ရန္ကုန္တကၠစီမ်ား မီတာစနစ္ျဖင့္ ေျပးဆြဲေရး စတင္လုပ္ေဆာင္
ရွှေအောင်
·
March 29, 2013
ရန္ကုန္ျမို့က တကၠစီကားေတြကို ျမို့ေတာ္စည္ပင္ထံကေန ေမာ္ေတာ္ယာဥ္လိုင္းေပါင္းစံု ထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မတီ(မထသ)က လြွႊဲေျပာင္းယူျပီး မီတာစနစ္နဲ့ ေျပးဆြဲဖို့ စတင္လုပ္ေဆာင္ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအေျခအေနေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး မထသဥကၠ႒ ဦးလွေအာင္ကို ဒီဗီြဘီက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားပါတယ္။
မထသကေန ရန္ကုန္မွာ႐ွိတဲ့ တကၠစီခေတြကုိ နႈန္းထားတေျပးညီ သတ္မွတ္ေတာ့မယ္လုိ့ သိရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။
“တကၠစီေတြ စည္းကမ္းပုိမုိေကာင္းမြန္ဖို့ရယ္၊ တကၠစီေတြ သယ္ယူပုိ့ေဆာင္ေရးက႑ ျမင့္တက္ဖုိ့ရယ္၊ အမ်ားျပည္သူသြားလာေရးပုိမိုအဆင္ေျပေခ်ာေမြ့ဖို့ရယ္ကုိ က်ေနာ္တုိ့ကုိ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသၾကီး အစုိးရအဖြဲ့က တာ၀န္ေပးပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ့ ဒီအတြက္ လက္႐ွိတာ၀န္ယူေနတဲ့ ရန္ကုန္ျမို့ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီကေန လြွႊဲေျပာင္းမႈေတြ လုပ္မယ္။ ေနာက္ မီတာစနစ္ေတြသြားမယ္။ ယာဥ္စီးခနႈန္းထားေတြကုိလည္း ညီညြတ္တဲ့ အေနအထားေတြအထိ ေဖာ္ေဆာင္မယ္ဆိုျပီး လ်ာထားခ်က္လုပ္ထားတာပါ။”
ဘယ္ေတာ့ေလာက္ စျပီးအေကာင္အထည္ေဖာ္မလဲ။
“ဘယ္ေတာ့စမလဲဆုိေတာ့ လ်ာထားတာက ဧျပီလထဲမွာ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုပ္ငန္းရပ္ေတြ အားလံုးကို တျပိုင္တည္း လုပ္နုိင္တဲ့အေနအထား မ႐ွိေသးဘူး။ ရန္ကုန္ျမို့ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီကေန လြွႊဲေျပာင္းရယူျပီးေတာ့ စုဖြဲ့မႈ၊ တည္ေဆာက္မႈေတြလုပ္ဖို့ က႑မွာ ေခတၱ လုပ္ငန္းလုိအပ္ခ်က္အရ ဆုိင္းငံ့ျပီးလုပ္ေဆာင္ေနရတာေတြ ႐ွိပါတယ္။ အခုလက္႐ွိ ရန္ကုန္ျမို့ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီကေန လြွႊဲေျပာင္းဖို့ပဲ ေဆာင္႐ြက္ ေနရပါတယ္။”
ရန္ကုန္မွာ တကၠစီေတြက မီတာတပ္ထားတာလည္း ေတာ္ေတာ္ၾကာပါျပီ။ ဒါေပမယ့္ မီတာနဲ့လည္း ဘယ္သူမွမသံုးဘူး။ ခရီးသြားကလည္း ဒီလိုပဲသြားေနတယ္။ တကၠစီသမားကလည္း ဒီအတုိင္းေဈးေျပာျပီး သြားေနတယ္။ ဒီေတာ့ အသားက်သားျပီးသား အေနအထားဆုိေတာ့ မီတာသံုးေမာင္းေအာင္ ဘယ္လိုေဆာင္႐ြက္မွာပါလဲ။
