အဲပုဂံေလယာဥ္မေတာ္တဆမႈ ႐ွင္းလင္းေျပာဆို
နန်းမြနဒီ
·
December 27, 2012
ဒီဇင္ဘာ ၂၅ ရက္ေန့ မနက္က ႐ွမ္းျပည္နယ္ ဟဲဟိုးျမို့ေလယာဥ္ကြင္းအနီးမွာ ျဖစ္ခဲဲ့တဲ့ အဲပုဂံေလယာဥ္ မေတာ္တဆမႈနဲ့ ပတ္သက္လို့ ျဖစ္ပ်က္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကို ထုတ္ျပန္နိုင္ျခင္း မ႐ွိေသးဘူးလို့ ကုမၸဏီ တာ၀န္႐ွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။
ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္ေန့က ရန္ကုန္ျမို့ ကန္ေတာ္ၾကီးဟိုတယ္ သတင္းစာ႐ွင္းလင္းပြဲမွာ အဲပုဂံေလေၾကာင္း လိုင္းရဲ့ စက္မႈပိုင္းဆိုင္ရာဒါရိုက္တာ ဦးလိႈင္ဘြားက ပညာ႐ွင္ေတြနဲ့ အဆင့္ဆင့္စစ္ေဆးျပီးမွ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ဆိုတာ သိရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မ႐ွင္ရဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ ကို ေစာင့္ဆိုင္းဖို့ ေျပာပါတယ္။
[caption id="attachment_34766" align="alignleft" width="150" caption="စက္မႈပိုင္းဆိုင္ရာဒါရိုက္တာ ဦးလိႈင္ဘြား"][/caption]
“ေလယာဥ္ပ်ံ ၁ စင္း ပ်က္က်သြားတာကို establish လုပ္ဖို့က ေလယာဥ္ပ်ံသည္ အျမင့္ေပ ဘယ္ေလာက္နဲ့ ပ်ံတယ္။ သံလုိက္အိမ္ေျမွာင္ လမ္းညြွႊန္ ဘယ္ေလာက္နဲ့ ပ်ံတယ္။ ပါ၀ါက ဘယ္ေလာက္ရိွတယ္။ က်န္တာေတြက ဘယ္လို control လုပ္ေနျပီး data ေတြကုိ ေပးသလဲ။ ေလယာဥ္မႉးကေန ေလယာဥ္မယ္ေတြကုိ ဘာ instruction (အမိန့္) ေတြေပးလဲ။ ခရီးသည္ေတြကုိ public announcement ဘာလုပ္သလဲ။ အဲဒါက ပိုျပီး ျပည့္စံုကံုလံုတဲ့ recording ပါ။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ့က ျဖစ္တုိင္းမွာ စံုစမ္းေရးေကာ္မ႐ွင္ရဲ့ ရလဒ္ကုိေစာင့္ပါလို့ ေတာင္းပန္အပ္ ပါတယ္။ ေနာက္ ဒီအေတြ့အၾကံုကုိ တကမၻာလံုးကုိ ႐ွယ္ပါတယ္။ ဒါ သာမန္ကာလွ်ံကာလုပ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ မဟုတ္ပါဘူး။”
အဓိကအေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ သိုမွီးထားရာ ေလယာဥ္ပ်ံသန္းမႈ မွတ္တမ္းေသတၱာ (Black box) ကို စစ္ေဆးဖို့ စင္ကာပူနိုင္ငံကို ပို့ေဆာင္ထားေၾကာင္း၊ သက္ဆိိုင္ရာေလယာဥ္မႉးေတြလည္း က်န္းမာေရးကုသမႈခံယူေနရဆဲမို့ ထြက္ဆိုခ်က္ေတြ မရနိုင္ေသးတဲ့အေၾကာင္း၊ ျမန္မာနိုင္ငံ ျမို့ျပေလေၾကာင္း အာဏာပိုင္ရဲ့ စစ္ေဆးအတည္ျပုခ်က္ ေတြလည္း ယူရမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘယ္အခ်ိန္ေလာက္မွာ ျပီးဆံုးမလဲ ဆိုတာကလည္း စစ္ေဆးခ်က္ေတြေပၚ မူတည္တဲ့အတြက္ ကာလအပိုင္းအျခားလည္း မေျပာနိုင္ေသးဘူးလို့ ဆုိပါတယ္။
ပို့ေဆာင္ေရး၀န္ၾကီးဌာနက ျဖစ္ပြားတဲ့ေန့မွာပဲ ေလယာဥ္မေတာ္တဆမႈ စစ္ေဆးေရးေကာ္မ႐ွင္အဖြဲ့ကို ဖြဲ့စည္းျပီး အဲဒီအဖြဲ့မွာ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေလေၾကာင္း ပို့ေဆာင္ေရး ညြွႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန ဒု-ညြွႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးဝင္းေဆြထြန္းနဲ့ အဖြဲ့၀င္ ၄ ဦးပါ၀င္ပါတယ္။
ေလယာဥ္ေပၚက ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသူေတြမွာ နိုင္ငံျခားသား ၂ ဦးကို ထိုင္းနိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ေဆးရံုကို လြွႊဲေပးခဲ့ျပီး ျမန္မာနိုင္ငံသားေတြကိုေတာ့ ရန္ကုန္ေဆးရံုၾကီးမွာ ဆက္လက္ပို့ေဆာင္ကုသထားေၾကာင္း စီမံခန့္ခြဲမႈဒါရိုက္တာ ဦးထူးထက္ေထြးက ႐ွင္းျပပါတယ္။
[caption id="attachment_34767" align="alignleft" width="150" caption="စီမံခန့္ခြဲမႈဒါရိုက္တာ ဦးထူးထက္ေထြး"][/caption]
“က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ လူနာေတြကို ဟဲဟိုးကေန ေခၚလာတာပါ။ မေန့က ေတာက္ေလွ်ာက္ ေဆး႐ုံမွာ ႐ွိပါတယ္။ မနက္ ၃ နာရီေက်ာ္မွ ျပန္တာပါ။ က်ေနာ္တို့ ၀န္ထမ္းေတြ ဂ်ဴတီနဲ့ ေစာင့္ပါတယ္။ ဆရာ၀န္ၾကီးကိုလည္း က်ေနာ္တို့ အစြမ္းကုန္ကုသေပးဖို့ က်ေနာ္တို့ သူတို့လက္ထဲမွာ အပ္ထားပါတယ္။ လိုတဲ့ဟာေတြ အကုန္လုံးလုပ္ေပးေနပါတယ္” လို့ ေျပာပါတယ္။
ဒီ မေတာ္တဆမႈမွာ ေလယာဥ္ေပၚပါလာတဲ့ ဧည့္လမ္းညြွႊန္ ေဒၚနြယ္လင္း႐ွိန္နဲ့ ဟဲဟိုး ကားလမ္းေပၚမွာ ဆိုင္ကယ္စီးေနသူ ဦးျပားတို့ ေသဆံုးခဲ့ျပီး ၁၁ ဦး ဒဏ္ရာရခဲ့ပါတယ္။
က်န္ခရီးသည္ေတြနဲ့အတူ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ေလယာဥ္မယ္ မခိုင္စုနိုင္က အခင္းျဖစ္စဥ္ အစမွာပဲ ေလယာဥ္၀န္ထမ္းေတြက အေရးေပၚ (emergency) အေျခအေနတရပ္ကို ေၾကညာျပီး ခရီးသည္ေတြကို ကယ္ထုတ္နိုင္ခဲ့ပုံကို ႐ွင္းလင္းေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
[caption id="attachment_34768" align="alignright" width="150" caption="လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ေလယာဥ္မယ္ မခိုင္စုနိုင္"][/caption]
