ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းမ်ား၊ ေျမႏုကၽြန္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူမႈကြန္ရက္ကေန ေမးျမန္းလာတာေတြကို ဦးေဇာ္မင္း (ေျမယာဥပေဒႏွင့္ ေျမယာ စီမံခန္႔ခဲြေရး လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား အတိုင္ပင္ခံ) အား ဒီဗြီဘီသတင္းေထာက္ ေနရီရီက ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းထားပါတယ္။ ေမး - ေျမလြတ္၊ေျမလပ္ႏွင့္ေျမ႐ိုင္းမ်ားစီမံခန္႔ခဲြေရး ဗဟိုေကာ္မတီက ႏို၀င္ဘာ ၂ ရက္ေန႔စဲြျဖင့္ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းမ်ားကို လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ အသံုးျပဳခြင့္ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ေၾကာင္း အသိေပးေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္တန္းေဒသမွာ ဘိုးဘြားအစဥ္အဆက္က လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနတဲ့ ယာေျမကို အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ မေလွ်ာက္ႏိုင္ခဲ့ဘူးဆိုရင္ တရားစဲြခံရႏိုင္ပါသလား။ ေျဖ - ေျမလြတ္ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းမ်ား စီမံခန္႔ခဲြေရးဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၂ ပုဒ္မခဲြ (ခ)၊ ပုဒ္မခဲြငယ္ (၁) မွာ ခြင့္မိန္႔မရိွဘဲ ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းအား အသံုးျပဳ ေနသူမ်ားသည္ ၂၀၁၈ ျပင္ဆင္ခ်က္ဥပဒထုတ္ျပန္သည့္ ေန႔ရက္မွ ၆ လ အတြင္းမေလွ်ာက္ထားဘဲ ဆက္လက္အသံုးျပဳေနခဲ့လ်ွင္ သိမ္းယူျခင္း ဖယ္ရွားျခင္းခံရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ထို႔အျပင္ ပုဒ္မ ၂၂ (ခ) ပုဒ္မခဲြငယ္ ၃ တြင္ ပုဒ္မခဲြငယ္ ၁ ႏွင့္ ၂ တို႔ကို မလိုက္နာ ပါက အေရးယူျခင္း ခံရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ မလိုက္နာပါက အေရးယူႏိုင္သည့္ ပုဒ္မ ၂၇ ျဖစ္ပါ တယ္။ အခုေမးသလို ေတာင္တန္းေဒသမွာ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စု တစ္ဝွမ္းလံုးရိွ ေျမ႐ိုင္းမ်ားတြင္ ဒါမဦးခ် ေတာတိုး ခုတ္ထြန္၍ ေက်းလက္ေဒသ အေျခခ်ေနထိုင္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ေဒသခံေတာင္သူမ်ားအေနျဖင့္လည္းေကာင္း ဘိုးဘြားအစဥ္အဆက္က လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနတဲ့ ယာေျမကို အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ မေလ်ွာက္ႏိုင္ခဲ့ဘူးဆိုက တရားစဲြခံရ နုိင္ပါလားဆိုရင္ အထက္ပါ ဥပေဒျပ႒ာန္း ခ်က္မ်ားအရ တရားစဲြဆို အေရးယူႏိုင္တာ ေတြ႔ရပါမယ္။ သို႔ေသာ္ ေျမလြတ္ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္မ်ား စီမံခန္႔ခဲြေရး ဗဟိုေကာ္မတီ ဥကၠ႒ျဖစ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ရွင္းလင္းခ်က္ကေတာ့ ၆ လေက်ာ္သည္ထိ မေလွ်ာက္ေသာ္လည္း တရားစဲြဆုိ အေရးမယူပါေၾကာင္း။ သ႔ိုေသာ္ ယင္းေနရာကို အၿပိဳင္ေလွ်ာက္သူမ်ား ရိွလာက လက္ရိွပုဂၢိဳလ္ နစ္နာမည္ျဖစ္ေၾကာင္းဟု ေျဖၾကားခ်က္ရိွသည္ကို အသိေပးလိုပါတယ္။ ေမး - က်ေနာ္တို႔ေဒသမွာ ေႏြရာသီေရာက္တိုင္း ေျမႏုကၽြန္းမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မၾကာခဏ အျငင္း ပြားမႈေတြ ျဖစ္ေပၚေလ့ရိွပါတယ္။ ေျမႏုကၽြန္းလုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုဥပေဒေတြရိွပါသလဲ။ ေျမႏုကၽြန္းကေန ေျမရင့္ကၽြန္းအျဖစ္ ဘယ္လိုသတ္မွတ္သလဲဆိုတာ သိလိုပါတယ္ ။ ေျဖ - ယခင္က ၁၉၆၃ သီးစားခ်ထား ေရး နည္းဥပေဒ၊ ၁၆ အရ ေျမႏုကြ်န္းလုပ္ကိုင္ခြင့္မ်ား ခ်ထားေပးခ့ဲပါသည္။ ယခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ၂၀၁၂ လယ္ယာေျမ နည္းဥပေဒ အခန္း ၁၂၊ နည္း ၁၀၃ မွ ၁၁၂ ပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရ ခ်ထားေပးပါတယ္။ ေျမႏုကြ်န္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ဆိုတာ တႏွစ္တရာသီအတြက္သာ ခ်ရပါတယ္။ ေနာက္ႏွစ္အတြက္ အာမခံပါဘူး။ ေျမႏုကြ်န္းဆိုတာ တည္ေနရာ၊ ပံုစံ၊ ဧရိယာ ေျမသား ဖဲြစည္းပံုမ်ား ႏွစ္စဥ္ေျပာင္းလဲမႈ ရိွၿပီး ခိုင္ၿမဲမႈ မရိွသည့္ ေျမျဖစ္ပါတယ္။ ေျမႏုကြ်န္းခ်ထားသည့္ အေျခခံမႈမ်ားကေတာ့ လုပ္ကိုင္ခြင့္ကို ႏွစ္စဥ္၊ တႏွစ္ တရာသီအတြက္သာ ခ်ရပါတယ္။ ေျမႏုကြ်န္းခ်ထားရာတြင္ ေျမႏုကြ်န္းႏွင့္ အနီးကပ္ဆံုးေက်းရြာမ်ားကို  သတ္မွတ္ရမည္။ ေက်းရြာနယ္နိမိတ္ႏွင့္ မႏိုင္းယွဥ္ရဘဲ အနီးကပ္ဆံုးသာ ေက်းရြာမ်ားရဲ႕ ရြာစည္း႐ိုးႏွင့္ ေျမႏုကြန္းေပၚရိွ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေသာ ေျမ၏ အနားေရးတို႔၏ အတိုဆံုးအကြာအေဝးကို ႏိႈင္းယွဥ္ရမည္။ အနီးကပ္ဆံုး ေက်းရြာမ်ားမွ စီးပြားေရးစစ္တမ္းအရ ထြန္ယက္စိုက္ပ်ဳိးႏိုင္ေသာ အင္အားရိွသည့္ လယ္မဲ့ယာမဲ့မ်ား သူရင္းငွားမ်ား လယ္ယာလုပ္သားမ်ားကိုသာ လ်ာထားေပးရမည္။ ေဒသပတ္ဝန္းက်င္ရိွ သာမာန္ေတာင္သူ တေယာက္ ခံစားရႏိုင္ေသာ အက်ဳိးအျမတ္ ပမာဏထက္ မပိုေသာ အက်ဳိးခံစားႏိုင္မည့္ ဧရိယာကို ခဲြေဝခ်ထားမႈျပဳရမည္။ အထက္ပါ ပမဏအရ အနီးဆံုးေက်းရြာရိွ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရထိုက္သူမ်ားအတြက္ ခဲြေဝခ်ထားေပးၿပီးေသာ္လည္း ေျမပိုလံ်ွေသးပါက ဒုတိယအနီးဆံုး တတိယအနီးဆံုးေက်းရြာမ်ားမွ လယ္မဲ့ယာမ့ဲမ်ား သူရင္းငွားမ်ား၊ လယ္ယာ လုပ္သားမ်ားကို ဆက္လက္ ခဲြေဝခ်ထားေပးရမည္။ ခဲြေဝဧရိယာမ်ားကို အကြက္႐ိုက္ အမွတ္စဥ္တပ္မ့ဲစနစ္ျဖင့္ ခ်ထားေပးရမည္။ ေျမႏုကြ်န္း လုပ္ပိုင္ခြင့္အတြက္ ၿမိဳ႕နယ္တၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ရပ္/ေက်းအခ်င္းခ်င္း အျငင္းပြားေသာ္လည္းေကာင္း၊ ခ႐ိုင္တခုအတြင္း ၿမိဳ႕နယ္အခ်င္းခ်င္း အျငင္းပြားေသာ္ လည္းေကာင္း တိုင္ေဒသႀကီး (သို႔) ျပည္နယ္ တစ္ခုအတြင္း ခ႐ိုင္အခ်င္းခ်င္း အၿငင္းပြားျခင္းျဖစ္ပါက လည္းေကာင္း သက္ဆိုင္ရာ လယ္စီအဖဲြ႔မ်ားသည္ ကြင္းဆင္း ညိႇႏိႈင္းေျမရွင္၍ တိုင္းေဒသႀကီးသိုမဟုတ္ ျပည္နယ္လယ္စီအဖဲြ႔ အဆံုးအျဖတ္ကို ခံယူရမည္။ တိုင္းေဒသႀကီး (သို႔) ျပည္နယ္အခ်င္းခ်င္း အျငင္းပြားပါက ဗဟိုလယ္စီ အဖဲြ႔သိုတင္ျပ၍ ဆံုးျဖတ္ခံယူရမည္။ ေျမႏုကြ်န္းနယ္နိမိတ္အတြက္ အေမွ်ာ္ျမင္ျဖင့္လည္းေကာင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရး နယ္နိမိတ္အရ လည္းေကာင္း ခဲြျခား ေျဖရွင္းဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။ အဆိုပါ ေျမႏုအေနျဖစ့္ နယ္နိမိတ္ ပံုစံတည္ၿမဲသြားၿပီး ေျပာင္းလဲမႈ မရိွေတာ့ဘဲ စိုက္ပ်ဳိးေျမအျဖစ္ တည္ၿငိမ္ သြားသည့္အခါ ေျမရင္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္၍ ကြငး္တိုင္းတာၿပီး ကိုင္းေျမအမ်ဳိးအစားအျဖစ္ သတ္မွတ္ ေပးရပါတယ္။ ေမး - ေျမလြတ္ေျမလပ္ေျမ႐ိုင္းေတြကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ရယူထားသူေတြ ဘာမွမစိုက္ဘဲထားလို႔ အစိုးရကျပန္သိမ္းေန တာေတြ႔ရပါတယ္။ သိမ္းၿပီးသားေျမေတြကို မူလကတည္းက လုပ္ကိုင္ခဲ့တဲ့ ေတာင္သူျဖစ္ေစ၊ ေဒသခံေတြျဖစ္ေစ တရား၀င္ ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုေလွ်ာက္ထားရမလဲ ဆိုတာကို သိလိုပါတယ္ ။ ေျဖ - ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးထားသည့္ေျမေတြ၊ မစိုက္ပ်ဳိးလို႔ ျပန္သိမ္းေျမေတြကို မူလေတာင္သူမ်ား၊ ေဒသခံေတာင္သူမ်ား ေလွ်ာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ေအာင္ ဥပေဒက ျပဆိုထားပါတယ္။ မူလ ၂၀၁၂ ေျမလြတ္ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္မ်ား စီမံခန္႔ခဲြေရး ဥပေဒမွာ ေက်းလက္ေဒသေန တႏိုင္တပိုင္ စိုက္ပ်ဳိးမည့္ ေဒသခံေတာင္သူလယ္သမားႏွင့္ အိမ္ေထာင္သားစုအတြက္ တႀကိကိမ္လွ်င္ ၁၀ ဧက စီျဖင့္ ဧက ၅၀ ထိလုပ္ပိုင္ခြင့္ ျပဳရန္သာ ပါရိွေပမယ့္ ၂၀၁၈ ေျမလြတ္ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းမ်ား ျပင္ဆင္ခ်က္ ဥပေဒမွာေတာ့ ေက်းလက္ေန တႏိုင္တပိုင္ စိုက္ပ်ဳိးမည့္ သူမ်ားသို႔ ၁၀ ဧက ခ်ထားမည့္ နည္းလမ္းအျပင္လယ္မဲ့ ယာမ့ဲမ်ား အသံုးျပဳလိုသည့္ လုပ္ကြက္ငယ္ေတာင္သူမ်ား၊ စိုက္ပ်ဳိေရး ေမြးျမဴေရးေဆာင္ရြက္လိုသည့္ ေဒသခံမ်ားအတြက္ပါ ခြင့္ၿပဳႏုိင္ေအာင္ ပုဒ္မ ၅ က အျဖစ္ျဖည့္စြက္ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ ပုဒ္မ ၅ (က) ေျမယာမ့ဲ ႏိုင္ငံသား လုပ္ကြက္ငယ္ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္းရိွ ေျမလြတ္ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းမ်ားကို စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ယင္းႏွင့္ ဆက္ႏြယ္လွ်က္ရိွေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အသံုးျပဳခြင့္ရရိွလိုပါက သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အညီသက္ဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခဲြေရးေကာ္မတီသို႔ ေလ်ွာက္ထားႏုိင္သည္။ ေလွ်ာက္ထားရန္အတြက္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ေမး -အညာေဒသရဲ႕ အမွတ္အသားတခုျဖစ္တဲ့ ထန္းေတာေတြ ေစ်းေကာင္းေပး ၀ယ္သူရိွေနလို႔ ခုတ္ေရာင္းေနၾကတာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေလ်ာ့ပါးေနပါၿပီ။ ထန္းေတာမရိွတဲ့ အညာျဖစ္သြားမွာ စိုးရိမ္ပါတယ္။ ထန္းေတာေတြကို ခုတ္လွဲေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဥပေဒအရ အကာအကြယ္မရိွဘူးလား။ အကာအကြယ္ရေအာင္ ဘယ္လို လုပ္သင့္သလဲဆိုတာကို သိပါရေစ။ ေျဖ - ယခင္ ၁၉၆၃ သီးစားခ်ထားေရးဥပေဒအရ ေျမယာေကာ္မတီေတြက လုပ္ပိုင္ခြင့္ ခ်ထားေပးတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ လယ္ယာေျမမွာ ႏွစ္ရွည္သီးပင္ေတြလည္း အက်ဳံးဝင္ပါတယ္။ ထန္းပင္ဟာ ႏွစ္ရွည္သီးႏွံျဖစ္လို႔ ေျမယာေကာ္မတီေတြက လုပ္ပိုင္ခြင့္ခ်ထားႏိုင္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ထန္းပိုင္ရွင္ေတြက သူတို႔သဘာ၀အေလ်ာက္ ထန္းကိုခ်ထားခြင့္မရိွပါဘူး။ ေျမယာေကာ္မတီကသာ ထန္းသီးစား ဒါမွမဟုတ္ ထန္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ ခ်ထားႏိုင္ပါတယ္။ ထန္းလုပ္ကိုင္ အက်ဳိးခံစားခြင့္ ခ်ထားေပးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ထန္းလုပ္ကိုင္ အက်ဳိးခံစားခြင့္ ရသူေတြကို ၿမိဳ႕နယ္ ေက်းရြာ ေျမယာေကာ္မတီေတြက ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ သီးစားခ်ထားေရး ဥပေဒအရ သီးစားအျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ထားေပးရပါတယ္။ ထန္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ အျငင္းပြားမႈေတြကို ေျမယာမႈခင္း အမ်ဳိးအစားမွာ ထည့္သြင္းေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။ ထန္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ မွတ္ပံုတင္ေပးထားျခင္း ခံရသူကသာ ထန္းကို တႏွစ္ပတ္လံုး လုပ္ကိုင္အက်ဳိးခံစားခြင္ ရရိွမည္ျဖစ္ၿပီး ထန္းပိုင္ရွင္အေနနဲ႔ ထန္းထြက္ပစၥည္း ႀကိဳတင္ေရာင္းခ်တဲ့ တန္ဖိုးကိုသာ ရပ္ရြာႏႈန္းထားအရ ထန္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ ရရိွသူထံမွရရိွႏိုင္ပါတယ္။ သီးစားခဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းပါ။ ထန္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ သတ္မွတ္ရာမွာ ထန္းပင္ေတြ အရွည္သျဖင့္ လုပ္ကိုင္အက်ဳိးခံစားႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဘယ္သူမဆို ထန္းပင္ေတြကို မတရားသျဖင့္ ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီးပံုစံသေဘာ စည္းကမ္းမဲ့ ခုတ္လွဲပစ္ျခင္း၊ ထန္းလက္ေတြကုိ လိုအပ္တဲ့ အတိုင္းအတာထက္ ပိုမိုခုတ္ပစ္ျခင္းမျပဳလုပ္ဖို႔ စည္းကမ္းခ်က္ေတြ သတ္မွတ္ ထိန္းသိမ္း ေစခဲ့ပါတယ္။ မလိုက္နာရင္ သီးစားပုဒ္မ ၁၂ အရ အေရးယူေဆာင္ရြက္ရပါတယ္။ အဲဒီထန္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြနဲ႔ ယခင္ေျမယာေကာ္မတီေခတ္က ထန္းပင္မ်ားကို စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ ဆက္လက္တည္ရိွေနမယ္ဆိုရင္ အခုကဲ့သို႔ ထန္းပင္ေတြ စည္းကမ္းမဲ့ ခုတ္လဲွေနတာေတြကို တားဆီးႏုိင္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္ ။ ယခု ၂၀၁၂ လယ္ယာေျမဥပေဒမွာ ထန္းလုပ္ပိုင္ခြင့္အတြက္ မွတ္ပံုတင္ရန္ မပါရိွခဲ့သလို ၆၄ သီးစားဥပေဒမွာလည္း ႐ုပ္သိမ္းခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ထန္းပင္ေတြ ခုတ္လဲွမႈအေပၚ စည္းကမ္းသတ္မွ ထိန္းသိမ္းရန္ အခက္အခဲ ျဖစ္ရပါတယ္။ ထန္းပင္ေတြ စည္းကမ္းခုတ္လွဲမႈကို တားဆီးႏိုင္ဖို႔ ေဒသႏၱရအမိန္႔တရပ္ထုတ္ျပန္ ေဆာင္ရြက္ထိန္းသိမ္းမွာလား၊ လယ္ယာေျမဥပေဒမွာ အရင္ကလို ထန္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ထန္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ မွတ္ပံုတင္ေပးျခင္း၊ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းျခင္း ကိစၥရပ္ေတြကို ျဖည့္စြက္ထည့္သြင္းၿပီး စည္းကမ္းခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ၿပီးထိန္းသိမ္းမွာလား၊ တခုခုေတာ့ လုပ္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္ ။ ေမး - ဆရာခင္ဗ်ား။ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ေျမအမ်ိဳးစားေတြမ်ားလြန္းလို႔ နားမလည္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေနရပါတယ္။ လက္ရိွကိုင္တြယ္အသံုးျပဳေနတဲ့ ေျမအမ်ိဳးအစားေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဥပေဒဗဟုသုတ အေနျဖင့္ ရွင္းျပေပးေစ ခ်င္ပါတယ္ ။ ေျမႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ဥပေဒေပါင္း (၄၀) ေက်ာ္ (၅၀) နည္းပါးရိွေနၿပီး ယင္းဥပေဒမ်ားကို ဝန္ႀကီးဌာန၊ အဖဲြ႔အစည္းနဲ႔ ဦးစီးဌာနေပါင္း (၂၀) ေက်ာ္က ကိုင္တြယ္က်င့္သံုးေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေျမအမ်ဳိးအစားေတြကေတာ့ ကိုယ္ဌာနနဲ႔ကိုယ္ သတ္မွတ္ထားမႈေတြ ေရတြက္ရရင္ အမ်ားႀကီးပါ။ ေျမစာရင္းလက္စဲြဥပေဒမွာေတာ စိုက္ပ်ဳိးေျမႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးျခင္း၊ မျပဳေသာ အျခားေျမမ်ားဟု အဓိက ၂ မ်ဳိးကို မူတည္၍ အဲဒီေအာက္မွာ စိုက္ပ်ဳိးေျမကို လယ္ယာ၊ ကိုင္းကၽြန္း၊ ဓနိ၊ ဥယ်ာဥ္၊ ေတာင္ယာ စသည္ျဖင့္ လည္းေကာင္း အျခားေျမ အိုေအ (OA ) အား ၁၊ ရြာေျမ သုႆန္ေျမ  ၂ ၊ သာသနာ႔ေျမ ၃၊ လမ္းေျမ၊ တာတမံေျမ၊ မီးရထားလမ္းေျမ၊ တူးေျမာင္းေျမ၊ ေရကန္ႏွင့္ ကန္ေပါင္းမ်ား ၄၊ စိုက္ပ်ဳိးႏိုင္ေသာ ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္း ၅၊ မစိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ေသာေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္း ၆၊ သစ္ေတာႀကိဳးဝိုင္း စားက်က္အေဆာက္အဦးမ်ား ေဆာက္လုပ္ရန္အတြက္ သီးသန္႔ထားေသာေျမမ်ား ၇၊ ေခ်ာင္း၊ အင္းႏွင့္ ေရလႊမ္းေသာ အျခားေျမမ်ားဟု ခဲြျခားထားပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း အိုေအ ၇ မ်ဳိးကို ၁၃ မ်ဳိးထိ ျပန္ ခဲြပါတယ္။ ေၾကးတိုင္ႏွင့္ ေျမစာရင္းဌာနမွ ႏွစ္စဥ္ေကာက္ယူ ျပဳစု ထုတ္ျပန္တဲ့ ရာသီဥတုႏွင့္ ေကာက္ပဲသီးႏွံ အစီရင္ခံစာ(ရာေကာက္) မ်ားအနက္ ရာေကာက္ ၂ ဟု ေခၚတြင္ေသာ ႏိုင္ငံအတြင္း အသံုးခ်လွ်က္ရိွသည့္ ေျမမ်ားကို ေျမအမ်ဳိးအစားအလိုက္ ခဲြျခားေဖာ္ျပေသာစာရင္းတြင္ ေျမအမ်ဳိးအစားေပါင္း ၂၂ မ်ဳိးအျဖစ္ စာရင္းျပဳစု လ်က္ ရိွပါတယ္။ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေျမအျဖစ္ အက်ဳံးဝင္ေသာ ၁၊ လယ္ ၂ ၊ ယာ ၃၊ ကိုင္း ကြ်န္း ၄၊ ဓနိ ၅၊ ဥယ်ာဥ္ ၆၊ ေတာင္ယာ ေျမမ်ားအား ၂၀၁၂ လယ္ယာေျမဥပေဒအရ စိုက္ေမြးဆည္ ဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ဗဟုိလယ္ေျမစီမံခန္႔ခဲြမႈ အဖဲြ႔တို႔က စီမံကိုင္တြယ္လွ်က္ရိွပါတယ္။ ၇၊ ေျမလြတ္ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းမ်ား ၈၊ ေတာ႐ိုင္းေျမမ်ားကို ၂၀၁၂ မလမရ စီမံခန္႔ခဲြ ေရးဥပေဒအရ ဗဟုိေျမလြတ္ေျမလပ္ ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းမ်ားစီမံခန္႔ခဲြေရးအဖဲြ႔က စီမံကိုင္တြယ္ပါတယ္။ ၉၊ သတၱဳတြင္းေျမႏွင့္ ၁၀၊ သစ္ေတာေျမမ်ား အတြက္ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ဝန္ႀကီးဌာနမွ ျမန္မာ့ သတၱဳတြင္း ဥေဒႏွင့္ ၂၀၁၈ သစ္ေတာဥပေဒမ်ား အရ စီမံေဆာင္ရြက္ပါတယ္။ ၁၂၊ ၿမိဳ႕ေျမ ရြာေျမမ်ား ၁၃၊ သာသနာ သုႆန္ႏွင့္ အျခားအေဆာင္အဦး ေျမမ်ားကို ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ၿမိဳ႕ႏွင့္ ေက်းရြာေျမမ်ား ဥပေဒအရလည္းေကာင္း သာသနာေရးဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီမ်ားမွ ဆိုင္ရာဥပေဒမ်ား အရလည္းေကာင္းကိုင္ တြယ္ပါတယ္။ ထို႔အတူ ေနျပည္ေတာ္၊ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးၿမိဳ႕ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီမ်ားကလည္း ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ဥပေဒမ်ားအရ ေနျပည္ေတာ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ မႏၱေလးၿမိဳ႕ေတာ့္ေျမမ်ားကို စီမံကြပ္ကဲပါတယ္။ ၁၄၊ စားက်က္ေျမကို ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနက ေျမႏွင့္အခြန္ေတာ္ ဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ စီမံေဆာင္ရြက္သလို စိုက္ေမြးဆည္ဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔လည္း သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ၁၅၊ ဆည္ေျမာင္း၊ ကန္၊ တာတမံေျမ ၁၆၊ အင္းအိုင္စသည့္ ေျမမ်ား၊ ငါးေမြးျမဴေရး၊ ကန္ေျမမ်ားကို စိုက္ေမြး ဆည္ဝန္ၾကီးဌာနမွ ဆည္ေျမာင္းဥပေဒ တာတမံဥပေဒ ေရခ်ဳိ ငါးလုပ္ငန္း ဥပေဒ၊ ငါးေမြးျမဴေရး ဆိုင္ရာ ဥပေဒ မ်ားအရ စီမံကိုင္တြယ္ပါတယ္။ ၁၇၊ ျမစ္ေခ်ာင္းႏွင့္ေရ ေအာက္ေျမမ်ားကို ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ေရအရင္းအျဖစ္ႏွင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဥပေဒအရ စီမံပါတယ္။ ထို႔အျပင္ ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ရးဝန္ႀကီးဌာန အေနျဖင့္ ၁၈၊ မီးရတားေျမ ၁၉၊ ေလယာဥ္ကြင္းေျမ တို႔ကိုလည္း မီးရ ထားဥပေဒ အမ်ားေလေၾကာင္း ဥပေဒမ်ားအရ စီမံကိုင္တြယ္ပါတယ္။ ၂၀၊ လမ္းတံတားေျမမ်ားကို လမ္းမႀကီးမ်ား ဥပေဒအရ ေဆာက္လုပ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ကိုင္တြယ္ပါတယ္။ ၂၁၊ စက္႐ံုေျမမ်ားကိုေတာ့ သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီး ဌာနဆိုင္ရာ ဥပေဒအရ ကိုင္တြယ္ပါတယ္။ ၂၂၊ အမ်ဳိးအစား ခဲြျခားျခင္း မျပဳသည့္ ေျမမ်ားကိုေတာ့ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ စီမံေနပါတယ္လို႔ဘဲ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေျဖၾကားပါရေစ။