အင္ဒိုနီး႐ွားနိုင္ငံ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္ေရးရာဌာနက လံုျခံုစိတ္ခ်ရတဲ့ နုိင္ငံတခုမွာ ဘ၀သစ္ တည္ေဆာက္ဖို့နဲ့ အကာအကြယ္ရယူဖို့ သူတို့ရံုးကို ခိုလႈံခြင့္ လာေတာင္းၾကသူေတြရဲ့ အေရအတြက္ကို နိုင္နင္းေအာင္ ကိုင္တြယ္ေဆာင္႐ြက္မႈ မလုပ္နုိင္ဘူးလို့ ေျပာေနၾကပါတယ္။ [caption id="attachment_42705" align="alignleft" width="300" caption="မင္န်ဴရယ္ ေဂ်ာ္ေဒါင္ ဓာတ္ပုံ - www.flickr.com"][/caption] ဒီနွစ္ တနွစ္တည္း ျပန္လည္အေျခခ်ေနထိုင္ေရးေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ့ အင္ဒိုနီး႐ွားနိုင္ငံ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းၾကီးရံုးမွာ အာဖဂန္နစၥတန္နဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံတို့က မွတ္ပံုလာတင္ၾကသူ  ၁၂၀၀၀ ႐ွိပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံက လာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္္စလင္ ၁၈ ေယာက္ မိသားစုရဲ့ အမႈနဲ့ ပတ္သက္ျပီး  အင္ဒိုနီး႐ွား ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းၾကီးရံုးရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ မင္န်ဴရယ္ ေဂ်ာ္ေဒါင္ကို သတင္းေထာက္ ရီဘက္ကာ ဟန့္႐ွ္ကဲက ေတြ့ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြဟာ အခု ဂ်ာကာတာ ဥပေဒ အေထာက္အကူျပု ဌာနမွာေနထိုင္ေနၾကျပီး အာ႐ွေဒသ သတင္းေဆာင္းပါး အစီအစဥ္က လြန္ခဲ့တဲ့လက ေတြ့ဆံုခဲ့သူေတြျဖစ္ပါတယ္။ “က်ေနာ္တို့ အဲဒီမိသားစုကို သိပါတယ္။ သူတို့က မွတ္ပံုတင္ထားျပီးပါျပီ။ အခု ေတြ့ဆံုေမးျမန္းခံရေအာင္ ေစာင့္ေနၾကတာပါ။ အရင္လာတဲ့သူကို အရင္ ေဆာင္႐ြက္ေပးပါတယ္။ သူတို့က ေစာင့္ရပါလိမ့္ဦးမယ္။ က်ေနာ္တို့က တျခားသူေတြလိုပါပဲ၊ ခြဲျခား ဆက္ဆံေဆာင္႐ြက္တာ မ႐ွိပါဘူး။ အဲဒါက ဒီအတိုင္းပါပဲ။ တကယ္လို့ က်ေနာ္တို့က ေစာေစာ လုပ္ေပးနုိင္ရင္ လုပ္ေပးမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို့ မလုပ္နုိင္ပါဘူး။” အဲဒါကို ဘာျဖစ္လို့ ဒီထက္ေစာျပီး မလုပ္နိုင္ရတာလဲ။ “ဘာလို့ဆိုေတာ့ ပထမလာတဲ့ တျခားသူေတြ ႐ွိေနလို့ပါ။” ဒီလိုဆိုရင္ ဒီကိုလာျပီး ခိုလႈံခြင့္ ေတာင္းလာတဲ့သူေတြရဲ့ အေရအတြက္ကို ကိုင္တြယ္ ေဆာင္႐ြက္နုိင္ဖို့ ႐ွင္တို့မွာ ၀န္ထမ္းလံုေလာက္ေအာင္ မ႐ွိဘူးေပါ့။ “ေစာင့္ရမယ့္အခ်ိန္ ႐ွိပါတယ္။ ေစာင့္ဆိုင္းဆဲ လူေတြ ႐ွိေနပါတယ္။ လူတိုင္းကို တခ်ိန္တည္းမွာ အကဲျဖတ္ သတ္မွတ္လို့ မရပါဘူးဗ်ာ။” ဒီ မိသားစု အေၾကာင္းကို