အ၀တ္လဲခန္းထဲမွာ ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္လူငယ္ေတြ ေခါင္းေပါင္းအ၀တ္ကို ျဖန့္ခ်ီ၊ ထံုးခ်ီနဲ့ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ေခါင္းေပါင္းေလးတခု ျဖစ္လာေအာင္  ဂ႐ုတစိုက္ ၾကိုးစားေနၾကပါတယ္။ သူတို့အားလံုး ေခါင္းေပါင္းေပါင္းနည္းျပိုင္ပြဲမွာ ၀င္ျပိုင္ေနၾကတာပါ။ ဒီျပိုင္ပြဲမွာ ေခါင္းေပါင္းကို အသပ္ရပ္ဆံုး ေပါင္းျပနိုင္တဲ့ လူကို ဆုခ်ီးျမွင့္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ၆ တန္း ေက်ာင္းသား ဂ်နတ္ဆင္းလည္း ျပိုင္ပြဲ၀င္ဖို့ သူ့အေမနဲ့အတူေရာက္ေနပါတယ္။ “ေခါင္းေပါင္းက က်ေနာ္တို့ရဲ့အမွတ္အသားပါ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေလးစားျပီး ဂုဏ္ယူတဲ့ အမွတ္အသားပါ။ က်ေနာ္တို့ရဲ့ဒဿမေျမာက္ ဆစ္ခ္ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဂု႐ု ဂိုဘုိင္းဆင္း ဂ်ီးက ေခါင္းေပါင္းကို ခ်ီးျမွင့္ခဲ့တာပါ။” ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္မွာ ဆံပင္ညွပ္ခြင့္တားဆီးထားတာေၾကာင့္ ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္ အမ်ဳိးသားေတြဟာ သူတို့ေခါင္းမွာ အ၀တ္စအ႐ွည္ၾကီးနဲ့ ေခါင္းေပါင္းေပါင္းေလ့ ႐ွိပါတယ္။ “ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္မွန္ရင္ ေခါင္းေပါင္းေပါင္းရမယ္၊ ေခါင္းေပါင္း မပါရင္ မျပည့္စံုဘူး။ ဘုရင့္ေခါင္းက သရဖူလုိေပါ့” လို့ ဂ်နတ္ဆင္းက ဆိုပါတယ္။ ဂ်နတ္ဆင္းရဲ့အေမ မန္းဂ်တ္ကာအားကလည္း ဒီေန့ေခတ္ ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္ လူငယ္ေတြဟာ ေခါင္းေပါင္းကို ေခ်ာင္းထုိးေနၾကလို့ အခုလို ျပိုင္ပြဲေတြက အက်ဳိး႐ွိမယ္လို့ ေျပာပါတယ္။ “ဆစ္ခ္ လူငယ္ေတြက ဒီေန့ေခတ္မွာ လမ္းမွားကို လုိက္ေနၾကတယ္။ ဖက္႐ွင္မက်လို့ ဆုိျပီးေတာ့ ေခါင္းေပါင္းကို ပစ္ပယ္ထားၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုမ်ဳိး ျပိုင္ပြဲေတြေၾကာင့္ ေခါင္းေပါင္းေတြကို စတုိင္မက်လို့ ဆုိျပီး ေခ်ာင္ (ေဂ်ာင္) ထိုးမထားေအာင္ လံႈ့ေဆာ္အားေပးတာေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။ ဟိုေခတ္ေတြကတည္းက ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္ အၾကီးအကဲေတြက ဒီလို ျပိုင္ပြဲမ်ဳိးေတြ လုပ္ေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။” ျပိုင္ပြဲခန္းမထဲမွာေတာ့ ပရိသတ္ေတြက ျပိုင္ပြဲမွာ ဘယ္သူအနုိင္ရမလဲဆုိတာကို စိတ္၀င္တစားနဲ့ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္။ ဆု႐ွင္ကို မေၾကညာခင္မွာ ပန္ခ်ာပီဘာသာနဲ့ သီခ်င္းသံက ခန္းမထဲမွာ ပ်ံ့လြင့္ေနပါတယ္။ ေခါင္းေပါင္းေပါင္းတဲ့ေနရာမွာ အေခါက္ေတြ၊ အတြန့္ေတြက ဘယ္ေလာက္ သပ္ရပ္သလဲ၊ ေခါင္း္ေပါင္းပံုစံက ဘယ္ေလာက္ ဟန္က်ပန္က် ႐ွိသလဲဆုိတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ျပီး ဒုိင္လူၾကီးေတြက အမွတ္ေပးပါတယ္။ ျပိုင္ပြဲမွာ ဂ်နတ္ဆင္းရဲ့ ျပိုင္ပြဲ၀င္နံပါတ္က နံပါတ္ ၁၇ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပိုင္ပြဲကို အသက္အုပ္စုအလုိက္ ၂ ပုိင္းခြဲထားပါတယ္။ အသက္ ၁၂ နွစ္ကေန ၁၇ နွစ္အထိက တအုပ္စု၊ အသက္ ၁၈ နွစ္ကေန ၂၃ နွစ္အထိက တအုပ္စုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျပိုင္ပြဲကို စီစဥ္သူ ဂ်က္ဗီယာဆင္းက မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြ ေခါင္းေပါင္းကို မေပါင္းၾကေတာ့တဲ့ အေၾကာင္းက အေနာက္တုိင္းယဥ္ေက်းမႈေတြ လြွႊမ္းမိုးထားတဲ့ ဒီေန့ ေခတ္မွာ မိဘေတြက သားသမီးေတြကို ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့နဲ့ သမုိင္းေတြကို ေသခ်ာသင္မေပးတာေၾကာင့္လို့ ေျပာပါတယ္။ “ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္ အမ်ဳိးသားေတြဆုိတာ လူပ်ဳိေပါက္ ျဖစ္လာတဲ့အခ်ိန္ကစလို့ ေခါင္းေပါင္း ၀တ္ရေတာ့မယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ကေလးေတြက ဒီလို မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ သူတို့ကို တုိက္တြန္းဖို့ လိုတယ္။” ၁၉၈၄ ခုနွစ္တုန္းက အိနၵိယ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အင္ဒီယာဂနၵီကို ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္ ကို္ယ္ရံေတာ္ေတြက လုပ္ၾကံခဲ့တဲ့ေနာက္မွာ ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္ေတြကို ဆန့္က်င္တဲ့လႈပ္႐ွားမႈေတြ ေပၚေပါက္ခဲ့ျပီး လူ ေထာင္ခ်ီျပီး ေသဆံုးသြားပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္ေတြလည္း အသက္ေဘးကေန လြတ္ေျမာက္ဖို့အတြက္ ဆံပင္ေတြ ျဖတ္လိုက္ၾကပါတယ္။ ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္ဆန့္က်င္ေရး အဓိက႐ုဏ္းထဲမွာ ဂ်ဂါဆင္းရဲ့ညီအစ္ကို ၄ ေယာက္စလံုး၊ ေသဆံုးခဲ့ရခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ျပန္ေျပာျပပါတယ္။ “အဲဒီတုန္းက က်ေနာ္တို့ နုိင္ငံမွာ ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္ ၅၀၀ ေလာက္ ေသဆံုးသြားပါတယ္။ က်ေနာ့္ ညီမေတြလည္း သူတို့ ခင္ပြန္းေတြကို ဆံုး႐ွံုးခဲ့ရတယ္။ က်ေနာ့္ ေဆြမ်ဳိးေတြထဲမွာ လူေပါင္း ၄၀ ေလာက္ အသတ္ခံလုိက္ရတယ္။ အဓိက႐ုဏ္းထဲမွာ သူတို့ေတြ အခုလို ျဖစ္ခဲ့ရတာ ေခါင္းေပါင္းနဲ့ မဆုိင္ဘူးလို့ ေျပာလို့ ဘယ္ျဖစ္မလဲ။” အခုေတာ့ အဓိက႐ုဏ္းက ၂၈ နွစ္ ၾကာေနခဲ့ပါျပီ။ အေျခအေနေတြကလည္း ေျပာင္းလဲစ ျပုေနပါျပီ။ လူၾကိုက္မ်ားတဲ့ ႐ုပ္႐ွင္ေတြထဲမွာ ေခါင္းေပါင္းေပါင္းထားတဲ့ ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္ သူရဲေကာင္း အေၾကာင္းကို ႐ုိက္ကူးတင္ဆက္ေနပါတယ္။ ဒီေန့ ျပိုင္ပြဲကို လာၾကည့္တဲ့ မိန္းကေလးတခ်ဳိ့ကလည္း ေခါင္းေပါင္းမေပါင္းတဲ့ ေယာက်္ားေတြကို အိမ္ေထာင္ဖက္မေ႐ြးဘူးလို့ ဆုိေနၾကပါတယ္။ “ေခါင္းေပါင္းေပါင္းတဲ့ ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္ အမ်ဳိးသားနဲ့ပဲ က်မ လက္ထပ္ခ်င္တယ္” လို့ ျပိုင္ပြဲကို လာအားေပးတဲ့ ဂ်က္မင္း အရိုရာက ဆုိပါတယ္။ “ဒီေန့ေခတ္မွာ အိနၵိယလူမ်ဳိး သူရဲေကာင္းေတြလည္း ေခါင္းေပါင္းေတြ ေပါင္းေနၾကတာ ေတြ့ရ တာ ေလးစားတယ္။ ဆစ္ခ္ဘာသာ၀င္ျဖစ္ရတာကိုလည္း ဂုဏ္ယူတယ္။” (Jasvinder Sehgal  ေရးသည့္ Making Turbans Cool for Sikh Youth ေဆာင္းပါးကို ဘာသာျပန္ပါသည္။)