ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြနဲ့ပတ္သက္တဲ့ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မ႐ွင္ရဲ့ အစီရင္ခံစာဟာ အျပစ္အနာဆာေတြ အမ်ားအျပား ႐ွိေနတယ္လို့ အာ႐ွ လူ့အခြင့္အေရး ေကာ္မ႐ွင္ (AHRC) က ေ၀ဖန္လိုက္ပါတယ္။ [caption id="attachment_14733" align="alignright" width="300" caption="ဦး​မင္း​လြင္ဦး​"][/caption] ကုလသမဂၢ လူ့အခြင့္အေရးေကာင္စီထံေပးပို့တဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မ႐ွင္ အစီရင္ခံစာဟာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တဲ့သူေတြကို ျပစ္ဒဏ္ေပး အေရးယူဖို့ အတြက္ ေဖာ္ျပထားတာကုိ မေတြ့ရသလို ပါ၀င္တဲ့သူေတြကို တရားစြဲဆိုျပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ ေျဖ႐ွင္းနုိင္မယ့္ ႐ွင္းလင္း တင္ျပခ်က္ေတြကိုလည္း မေတြ့ရဘူးလို့  AHRC နဲ့ ဆက္စပ္အဖြဲ့အစည္း အာ႐ွ ဥပေဒ အရင္းအျမစ္ ပင္မဌာန (ALRC) က ေျပာပါတယ္။ သမၼတက လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးျပီး စုံစမ္းခိုင္းေပမယ့္ အစီရင္ခံစာမွာ အနာဂတ္မွာ ျဖစ္ပြားလာတဲ့ ကိစၥေတြကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္မယ္ဆိုတဲ့ ေနာက္ပိုင္း ကိစၥေတြကိုပဲ ေတြ့ခဲ့ရတဲ့အေၾကာင္း ALRC ေ႐ွ့ေန ဦးမင္းလြင္ဦးက ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အစီရင္ခံစာပါ အခ်က္အလက္ေတြဟာ အျဖစ္မွန္ေတြကို ေဖာ္ထုတ္ထားတာ မဟုတ္သလို ဖုံးကြယ္ထားတာေတြ ႐ွိေနတယ္လို့ သူက ဆုိပါတယ္။ “တခ်ို့ မမွန္မကန္ေဖာ္ျပထားတဲ့ အခ်က္ေတြ႐ွိတယ္။ ဒါေတြဟာ မွန္ကန္တဲ့ အစီရင္ခံခ်က္မဟုတ္ဘူးဆိုတာကုိ နုိ္င္ငံတကာသိေအာင္၊ ကုလသမဂၢလူ့အခြင့္အေရးေကာင္စီကုိ ဒီေန့ တင္ျပတဲ့အထဲ ဒီအခ်က္ေတြပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေရးယူခံရတဲ့ ေဒါက္တာထြန္းေအာင္ရဲ့ ကိစၥဆိုရင္ အေရးအခင္းျဖစ္စဥ္က အာဏာပုိင္ေတြနဲ့အတူတူ လူထုကုိ ထိန္းသိမ္းခဲ့သူျဖစ္တယ္။ လူထုဟာ ေမာင္ေတာေဒသခံလူထုမဟုတ္ေတာ့ ထိန္းသိမ္းမရတဲ့အခါ ရဲစခန္းမႉးတို့၊ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးတုိ့က သူတို့သက္ဆုိင္ရာဌာနေတြထဲ ၀င္ေျပးသြားတယ္။ ဦးထြန္းေအာင္က ေျပးစရာမ႐ွိတဲ့အတြက္ ယူအန္အိပ္ခ်္စီအာရ္႐ုံးကုိ ၀င္ေျပးရတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ညွိုးထိုးဖုိ့က်ေတာ့ ဦးထြန္းေအာင္တေယာက္ကုိပဲ ေထာင္ဒဏ္ ၁၃-၁၄ နွစ္ အျပစ္ေပးတာ ေတြ့ရတယ္။ ဒါဟာ လံုး၀ တရားမွ်တျခင္းမ႐ွိဘူး။ ဦးထြန္းေအာင္ဟာ အာဏာပုိင္ေတြနဲ့ အတူတူ အေရးအခင္းမျဖစ္ေအာင္ တားဆီးပါလ်က္နဲ့ ဒီလုိမ်ိုး တရားခံအျဖစ္ လြွႊဲခ်ခံရတာက ေတာ္ေတာ္ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ လူ့အခြင့္အေရးေကာ္မ႐ွင္ကုိလည္း တင္ျပထားတယ္။ ေကာင္စီကိုလည္း ဆက္လက္တင္ျပထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြျဖစ္ပါတယ္။” ဒါ့အျပင္ အစိုးရအစီရင္ခံစာမွာ ပါတဲ့အတိုင္း လုပ္ေဆာင္သင့္တဲ့ ကိစၥေတြကိုလည္း အျမန္ဆုံး အေကာင္ထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္ဖို့လည္း သူက ေျပာပါတယ္။ နိုင္ငံေတာ္လုံျခံုေရးနဲ့ နုိင္ငံျခားသားေတြကို ဖယ္႐ွားတာစတဲ့ ပူပန္မႈေတြကို ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေရးသားထားသလို ဓားစာခံေတြနဲ့ နိုင္ငံတကာအဖြဲ့အစည္းေတြကိုလည္း အျပစ္တင္ထားတယ္လို့ ALRC ထုတ္ျပန္ခ်က္က ဆိုပါတယ္။ ဒါအျပင္ စုံစမ္းေရးေကာ္မ႐ွင္အစီရင္ခံစာက အခ်က္အလက္ေတြကိုလည္း မွားယြင္း တင္ျပ ထားတယ္လို့ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ပါ႐ွိပါတယ္။ မွားယြင္းဖမ္းဆီးထားတဲ့သူေတြကို လြွႊတ္ေပးဖို့နဲ့ ပဋိပကၡအတြက္ လႈံ့ေဆာ္တဲ့သူေတြကို အေရးယူေပးဖို့လည္း ဦးမင္းလြင္ဦးက တိုက္တြန္းေျပာဆိုပါတယ္။ “ဒုကၡသည္စခန္းမွာမေနရဘဲနဲ့ လက္႐ွိ ကိုယ့္ေနရာကိုယ္ျပန္ေနရေအာင္ အျမန္ဆံုး စီမံေဆာင္႐ြက္ေပးသင့္တယ္လို့ေတာ့ အၾကံေပး တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္နဲ့ ပတ္သက္လုိ့ကေတာ့ တကယ္တမ္း ရခုိင္အေရးမွာ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ပြားေအာင္ လံႈ့ေဆာ္သြားသူေတြ၊ ဒီလူေတြက ေမာင္ေတာကလည္း မဟုတ္ သံတြဲကလည္း မဟုတ္ဘူး။ အဲကိစၥေတြကုိ လံႈ့ေဆာ္ျပီး လုပ္ေဆာင္သြားသူေတြကို အျမန္ဆံုးေဖာ္ထုတ္အေရးယူသင့္တယ္။ ဖမ္းဆီးထားတဲ့အထဲ မွားယြင္းဖမ္းဆီးထားတာ အမ်ားၾကီး ႐ွိတယ္။ အဲလူေတြကုိ ျပန္လြွႊတ္ေပးသင့္တယ္လို့ က်ေနာ္တို့က အၾကံျပုတုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။” ေဟာင္ေကာင္အေျခစိုက္ အစိုးရမဟုတ္ေသာ လြတ္လပ္တဲ့ ALRC ဟာ ကုလသမဂၢ စီးပြားေရးနဲ့ လူမႈေရးေကာင္စီနဲ့ ေဆြးေနြးအၾကံေပးနုိင္တဲ့ အေျခအေနတခုကို ပိုင္ဆိုင္ထားပါတယ္။ အာ႐ွတ၀န္းက လူ့အခြင့္အေရး တရားေရးနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ပိုမိုအားေကာင္း လာေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ဖို့ အတြက္ ဖြဲ့စည္းထားတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။