ၾကည့္ခဲ့ရတဲ့ အာ႐ွေဒသ သတင္းေဆာင္းပါး နားေထာင္သူေတြက ဥပေဒ အေထာက္အကူျပုဌာန ရံုးအခန္းတခုမွာ မိသားစု ၁၈ ေယာက္ ဘာျဖစ္လို့ ေနေနရတာလဲ ဆိုတာ၊ ခိုလႈံခြင့္ေတာင္းသူေတြအတြက္ တျခားေ႐ြးစရာ ဘာလို့မ႐ွိရတာလဲ ဆိုတာ သိခ်င္ၾကပါတယ္။ သူတို့ရဲ့ တျခားေ႐ြးခ်ယ္စရာေတြက ဘာေတြလဲ။ “အင္ဒိုနီး႐ွားမွာ႐ွိတဲ့ ေ႐ြးခ်ယ္စရာေတြက အကန့္အသတ္ ႐ွိပါတယ္။ ဘာလို့ဆိုေတာ့ အင္ဒိုနီး႐ွားနုိင္ငံက အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ မထိုးရေသးသလို သူတို့ကို ေစာင့္ေ႐ွာက္ဖို့ တာ၀န္ယူထားတာ မ႐ွိေသးလို့ပါ။” ဒါဆို အရင္းခံအားျဖင့္ ဂ်ာကာတာမွာ ႐ွင္တို့က ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ လုပ္ေနရတာေပါ့။ “အမ်ားၾကီးေပါ့၊ က်ေနာ္တို့လုပ္နုိင္တဲ့အရာေတြက။ အထူးသျဖင့္ အမ်ိုးသမီးေတြ၊ ကေလးေလးေတြနဲ့ အေဖာ္မပါတဲ့ အသက္မျပည့္ေသးသူေတြလို သိပ္အားနည္းခ်က္႐ွိသူေတြကို အကူအညီေပးဖို့ေတာင္ အကန့္အသတ္ ႐ွိေနပါတယ္။” ဒီနွစ္ တနွစ္မွာတင္ အင္ဒိုနီး႐ွားကို လာခဲ့ၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ ၁၄၀၀၀ ထဲက ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းၾကီးရံုးက အကူအညီေပးေနတာ ဘယ္နွေယာက္ ႐ွိပါသလဲ။ “သိပ္ အကန့္အသတ္ ႐ွိပါတယ္။ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းၾကီးရံုးက အကူအညီေပးတာ ခံယူေနရသူ အေရအတြက္က ၃၀၀ ေလာက္ ႐ွိပါတယ္။ ဌာန ၂ ခုမွာ အကူအညီ ခံယူေနရတဲ့ အသက္မျပည့္တဲ့သူက ၁၀၀ ေလာက္ ႐ွိတယ္ဗ်၊ က်န္တဲ့သူေတြကိုေတာ့ နိုင္ငံတကာ ေ႐ြွႊ့ေျပာင္းေနထိုင္သူ အဖြဲ့အစည္းေတြက အကူအညီေပးေနတာပါ။” လုပ္ငန္းစဥ္က ဘယ္ေလာက္ ၾကာတတ္ပါသလဲ။ တကယ္လို့ က်မက ႐ွင္တို့ရံုးကို ခိုလႈံခြင့္ ေတာင္းသူ တေယာက္အေနနဲ့ ဒီကေန့ေရာက္လာတယ္ ဆိုပါေတာ့။ က်မရဲ့ေတာင္းဆိုမႈကို ၾကားနာဖို့ ဘယ္ေလာက္ ၾကာမလဲ။ “တကယ္လို့ ခင္ဗ်ား ဒီေန့ လာျပီး ခိုလႈံခြင့္ ေတာင္းသူတေယာက္အေနနဲ့ မွတ္ပံုတင္ဖို့ ေတာင္းဆိုမယ္ဆိုရင္ မူအရေတာ့ ခင္ဗ်ားကို ဒီေန့ပဲ မွတ္ပံုတင္ေပးရပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ ပထမဆံုး ေတြ့ဆံုေမးျမန္းခံရဖုိ့ကေတာ့ ခင္ဗ်ားအတြက္ အခ်ိန္ပိုယူရမွာပဲ။ ေ႐ွ့မွာ တန္းစီထားတဲ့သူေတြ႐ွိလို့ အဲဒါက ၂ လ၊ ၃ လေလာက္ ၾကာပါလိမ့္မယ္။ တင္ျပထားတဲ့အျဖစ္ဟာ ယံုၾကည္ထိုက္ရဲ့လား၊ မယံုၾကည္ထိုက္ဘူးလားဆိုတာကို ေတြ့ဆံုေမးျမန္းတာ လုပ္နုိင္တဲ့သူ ၁၄ ေယာက္ေလာက္ က်ေနာ္တို့မွာ ႐ွိပါတယ္။” ျဖစ္ရပ္တခုကို ယံုၾကည္ထိုက္ မယံုၾကည္ထိုက္ သူတို့က ဘယ္လိုဆံုးျဖတ္သလဲ။ “ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ အသံုးခ်ပံု ကို ၁ နွစ္ ၾကာတဲ့ သင္တန္းတခု ေပးပါတယ္။ အေျခခံအားျဖင့္ေတာ့ ခင္ဗ်ားတို့ အိမ္ျပန္သြားရင္ တကယ္ပဲ အသက္အနၱရာယ္ ႐ွိေနတယ္ ဆိုတာမ်ိုး လံုေလာက္ေအာင္ စိုးရိမ္ရတဲ့အေၾကာင္းေတြကို မွန္တယ္လို့ သက္ေသျပနုိင္ရမယ္ေပါ့ဗ်ာ။” ဒီကိုလာျပီး ခိုလႈံခြင့္ ေတာင္းၾကတဲ့ သူေတြရဲ့ဘယ္နွရာနႈန္းေလာက္ဟာ ယံုၾကည္ထိုက္တဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျဖစ္တယ္လုိ့ ေတြ့ရသလဲ။ “ေတာင္းခံလာမႈရဲ့ ၅၀ ရာခုိင္နႈန္းက အာဖဂန္နစၥတန္က ျဖစ္ေနေတာ့ ၇၀ ရာခုိင္နႈန္းလာက္ကို ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေတြ့ရတယ္လို့ ေျပာရမယ္ဗ်။” ေတာ္ေတာ္ျမင့္တဲ့ ရာနႈန္းပဲ။. “ဟုတ္ပါတယ္။ ဘာလို့ဆိုေတာ့ ဒုကၡသည္အမ်ားစုက အာဖဂန္နစၥတန္က လာတာျဖစ္ျပီး ဒုတိယ အုပ္စုကေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံက (ရိုဟင္ဂ်ာ)ေတြ ျဖစ္ေနလို့ပါ။” ႐ွင္ေျပာသလိုဆို ၂ လအတြင္းမွာ က်မဟာ ဒုကၡသည္တေယာက္ ဟုတ္ မဟုတ္ အဆံုးအျဖတ္ခံဖို့ ေတြ့ဆံုေမးျမန္း ခံရနိုင္တာေပါ့။ “ခင္ဗ်ားဟာ ၂ လအတြင္း ေတြ့ဆံုေမးျမန္းတာကို ခံရမွာပါ။ ခင္ဗ်ားဆီကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေျပာဖို့ က်ေနာ္တို့ ျပန္လာနုိင္ဖို့ကေတာ့ ေနာက္ထပ္ ၁၂ လကေန ၁၆ လအထိ က်ေနာ္တို့ အခ်ိန္ယူရပါလိမ့္မယ္။ ဒီေတာ့ ၁ နွစ္ခြဲေပါ့ဗ်ာ။ အေကာင္းဆံုးေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ဒီအဆင့္မွာ က်ေနာ္တို့ လုပ္နုိင္တာက ဒါပါပဲ။” ဒီေတာ့ က်မက ဒုကၡသည္အျဖစ္ ခံယူဖို့ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္ဆိုရင္ ေ႐ြးစရာ ၃ ခု႐ွိမယ္။ က်မကို အိမ္ျပန္ဖို့အကူအညီ ေပးမယ္။ အင္ဒိုနီး႐ွားမွာ အေျခခ်ေနထိုင္ရမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ဩစေၾတးလ်လို တတိယနုိင္ငံတခုခုမွာ အေျခခ်ေနထိုင္ရမယ္ေပါ့ေနာ္။ ပထမ ၂ ခုကေတာ့ မျဖစ္နုိင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လံုျခံုစိတ္ခ်ရတဲ့ တတိယနုိင္ငံတခုမွာ အေျခခ်ေနထိုင္ဖို့ဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္ ၾကာမလဲ။ “နုိင္ငံတခုနဲ့တခုက အမ်ားၾကီး ကြဲျပားနုိင္ပါတယ္။” က်မက ဩစေၾတးလ်ကို သြားခ်င္တယ္ဆိုပါစို့။ “က်ေနာ္တို့ ဒီရံုးကေန ခင္ဗ်ားရဲ့အမႈတြဲကို အေျခခ်ေနထိုင္မယ့္ နုိင္ငံ အာဏာပိုင္ေတြလက္ထဲ တင္သြင္းဖို့ တနွစ္ထက္ မနည္းေတာ့ ၾကာမွာပဲဗ်။ အေျခခ်ေနထိုင္မယ့္ နိုင္ငံတခုအဖို့ အဲဒါဟာ နိုင္ငံတကာက ခ်မွတ္ေပးထားတဲ့ တာ၀န္႐ွိမႈတခု