“မေကာင္းမႈဟူသည္ဆိတ္ကြယ္ရာမရွိ”ဆိုေသာ ျမန္မာ့ဆို႐ိုးစကား ရွိသည္။ ထိုစကား မွန္ႏိုင္ဖြယ္ရာရွိသည္ဟု ထင္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုမူ ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈတြင္ က်ဆုံးခဲ့ရေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ႀကီးတို႔ က်ဆုံးခဲ့ရသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၇၂ ႏွစ္ပင္ ျပည့္ခဲ့ေသာ္လည္း လုပ္ႀကံသူတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သံသယတို႔ကား တိုးပြားေနဆဲျဖစ္သည္။ တခ်ိန္က လွ်ိဳ႕ဝွက္ထားခဲ့ၾကေသာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ယခုအခ်ိန္တြင္ ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္လာသည္ကို ေတြ႔ေနရသည္။ မၾကာမီကပင္ သမိုင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာေအာင္ခင္၏ Who Killed Aung San ဆိုေသာ စာအုပ္ ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာရွင္တို႔ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကေသာ အခ်က္လက္အသစ္မ်ားလည္း ေပၚထြက္လာခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါစာအုပ္မ်ား မထြက္မီကတည္းက ေရွ႕မီေနာက္မီ ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔၏ ေျပာျပခ်က္မ်ားတြင္လည္း ဂဠဳန္ဦးေစာအျပင္ ႀကံရာပါေတြ ရွိေသးသည္ဆိုေသာ အခ်က္ျဖင့္ ေမးျမန္းရွာေဖြခဲ့သည့္ မွတ္ခ်က္မ်ားကိုလည္း ျပန္လည္သုံးသပ္ၾကည့္မိသည္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈ တရားခြင္စစ္ေဆးခ်က္အခ်ိဳ႕ကို ျပန္ေလ့လာမိသည္။ ထိုမွတ္တမ္းမ်ားထဲမွ လက္လွမ္းမီရာ ရွာၾကည့္ေသာအခါတြင္ စိတ္ဝင္စားစရာ အခ်က္အခ်ိဳ႕ကို ဂဠဳန္ေစာႏွင့္ သူ႔ေရွ႕ေနတို႔ စစ္ေဆးခ်က္မွတ္တမ္း၌…. “ေစာရန္ေနာင္က ႏိုင္ငံေရးနယ္ထဲမွာ ေနခ်င္ရင္ ၁၉၄၇ ႏိုင္ငံေရးကို လုပ္ရမယ္လို႔ က်ေနာ့္အားေျပာပါတယ္။ ဘညြန္႔က ေထာက္ခံပါတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ကပဲ ဝန္ႀကီးအဖြဲ႔ဝင္မ်ားႏွင့္ ဖဆပလ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို သုတ္သင္ပစ္ရင္ ေကာင္းမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္” ဟု ဂဠဳန္ဦးေစာက ခုံ႐ုံးတြင္ ထြက္ဆိုခဲ့သည္။ ထိုစကားကို ေျပာေသာအခ်ိန္ကို ေမးရာ၌ ေဖေဖာ္ဝါရီလႏွင့္ မတ္လခန္႔ကဟု ဆိုပါသည္။ ထို႔ေနာက္ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ႀကီးႏွင့္ တရားသူႀကီးအဖြဲ႔ဝင္ ဦးစီဗူးတို႔၏ အေမးကိုေျဖဆိုရာတြင္…။ ေစာရန္ေနာင္ သူ႔ထံလာခဲ့တာ ေဖေဖာ္ဝါရီလဆန္းမွာပါ။ ေစာရန္ေနာင္ အိမ္ကိုလာတိုင္း ရဲေဘာ္ တေယာက္ႏွစ္ေယာက္ ပါလာေလ့ရွိေၾကာင္း၊ ဘညြန္႔ႏွင့္ ေစာရန္ေနာင္က ျပည္သိမ္းစီမံကိန္းကို ဖတ္ျပေၾကာင္း၊ ဒီစီမံကိန္းက ေခါင္းေဆာင္ေတြကို လုပ္ႀကံၿပီး အာဏာကို လုယူဖို႔ တိုင္းျပည္ကို သိမ္းဖို႔ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စာမ်က္ႏွာ ၅ မ်က္ႏွာရွိေၾကာင္း၊ ထိုစာေအာက္မွာ ဘညြန္႔၊ ေစာရန္ေနာင္ႏွင့္ သူ လက္မွတ္ထိုးထားေၾကာင္း၊ ရဲခ်ဳပ္ဦးထြန္းလွေအာင္ လာစဥ္က ေစာရန္ေနာင္ႏွင့္ ဘညြန္႔ လက္မွတ္ေရးထိုးထားေသာ စာတမ္းကို ေတြ႔ပါေၾကာင္း ဦးထြန္းလွေအာင္က ေျပာသြားပါေၾကာင္း၊ ဧၿပီ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ေစာရန္ေနာင္က