“ေလယာဥ္ဆင္းတဲ့အခ်ိန္ ေလယာဥ္ landing gear နဲ့ ေျမျပင္ထိလုိက္တဲ့အခ်ိန္ သိလိုက္ရတဲ့ ခံစားခ်က္အရ ဒါ normal landing မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒါတခုခုျဖစ္ျပီဆုိတဲ့ sense မ်ိုး ရလိုက္ပါတယ္။ Normal landing မဟုတ္ဘူးဆုိတာနဲ့ complete stop ျဖစ္တဲ့အထိ ေစာင့္ျပီးမွ complete stop ျဖစ္တာနဲ့ ဒါအေရးေပၚဆိုျပီး ေအာ္လုိက္ပါတယ္။ ေအာ္ေနရင္းနဲ့ ေဘးနားက ထုိင္ေနတဲ့ ေလယာဥ္အမႈထမ္းကို သူ့ဘက္ကတံခါးကို ဖြင့္ခုိင္းတယ္။ ကိုယ့္ဘက္က တံခါးကိုလည္း ဖြင့္တယ္။ ကိုယ့္ဘက္က တံခါးက က်ပ္ေနလုိ့ ခ်က္ခ်င္းမပြင့္ဘူး၊ သူ့ဘက္က ပြင့္သြားတဲ့အတြက္ ခရီးသည္ေတြကိုလည္း Go back away ဆိုျပီး ေျပာခဲ့တယ္၊ ခရီးသည္ေတြကလည္း အကုန္လုိက္နာျပီး ေသခ်ာ evacuate လုပ္နုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ လံုျခံုေရး၀န္ထမ္းတဦးက ဒီဘက္တံခါးက်ပ္ေနတာကို ကူညီျပီး ၾကိုးစားဖြင့္ေပးလုိ့ ပြင့္သြားျပီး ဒီဘက္တံခါးကေန ခရီးသည္ေတြကုိ ကယ္ခဲ့နုိင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခရီးသည္အုပ္စု ၂ ခု ကြဲသြားပါတယ္။ ဟဲဟုိးေလဆိပ္မွာ ျပန္စုျပီးမွ လူဦးေရစစ္ေဆးတာ လုပ္ပါမယ္။ ျပီးေတာ့ ေဆး႐ုံပို့စရာ႐ွိတဲ့ ခရီးသည္ေတြကိုလည္း ေဆး႐ုံပို့ပါမယ္ဆိုျပီး စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။”
အဲပုဂံေလေၾကာင္းလိုင္းရဲ့ အာမခံကို ျမန္မာ့အာမခံလုပ္ငန္းကေန တဆင့္ နိုင္ငံျခားမွာ အာမခံလုပ္ထားတဲ့အတြက္ နစ္နာသူမ်ားအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးနဲ့ ေလယာဥ္အာမခံကိစၥကိုေတာ့ စကၤာပူနိုင္ငံ အာမခံကုမၸဏီက ေဆာင္႐ြက္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေလာေလာဆယ္ ခရီးသည္ေတြ သံုးစြဲဖို့အတြက္ နိုင္ငံျခားသား ၁ ဦးကို ေဒၚလာေငြ ၂ ေထာင္စီနဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံသားေတြအတြက္ က်ပ္ေငြ ၃ သိန္းစီ ထုတ္ေပးထားတယ္လို့လည္း သိရပါတယ္။
႐ွင္းလင္းပြဲမွာ အဲပုဂံ တာ၀န္႐ွိသူ ၅ ဦးက ႐ွင္းလင္းျပီး သတင္းေထာက္ ၁၀၀ ေက်ာ္ သတင္း ယူခဲ့ပါတယ္။ အဲပုဂံက ေလယာဥ္ပ်ံတစီးဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ ခုနွစ္က ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ေျပးလမ္းကေန လြန္ထြက္ခဲ့လို့ ေလယာဥ္မႉး ဒဏ္ရာရခဲ့ျပီး ေလယာဥ္ကိုယ္ထည္ ထိခိုက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။