ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြျမို့မွာ လူဦးေရစာရင္း ေကာက္ယူေရးစီမံခ်က္ (ဆြဲတင္စစ္) အေကာင္အထည္ေဖာ္တုန္းက ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အဓိက႐ုဏ္းနဲ့ ပတ္သက္ဆက္နြယ္သူေတြကို ေမ ၂၃ ရက္ေန့က ႐ုံးတင္တရားစဲြဆိုတယ္လို့ စြပ္စြဲခံရသူ ၇ ဦးရဲ့ ေ႐ွ့ေန ဦးလွမ်ဳိးျမင့္က ေျပာပါတယ္။ ေမ ၂၃ ရက္က စစ္ေတြျမို့နယ္တရား႐ုံးမွာ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးဦးစီးဌာန ဦးစီးမႉး ဦးရန္ေအာင္ျမင့္က တရားလိုျပုျပီး မြတ္စလင္ဒုကၡသည္စခန္းက မေဆာ္ေလမာ၊ မာေမာက္ဟာ႐ွင္၊ ဦးစံလင္း၊ ဦးေက်ာ္ျမင့္၊ ဦးဘသာ၊ ဦးလွျမင့္တို့ကို ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈမွွာ ပါ၀င္မႈ၊ ၀တၱရားေနွာင့္ယွက္မႈ၊ ဓားျပမႈ၊ ျခိမ္းေျခာက္မႈ အားေပးကူညီမႈေတြနဲ့ တရားစဲြဆိုတယ္လို့ ေ႐ွ့ေန ဦးလွမ်ဳိးျမင့္က ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္တခြင္မွာ အဖြဲ့ ၆၃ ဖြဲ့ ဖြဲ့စည္းျပီး လူဦးေရစာရင္းေကာက္တဲ့ ဆြဲတင္စစ္စီမံခ်က္ကို စတင္တဲ့ ဧျပီ ၂၆ ရက္ေန့ ပထမဆုံးေန့မွာပဲ စစ္ေတြျမို့က သက္ကယ္ျပင္ေက်း႐ြာ မြတ္စလင္ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ျပဿနာျဖစ္တာပါ။ မေဆာ္ေလမာလို့ ေခၚတဲ့ မြတ္စလင္အမ်ဳိးသမီးက သူဟာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးျဖစ္တယ္လို့ ေျပာတာကို စာရင္းေကာက္တဲ့အဖြဲ့က ဘဂၤါလီလို့ စာရင္းသြင္းဖို့လုပ္ရာ အေခ်အတင္စကားမ်ားရာက အစျပုလို့ အဓိက႐ုဏ္းျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ဒီအျဖစ္အပ်က္နဲ့ ပတ္သက္လို့ ေ႐ွ့ေနဦးလွမ်ဳိးျမင့္က “ပညတ္ပဲဗ်။ သူေျပာခ်င္တာေျပာေလ၊ ဆံုးျဖတ္ပုိင္ခြင့္ကုိ တားတဲ့အဖြဲ့က ေပးပိုင္ခြင့္မွမ႐ွိဘဲ။ ေနာက္ဆံုး ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနုိ္င္ငံသားဥပေဒမွာက အဖြဲ့နဲ့ ဆံုးျဖတ္ရတာ၊ ဒီကိစၥေတြကုိ၊ ဆံုးျဖတ္ပုိင္ခြင့္ကလည္း ေနာက္ဆံုးအဆင့္ေရာက္မွလုပ္တာ။ ရဲကေရးျပီး တင္ျပလုိက္ရင္ ဒီေလာက္ၾကီး ျပဿနာမ႐ွိဘူး။ အဲဒါကုိ အတင္းအဓမၼေကာက္တယ္လို့ ေျပာတာပဲ။” လို့ ဆိုပါတယ္။ တရားစြဲဆိုခံရသူေတြဘက္က ေျပာဆိုခ်က္အရ စကားမ်ားတဲ့အခါ ၀န္ထမ္းတဦးက ပါးရိုက္တယ္၊ ဒီေနာက္ ကေလးေတြ ၀ိုင္းအုံျပီး ဆြဲတင္စစ္အဖြဲ့ကို ခဲနဲ့ ၀ိုင္းေပါက္တယ္။ အဲဒီကေလးေတြဟာ ေက်ာင္းလြွႊတ္ခ်ိန္နဲ့ တိုက္ဆိုင္ျဖစ္တာဆိုျပီး ေျပာဆုိၾကပါတယ္။ ခဲနဲ့ ၀ိုင္းေပါက္တဲ့အတြက္ အမႈဖြင့္တုိင္ၾကားတဲ့ လ၀ကဦးစီးမႉး ဦးရန္ေအာင္ျမင့္အပါအ၀င္ အဖြဲ့လိုက္ ထြက္ေျပးရာမွာ လက္ကိုင္တယ္လီဖုန္းကို အုပ္စုလိုက္ ၀ုိင္းလုတယ္လို့ တိုင္ၾကားထားျပီး  