“မွန္ပါတယ္။ ေလ့လာၾကည့္ေတာ့ တခ်ို့နိုင္ငံေတြမွာ တကၠစီမီတာ သံုးသလို၊ တခ်ို့နုိင္ငံေတြမွာလည္း သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေဈးနႈန္းနဲ့ သြားလာေနတာ ေတြ့ရတယ္။ ရန္ကုန္ျမို့မွာလည္း တကၠစီမီတာ သံုးခဲ့ဖူးပါတယ္။ သုိ့ေပမယ့္ ေလာေလာဆယ္ အားနည္းခ်က္ အစိတ္အပိုင္းေတြက တခ်ို့တကၠစီေတြက စီအန္ဂ်ီသံုးတယ္။ တခ်ို့က ဓာတ္ဆီနဲ့ ဒီဇယ္ဆီ သံုးပါတယ္။ အဲေတာ့ မီတာသံုးတဲ့ တကၠစီတခ်ို့ကလည္း ခရီးသည္နဲ့ ညွိတဲ့စနစ္နဲ့သြားရင္ အဲဒါေပ်ာက္သြားခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္းလုပ္မယ့္ အဖြဲ့အစည္းအေနနဲ့ ဒါေတြအားလံုးကုိ ျခံုငံုသံုးသပ္လုပ္သြားမယ္။ ဒီဇယ္နဲ့သြားရင္၊ ဓာတ္ဆီ၊ စီအန္ဂ်ီေတြနဲ့ သြားရင္ ဘယ္လိုျဖစ္မယ္။ စီအန္ဂ်ီကုိ မူတည္ေပးရင္ ဓာတ္ဆီနဲ့ ဒီဇယ္ဆီသမားေတြက အခက္အခဲျဖစ္မယ္။ အားလံုးတေျပးညီ စီအန္ဂ်ီလည္း မတပ္ဆင္နုိင္ေသးဘူး။ ဒါေတြကုိ က်ယ္ျပန့္စြာစဥ္းစားျပီးေတာ့ သတ္မွတ္ေပးျပီးရင္ လုိက္နာနုိင္နဲ့ စနစ္ေလးျဖစ္ေအာင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ့ကလည္း ျပည့္စံုစြာေလ့လာျပီး ေဆာင္႐ြက္ေနရတဲ့အပုိင္းျဖစ္ပါတယ္။”
ရန္ကုန္မွာ တကၠစီေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက တခ်ို့ကားေတြဆို ျမင္ မေကာင္းေအာင္ ျဖစ္ေနတာေတြလည္း ေတြ့ရပါတယ္။ ဥပဓိ႐ုပ္မေကာင္းေတာ့တဲ့ တကၠစီေတြကိစၥေရာ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္သြားဖို့႐ွိပါလဲ။
“ဒါလည္း စဥ္းစားေနပါတယ္။ နုိင္ငံေတာ္ကလည္း ဥပဓိ႐ုပ္မေကာင္းတဲ့ ကားေတြကုိ ယာဥ္အိုယာဥ္ေဟာင္းလဲလွယ္ေရး စနစ္ဆိုျပီး ျပည္ေထာင္စုအစုိးရကလည္း သတ္မွတ္ လဲေပးေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ို့ တခ်ို့ေသာ ယာဥ္ေတြက်န္႐ွိေနပါေသးတယ္။ ေနာက္ က်ေနာ္တုိ့တာ၀န္ယူျပီးတဲ့အပုိင္းမွာ နုိင္ငံေတာ္ရဲ့ဖြံ့ျဖိုးတုိးတက္မႈနဲ့ မကိုက္ညီတဲ့ တကၠစီ ယာဥ္မ်ားအေပၚလည္း ျပန္သံုးသပ္ျပီး ညီညြတ္တဲ့စနစ္ေတြနဲ့ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ေပးရမွာပါ။ ယာဥ္ပိုင္႐ွင္ေတြရဲ့ ပုိင္ဆုိင္မႈေတြလည္း ပါလုိ့ ဒါေတြကုိ ျဖုတ္ပစ္မယ္လုိ့ေတာ့ မဆိုလုိပါဘူး။ သူတို့လုပ္ငန္းလည္း ေဖာ္ေဆာင္နုိင္သလုိ တုိင္းျပည္ဖြံ့ျဖိုးတုိးတက္ေရးနဲ့လည္း ညီညြတ္ေအာင္ တာ၀န္႐ွိသူေတြက စဥ္းစားေပးသြားမွာပါ။”
တကၠစီကားအသစ္ေတြ တင္သြင္းေမာင္းနွင္ေစဖို့ေရာ အစီအစဥ္႐ွိပါလား။
“ေလာေလာဆယ္ တကၠစီကားအသစ္ေတြ တင္သြင္းေျပးဆြဲေနတယ္။ ဥပမာ ေရာင္နီဦးကုမၸဏီဆိုရင္ ကုမၸဏီပိုင္စနစ္နဲ့ အစီး ၆၀ ေက်ာ္ ပံုစံ အစိမ္းေရာင္တေရာင္နဲ့ သြားေနပါတယ္။ အဲကြန္းဖြင့္ေမာင္းပါတယ္။ သူတို့လည္း ေနာက္ပုိင္း မီတာတပ္မယ္ဆုိ တပ္နုိင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ေမာင္းေနတဲ့ တကၠစီေတြလည္း ေပၚေနပါျပီ။”
သီးသန့္ေတာ့ ထပ္တင္သြင္းဖုိ့မ႐ွိဘူး။ ကုမၸဏီေတြ တင္သြင္းေမာင္းရင္ အားေပးမယ့္ သေဘာေပါ့။
“မဟုတ္ဘူး။ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသၾကီးအစိုးရအဖြဲ့ရဲ့ အစီအမံနဲ့ အခ်ို့ ကုမၸဏီေတြမွာ တင္သြင္းခြင့္ျပုထားတာ ႐ွိတယ္။ က်ေနာ္တုိ့က တကၠစီယာဥ္ေတြ စာရင္းဇယားေတြ ျပုစုျပီးေနာက္ပုိင္း ဒုတိယအဆင့္နဲ့ ကုမၸဏီေတြရဲ့ တင္သြင္းမႈကုိလည္း ျပန္ေလ့လာမယ္။ တင္သြင္းဖုိ့က်န္တဲ့ကားေတြေပၚရင္ ေပၚလာမယ္။ သို့ေသာ္ ေ႐ွ့မွာေတာ့ လိုအပ္ခ်က္ေပၚ မူတည္ျပီးျဖစ္လာမယ့္ အေနအထား ႐ွိပါတယ္။”
ရန္ကုန္တကၠစီခနႈန္းထားေတြ တေျပးညီသတ္မွတ္မယ့္ ကိစၥနဲ့ပတ္သက္ျပီး ယာဥ္ေမာင္းေတြ၊ ခရီးသည္ေတြ သိသင့္သိထုိက္ေတြ ေျပာျပေပးပါ။
“က်ေနာ့္အပုိင္းက ေျပာရရင္ ညွိနိႈင္းျပီးေတာင္းၾကတဲ့အခါ ပိုေတာင္းရင္ ခရီးသည္ေတြရဲ့ အခက္အခဲလည္း႐ွိတယ္။ အခု ဒီလုိေဖာ္ေဆာင္တာက ျပည္သူလူထုရဲ့ အက်ိုးစီးပြားရယ္၊ ေမာ္တာ္ယာဥ္ တည္ေထာင္ျပီး အသံုးျပုသြားလာေနတဲ့ လုပ္ငန္း႐ွင္ေတြနဲ့ ယာဥ္ေမာင္းသူမ်ားရယ္ အားလံုးညီညြတ္ေအာင္ လုပ္ေပးသြားရမွာပါ။”
မထသကေန ရန္ကုန္မွာ႐ွိတဲ့ တကၠစီခေတြကုိ နႈန္းထားတေျပးညီ သတ္မွတ္ေတာ့မယ္လုိ့ သိရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။
“တကၠစီေတြ စည္းကမ္းပုိမုိေကာင္းမြန္ဖို့ရယ္၊ တကၠစီေတြ သယ္ယူပုိ့ေဆာင္ေရးက႑ ျမင့္တက္ဖုိ့ရယ္၊ အမ်ားျပည္သူသြားလာေရးပုိမိုအဆင္ေျပေခ်ာေမြ့ဖို့ရယ္ကုိ က်ေနာ္တုိ့ကုိ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသၾကီး အစုိးရအဖြဲ့က တာ၀န္ေပးပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ့ ဒီအတြက္ လက္႐ွိတာ၀န္ယူေနတဲ့ ရန္ကုန္ျမို့ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီကေန လြွႊဲေျပာင္းမႈေတြ လုပ္မယ္။ ေနာက္ မီတာစနစ္ေတြသြားမယ္။ ယာဥ္စီးခနႈန္းထားေတြကုိလည္း ညီညြတ္တဲ့ အေနအထားေတြအထိ ေဖာ္ေဆာင္မယ္ဆိုျပီး လ်ာထားခ်က္လုပ္ထားတာပါ။”
ဘယ္ေတာ့ေလာက္ စျပီးအေကာင္အထည္ေဖာ္မလဲ။
“ဘယ္ေတာ့စမလဲဆုိေတာ့ လ်ာထားတာက ဧျပီလထဲမွာ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုပ္ငန္းရပ္ေတြ အားလံုးကို တျပိုင္တည္း လုပ္နုိင္တဲ့အေနအထား မ႐ွိေသးဘူး။ ရန္ကုန္ျမို့ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီကေန လြွႊဲေျပာင္းရယူျပီးေတာ့ စုဖြဲ့မႈ၊ တည္ေဆာက္မႈေတြလုပ္ဖို့ က႑မွာ ေခတၱ လုပ္ငန္းလုိအပ္ခ်က္အရ ဆုိင္းငံ့ျပီးလုပ္ေဆာင္ေနရတာေတြ ႐ွိပါတယ္။ အခုလက္႐ွိ ရန္ကုန္ျမို့ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီကေန လြွႊဲေျပာင္းဖို့ပဲ ေဆာင္႐ြက္ ေနရပါတယ္။”
ရန္ကုန္မွာ တကၠစီေတြက မီတာတပ္ထားတာလည္း ေတာ္ေတာ္ၾကာပါျပီ။ ဒါေပမယ့္ မီတာနဲ့လည္း ဘယ္သူမွမသံုးဘူး။ ခရီးသြားကလည္း ဒီလိုပဲသြားေနတယ္။ တကၠစီသမားကလည္း ဒီအတုိင္းေဈးေျပာျပီး သြားေနတယ္။ ဒီေတာ့ အသားက်သားျပီးသား အေနအထားဆုိေတာ့ မီတာသံုးေမာင္းေအာင္ ဘယ္လိုေဆာင္႐ြက္မွာပါလဲ။
“မွန္ပါတယ္။ ေလ့လာၾကည့္ေတာ့ တခ်ို့နိုင္ငံေတြမွာ တကၠစီမီတာ သံုးသလို၊ တခ်ို့နုိင္ငံေတြမွာလည္း သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေဈးနႈန္းနဲ့ သြားလာေနတာ ေတြ့ရတယ္။ ရန္ကုန္ျမို့မွာလည္း တကၠစီမီတာ သံုးခဲ့ဖူးပါတယ္။ သုိ့ေပမယ့္ ေလာေလာဆယ္ အားနည္းခ်က္ အစိတ္အပိုင္းေတြက တခ်ို့တကၠစီေတြက စီအန္ဂ်ီသံုးတယ္။ တခ်ို့က ဓာတ္ဆီနဲ့ ဒီဇယ္ဆီ သံုးပါတယ္။ အဲေတာ့ မီတာသံုးတဲ့ တကၠစီတခ်ို့ကလည္း ခရီးသည္နဲ့ ညွိတဲ့စနစ္နဲ့သြားရင္ အဲဒါေပ်ာက္သြားခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္းလုပ္မယ့္ အဖြဲ့အစည္းအေနနဲ့ ဒါေတြအားလံုးကုိ ျခံုငံုသံုးသပ္လုပ္သြားမယ္။ ဒီဇယ္နဲ့သြားရင္၊ ဓာတ္ဆီ၊ စီအန္ဂ်ီေတြနဲ့ သြားရင္ ဘယ္လိုျဖစ္မယ္။ စီအန္ဂ်ီကုိ မူတည္ေပးရင္ ဓာတ္ဆီနဲ့ ဒီဇယ္ဆီသမားေတြက အခက္အခဲျဖစ္မယ္။ အားလံုးတေျပးညီ စီအန္ဂ်ီလည္း မတပ္ဆင္နုိင္ေသးဘူး။ ဒါေတြကုိ က်ယ္ျပန့္စြာစဥ္းစားျပီးေတာ့ သတ္မွတ္ေပးျပီးရင္ လုိက္နာနုိင္နဲ့ စနစ္ေလးျဖစ္ေအာင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ့ကလည္း ျပည့္စံုစြာေလ့လာျပီး ေဆာင္႐ြက္ေနရတဲ့အပုိင္းျဖစ္ပါတယ္။”
ရန္ကုန္မွာ တကၠစီေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက တခ်ို့ကားေတြဆို ျမင္ မေကာင္းေအာင္ ျဖစ္ေနတာေတြလည္း ေတြ့ရပါတယ္။ ဥပဓိ႐ုပ္မေကာင္းေတာ့တဲ့ တကၠစီေတြကိစၥေရာ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္သြားဖို့႐ွိပါလဲ။
