ကရင္အမ်ိုးသားအစည္းအရံုး(ေကအန္ယူ) ဟာ ျမန္မာအစိုးရနဲ့ လက္ရိွအပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အပါအ၀င္၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျပီး နိုင္ငံေရးေဆြးေနြးမႈ အဆင့္ ေရာက္႐ွိဖုိ့ လုိအပ္ခ်က္ ၈ ခ်က္ ပါ၀င္တဲ့ထုတ္ျပန္ခ်က္ကုိ  ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန့မွာ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာလုိက္ပါတယ္။ ဒီထုတ္ျပန္ခ်က္ကုိ ၁၅ ၾကိမ္ေျမာက္ ေကအန္ယူညီလာခံအျပီး ပထမဆံုး ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ျပီး လက္႐ွိ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈအတြင္း နုိင္ငံေရးေဆြးေနြးမႈေတြကုိ စတင္အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္႐ြက္နုိင္ေရး တျပည္လုံး အတုိင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖုိ့ အျမန္ဆုံးေဆာင္႐ြက္ဖုိ့ လုိအပ္ေနတယ္လုိ့ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ [caption id="attachment_34762" align="alignleft" width="225" caption="ေကအန္ယူ တြဲဖက္အတြင္းေရးမႉး ၂ ပဒုိမန္းမန္း"][/caption] ဒါ့အျပင္ ေကာ္မတီအသစ္ ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္မႈ၊ အသစ္္တက္လာတဲ့  ေကအန္ယူအဖြဲရဲ့ နုိင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ေကအန္ယူ တြဲဖက္အတြင္းေရးမႉး ၂ အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ခံရတဲ့ ပဒုိမန္းမန္းကုိ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားပါတယ္။ အခုက်င္းပတဲ့ ေကအန္ယူကြန္ဂရက္ကေန ဘာေတြေဆြးေနြးျဖစ္ခဲ့ၾကပါလဲ။ “ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ထုတ္ထားသလိုေပါ့ေနာ္။ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ေတြျဖစ္တဲ့ ၄ နွစ္တာကာလ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြရယ္၊ နိုင္ငံေရးအစီရင္ခံစာရယ္၊ အေျခခံလမ္းစဥ္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ ျပန္လည္ သံုးသပ္တာေတြရယ္၊ အေျခခံဥပေဒတုိ့ ျပန္လည္ျဖည့္စြက္တာေတြေပါ့။” ေနာက္ထပ္ ၄ နွစ္တာ ကာလအတြင္း က်င့္သံုးမယ့္ မဟာဗ်ဴဟာ လုပ္ငန္းစဥ္နဲ့ ပတ္သက္ျပီး ဘာေတြခ်မွတ္ျဖစ္ခဲ့ပါလဲ။ “အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္းနဲ့ပတ္သက္ျပီး က႑ၾကီး ၁၄ ခုထဲမွာမွ အဓိကျဖစ္တဲ့ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရးဖြံ့ျဖိုးမႈနဲ့ ပတ္သက္ျပီး မူ၀ါဒေတြ ေသေသခ်ာခ်ာ ခ်မွတ္သြားေပးဖို့။ ေဒသတြင္းမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ့ပတ္သက္ျပီး တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကအစေပါ့။ ဒါေတြကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန့္ျပန့္ ေဆြးေနြးခဲ့တယ္။ ေ႐ွ့လုပ္ငန္းစဥ္ေတြလည္း အဓိက အေလးထား ေဆြးေနြးခဲ့တယ္။” ေကအန္ယူအေနနဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ထားတဲ့ကာလျဖစ္ေနေတာ့ ကြန္ဂရက္ အတြင္းမွာေရာ အစိုးရနဲ့ ထပ္ျပီး ေဆြးေနြးဖို့ ဦးစားေပးလုပ္ငန္းအေနနဲ့ ဘာေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို့ ႐ွိလဲ။ “အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အဆင့္မွာလည္း ၂ ဆင့္ ႐ွိပါတယ္။ အခု အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ပဏာမအဆင့္သာ ႐ွိေသးလုိ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ဆက္လုပ္သြားဖုိ့ က်န္ေနေသးတယ္။ ဒါျပီးရင္ေတာ့ နုိင္ငံေရးအရေဆြးေနြးမႈေတြ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ အဆင့္ ၄ ဆင့္အေပၚမွာ အရင္ကသတ္မွတ္ထားတဲ့အတုငိ္းပဲ ဆက္လုပ္သြားမွာ ျဖစ္တယ္။” ပထမဦးစားေပးလုပ္ငန္းအေနနဲ့ အခု တက္လာတဲ့ ဗဟုိေကာ္မတီအသစ္အေနနဲ့ ဘာေတြဆက္လုပ္သြားဖုိ့ ႐ွိပါလဲ။ “ပမထဆံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးခုိင္မာေအာင္၊ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္နုိင္ေအာင္ ျပယုဂ္ေတြ၊ လုိအပ္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ဆက္လက္ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးဖို့ ႐ွိတယ္။ တပ္ပိုင္းနဲ့ပတ္သက္တဲ့ တပ္တည္ေနရာ၊ တပ္ပိုင္းလႈပ္႐ွားသြားလာမႈေတြ၊ တပ္အင္အားတိုးခ်ဲ့တာေတြကအစ ယံုၾကည္နုိ္င္ေလာက္တဲ့ တဖက္နဲ့တဖက္ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္တဲ့အေနအထား၊ တပ္နဲ့ပတ္သက္တဲ့ လႈပ္႐ွားမႈအသြင္သဏၭာန္ေတြ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရယူမႈေတြ ဆက္ေဆြးေနြးဖုိ့ ႐ွိပါေသးတယ္။” အခုထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ နုိင္ငံေရးေဆြးေနြးမႈကုိ အေလးအနက္ထား အျမန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို့လိုသလို နုိင္ငံေရးေဆြးေနြးမႈလုပ္ငန္းစဥ္မွာ တတုိင္းျပည္လံုးအတုိင္းအတာနဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲနုိင္ေရး အျမန္ဆံုးေဆာင္႐ြက္ဖို့ လိုတယ္လို့ ထုတ္ထားတယ္။ ေကအန္ယူဘက္မွာေတာ့ တုိက္ပြဲျဖစ္တာမၾကားဘူး။ ကခ်င္ဘက္မွာေတာ့ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတာနဲ့ ပတ္သက္လို့ ဘယ္လို ေျပာခ်င္ပါလဲ။ “ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ တတုိင္းျပည္လံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မလုပ္ဘဲနဲ့ ယံုၾကည္နုိင္တဲ့အဆင့္လုိ့ ေျပာလုိ့မရဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရဘက္က တတုိင္းျပည္လံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ေပးဖို့ ေၾကညာေပးဖို့လိုတယ္၊ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို့လိုတယ္။ ဒါျပီးမွပဲ နုိင္ငံေရးအရ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးမႈေတြ ရနုိင္မွာျဖစ္တယ္။ ေတြ့ဆံုပြဲမွာလည္း တုိင္းရင္းသားေပါင္းစံုနဲ့ စုစည္းဖြဲ့စည္းထားတဲ့ အင္အားစုနဲ့လည္း ေတြ့ဆံုဖို့၊ ဒါမွလည္း နုိင္ငံေရးျပဿနာေတြကုိ ျပည့္ျပည့္၀၀ ေျဖ႐ွင္းနုိင္မွာျဖစ္တယ္။” ယူအန္အက္ဖ္စီ (ညီညြတ္ေသာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ) ကုိ ျမန္မာ အစိုးရကလည္း ျမန္မာနုိင္ငံတြင္း လာေတြ့ဆံုေဆြးေနြးဖို့ ဖိတ္ေခၚလိုက္တယ္လုိ့ သိရတယ္။ ေကအန္ယူသေဘာထား ဘယ္လို႐ွိပါလဲ။ “ဒါကုိ ၾကိုဆုိပါတယ္။ ယံုၾကည္မႈစတင္တည္ေဆာက္ခါစ တုိင္းရင္းသားအားလံုးနဲ့ ေတြ့ဆုံတာကေတာ့ နွစ္ဦးနွစ္ဖက္ လက္ခံနုိင္ေလာက္တဲ့ ေနရာကို ေ႐ြးခ်ယ္ဖို့ေတာ့ လိုတယ္။ ယူအန္အက္ဖ္စီနဲ့ အစုိးရ ၾကားမွာ နွစ္ဦးနွစ္ဖက္လက္ခံနုိင္ေလာက္တဲ့ ေနရာျဖစ္ဖို့ လိုတာေပါ့။” ေကအန္ယူအေနနဲ့က ျငိမ္းခ်မ္းေရးခိုင္မာေအာင္ လုပ္မယ္။ အဲေနာက္ပိုင္းမွာေရာ ဘယ္လုိအဖြဲ့အေနနဲ့ ရပ္တည္မွာလဲ။ ဥပမာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းလုပ္မွာလား၊ နုိင္ငံေရးပါတီေထာင္မွာလား။ “ေကအန္ယူရဲ့ ပင္မကိုက အမ်ိုးသားေရး၊ နုိင္ငံေရးနဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရယ္က ေဒသအလုိက္ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ ကိစၥ။ ေကအန္ယူရဲ့ အဓိက တာ၀န္ ၃ ရပ္က ႐ွိထားျပီးသားျဖစ္တယ္။ အဓိက တာ၀န္ ၃ ရပ္အေပၚမွာပဲ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားဖုိ့။ ဆုိလိုတာက ေကအန္ယူမွာလည္းပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလမ္းေၾကာင္းလည္း သူ့နယ္ေျမေဒသမွာ သူ လုပ္သြားေနရမယ္။ တခ်ိန္ထဲမွာ အမ်ိုးသားေရးဦးေဆာင္နုိင္တဲ့ တမ်ိုးသားလံုးနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ လုပ္ငန္းကိစၥေတြကိုလည္း ေဆာင္႐ြက္ရမွာျဖစ္တယ္။ ေနာက္ နုိင္ငံေရးအရဦးေဆာင္တဲ့ အစုအဖြဲ့အေနနဲ့ ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္ရဦးမွာျဖစ္တယ္။ စီးပြားေရး၊ ဖြံ့ျဖိုးေရးနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ မူ၀ါဒပိုင္းဆုိင္ရာ ခ်မွတ္ဖို့ လိုအပ္ပါေသးတယ္။ မူ၀ါဒပိုင္းခ်မွတ္ျပီးမွသာလွ်င္ စီးပြားေရး ဘယ္လိုသြားသင့္တယ္၊ လုပ္သင့္တယ္ေပါ့။ မူ၀ါဒတိက်႐ွင္းလင္းမႈ မ႐ွိေသးဘဲနဲ့ စီးပြားေရး မဟာဖြံ့ျဖိုးေရးလုပ္ငန္းေတြကိုေတာ့ ဒီကာလမွာ ႐ုတ္တရက္ၾကီး ထည့္သြင္းစဥ္းစားလို့ မရေသးဘူး။ သုိ့ေသာ္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းေတြမွာေတာ့ ေဆာင္႐ြက္သင့္တဲ့အတုိင္း ၾကိုးစားေဆာင္႐ြက္မွာျဖစ္တယ္။” အခု ထုိင္းနုိင္ငံက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ့ ထား၀ယ္ေရနက္စီမံကိန္းေဆြးေနြးတာေတြ ႐ွိတယ္။ ထား၀ယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းက ေကအန္ယူနဲ့လည္း ပတ္သက္မႈ ႐ွိတယ္ဆုိေတာ့ အဲအေပၚ ဘယ္လုိလုပ္ေဆာင္ဖို့ ႐ွိလဲ။ “ခုနကေျပာသလုိပဲ တိက်႐ွင္းလင္းတဲ့ မူ၀ါဒေတြ တခ်ိန္တည္းမွာ ျပည္သူလူထုက ပါ၀င္နိုင္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ပိုင္ခြင့္႐ွိတဲ့၊ ေရ႐ွည္အက်ိုးစီးပြားျဖစ္ေစနုိင္မယ့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ိုး ျဖစ္သင့္တယ္ဆုိတာေတာ့ စဥ္းစားထားတာ ႐ွိတယ္။ ထား၀ယ္စီမံကိန္းနဲ့ပတ္သက္ျပီး စီးပြားေရး၊ ဖြံ့ျဖိုးေရးနဲ့ ပတ္သက္ျပီး တိတိက်က် ခ်မွတ္သြားဖို့လိုတယ္။ အဲအေပၚမွာ ႐ွင္းလင္းျပီး တာ၀န္ယူမႈနဲ့ တာ၀န္ခံမႈကအစေပါ့။ ျပည့္စံုေလာက္ျပီဆုိမွ စဥ္းစားဖို့လိုတယ္။ အေျခခံအားျဖင့္က အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကာလသာ ျဖစ္ေသးတယ္။ တကယ့္ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ခုိင္မာတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို့ နုိင္ငံေရးေဆြးေနြးမႈလည္း မေရာက္ေသးခင္ မျပီးေျမာက္ေသးခင္ ကာလမွာ မဟာစီမံကိန္းၾကီးေတြ မေဆာင္႐ြက္သင့္ေသးဘူးလို့ေတာ့ သေဘာထား ခ်မွတ္တယ္။ ထား၀ယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း၊ ေရကာတာေဆာက္မယ့္ကိစၥေတြ၊ ဒါေတြက နုိင္ငံေရးျပဿနာကုိ ေျဖ႐ွင္းေဆာင္႐ြက္နုိင္မွသာလွ်င္ ဒါေတြက စစဥ္းစားရမယ္။ စဥ္းစားတဲ့အခါ လူထုေတြရဲ့ ထိခုိက္နစ္နာမႈေတြကုိ အကာအကြယ္ျပုနုိင္တဲ့ ဥပေဒေတြ ေပၚလစီေတြကအစ ဒါေတြကုိလည္း ေသခ်ာခ်မွတ္ဖို့ လိုတယ္။” ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ လတ္တေလာ လက္ပန္းေတာင္းဆနၵျပမႈေတြ အၾကမ္းဖက္ျဖိုခြင္းတာ ေတြ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တုိက္ပြဲေတြ ေန့တုိင္းလုိလို ျဖစ္ေနတာေတြေရာ ဆုိေတာ့ ေကအန္ယူအေနနဲ့ အစုိးရကုိ ဘယ္လုိတိုက္တြန္းေျပာဆုိခ်င္သလဲ။ “အစုိးရအေနနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္ေနျပီျဖစ္လို့ အၾကမ္းဖက္လႈပ္႐ွားမႈေတြကုိ စိုးရိမ္မိတယ္။ ဒီလိုအျဖစ္မ်ိုးေတြက လံုး၀မျဖစ္သင့္ေတာ့တဲ့ အေျခအေန။ သုိ့ေသာ္လည္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာင္မ႐ွင္ ဖြဲ့စည္းတဲ့အေပၚမွာ စံုစမ္းမႈအခ်က္အလက္ေတြက အျဖစ္မွန္ျဖစ္ဖို့လိုတယ္။ ေတြ့႐ွိတဲ့အခ်က္ေတြကိုလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္႐ြက္ဖို့ လိုတယ္လို့ ေျပာခ်င္တယ္။” ေကအန္ယူဗဟုိေကာ္မတီေ႐ြးတဲ့အခါမွာ အရင္က ေကအန္ယူကေန ေခတၱထုတ္ပယ္ထားတဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မူတူးေစးဖုိးက ဥကၠ႒ျဖစ္လာတယ္။ ေနာက္ ဖယ္႐ွားခံထားရတဲ့ အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ျပန္ျပီး ပါ၀င္လာတယ္ဆုိေတာ့ ကြန္ဂရက္ကေန ေ႐ြးခ်ယ္လုိက္တဲ့ ဗဟုိေကာ္မတီက အားေကာင္းလာနုိင္ပါ့မလား။ “ကြန္ဂရက္က ေ႐ြးခ်ယ္ထားတဲ့အေပၚမွာေတာ့ က်ေနာ္တုိ့ ျငင္းစရာအေၾကာင္းမ႐ွိပါဘူး။ သုိ့ေသာ္လည္း ဗဟုိေကာ္မတီ ၁၁ ဦး၊ ၄၅ ဦးသာမကဘဲ တျခားအဖြဲ့၀င္ေတြအားလုံး ခ႐ုိင္ေဒသေတြမွာ၊ ျမို့နယ္ေဒသေတြမွာ၊ တပ္မဟာ တပ္ရင္းေတြအားလုံး ၀ုိင္း၀န္းပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မွသာ အားေကာင္းတဲ့ အဖြဲ့အစည္းတရပ္အျဖစ္ ရပ္တည္လုိ့ ရမွာျဖစ္ပါတယ္။” အရင္ဒုဥကၠ႒ ေဒးဗစ္သာကေပါရယ္၊ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ၁ ပဒုိ ေစာလွေငြတုိ့ ဗဟုိေကာ္မတီမွာ မပါေတာ့ဘူးလုိ့ၾကားတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲ။ “အဲဒီအေျခအေနက မဲအရေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ့က ဘာမွေျပာလုိ့မရဘူး။ သုိ့ေသာ္လည္း ဒီပုဂၢိုလ္ ၂ ဦးက အစဥ္အလာလည္း႐ွိတယ္၊ အရည္အခ်င္းလည္း႐ွိတဲ့အတြက္ ဒီေခါင္းေဆာင္ ၂ ဦးကုိလည္း က်ေနာ္တုိ့က ထုိက္သင့္တဲ့ေနရာမွာ တာ၀န္ယူဖုိ့ တာ၀န္ေပးခ်မွတ္ထားျပီး ျဖစ္ပါတယ္။” အခုတက္လာတဲ့ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္အဖြဲ့မွာ ပဒုိ မန္းမန္းက အတြင္းေရးမႉးအေနနဲ့ ပါလာတယ္ဆုိေတာ့ ကရင္ျပည္သူေတြကုိ ဘာေျပာခ်င္ပါသလဲ။ “ကရင္လူထုေတြကုိေရာ၊ တျခားလူထုလူတန္းစား တုိင္းရင္းသားေတြအားလုံးကုိ ဒီေန့ကာလမွာကေတာ့ တုိင္းျပည္ရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ့ တန္းတူရည္တူ အခြင့္အေရးေတြ အားလုံးကုိ တသမတ္တည္း ေဆာင္႐ြက္ဖုိ့လုိပါတယ္။ နုိင္ငံေရးျပဿနာကုိ နုိင္ငံေရးနည္းနဲ့ ေျဖ႐ွင္းနုိင္ဖုိ့ က်ေနာ္တုိ့  ၾကိုးစားမယ္။ တဆက္တည္းမွာပဲ နုိင္ငံေရးျပဿနာကုိ နုိင္ငံေရးနည္းနဲ့ ေျဖ႐ွင္းရာမွာ ဒီမုိကေရစီရ႐ွိေရးနဲ့ တုိင္းရင္းသားတန္းသူေရးေတြအတြက္ က်ေနာ္တုိ့ ၾကိုးစားေဆာင္႐ြက္တဲ့ေနရာမွာ လူ့အခြင့္အေရးကိစၥမွာေရာ၊ တုိင္းရင္းသားအခြင့္အေရးေတြမွာေရာ လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ့အစည္းေတြသာမက လူထုလူတန္းစားအားလုံး ပါ၀င္ပူးေပါင္းဖုိ့ လုိတယ္လုိ့ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”