၀ါရင့္နိုင္ငံေရး သမားေဟာင္းၾကီး ဦးေထြးျမင့္ကြယ္လြန္
နော်နိုရင်း
·
November 25, 2013
၀ါရင့္နုိင္ငံေရးသမားေဟာင္းၾကီး တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေထြးျမင့္ဟာ ဒီကေန့ နုိ၀င္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန့ မနက္ ၁၀ နာရီခြဲအခ်ိန္က အင္းစိန္ျမို့နယ္၊ ဘိုကုန္းရပ္ကြက္ေနအိမ္မွာပဲ ဆီးေရာဂါနဲ့ ကြယ္လြန္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေထြးျမင့္ဟာ ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ အသက္ ၈၄ နွစ္႐ွိျပီျဖစ္ျပီး သားတဦးနဲ့ သမီးတဦး က်န္ရစ္ခဲ့ပါတယ္။
[caption id="attachment_47003" align="alignright" width="300"] ဓာတ္ပံု - မိုးမခ[/caption]
ဦးေထြးျမင့္ဟာ ၁၉၃၀ ျပည့္နွစ္ လယ္ေ၀းျမို့နယ္ အဖ ဦးအုန္း၊ အမိ ေဒၚလုံးတုိ့ကေန ေမြးဖြားခဲ့ျပီး
ဒုတိယ ကမၻာစစ္အျပီး ေက်ာင္းသားသမဂၢမွာ ဦးေဆာင္သူအျဖစ္ ပါ၀င္လႈပ္႐ွားခဲ့သလုိ ၁၉၅၁ ကေန ၅၆ အထိ ကြန္ျမူနစ္ပါတီ၀င္အျဖစ္ လႈပ္႐ွားခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၁၉၄၉ ကေန ၁၉၆၆ ကာလအတြင္း နုိင္ငံျခားေရးဌာနမွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ျပီးေနာက္ လန္ဒန္မွာ ဘီဘီစီ ျမန္မာဌာနမွာလည္း ထုတ္လြွႊင့္ေရးမႉးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၇၀ ျပည္လြန္နွစ္ေတြမွာ ဦးနုရဲ့ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီပါတီ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္တဦး အျဖစ္လည္းေကာင္း ျပည္ခ်စ္လူငယ္တပ္ေပါင္းစံု ဥကၠဌ အျဖစ္လည္း ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါတယ္။
ဦးေထြးျမင့္ရဲ့ နိုင္ငံေရး လႈပ္႐ွားမႈေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး သူရဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္တဦးျဖစ္တဲ့ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) ဥကၠဌ ဦးသုေ၀က အလုို ေျပာျပပါတယ္။
“က်ေနာ္တို့ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ ပါတီထဲမွာလည္း သူ ပါပါတယ္။ က်ေနာ္တို့ အဲဒီတုန္းကေတာ့ ျပည္ခ်စ္လူငယ္ အသံလြွႊင့္ဌာနဆိုျပီးလုပ္တယ္ေလ။ သူေရာ က်ေနာ္ေရာ အတူတူ လုပ္တာေပါ့။ အဲဒီမွာ ပါလာၾကတယ္။ ပါျပီးေတာ့ သီးသန့္ တာ၀န္ေတြ ထပ္ခဲြတဲ့ အခါက်ေတာ့ သူက ျပည္တြင္းစည္း႐ုံးေရး တာ၀န္ယူမယ္ဆိုျပီး ျမန္မာျပည္ထဲ ျပန္၀င္လာတယ္။ ျပန္၀င္လာျပီး စည္း႐ုံးေရးလုပ္ေနတဲ့ကာလမွာ သူ့ကို ဖမ္းမိသြားတယ္။ ဖမ္းမီသြားေတာ့ သူကို ေသဒဏ္ခ်လို္က္တယ္ဗ်။ ဒါေပမယ့္ ကံအားေလ်ာ္စြာ ၁၉၈၀ ခုနွစ္ေရာက္ေတာ့ သံဃာ့ ဂိုဏ္းေပါင္းစံုၾကီး ညီညြတ္ေရးရတယ္ဆိုျပီးေတာ့ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ကို အစိုးရေပးလိုက္တယ္။ အဲဒီမွာ သူျပန္ျပီးလြတ္လာပါတယ္။”
ဦးေထြးျမင့္ဟာ ဖဆပလ လက္ထက္၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီလက္ထက္၊ မဆလ အစိုးရလက္ထက္နဲ့ န၀တ နအဖ အစိုးရလက္ထက္ေတြမွာ အစိုးရအဆက္ဆက္တိုင္းက သူ့ကို ဖမ္းဆီး ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ထားမႈေတြ အၾကိမ္ၾကိမ္ခံခဲ့ရျပီး ၁၉၇၄ ခုနွစ္မွာ လက္နက္ကိုင္ ေျမေအာက္လႈပ္႐ွားမႈေတြနဲ့ စပ္လ်ဥ္ျပီး ေသဒဏ္နဲ့ ၾကုိးမိန့္နွစ္ရပ္လံုး ပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံခဲ့ရဖူး ပါတယ္။
၁၉၈၀ ျပည့္နွစ္ ေထာင္ကေန ျပန္လြတ္လာျပီးေနာက္ပုိင္း မဆလပါတီေခါင္းေဆာင္ ဦးေန၀င္းက ပါတီစံု ဒီမုိကေရစီေ႐ြးေကာက္ပြဲကုိ လုပ္ေပးမယ္လို့ ေၾကညာလိုက္ခ်ိန္မွာ နိုင္ငံေရး လႈပ္႐ွားမႈေတြ ျပန္လုပ္ဖို့ ျပင္ဆင္ခဲ့တယ္လို့ ဦးသုေ၀က အခုလုိ ဆက္ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို့ ဦးနုတို့ ဦးေက်ာ္ျငိမ္းတို့ သခင္သာခင္တို့ စသျဖင့္ေပါ့ေနာ္ ကိုေအာင္ၾကီးတို့နဲ့ တဲြျပီးေတာ ့အတူတူ က်ေနာ္တို့နဲ့ ျပင္ဆင္တာေပါ့။ ျပင္ဆင္တယ္ဆိုတာက ဘာျဖစ္လို့လဲဆိုေတာ့ လူၾကီးေတြက ေျပာတာက ဦးေန၀င္းက မၾကာေသာကာလမွာျဖစ္ရင္ သူရဲ့ အာဏာ႐ွင္စနစ္ကို စြန့္ျပီးေတာ့ ဒီမိုကေရစီ ေ႐ြးေကာက္ပဲြေတြ လုပ္လိမ့္မယ္။ အဲဒီေတာ့ ျပင္ဆင္ထားၾကရေအာင္ ဆိုျပီးေတာ့ အဲဒီမွာလည္း သူနဲ့ က်ေနာ္လည္း အတူတူပါတာေပါ့ေနာ္။ နိုင္ငံေရးအရ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ႐ွိေတာ့ က်ေနာ္တို့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းတခုမွာ ၀င္ပါၾကတယ္။ ပါရင္းနဲ့ ၁၉၈၈ ခုနွစ္အေရးေတာ္ပံု ေပၚလာတာပဲေလ။ အေရးေတာ္ပံုေပၚလာေတာ့ သူက ပထမပိုင္းမွာ ေဒၚစုနဲ့ တဲြျပီးေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီမွာ ပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီပါတီဆိုျပီး သီးသန့္ေထာင္တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္တို့ပါတီမွာ သူ့ကိုေခၚျပီး ဒုတိယ ဥကၠဌေပးျပီး အတူတူတဲြလုပ္ၾကတယ္။ အဲဒီလို တဲြလုပ္ရင္းနဲ့ ၁၉၉၅ ခုနွစ္မွာ အစိုးရကေနျပီး က်ေနာ္တို့ နွစ္ေယာက္လံုးကို ဖမ္းလို္က္တာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို့မွာ အစိုးရဆန့္က်င္တဲ့ စာ႐ြက္စာတမ္း သိမ္းဆည္းထားမႈဆိုတဲ့ အမႈနဲ့ ဆဲြတာ၊ က်ေနာ္တို့ဆီမွာ ဘာေတြေတြ့သြားလဲဆိုေတာ့ တိုင္မ္းတို့ နယူး၀ိစ္တို့ အီေကာေနာမစ္ ရီဗ်ဴးတို့ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္းပါတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြကို ေတြ့သြားတယ္။ အဲဒါေတြဟာ ျမန္မာျပည္အစိုးရကို ဆန့္က်င္တဲ့စာ႐ြက္စာတမ္းဆိုျပီး ၇ နွစ္အမိန့္ခ်တယ္။ ၇ နွစ္ျပည့္ေတာ့လည္း မလြွႊတ္ဘူးဗ်။ အဲဒါနဲ့ က်ေနာ္တို့ ၂ ေယာက္ကို ၂၀၀၅ ခုနွစ္မွာ ျပန္လြွႊတ္လိုက္တာ။”
ဦးေထြးျမင့္ဟာ ၁၉၈၈ အေရးအခင္းမတိုင္ခင္နဲ့ အေရးအခင္းကာလမွာ ျမန္မာ့ဒီမို ကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ့လည္း ပူးေပါင္းလႈပ္႐ွားခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၅ ခုနွစ္မွာ အစိုးရဆန့္က်င္မႈနဲ့ စစ္အစိုးရက သူ့ကို ထပ္မံဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခဲ့ပါတယ္။
ေထာင္ကေန ျပန္လြတ္လာျပီးေနာက္ပုိင္း က်န္းမာေရးအေျခအေနေၾကာင့္ နုိင္ငံေရးမွာ မပါေတာ့ပဲ အရပ္သားတဦးအေနနဲ့့ ေနထုိင္ခဲ့ျပီး အခါအားေလ်ာ္စြာ အေရးၾကီးတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ နိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ သေဘာထားေတြ အၾကံျပုခ်က္ေတြကို စာေရးျဖန့္ခ်ိခဲ့ပါတယ္။
ဦးေထြးျမင့္ဟာ လြတ္လပ္ေရးၾကိုးပမ္းမႈကာလကတည္းက ခု မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကာလအထိ နုိင္ငံေရးမွာ တစိုက္မတ္မတ္ စိတ္၀င္တစားပါ၀င္ခဲ့ျပီး ဗဟုသုတ ၾကြယ္၀တဲ့ပုဂၢုိလ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ သူမ႐ွိတာဟာ တုိင္းျပည္အတြက္ ဆုံး႐ႈံးမႈတခုျဖစ္တယ္လုိ့ ဦးသုေ၀က ေျပာပါတယ္။
သူရဲ့ ဈာပနကိုေတာ့ လာမယ့္ ၂၇ ရက္ေန့မွာ က်င္းပမွာျဖစ္ျပီး သူ့ရဲ့ ႐ုပ္ကလာပ္ကို ေရေ၀း သုသာန္ကို ပို့ေဆာင္မီးသျဂိုၤလ္မွာျဖစ္ပါတယ္။