“ဒါလည္း စဥ္းစားေနပါတယ္။ နုိင္ငံေတာ္ကလည္း ဥပဓိ႐ုပ္မေကာင္းတဲ့ ကားေတြကုိ ယာဥ္အိုယာဥ္ေဟာင္းလဲလွယ္ေရး စနစ္ဆိုျပီး ျပည္ေထာင္စုအစုိးရကလည္း သတ္မွတ္ လဲေပးေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ို့ တခ်ို့ေသာ ယာဥ္ေတြက်န္႐ွိေနပါေသးတယ္။ ေနာက္ က်ေနာ္တုိ့တာ၀န္ယူျပီးတဲ့အပုိင္းမွာ နုိင္ငံေတာ္ရဲ့ဖြံ့ျဖိုးတုိးတက္မႈနဲ့ မကိုက္ညီတဲ့ တကၠစီ ယာဥ္မ်ားအေပၚလည္း ျပန္သံုးသပ္ျပီး ညီညြတ္တဲ့စနစ္ေတြနဲ့ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ေပးရမွာပါ။ ယာဥ္ပိုင္႐ွင္ေတြရဲ့ ပုိင္ဆုိင္မႈေတြလည္း ပါလုိ့ ဒါေတြကုိ ျဖုတ္ပစ္မယ္လုိ့ေတာ့ မဆိုလုိပါဘူး။ သူတို့လုပ္ငန္းလည္း ေဖာ္ေဆာင္နုိင္သလုိ တုိင္းျပည္ဖြံ့ျဖိုးတုိးတက္ေရးနဲ့လည္း ညီညြတ္ေအာင္ တာ၀န္႐ွိသူေတြက စဥ္းစားေပးသြားမွာပါ။”
တကၠစီကားအသစ္ေတြ တင္သြင္းေမာင္းနွင္ေစဖို့ေရာ အစီအစဥ္႐ွိပါလား။
“ေလာေလာဆယ္ တကၠစီကားအသစ္ေတြ တင္သြင္းေျပးဆြဲေနတယ္။ ဥပမာ ေရာင္နီဦးကုမၸဏီဆိုရင္ ကုမၸဏီပိုင္စနစ္နဲ့ အစီး ၆၀ ေက်ာ္ ပံုစံ အစိမ္းေရာင္တေရာင္နဲ့ သြားေနပါတယ္။ အဲကြန္းဖြင့္ေမာင္းပါတယ္။ သူတို့လည္း ေနာက္ပုိင္း မီတာတပ္မယ္ဆုိ တပ္နုိင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ေမာင္းေနတဲ့ တကၠစီေတြလည္း ေပၚေနပါျပီ။”
သီးသန့္ေတာ့ ထပ္တင္သြင္းဖုိ့မ႐ွိဘူး။ ကုမၸဏီေတြ တင္သြင္းေမာင္းရင္ အားေပးမယ့္ သေဘာေပါ့။
“မဟုတ္ဘူး။ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသၾကီးအစိုးရအဖြဲ့ရဲ့ အစီအမံနဲ့ အခ်ို့ ကုမၸဏီေတြမွာ တင္သြင္းခြင့္ျပုထားတာ ႐ွိတယ္။ က်ေနာ္တုိ့က တကၠစီယာဥ္ေတြ စာရင္းဇယားေတြ ျပုစုျပီးေနာက္ပုိင္း ဒုတိယအဆင့္နဲ့ ကုမၸဏီေတြရဲ့ တင္သြင္းမႈကုိလည္း ျပန္ေလ့လာမယ္။ တင္သြင္းဖုိ့က်န္တဲ့ကားေတြေပၚရင္ ေပၚလာမယ္။ သို့ေသာ္ ေ႐ွ့မွာေတာ့ လိုအပ္ခ်က္ေပၚ မူတည္ျပီးျဖစ္လာမယ့္ အေနအထား ႐ွိပါတယ္။”
ရန္ကုန္တကၠစီခနႈန္းထားေတြ တေျပးညီသတ္မွတ္မယ့္ ကိစၥနဲ့ပတ္သက္ျပီး ယာဥ္ေမာင္းေတြ၊ ခရီးသည္ေတြ သိသင့္သိထုိက္ေတြ ေျပာျပေပးပါ။
“က်ေနာ့္အပုိင္းက ေျပာရရင္ ညွိနိႈင္းျပီးေတာင္းၾကတဲ့အခါ ပိုေတာင္းရင္ ခရီးသည္ေတြရဲ့ အခက္အခဲလည္း႐ွိတယ္။ အခု ဒီလုိေဖာ္ေဆာင္တာက ျပည္သူလူထုရဲ့ အက်ိုးစီးပြားရယ္၊ ေမာ္တာ္ယာဥ္ တည္ေထာင္ျပီး အသံုးျပုသြားလာေနတဲ့ လုပ္ငန္း႐ွင္ေတြနဲ့ ယာဥ္ေမာင္းသူမ်ားရယ္ အားလံုးညီညြတ္ေအာင္ လုပ္ေပးသြားရမွာပါ။”
