ေျမာက္ကိုရီးယားနွင့္ စစ္ေရး ျဖတ္ေတာက္ရန္ ျမန္မာကုိ အေမရိကန္ တုိက္တြန္း
DVB
·
August 30, 2013

ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ့ စစ္ေရးအဆက္အသြယ္ျဖတ္ေတာက္ဖို့ ျမန္မာကို အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးက တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ေဟဂဲလ္နဲ့ ျမန္မာကာကြယ္ေရး ၀န္ၾကီး ဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ေ၀လြင္တို့ဟာ ဘ႐ႈးနုိင္ငံမွာ ေတြ့ဆုံစဥ္ တိုက္တြန္းလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ နွစ္ေပါင္း ၂၀ ေလာက္အတြင္း နွစ္နိုင္ငံ စစ္ဘက္ဆို္င္ရာ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ခ်င္း ပထမဆုံးအၾကိမ္ ျပန္ေတြ့ၾကတာလို့ သတင္းေတြက ေဖာ္ျပပါတယ္။
[caption id="attachment_43103" align="alignright" width="300" caption="ဒဲရစ္မစ္ခ်္ယ္နဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီး မင္းေအာင္လိႈင္ ေတြ့ဆုံစဥ္ (ဓာတ္ပုံ - ျမန္မာ့အလင္း)"]
[/caption]
ဘ႐ူနုိင္းနုိင္ငံ ဘန္ဒါ ဆရီ ဘဂါ၀မ္ျမို့ေတာ္ မွာ က်င္းပေနတဲ့ အေ႐ွ့ေတာင္ အာ႐ွနုိင္္ငံမ်ား ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာေတြနဲ့ ဩစေၾတးလ်၊ တ႐ုတ္၊ အိနိၵယ၊ ဂ်ပန္၊ နယူးဇီလန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ႐ု႐ွားနဲ့ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး ၀န္ၾကီးေတြရဲ့ေတြ့ဆုံပြဲမွာ သီးသန့္ေတြ့ဆုံခဲ့တာလုိ့ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
ေတြ့ဆုံရာမွာ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ တိုးတက္ေအာင္ ဆက္လုပ္ဖို့နဲ့ ျမန္မာ-ေျမာက္ကိုးရီးယား စစ္ေရးဆက္ဆံေရး ျဖတ္ေတာက္ဖို့ စတာေတြကို ေဟဂဲလ္က ေဆြးေနြးခဲ့တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရရဲ့ ဒီမိုကေရစီေရး အေျပာင္းအလဲမွာ စစ္တပ္ရဲ့ ေထာက္ခံခ်က္ကို ေဟဂဲလ္က ခ်ီးက်ဴးလိုက္ျပီးေတာ့ ဒီျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ အားေကာင္းေရး အတြက္လည္း ေဆြးေနြးခဲ့တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ၂၀၁၄ ခုနွစ္မွာ ျမန္မာက အာဆီယံ ဥကၠ႒ အျဖစ္ တာ၀န္ယူတာကို ေထာက္ခံေၾကာင္း နဲ့ အာဆီယံ ကာကြယ္ေရး ၀န္ၾကီးမ်ား အစည္းအေ၀း က်င္းပဖို့ ၾကိုးစားမႈကိုလည္း ေထာက္ခံေၾကာင္း ေဟဂဲလ္က ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္-ျမန္မာ ကာကြယ္ေရး ၀န္ၾကီး ၂ ဦး ေတြ့ဆုံခဲ့ျပီးေနာက္ ဩဂုတ္ ၂၉ ရက္ေန့မွာပဲ ျမန္မာနုိင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ ဒဲရစ္မစ္ခ်္ယ္နဲ့ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီး မင္းေအာင္လိႈင္တို့ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ့ဆုံခဲ့ပါတယ္။
၂ နုိင္ငံ စစ္တပ္ေတြအၾကား ဆက္ဆံေရး တိုးျမင့္ေရး ကိစၥေတြ၊ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးမွာ တပ္မေတာ္ ရဲ့ အေရးပါမႈေတြ၊ လြွႊတ္ေတာ္တြင္းက တပ္မေတာ္သား ကုိယ္စားလွယ္ေတြရဲ့ ေဆြးေနြးမႈေတြ၊ ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒကိစၥေတြနဲ့ ျပည္တြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရး ကိစၥေတြကို ေဆြးေနြးခဲ့ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျပီးခဲ့တဲ့ ဩဂုတ္လ ၂၈-၂၉ ရက္ေန့ေတြတုန္းကလည္း အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဌာန အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒေလ့လာေရး အင္စတီက်ဴ (DIILS) နဲ့ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္တို့ ပူးတြဲျပီး ဥပေဒေရးရာေဆြးေနြးပြဲ တခုကို ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပ ျပုလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္ေရတပ္က ေရတပ္ ဗိုလ္မႉးၾကီး ေရာဘတ္တ္ ဆန္းဒါးစ္ (Robert Sanders) က ဦးေဆာင္ျပီး စစ္ဘက္ေရးရာေတြနဲ့ ပတ္သက္လို့ နုိင္ငံတကာ ဥပေဒစံနႈန္းေတြ၊ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းေတြကို ေဆြးေနြးခဲ့ၾကျပီးေတာ့ ျမန္မာစစ္ဘက္က အရာ႐ွိ ၂၀ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
ေဆြးေနြးပြဲအေၾကာင္းအရာေတြထဲမွာ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡဆိုင္ရာ နုိင္ငံ တကာဥပေဒ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ့အခြင့္အေရးဥပေဒ၊ ေစ့စပ္ညွိနိႈင္းမႈဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား၊ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ရဲ့ တာ၀န္၀တၱရား စတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အုပ္စုက နိုင္ငံတြင္း ဒီမိုကေရစီေတာင္းဆိုမႈကို အၾကမ္းဖက္နွိမ္နင္းခဲ့တဲ့အတြက္ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္နွစ္ေတြတုန္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဥေရာပသမဂၢနဲ့ နိုင္ငံတခ်ဳိ့က ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မႈလုပ္ခဲ့သလို မင္းဆိုးမင္းညစ္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ တိုင္းျပည္ေတြရဲ့ ေ႐ွ့တန္းက နိုင္ငံမ်ားထဲမွာ စာရင္းသြင္း ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။
ဒီေနာက္ လက္႐ွိသမၼတ ဦးသိန္းစိန္တက္လာျပီးတဲ့ေနာက္ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို အသိအမွတ္ျပုျပီ သံတမန္ေရး တိုးျမင့္ခဲ့ျပီးေနာက္ စစ္ဘက္ဆို္င္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈေတြပါ စတင္လာပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ စစ္သံမႉးေတြ ခန့္အပ္ခဲ့သလို ေဒသတြင္း စစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈျဖစ္တဲ့ ေ႐ြွႊေျမြေဟာက္ စစ္ေရး ေလ့က်င္မႈမွာလည္း ျမန္မာကို ေလ့လာသူအျဖစ္ အေမရိကန္က ပါ၀င္ခြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။
