သက္တမ္းတ၀က္ လြွႊတ္ေတာ္အေပၚ သုံးသပ္ခ်က္
ရွှေအောင်
·
July 31, 2013
ဇူလိုင္ ၃၁ ရက္ေန့မွာ လြွႊတ္ေတာ္သက္တမ္း တ၀က္က်ိုးျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒျပုေရး က႑မွာ အဓိကတာ၀န္႐ွိတဲ့ လြွႊတ္ေတာ္ဟာ သက္တမ္းတ၀က္က်ိုးခ်ိန္မွာ ဥပေဒ ၅၃ ခု ျပ႒ာန္းနိုင္ခဲ့ပါတယ္။ လြွႊတ္ေတာ္ရဲ့ ၂ နွစ္ေက်ာ္သက္တမ္းမွာ ဥပေဒျပုေရးအပိုင္း ေက်နပ္အားရမႈ ႐ွိမ႐ွိ အေျခအေနေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ရန္ကုန္ျမို့က ေ႐ွေနၾကီး ဦးကိုနီ၊ ႐ွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရ ဦးစိုင္းလိတ္၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ပြင့္လင္းလူ့အဖြဲ့အစည္းရဲ့ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဂ်င္မီနဲ့ ၀ါရင့္သတင္းစာဆရာၾကီး ဖိုးေသာၾကာတုိ့ရဲ့ သုံးသပ္ခ်က္ အျမင္သေဘာထားေတြကုိ ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ဦးကုိနီ
“ဒီအာဏာသိမ္းတဲ့ ၁၉၆၂ ေနာက္ပုိင္း ဒီ ၁၉၇၂ အတြင္း ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ က်ေနာ္တို့ ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ့ ဆန့္က်င့္တဲ့ ဥပေဒေတြဗ်။ ဒါေတြဆုိလို့႐ွိရင္ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ့ ဖ်က္လို့ရတယ္။ အလားတူ ၁၉၇၄ နဲ့ ၁၉၈၈ တပါတီ မဆလအာဏာ႐ွင္ေခတ္အတြင္း ျပ႒ာန္းခဲ့တဲ့ ဥပေဒေတြဟာလည္းပဲ လြယ္လြယ္ကူကူ ဒီေန့ သြားေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီေခတ္နဲ့ မကိုက္ညီဘူးဆိုတာ သိေနတဲ့အတြက္ အလြယ္တကူ ဖ်က္လို့ရတယ္။ မလိုအပ္တဲ့ ဥပေဒေတြကုိ ပယ္ဖ်က္တဲ့ေနရာမွာ အလြန္ေနွးေကြးေနတာ ဒါက်ေနာ္ရဲ့ သံုးသပ္ခ်က္ပဲ။”
“ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ လြွႊတ္ေတာ္၊ လူေတြကုိ လြတ္လပ္ခြင့္ေပးမယ့္ လြွႊတ္ေတာ္လို့ က်ေနာ္တို့ ထင္ေနတာ၊ တကယ္ေတာ့ မဟုတ္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ဘာေၾကာင့္တုန္းဆိုေတာ့ ပထမဦးဆံုး ဥပေဒတခုကုိ နမူနာအျဖစ္ ေျပာရမယ္ဆိုလို့႐ွိရင္ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေ၀းခြင့္နဲ့ စီတန္းလွည့္လည္းခြင့္ ဥပေဒေပါ့ဗ်ာ။ ဒီဥပေဒကုိ ၾကည့္လိုက္တဲ့ အခါမွာ ဒီဥပေဒဟာ ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက နုိင္ငံသားေတြကုိ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ စုေ၀းခြင့္နဲ့ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ ေပးထားတာကုိ သူက ျပန္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ သေဘာ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီစစ္အာဏာ႐ွင္ေတြ ေရးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒက လူထုကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စုေ၀းခြင့္နဲ့ စီတန္လွည့္လည္ခြင့္ေပးထားတာကုိ အခု လူထုက ေ႐ြးေကာက္တင္ေျမွာက္တဲ့ ျပည္သူ့ လြွႊတ္ေတာ္က လူထုကို ျပန္ျပီး ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန့္သတ္တာ ေတြ့ရတယ္။”
ဦးစိုင္းလိတ္
“အျပန္အလွန္ ထိန္းညွိတယ္၊ ထိန္းေၾကာင္းတာထက္ကုိ အားျပိုင္ေနတယ္လို့ က်ေနာ္ ျမင္တယ္၊ ဘယ္လို ကိစၥမ်ဳိးေတြမွာလဲ ဆိုလို့႐ွိရင္ ဥပမာ သမၼတၾကီး ခရီးထြက္သြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ျပန္၀င္လာတယ္၊ ဆက္သြယ္ေရးနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ သူတို့ ဒီ ကုမၸဏီၾကီး ၂ ခုကို သူတို့ လုပ္ငန္းခ်ေပးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ လြွႊတ္ေတာ္ကေနျပီးေတာ့မွ ဘယ္လိုဥပေဒမ်ဳိး မျပုရေသးဘူး ဘာညာ ဆိုတာမ်ဳိး လုပ္တယ္၊ တကယ္တမ္း တိတိက်က် မလုပ္နုိင္ပဲနဲ့ ျပန္လည္ျပီးေတာ့ အတည္ျပုလုိက္ရတာပဲေလ။ က်ေနာ္ ဆိုလိုတာကေတာ့ ဥပမာ လြွႊတ္ေတာ္အေနနဲ့ သူလုပ္ရမယ့္ ကိစၥကုိ လုပ္ေစခ်င္တယ္။ ဥပမာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္လိုဟာမ်ဳိးေပါ့ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေနတဲ့ အပိုင္းလို့ က်ေနာ္ ျမင္တယ္။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ျပည္တြင္း ျငိမ္းခ်မ္းမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ဘတ္ဂ်က္ေတြ အသံုးလိုတယ္ဆိုလို့ ႐ွိရင္ လြွႊတ္ေတာ္က ဒါခ်ေပးရမွာေပါ့ေနာ္။ ဘတ္ဂ်က္ အသံုးစရိတ္ေတြ ကန့္သတ္ေပးရမယ္၊ ဥပေဒ ျပုေပးရမယ္။ ဘတ္ဂ်က္ ဥပေဒထဲမွာျငိမ္းခ်မ္းေရး ကိစၥ မပါဘဲနဲ့ ခ်မေပးရေသးဘဲနဲ့ လြွႊတ္ေတာ္အေနနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ပါ၀င္လိုတယ္ဆိုတဲ့ ဟာမ်ဳိးက အစေပါ့ေနာ္ ဒါဟာ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ေနတဲ့ အပိုင္းေရာက္တယ္လို့ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။”
ဦးဂ်င္မီ
“ဒီမိုီကရက္တစ္ လြွႊတ္ေတာ္နဲ့ ကိုက္ညီတဲ့ က်င့္စဥ္ေပါ့။ အဲဒီမွာေတာ့ အားနည္းေနတာကုိ က်ေနာ္ေတြ့ရတယ္။ လြွႊတ္ေတာ္ အမတ္တေယာက္ခ်င္းဆီမွာေရာ၊ ျငင္းခုန္ေဆြးေနြးေနၾကတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ အရေရာ အားနည္းေနတာ ေတြ့ရတယ္။ အဲဒါကုိ ၾကြလာေအာင္ လုပ္ေပးရမယ့္ တာ၀န္က လြွႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ရဲ့ တာ၀န္ေပါ့။ လြွႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒နဲ့ နာယကေတြက ဘယ္လိုဘယ္နည္းနဲ့ ၾကြလာေအာင္ လုပ္မလဲဆိုတာ အေၾကာင္းအရာေရာ၊ လူပုဂိၢုလ္အရေရာေပါ့။ လြွႊတ္ေတာ္ channel ကုိ ၾကည့္လိုက္ရင္ လြွႊတ္ေတာ္ channel က ပ်င္းစရာေကာင္းတယ္။ အေၾကာင္းအရေရာ၊ လူပုဂၢိုလ္အရေရာ၊ ေဆြးေနြးတင္ျပတဲ့ ပံုစံအရေရာဆိုရင္ လြွႊတ္ေတာ္က သိပ္ျပီး အသက္မ၀င္ဘူး။ လြွႊတ္ေတာ္ အသက္၀င္လာေအာင္ လုပ္ေပးဖို့ လြွႊတ္ေတာ္နာယကေတြမွာ တာ၀န္႐ွိတယ္။”
ဖုိးေသာၾကာ
“လြွႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ လႈပ္ဖို့ လိုတယ္ဆုိတဲ့ေနရာမွာ လြွႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ လႈပ္႐ွားဖို့ထက္ အဲဒီလြွႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ကုိယ္စားျပုတဲ့ နိုင္ငံေရးပါတီက ပိုျပီး လႈပ္႐ွားဖို့ လိုတယ္။ က်ေနာ္ ဆိုလိုတာက ျပည္ခိုင္ျဖိုးက လႈပ္ကို လႈပ္႐ွားေနရမယ္။ နုိင္ငံကိစၥ၊ ရပ္႐ြာကိစၥ၊ အကုန္ တုိင္းေဒသ ျပည္နယ္ကိစၥေတြ သူလႈပ္႐ွားရမယ္။ သူတုိ့သာလွ်င္ လူထုနဲ့ ထိစပ္ရမွာ။ အခုက လြွႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ၀န္ၾကီးေတြ ႐ုံးေတြဖြင့္တာ ဒါ လူထုနဲ့ ဘာမွမဆုိင္ဘူးဗ်။ ႐ုံးဆိုတာၾကီးက ဗ်ဴ႐ုိကရက္၊ ဗ်ဴ႐ုိကေရစီပဲ၊ က်ေနာ္ အျမင္ကုိေျပာတာ။ နိုင္ငံေရးသမားက ျပည္သူေတြၾကားမွာပဲ ႐ွိရမွာေပါ့။ ႐ုံးၾကီးနဲ့ တခမ္းတနားေနျပီးေတာ့ ျမို့နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက လာေတြ့လိုက္နဲ့၊ ဒါေတြက ဗ်ဴ႐ုိကေရစီပဲဗ်၊ ဒီအလုပ္ေတြ လုပ္ဖို့မွ မလိုဘဲ။ ျပည္သူၾကားမွာ သြားလာေနရမွာပဲ။ ျပည္သူေတြၾကားမွာ နားေထာင္ေနရမယ္၊ ျပည္သူေတြ ဒုကၡေတြကုိ သူတို့ ၀င္ခံရမွာပဲ။ လြွႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္က တထီးတနန္း ေနဖုိ့မွ မလိုတာ။ အခုက လြွႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တထီးတနန္းေနတယ္လို့ က်ေနာ္ ျမင္တယ္္။ အေဆာင္အေယာင္ေတြအေပၚ သိပ္သာယာေနတယ္လို့ ျမင္တယ္။”
ဒီေန့ က်င္းပတဲ့ ျပည္ေထာင္စုလြွႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၇၆/က အရ ျပည္ေထာင္စုလြွႊတ္ေတာ္သက္တမ္း လေပါင္း ၃၀ ျပည့္ေျမာက္ျပီျဖစ္လို့ ျပည္သူ့ လြွႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေ႐ြွႊမန္းက အမ်ိုးသားလြွႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးခင္ေအာင္ျမင့္ထံမွ ျပည္ေထာင္စုလြွႊတ္ေတာ္နာယကတာဝန္ကို လြွႊဲေျပာင္းတာဝန္ယူျခင္း အစည္းအေဝးကို က်င္းပခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။