ဦးေစာအိမ္တြင္ စာစီၿပီး ဗိုလ္မႉးေအာင္ထံသို႔ ျမန္မာျပည္လုံးဆိုင္ရာ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ အေသခံတပ္ဗိုလ္အျဖစ္မွ ႏုတ္ထြက္စာပို႔ေၾကာင္းတို႔ကို ထြက္ဆိုသြားခဲ့သည္။ အဆိုပါထြက္ခ်က္မ်ားကို ေလ့လာရာတြင္ ဦးေစာသည္ သူ႔အျပစ္မွ လြတ္ေျမာက္ရန္ ထြက္ဆိုခဲ့သည္ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း ေစာရန္ေနာင္ဆိုေသာသူႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အခ်က္အခ်ိဳ႕မွာ မွန္ႏိုင္ဖြယ္ရာျဖစ္သည္ဟုလည္း မွန္းဆႏိုင္ပါသည္။ တရား႐ုံးတင္ေသာ သက္ေသခံစာရြက္ အခ်ိဳ႕အရ ေစာရန္ေနာင္သည္ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္မွ ႏုတ္ထြက္စာကလည္း ရွိေနပါသည္။ သို႔ေသာ္ ၎တို႔သုံးဦး လက္မွတ္ထိုးထားေသာ “ျပည္သိမ္းစီမံကိန္း” စာတမ္းကိုကား သက္ေသခံ မတင္ႏိုင္ခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ အနည္းဆုံး အမွန္တဝက္ ပါရွိသည္ဆိုလွ်င္ပင္ ေစာရန္ေနာင္အေၾကာင္းမွာ စိတ္ဝင္စားစရာ ပေဟဠိတခု ျဖစ္လာေတာ့သည္။ အမွန္မွာ ေစာရန္ေနာင္သည္ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ အစစ္မဟုတ္ဟု ဆိုပါသည္။ ယင္းအေၾကာင္းကို ဗိုလ္စက္ေရာင္၏ ေျပာျပခ်က္ကို ကိုးကား၍ ဆရာေနမင္းက “ေစာရန္ေနာင္မွာ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီ၏ လွ်ဳိ႕ဝွက္ စစ္ေရးေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ျဖစ္သည္” ဟု ဆိုပါသည္။ ဗိုလ္စက္ေရာင္၏ ေျပာျပခ်က္မွာ “ေစာရန္ေနာင္ကို အရွင္ဖမ္းမိရင္ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ လုပ္ႀကံခံရမႈ ဘယ္လိုဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာ ေပၚမွာပဲဆိုၿပီး တို႔ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ေတြကလည္း ဒီေကာင္ကို လိုက္ရွာတာပဲ။ မေတ႔ြဘူး။ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီဂိုဏ္းသား ဗိုလ္ၾကာၫြန္႔နဲ႔ ဗိုလ္တင္ေအာင္ (ေျမပေဒသာ စီမံကိန္း အထူးအရာရွိ၊ ဂ်စ္ကားေမွာက္၍ ေသဆုံးသူ) တို႔က ပဲခူးဘက္မွာ ေစာရန္ေနာင္ကို အရင္ဖမ္းမိခဲ့၍ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ေခၚလာစဥ္ ထြက္ေျပးလို႔ ပစ္သတ္ခဲ့တယ္ဆိုၿပီး နိဂုံးခ်ဳပ္သြားတယ္ကြာ။ ငါ ဒီဇာတ္လမ္းကိုမယုံဘူး” ဟု ဆိုခဲ့ပါသည္။ ဆက္၍ သခင္ၾကည္ရွိန္၏ ဖြင့္ဟဝန္ခံခ်က္တြင္ “ေစာရန္ေနာင္အား ပဲခူး ၁၀ မိုင္ကုန္းတြင္ ထြက္ေျပးသျဖင့္ ပစ္သတ္လိုက္ရသည္မွာ မမွန္ေၾကာင္း။ တမင္ပစ္သတ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း။ ေစာရန္ေနာင္၏လုပ္ရပ္သည္ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီအတြက္ သိကၡာက်စရာျဖစ္ေန၍ ဇာတ္လမ္းမ႐ႈပ္ေအာင္ ဗိုလ္ၾကာၫြန္႔တို႔ သတ္ပစ္ခဲ့သည္” ဟု စာျပန္ခဲ့ေၾကာင္းကို ဆရာေနမင္းက ေဖာ္ျပ မွတ္တမ္းတင္ထားသည္ကိုလည္း ေတြ႔ရသည္။ တဆက္တည္း ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈ တရားခြင္ထြက္ခ်က္မ်ားကိုၾကည့္လွ်င္ တရာခံေရွ႕ေန ကာတစ္ဘင္းနက္အေမးကို ထိုစဥ္က ပဲခူးရာဇဝတ္ဝန္ ဦးဘို၏ ထြက္ခ်က္၌…  “ထိုအခါက ပဲခူးရာဇဝတ္ဝန္ မဟုတ္ေသးပါ။ ေစာရန္ေနာင္ ေသဆုံးမႈ အမႈတြဲရွိပါသည္။ ေစာရန္ေနာင္ေသဆုံးမႈကို ပဲခူးၿမိဳ႕ တတိယ ရာဘက္တရားသူႀကီး စစ္ေဆးရပါသည္။ ေစာရန္ေနာင္ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္လုပ္ႀကံမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဇူလိုင္လ ၂၃ ရက္ေန႔က လက္နက္ကိုင္ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္မ်ားက ဒိုက္ဦးမွာဖမ္းဆီးၿပီး ပဲခူးမွ ရန္ကုန္သို႔ ေခၚလာသည္။ အမႈတြဲတြင္ ပါရွိသည္။ ေစာရန္ေနာင္ကို ဂ်စ္ကားျဖင့္ေခၚလာၿပီး ၁၀ မိုင္ေရာက္ေတာ့ ကားေပၚမွ ထြက္ေျပးမည္လုပ္သည့္အတြက္ ပစ္သတ္ေၾကာင္း ပါရွိပါသည္” ဟု ထြက္ဆိုသည္။ တဆက္တည္း ေရွ႕ေနက “သူ႔ကို ဘာအမႈနဲ႔ဖမ္းသလဲ” ဟု ေမးရာတြင္ ဦးဘိုက “အမႈတြဲမွာ ဒီအေၾကာင္း ဘာမွမပါရွိပါ” ဟု ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့သည့္ မွတ္တမ္းလည္း ရွိပါသည္။ သို႔ဆိုလွ်င္ “အမႈတြဲမရွိဘဲ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဖမ္းရသနည္း” ဆိုသည္မွာ စဥ္းစားဖြယ္ရာ ပေဟဠိတခု ျဖစ္လာသည္။ ဖမ္းသူမ်ားမွာလည္း ဆိုရွယ္လစ္ပါတီႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ လက္နက္ကိုင္ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ဟု ယူဆရေသာ ဗိုလ္ၾကာၫြန္႔တို႔လူစု ျဖစ္ေနျပန္ပါသည္။ ဖမ္းသည့္ရက္ႏွင့္ အစေဖ်ာက္လိုက္သည့္ရက္မွာ ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္ျဖစ္သည္။ အဓိကတရားခံ ဦးေစာကိုပင္ စြဲခ်က္မတင္ရေသး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ လုပ္ႀကံခံရၿပီး ၄ ရက္ေျမာက္ေန႔ပင္ျဖစ္သည္။ သံသယတို႔ ပြားမည္ဆိုက ပြားခ်င္စရာပင္။ ထိုသံသယတို႔ ပိုခိုင္ေစသည့္အခ်က္မွာ ေရွ႕ေန ကာတစ္ဘင္းနက္အေမးကို ထိုစဥ္က ရဲခ်ဳပ္ ဦးထြန္းလွေအာင္က ေျဖဆုိရာတြင္…“ေစာရန္ေနာင္ကို ပလိပ္က ဖမ္းသည္မဟုတ္ပါ။ ပစ္ခတ္သည့္အမႈကိုလည္း ပလိပ္က စုံစမ္းေသးလားမသိပါ။ ေစာရန္ေနာင္ကို အရန္ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ အထူးပလိပ္အဖြဲ႔က ဖမ္းပါတယ္” ဟု ေျဖၾကားခဲ့သည္။ အမႈတြဲမွတ္တမ္းမရွိဘဲ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္းမွာ ထိုစဥ္က ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔ၾကား ပေဟဠိတခု ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။ ဤသည္တို႔ကို ေထာက္႐ႈ၍ ေစာရန္ေနာင္သည္ အစေဖ်ာက္ခံရေသာ တရားခံတဦးအျဖစ္ ယူဆႏိုင္ပါသည္။ ယင္းကဲ့သို႔ လက္စအေဖ်ာက္ခံလိုက္ရသျဖင့္ ေစာရန္ေနာင္အား ဂဠဳန္ဦးေစာထံသို႔ မည္သူက မည္သည့္ကိစၥေၾကာင့္ ေစလႊတ္လိုက္သနည္း။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ ဝန္ႀကီးအဖြဲ႔ကို လုပ္ႀကံရန္ ေဖေဖာ္ဝါရီလကတည္းက ဘၫြန္႔ႏွင့္ ေစာရန္ေနာင္တို႔က ဂဠဳန္ေစာကို ေသြးထိုးလႈံ႔ေဆာ္ရန္ မည္သူလႊတ္ခဲ့သနည္း။ ေစာရန္ေနာင္သည္ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီ၏ လွ်ဳိ႕ဝွက္စစ္ေရးေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ဆိုသည္မွာ မွန္ခဲ့လွ်င္ ထိုစဥ္က ဆိုရွယ္လစ္ပါတီ၏ တာဝန္မကင္းေပ။ ထို႔အျပင္ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီ၏ လက္နက္ကိုင္ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္ ဗိုလ္ၾကာၫြန္႔တို႔က ပစ္သတ္္ခ့ဲသည္မွာ မွန္ခဲ့လွ်င္… အမွန္တကယ္ပင္ ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈ၏ အဓိကကြင္းဆက္ကို အစေဖ်ာက္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုရန္သာ ရွိပါေတာ့သည္။ ထြန္းေဇာ္ေဌး