ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအရံုးက စစ္ပဲြအတြင္းမွာ ကေလးစစ္သား အသံုးမျပုေရးနဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈတားျမစ္ျခင္း သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဳပ္ကို ဆြစ္ဇာလန္နုိင္ငံ အေျခစိုက္  ဂ်ီနီဗာ ေကာ္ (Geneva Call) အဖဲြ့နဲ့ ဇူလုိင္ ၂၁ ရက္ေန့မွာ လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့ပါတယ္။ ေကအန္ယူအေနနဲ့  ကေလးစစ္သား အသံုးမျပုေရးနဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈ တားျမစ္ျခင္းအတြက္ ပထမဆုံးအၾကိမ္ လက္မွတ္ထုိးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလက္မွတ္ထုိးပြဲကုိ ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံျမို့က ဇြဲကပင္ဟိုတယ္မွာ Geneva Call  အဖြဲ့က တာ၀န္႐ွိသူ ၄ ဦး ေကအန္ယူဘက္က စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္အပါအ၀င္ အဖြဲ့၀င္ ၄ ဦးတုိ့ တက္ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျပည္နယ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္နဲ့ အဖြဲ့၀င္ေတြ နုိင္ငံတကာသံတမန္ေတြလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။  ေကအန္ယူအေနနဲ့  ၂၀၀၄ ခုနွစ္က စျပီး အသက္ ၁၈ နွစ္မျပည့္ေသးတဲ့ ကေလးေတြကို အသုံးမျပုဖုိ့ ညြွႊန္ၾကားခဲ့ျပီး ဒီလုိလက္မွတ္ထုိးတာဟာ သူတုိ့ရဲ့စစ္စည္းကမ္း ပုိမုိခုိင္မာေအာင္ လက္မွတ္ေရးထုိးတာလုိ့ ေကအန္ယူရဲ့ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ပဒုိေစာကြယ္ထူး၀င္းက ေျပာပါတယ္။ ပဒိုေစာကြယ္ထူး၀င္းကုိ ဒီဗီြဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။ [caption id="attachment_41795" align="alignleft" width="300" caption="ပဒိုေစာကြယ္ထူး၀င္း"][/caption] ဘာေၾကာင့္ ဒီစာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးရတာလဲ။ “က်ေနာ္တို့ စစ္စည္းကမ္းဥပေဒမွာေရာ၊ ကရင္လူ့အဖြဲ့အစည္းထဲမွာလည္း အမ်ဳိးသမီးနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ လိင္ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈေတြဟာ မ႐ွိသေလာက္ပဲလို့ ေျပာလို့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နုိင္ငံတကာရဲ့ စံနႈန္းနဲ့အညီ ေနာက္ျပီးေတာ့ က်ေနာ္တို့ကို ကုလသမဂၢကလည္း ကေလးစစ္သားကုိ အသံုျပုေနတဲ့ အဖြဲ့အစည္းထဲမွာ ထည့္ထားတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို့ရဲ့ စစ္စည္းကမ္းကုိ ပိုခိုင္မာဖို့အတြက္၊ ေလးနက္ဖို့အတြက္ Geneva Call နဲ့ လက္မွတ္ထိုးတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာလည္း ပုိျပီးေတာ့ တိက်ဖုိ့အတြက္ ဆိုလိုတာက က်ေနာ္တို့က ဒါကုိ ခ်ဳိးေဖာက္လို့ လက္မွတ္ထုိးတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး၊ ဒါေပမယ့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ ၁ အခ်က္ က်ေနာ္တို့ရဲ့ အဖြဲ့အစည္းအတြင္းမွာေရာ၊ လူ့အဖြဲ့အစည္းတြင္းမွာ ဒီကိစၥ ပိုမိုျပီးေတာ့ တာ၀န္ယူမႈအပိုင္းမွာ မ်ားလာဖို့အတြက္ လက္မွတ္ထိုးတာ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခုကလည္း