မဟုတ္ဘူး ဆိုတဲ့အခ်က္ကို သိထားဖို့ အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒါက စိတ္ေစတနာနဲ့လုပ္တဲ့ အစီအစဥ္တခုပါ။” တနွစ္ တနွစ္မွာ အင္ဒိုနီး႐ွားက ဒုကၡသည္ေတြရဲ့ ဘယ္နွရာနႈန္းေလာက္ အေျခခ်ေနထိုင္ခြင့္ ရၾကသလဲ။ “ဒီကေန့ ျပန္လည္အေျခခ်ေနထုိင္မႈကို လက္ခံနုိင္တဲ့ အတိုင္းအတာက တနွစ္မွာ ၁၀၀၀ ေလာက္ပဲ ႐ွိပါတယ္။ ခုေလာေလာဆယ္ ဂ်ာကာတာ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာမင္းၾကီးရံုးက လက္ခံနုိင္စြမ္းက တနွစ္ တနွစ္မွာ ၁၀၀၀ ပဲ လုပ္ေပးနုိင္ပါတယ္။ ဒီ့ထက္ပိုျပီး က်ေနာ္တို့ လုပ္ေဆာင္မေပးနိုင္ပါဘူး။” ႐ွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြရဲ့ အေရအတြက္နဲ့ ဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္နည္းတဲ့ အေရအတြက္ ပဲေပါ့ေနာ္။ “ျပန္လည္အေျခခ်ေနထိုင္ေရးက ဒီေဒသထဲနဲ့ အင္ဒိုနီး႐ွားနုိင္ငံကို ၀င္လာေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ့ ခိုလႈံခြင့္ေတာင္းသူေတြရဲ့ အေရအတြက္ကို ျပည့္မီေအာင္ လုပ္ မေပးနုိင္ပါဘူး။” ဒီေတာ့ သူတို့ေတြ ျပန္လည္အေျခခ် ေနထိုင္မႈ မလုပ္နုိင္ၾကဘဲ အင္ဒိုနီး႐ွားမွာပဲ ေန ေနၾကရတာေပါ့ေနာ္။ “ေန့စဥ္ ေန့တိုင္း အေျဖမ႐ွိေသးတဲ့ ျပဿနာျဖစ္တဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ အင္ဒိုနီး႐ွားကို ၀င္ေရာက္လာတဲ့ အေရအတြက္ကေတာ့ တိုးမ်ားလာေနတာပါပဲ။ အဲဒီအေရအတြက္က အေျခခ်ေနထိုင္ခြင့္ ရသြားသူေတြထက္ အမ်ားၾကီး ပိုလာေနပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ျပန္လည္အေျခခ်ေနထိုင္မႈဆိုတာက အင္ဒိုနီး႐ွားနဲ့ ေဒသတြင္းကို ၀င္လာေနတဲ့ လူေတြရဲ့ အေရအတြက္ကို ကိုင္တြယ္ ထိန္းခ်ဳပ္နုိင္ဖို့အတြက္ အေျဖတခုေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။” ဒီေတာ့ ေနာက္ အင္ဒိုနီး႐ွားနုိင္ငံရဲ့ ျပဿနာတရပ္ ျဖစ္လာေရာ မဟုတ္လား။ “အစကတည္းကပါဗ်ာ။ က်ေနာ္တို့ေျပာေနတာ အဲဒါပါပဲ။ ေဒသတြင္းကို လိုအပ္မႈအရ ၀င္လာေနတဲ့ လူေတြရဲ့ တကယ့္အေရအတြက္ကို ေဒသတြင္းမွာ ပိုျပီး စုေပါင္းျပီး အဲဒီကိစၥကို ကိုင္တြယ္ေဆာင္႐ြက္ဖို့၊ နုိင္ငံေတြက ေျပာဆိုေဆြးေနြးဖို့ အေရးၾကီးပါတယ္။ အဲဒီျပဿနာကို ေဒသအရ ေျပာဆိုေဆြးေနြးမႈ မလုပ္ဘူးဆိုရင္ ျဖစ္လာမွာက နုိင္ငံတခုက သူ့အိမ္နီးခ်င္း နိုင္ငံတခုကို ကိုယ့္ျပဿနာ လက္လြွႊဲေပးလိုက္ရံုပဲ႐ွိမွာပါ။ က်ေနာ္တို့ ေျပာေနတာက အဲဒီလိုလုပ္ရင္ ေဒသတြင္း မတည္ျငိမ္မႈ ျဖစ္လာေစျပီး နုိင္ငံတိုင္း ေ႐ွာင္႐ွားသင့္တဲ့ ေနာက္ထပ္  နိုင္ငံေရးျပဿနာေတြ ျဖစ္လာမွာပဲဗ်။”