစေတးလ် နိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီး အလက္ဆနၵား ေဒါင္နာနဲ့ အင္ဒိုနီး႐ွားသမၼတ တို့ ေတြ့စံုစဥ္[/caption] ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြဟာ ေဖာ္ထုတ္ဖြင့္ခ်သူ အက္ဒ္၀ပ္စနိုိးဒင္ရဲ့ ေဖာ္ထုတ္ခ်က္ေတြကို သတင္း မီဒီယာေတြမွာ ပံုနွိပ္ေဖာ္ျပလိုက္တဲ့ အေထာက္အထားေတြအရ ထြက္ေပၚလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ စပိုင္လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္အတြဲတခုထဲက ေနာက္ဆံုး ထြက္ေပၚလာတာ ျဖစ္ျပီး မဟာမိတ္ ၂ နို္င္ငံၾကား ဆက္ဆံေရးမွာ အက်ိတ္အခဲ ျဖစ္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။. ေနာက္ဆံုး ေပါက္ၾကားလာခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြက ဩစေၾတးလ်ေထာက္လွမ္းေရး ေအဂ်င္စီေတြက သမၼတ ဆူဆီလို ဘန္ဘင္းယူဒိုအိုနိုရဲ့ တယ္လီဖုန္း၊ သမၼတကေတာ္ရဲ့ဖုန္းနဲ့ ဒုတိယသမၼတရဲ့ ဖုန္းေတြ ခိုးနားေထာင္ခဲ့သလို တျခားအၾကီးတန္း ၀န္ၾကီးေတြရဲ့ဖုန္းေတြ ကိုလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ၄ နွစ္က ခိုးနားေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ အင္ဒိုနီး႐ွား သမၼတ ယူဒိုအိုနို စိတ္ထိခိုက္သြားျပီး စပိုင္လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ ေျပာဆိုခ်က္ေတြဟာ စစ္ေအးတိုက္ပြဲရဲ့ နည္းပရိယာယ္ေတြနဲ့ အတူတူပဲလို့ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ သမၼတ ယူဒိုအိုနိုက သမၼတနန္းေတာ္မွာ ျပုလုပ္ခဲ့တဲ့ သတင္းစာ႐ွင္းလင္းပြဲတခုမွာ ျဖစ္ရပ္ေတြဟာ ခါတိုင္းလိုေတာ့ ဆက္မျဖစ္နိုင္ေတာ့ဘူးလို့ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ “က်ေနာ္က က်ေနာ္တို့ ၂ နိုင္ငံၾကားက ပူးတြဲ စစ္ေရး လႈပ္႐ွားေဆာင္႐ြက္မႈေတြကို ရပ္ ဆုိင္းဖို့ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ခင္ဗ်ားတို့ သိတဲ့အတိုင္း လူေမွာင္ခိုမႈနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ဘံုျပဿနာကို က်ေနာ္တို့ ရင္ဆိုင္ေနရျပီး အဲဒါကို ရပ္ပစ္ဖို့ က်ေနာ္တို့ရဲ့ ပူးတဲြ တုန့္ျပန္မႈေတြကိုလည္း ရပ္ဆိုင္းဖို့ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ ျဖစ္ရပ္ေတြ ပိုျပီး ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္း ျဖစ္သြားတဲ့ အထိေပါ့ေလ။ စပိုင္လုပ္တာ မ႐ွိေတာ့ဘူးဆိုတာ က်ေနာ္တို့ အေသအခ်ာ စိတ္ခ်ရတဲ့အထိေတာ့ ခါတိုင္းလို ဆက္မျဖစ္နိုင္ပါဘူးဗ်ာ။” ဩစေၾတးလ်က အာဖဂန္နစၥတန္လို စစ္ပြဲဒဏ္သင့္နို္င္ငံေတြက ခိုလံႈခြင့္ရဖို့ အင္ဒိုနီး႐ွားနိုိ္င္ငံကေန ေလွေတြနဲ့ ဩစေၾတးလ်ကို လူေမွာင္ခိုသြင္းေနတဲ့ကိစၥကို ရပ္ဆိုင္းပစ္ဖို့ အင္ဒိုနီး႐ွားရဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈကို လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဒီကိစၥဟာ ဩစေၾတးလ်မွာ တကယ့္ အေရးတၾကီး ကိုင္တြယ္ေနရတဲ့ ကိစၥတခု ျဖစ္ျပီး အဲဒီလို ေလွနဲ့ခိုးသြင္းတာကို ရပ္ဆိုင္းေအာင္လုပ္ဖို့ ဘယ္သူမွာ တာ၀န္႐ွိတယ္ဆိုတဲ့အေပၚ အိမ္နီးခ်င္း ၂ နိုိင္ငံ အၾကားမွာ တင္းမာမႈေတြ ႐ွိခဲ့ျပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။. ဒီလ အေစာပိုင္းမွာ ဩစေၾတးလ်ကို လာတဲ့ေလွတစီး အင္ဒိုနီး႐ွားက ထြက္ခြာလာျပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒုကၡေတြ့ေနခဲ့လို့ အဲဒီေလွေပၚက ခိုလံႈခြင့္ လိုခ်င္သူေတြကို လက္ခံေပးဖို့ ဩစေၾတးလ်နိုိင္ငံရဲ့ ေတာင္းဆိုမႈကို အင္ဒိုနီး႐ွားက ျငင္းပယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဩစေၾတးလ်နဲ့ အင္ဒိုနီး႐ွားဟာ ၂ နို္င္ငံ သံအမတ္ၾကီးေတြကို ျပန္လည္ေခၚယူတာမ်ိုးေတြ အပါအ၀င္ သံတမန္ဆက္ဆံေရးမွာ ပဋိပကၡျဖစ္ခဲ့ၾကတဲ့ ကာလ႐ွည္ၾကာ သမိုင္းေၾကာင္းလည္း ႐ွိေနခဲ့ပါတယ္။ အင္ဒိုနီး႐ွား နိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး မာတီနာတာလီဂါ၀ါက ေခ်ာင္းနားေထာင္တာဟာ ၂ နိုင္ငံ အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံေရးကို ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး ထိခိုက္ေစခဲ့ျပီး အဲဒါဟာ တစိမ္းဆန္တဲ့ လုပ္ရပ္ ျဖစ္တယ္လို့ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ “က်ေနာ္တို့က ဒီျပဿနာကို မဖန္တီးခဲ့ပါဘူး။ ဩစေၾတးလ်က သူျပဿနာ သူ ႐ွာခဲ့တာပါပဲ။ က်ေနာ္တို့က က်ေနာ္တို့ရဲ့အခြင့္အာဏာအေနအထားကို ထိမ္းသိမ္းဖို့ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တို့က ဩစေၾတးလ်အျပုအမူရဲ့ သားေကာင္ေတြ ျဖစ္ရတာပါ။ ဩစေၾတးလ်က သူတို့ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာကို ခ်က္ခ်င္း ႐ွင္္းျပရပါမယ္။ ေနာက္ အေရးအၾကီးဆံုးကေတာ့ သူတို့ အဲဒီမ်ိုး ထပ္မလုပ္ဖို့ပါပဲ။” ဩစေၾတးလ်၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ တိုနီ အက္ေဘာ့ကေတာ့ ဒီ စြပ္စြဲ ေျပာဆိုမႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ စိတ္အေနွာက္အယွက္ ျဖစ္ရမႈေတြ အတြက္ ၀မ္းနည္းပါတယ္လို့ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေၾကာင္းက်ိုးတက် ႐ွိတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရး စုစည္းမႈ၊ လႈပ္႐ွားေဆာင္႐ြက္မႈလို့ သူကေခၚတဲ့ဟာ အေပၚ ေတာင္းပန္တာကိုေတာ့ ရပ္ဆိုင္းပစ္လိုက္ပါတယ္။ အင္ဒိုနီး႐ွားရဲ့ အဓိက စီးပြားေရးအုပ္စုေတြကေတာ့ ဒီ လိပ္ခဲတင္းတင္းျဖစ္မႈဟာ စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈကို ထိခိုက္နိုင္တယ္လို့ ေျပာၾကပါတယ္။ အင္ဒိုနိး႐ွားနဲ့ ဩစေၾတးလ် ၂ နိုင္ငံၾကားမွာ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္က စုစုေပါင္း ကုန္သြယ္မႈတန္ဖိုး ဟာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၁ ဘီလီယံေက်ာ္ေက်ာ္ ႐ွိခဲ့ပါတယ္။ အင္ဒိုနီး႐ွား ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ့ရဲ့ ဦးစီး ျဖစ္တဲ့ ဆူအာယို ဘန္းဘင္း ဆူလစ္တီယိုကေတာ့ အင္ဒိုနီး႐ွားဟာ ဩစေၾတးလ် စိုက္ပ်ိုးေရးထြက္ကုန္ေတြကို အဓိက တင္သြင္းတဲ့နိုင္ငံ တခု ျဖစ္တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ “က်ေနာ္တို့ရဲ့ စီးပြားေရးဆက္ဆံမႈက အားေကာင္းပါတယ္။ ပိုျပီး ေကာင္းမြန္လာပါျပီ။ ဥပမာ က်ေနာ္တို့က ဩစေၾတးလ်ရဲ့ အသားတင္သြင္းမႈအေပၚမွာ အမ်ားၾကီး ေပ်ာ့ေပ်ာင္း ပါတယ္ဗ်ာ။ ေနာက္ က်ေနာ္တို့ဟာ ဩစေၾတးလ်နြားေတြအတြက္ အၾကီးမားဆံုးေဈးကြက္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ သူတို့ စီးပြားေရးအရ အေရးပါတဲ့ ဆံုးရံႈးမႈေတာ့ ႐ွိမယ္ေလ။” သူက ဩစေၾတးလ်ဟာ အင္ဒိုနီး႐ွားရဲ့၁၀ နိုင္ငံေျမာက္ အၾကီးဆံုး ပို့ကုန္ေဈးကြက္ ျဖစ္ပါတယ္ လို့ ဆိုပါတယ္။ ဆက္ဆံေရးဟာ အင္ဒိုနီး႐ွားက ေျမလွန္႐ွင္းလင္းေရး မူ၀ါဒမွာ ၀င္ေရာက္ခဲ့ျပီး သူတပ္ေတြကို ျပန္ေခၚယူလိုက္ျပီးခ်ိန္မွာ ဩစေၾတးလ်က အေ႐ွ့တီေမာကို သူတပ္္ေတြ ေစလြွႊတ္ေပးခဲ့တဲ့ ၁၉၉၉ ခုနွစ္ မွာ ေနာက္ဆံုး ပိုျပီး ေအးစက္လာခဲ့တာပါ။ အဲဒီကာလထဲမွာ အင္ဒိုနီး႐ွားကလည္း သူအေနနဲ့ ဩစေၾတးလ် နိုင္ငံေရးသမားေတြ ရဲ့ဖုန္းေတြကို ခိုးနားေထာင္ဖို့ ၾကိုးစားခဲ့တယ္ဆိုတာကို ၀န္ခံခဲ့ပါတယ္။ ရက္ဘက္ကာ ဟင္႐ွ္ေခ က အာ႐ွေဒသ သတင္းေဆာင္းပါး က႑ အတြက္ သတင္းေပးပို့ထားပါတယ္။