တရားစြဲခံရသူေတြကေတာ့ က်က်န္ရစ္တာလို့ ေျပာပါတယ္။ ခဲနဲ့ ပစ္ေပါက္မႈေၾကာင့္ စာရင္းေကာက္အဖြဲ့မွာပါတဲ့ အမွတ္ ၃၇၃ အေျမာက္တပ္က ဗိုလ္မႉးမင္းေ၀ေက်ာ္၊ အမွတ္ ၁ ရဲစခန္းက ဒုရဲအုပ္ ေတဇာ၀င္း ဦးစီးတဲ့ ရဲလုံျခံုေရး အဖြဲ့ကို အင္အား ၁၀၀ ခန့္က တုတ္၊ ဓား၊ ခဲေတြနဲ့ ေရာက္႐ွိ၀ိုင္းျပီး ဆြဲတင္စစ္လုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ထုရိုက္၊ ခဲနဲ့ပစ္ေပါက္တယ္လို့ တိုင္ထားပါတယ္။ ခဲနဲ့ ပစ္ေပါက္လို့ အေျမာက္တပ္က တပ္ၾကပ္ၾကီး၀င္းေအာင္ ဦးေခါင္းဒဏ္ရာရျပီး ရခို္င္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးထြန္းလွေအာင္ ေနာက္ေက်ာဘက္ျခမ္း ေပါက္ျပဲဒဏ္ရာရကာ၊ လ၀ကမႉး ဦးစိုင္းျမင့္သူက ညာဘက္ခါး နာက်င္ျပီး ညာလက္ေပါက္ျပဲတယ္လို့ တိုင္ၾကားပါတယ္။ ဒီေနာက္ တပ္က ေသနတ္ ၁ ခ်က္ ပစ္ေဖာက္ လူစုခြဲခဲ့ပါတယ္။ ဒါအျပင္ တရားခံေျပးအျဖစ္ လိုက္ဖမ္းေနဆဲျဖစ္တဲ့ ေနာက္ထပ္ ၂၄ ဦးကိုလည္း ျပစ္မႈအေထြေထြနဲ့ တရား႐ုံးမွာ အမႈဖြင့္ခဲ့တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ တရားစြဲခံရတဲ့အထဲက ဦးေက်ာ္ျမင့္ဟာ စစ္ေတြျမို့နယ္ ၾက့ံခုိင္ေရးပါတီရဲ့ အလုပ္အမႈေဆာင္ျဖစ္ျပီး သားျဖစ္သူ ဦးလွျမင့္ကလည္း ျပည္ခိုင္ျဖိုးပါတီက ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမႈကို လိုက္ပါေဆာင္႐ြက္ေပးဖို့ တရားစဲြခံရတဲ့ မိသားစု၀င္နဲ့ ျပည္ခိုင္ျဖိုးပါတီက အကူအညီ ေတာင္းတယ္၊ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ဳပ္ ဥပေဒကြန္ရက္ကလည္း တာ၀န္အပ္နွင္းလို့ လိုက္ပါေဆာင္႐ြက္တာလို့ ဦးလွမ်ိုးျမင့္က ေျပာပါတယ္။ “အဓိက က်ေနာ္လုပ္ေပးတာက တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္လုပ္တာ။ အန္အယ္လ္ဒီပါတီရဲ့ အဓိက လုပ္ငန္းက တရားဥပေဒစိုးမုိးေရး၊ တရားဥပေဒနဲ့ ပတ္သက္လာရင္ အမွန္အတုိင္းျဖစ္ဖို့။ ဘယ္သူရယ္ ဘယ္၀ါရယ္၊ ဘာသာ၊ လူမ်ိုး မခြဲျခားဘဲ လူ့အခြင့္အေရးကုိ သူတုိ့ခံစားခြင့္႐ွိေအာင္ ကူညီတဲ့သေဘာနဲ့ ေဆာင္႐ြက္ေပးတာေလ။” လာမယ့္ ဇြန္ ၆ ရက္ေန့မွာ ႐ုံးခ်ိန္းထားတယ္ဆိုေပမယ့္ ကနဦးဆုံး တရားခံေျပးေတြရဲ့ အမႈကို အရင္စစ္ေဆးဖို့နဲ့ သူတို့ ထြက္ေျပးတယ္ဆိုတာ အတည္ျပုရမွာေၾကာင့္ ဇြန္လကုန္ပိုင္း ေလာက္က်မွ စစ္နုိင္ဖြယ္႐ွိတယ္လို့ ဦးလွမ်ဳိးျမင့္က ခန့္မွန္းပါတယ္။ အစိုးရက အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ ဆြဲတင္စစ္စီမံခ်က္ဟာ စစခ်င္းရက္မွာပဲ ျပဿနာျဖစ္ျပီး ရပ္နားခဲ့ရေပမယ့္ ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမယ္လို့ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ့၀င္ ဦးဦးလွသိန္းက ေျပာၾကားထားပါတယ္။