တျခား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ့အစည္းေတြကလည္း က်ေနာ္တို့နဲ့အတူ ဒီလို တာ၀န္ယူမႈ ႐ွိလာေအာင္ ၾကိုးစားတဲ့ အခ်က္တခ်က္လည္း ပါမွာေပါ့။” လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္းအားျဖင့္ ေကအန္ယူအေနနဲ့ ဘယ္လို အက်ဳိးရလဒ္ေတြရမွာလဲ။ “၁ အခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို့ရဲ့ ရပ္တည္မႈ ပိုမိုျပီးေတာ့ ခိုင္မာလာဖို့အတြက္။ ေနာက္ ကတိခံ၀န္ျခင္းျပုတယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားမွာ ပညာေပးမႈေတြ လုပ္လာရမယ့္ အပိုင္းေတြ႐ွိေတာ့  က်ေနာ္တို့ လူ့အဖြဲ့အစည္းအတြင္းမွာ ပိုမိုျပီး လိုက္နာလာမယ္ဆိုရင္၊ ကေလးသူငယ္ေတြရဲ့ အခြင့္အေရး ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္း ျမွင့္တင္တဲ့အပိုင္း ႐ွိလာရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို့ရဲ့လူမ်ဳိးေတြရဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြ အက်ဳိးပုိ႐ွိလာမွာေပါ့။ ေနာက္တခ်က္ အမ်ဳိးသမီး အခြင့္အေရးေပါ့ေလ။ က်ေနာ္တို့ရဲ့ အဖြဲ့အစည္းထဲမွာလည္း ဒီလို တာ၀န္ယူျမွင့္တင္ျခင္းအျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ့ အခြင့္အေရး တိုးတက္မႈေတြ ႐ွိလာမွာေပါ့။ တျခား အဖြဲ့အစည္းေတြကလည္း လုပ္ေဆာင္လာတဲ့အေပၚမွာ အမ်ားၾကီး လုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုလို႐ွိရင္လည္း ပိုျပီးေတာ့ အက်ဳိး႐ွိလာမယ္လို့ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ က်ေနာ္တုိ့ အဖြဲ့အစည္းသာမကဘူး၊ လူမ်ဳိးအတြက္လည္း အက်ဳိး႐ွိမယ္လို့ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ လတ္တလာမွာ ေကအန္ယူအဖြဲ့အစည္းအတြင္း ကေလးစစ္သားေတြ ႐ွိေနေသးလား။ “က်ေနာ္တို့ ၂၀၀၄ ခုနွစ္ကတည္းက ကရင္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (ေကအန္အယ္လ္ေအ)ရဲ့ စစ္စည္းကမ္းထဲမွာ စစ္ဥပေဒမွာကုိက အသက္ ၁၈ နွစ္ေအာက္ ကေလးေတြကို လက္မခံဘူးဆိုတာ ျပ႒ာန္းခ်က္ ႐ွိျပီးသားျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ့ သိတဲ့အတိုင္းပဲ ျပည္တြင္းစစ္ရဲ့ သက္ေရာက္မႈအတြက္ တခ်ဳိ့ ကေလးေတြဟာ ဒီဒဏ္ေတြကုိ မခံနုိင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဆက္သြယ္လာျပီးေတာ့ အဖြဲ့အစည္းထဲကုိ ၀င္လာတာ႐ွိတယ္။ လက္ေတြ့လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာက်ေတာ့ တပ္ထဲမသြင္းဘဲနဲ့ က်ေနာ္တို့ ေက်ာင္းေတြကုိပို့ ပို့ျပီးေတာ့ အသက္ျပည့္ျပီးမွ  စစ္မႈထမ္းတာပဲ ႐ွိတယ္။  ဒါေပမယ့္ တခ်ဳိ့တေလေတာ့ ႐ွိမွာေပါ့ေနာ္။ လိုက္နာဖို့ ဒါ အားနည္ခ်ဳိ့ယြင္မႈ႐ွိတဲ့အေပၚမွာ ၁ မႈစ၊ ၂ မႈစနဲ့ တခု၊ နွစ္ခုေလာက္ေတာ့႐ွိမွာေပါ့။ ဒီဟာကို အေၾကာင္းျပျပီးေတာ့ က်ေနာ္တို့ကုိ ကေလးစစ္သား အသံုးျပုတဲ့ အဖြဲ့အစည္းထဲမွာ ေရးသားတာေတြ႐ွိမယ္။ ဒါက အဖြဲ့အစည္း တခုလံုးအေနနဲ့ လုပ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါက စည္းကမ္းလိုက္နာမႈ မျပည့္၀တဲ့ အပိုင္းမွာ ေပၚလာတဲ့ ျပဿနာေတြလည္း ႐ွိမယ္။ အခုလက္႐ွိမွာေတာ့ က်ေနာ္တို့ ေျပာရမယ္ဆိုလို့႐ွိရင္ အသက္ ၁၈ နွစ္ေအာက္ ကေလးဟာ က်ေနာ္တို့ လက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ့ထဲမွာ မ႐ွိဘူးလို့ က်ေနာ္ ရဲရဲေျပာရဲတယ္။ ကေလးစစ္သား အသံုးျပုတဲ့အထဲမွာ ေကအန္ယူက ပါ၀င္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ကုလသမဂၢ မွတ္တမ္းထဲမွာ ႐ွိေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒီမွတ္တမ္းေတြ ပယ္ဖ်က္ေအာင္ ေကအန္ယူအေနနဲ့ ဘာေတြ ဆက္လုပ္မလဲ။ “အမွန္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို့ အဲဒီ ကုလသမဂၢ ကေလးသူငယ္မ်ားရန္ပုံေငြအဖြဲ့ (ယူနီဆက္ဖ္) နဲ့ ဆက္သြယ္မႈဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဥကၠ႒ေဟာင္း ျဖစ္တဲ့ ပဒိုဘသင္မွာ ဆက္သြယ္မႈ႐ွိျပီးသား။ အဲဒီကတည္းက ယူနီဆက္ဖ္က ျပင္ဆင္ထားတဲ့ က်င့္၀တ္နဲ့ စည္းကမ္းေတြကုိ လိုက္နာဖို့အတြက္ အခုက်ေနာ္တို့ Geneva Call မွာ လုပ္သလို့ပဲ။ ဒါကုိ က်ေနာ္တို့ လက္မွတ္ထိုးျပီးေတာ့ လုပ္လာခဲ့တာ ႐ွိတယ္။ အဲဒီေနာက္ပုိင္းမွာ က်ေနာ္တို့ အဲဒီကိစၥနဲ့ ျပန္လည္ ဆက္သြယ္တာ မ႐ွိဘူး၊ က်ေနာ္ ဆိုလိုခ်င္တာက ကေလးစစ္သား အသံုးျပုမႈကုိ က်ေနာ္တို့က ပိတ္ပင္ တားဆီးတယ္၊ ကတိခံ၀န္မႈလုပ္တာ ဟိုလြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၇ ခုနွစ္ကတည္းက။ အဖြဲ့အစည္းအတြင္းမွာ ဒါကုိ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စာရင္းထဲက ပယ္ဖ်က္ဖို့အတြက္ က်ေနာ္တို့က တျခားအဖြဲ့အစည္းေတြနဲ့ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္သြားမယ္၊ Geneva Call နဲ့သာမကဘူး က်န္တဲ့ တျခားအဖြဲ့အစည္းေတြ ယူနီဆက္ဖ္၊ လူမႈအဖြဲ့အစည္းေတြနဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္သြားျပီးေတာ့ တကယ့္ က်ေနာ္တို့က ကေလးစစ္သား အသံုးမျပုဘူးဆိုတဲ့ အေနအထား ေပၚလာေအာင္ သူတို့နဲ့ လုပ္ေဆာင္သြားမွာပဲ။ အမွန္ဆိုလို့႐ွိရင္လည္း ဒီကေလးစစ္သား အသံုးျပုမႈဆိုတဲ့ စာရင္းထဲမွာသြင္းတာကလည္း တခုလံုး အတိုင္းအတာမဟုတ္ဘူး။ ဆိုလုိခ်င္တာက တခ်ဳိ့နွစ္မွာဆိုရင္ ျဖစ္ပ်က္တဲ့အျဖစ္အပ်က္ တခု၊ နွစ္ခုအေပၚမွာ အေျခခံျပီးေတာ့ က်ေနာ္တို့ကုိ တစံုလံုး သတ္မွတ္ထားတဲ့ အေနထားမ်ဳိးေတာ့ ႐ွိ္မယ္။ အခုေတာ့ မ႐ွိေတာ့ဘူးလို့ က်ေနာ္တို့ ေျပာလို့ရတယ္။ က်ေနာ္တို့ရဲ့ စာရင္းကုိ ဖယ္ဖို့အတြက္ ၾကိုးစားရမယ္၊ တျခားအဖြဲ့အစည္းနဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္သြားမယ္လို့ ရည္မွန္းထားတယ္။” ျဖည့္စြက္ ေျပာလုိတာ ႐ွိဦးမလား။ “ေျပာစရာေတာ့ မ်ားမ်ားမ႐ွိဘူးေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္ တခု႐ွိတာက က်ေနာ္တို့ ကေလးသူငယ္ေတြ အခြင့္အေရး၊ ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္းျမင့္တင္တဲ့ေနရာမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ လိင္ အေျခခံ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈတို့၊ အၾကမ္းဖက္ဆက္ဆံမႈတို့ ဒါေတြဟာ က်ေနာ္တို့ အဖြဲ့အစည္းအခုတည္နဲ့ေတာ့ လုပ္ေဆာင္လို့ေတာ့ ျပည့္စံုမွာ မဟုတ္ဘူး။ က်န္တဲ့ အဖြဲ့အစည္းေတြ ေနာက္ က်န္တဲ့ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ့အစည္းေတြေရာ၊ တာ၀န္႐ွိတဲ့ အစိုးရနဲ့ က်ေနာ္တို့ လူမႈ့ အဖြဲ့အစည္းေတြေရာ ထိန္းသိမ္းတာ၀န္ယူ လုပ္ေဆာင္ၾကမွ ပုိမို ျပည့္စံုမယ့္ အေနအထားမွာ ႐ွိတယ္။”