မဂၤလာနံနက္ခင္းပါလို႔ မခံစားရေလေအာင္ အိပ္ရာကႏိုးတာန႔ဲ ပထမဆံုး ၾကားသိရတဲ့ သတင္းေတြထဲမွာ “မုဒိမ္းမႈ” ဆိုတာ မပါတဲ့မနက္ခင္း မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာ့လူ႔အသုိင္းအဝိုင္းဟာ မုဒိမ္းမႈကို ယဥ္ပါးလာၿပီလုိ႔ ဆုိႏိုင္ပါတယ္ု ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ကိန္းဂဏန္းကိုၾကည့္ရင္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ မုဒိမ္းမေပါင္း (၁၄၀၅) မႈရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွာ (၁၅၈၃) မႈအထိ တိုးျမင့္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ရဲစခန္းအထိ မေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြ မပါဝင္ေသးဘူးလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလလယ္မွာ ေနျပည္ေတာ္က Wisdom Hill မူႀကိဳေက်ာင္းမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အသက္ (၃) ႏွစ္ မျပည့္ေသးတဲ့ သမီးငယ္ ဗစ္တုိးရီးယား မုဒိမ္းမႈ က်ဴးလြန္ခံရမႈအၿပီး ဇြန္လလယ္ေလာက္မွာ ရန္ကုန္တုိင္း၊ ေျမာက္ဥကၠလာၿမိဳ႕နယ္၊ ေရႊေပါက္ကံက အသက္ (၁) ႏွစ္ (၈) လအရြယ္ သမီးငယ္ Grace ရဲ႕အမႈ ထပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တခါ အခု ဇူလိုင္လ ပထမပတ္မွာပဲ ဧရာဝတီတုိင္းမွာ အသက္ (၁၄) ႏွစ္အရြယ္ မိန္းကေလးကို ပေထြးနဲ႔ ခဲအုိက က်ဴးလြန္တဲ့ မုဒိမ္းမႈနဲ႔ မအူပင္ၿမိဳ႕က အသက္ (၅) ႏွစ္အရြယ္ KG ေက်ာင္းသူ သမီးငယ္ေလးကို က်ဴးလြန္တဲ့ မုဒိမ္းမႈေတြ ဆက္တုိက္ဆုိသလို ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈေတြ ခပ္စိပ္စိပ္ တိုးပြားျဖစ္ေပၚလာခ်ိန္မွာ ေလ်ာ့ရဲေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တရားေရးစနစ္ကို ေမးခြန္းထုတ္မႈေတြ ပိုမိုျမင့္မားလာတာနဲ႔အတူ ထက္ၾကပ္မကြာ လိုက္လာတဲ့  မ႐ိုးႏိုင္တဲ့ ေကာက္ခ်က္ေဟာင္းႀကီးကေတာ့ မုဒိမ္းမႈဆိုတာ “အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈ” ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္ဆိုတဲ့ ေကာက္ခ်က္ပါပဲ။ ဒီေကာက္ခ်က္ဟာ လူတန္းစား အလႊာအသီးသီးမွာရွိတဲ့ အမ်ဳိးသား (ေယာက္်ားမ်ား) အမ်ားစုဆီက မုဒိမ္းမႈတခု ျဖစ္ေပၚလာတုိင္း မ႐ိုးႏိုင္ေအာင္ အဖန္တလဲလဲ ထြက္ေပၚလာတဲ့ လဲြမွားတဲ ေကာက္ခ်က္ေဟာင္းႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။ “အေဖာ္အခၽြတ္မယ္ေတြေၾကာင့္ေပါ့… ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အေဖာ္ခၽြတ္ေတြျပၾကေတာ့ ေယာက္်ားေလးေတြက ထ,လာၾကတာေပါ့ေလ..စိတ္။ ကေ်နာ္ကေတာ့ မေကၽြးဘဲနဲ႔ မျပပါနဲ႔လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ တျခားျပႆနာေတြ ျဖစ္ကုန္မယ္။” ဒါကေတာ့ ဇူလုိင္လ (၉) ရက္ေန႔က Myanmar Celebrity TV ရဲ႕ အင္တာဗ်ဴးတခုမွာ သ႐ုပ္ေဆာင္ အမ်ဳိးသားတဦးက မုဒိမ္းမႈျဖစ္ရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျဖၾကားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ေဘးနားမွာ ရပ္ေနတဲ့ အျခားအမ်ဳိးသားႏွစ္ဦးကလည္း ဒီအေျဖအေပၚ ေတာ္ေတာ္ေလး သေဘာက်ဟန္နဲ႔ ရယ္(ရီ) ေနခဲ့ၾကပါတယ္။ “အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈေတြေၾကာင့္ မုဒိမ္းမႈ ပိုမ်ားလာတာ” ဆိုတဲ့ ေကာက္ခ်က္ဆဲြမႈကို ဒီသ႐ုပ္ေဆာင္တဦးတည္းက လုပ္ေနတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာ့လူ႔အသုိင္းအဝိုင္းရု႕ လူတန္းစား အလႊာအသီးသီးမွာ ဒီယံုၾကည္မႈေတြ စိမ့္ဝင္ အျမစ္တြယ္ေနတယ္လို႔ ေျပာရပါမယ္။ ဒီေကာက္ခ်က္ဆဲြမႈကို လူ႔က်င့္ဝတ္စည္းမ်ဥ္းအရ အထပ္ထပ္အခါခါ ျပန္လည္သံုးသပ္ရမွာျဖစ္ၿပီး ဒီေကာက္ခ်က္ဟာ တဖက္မွာ မုဒိမ္းမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ အားေပးေနတဲ့ အႏၱရာယ္အႀကီးဆံုးနဲ႔ သက္ေရာက္မႈအႀကီးဆံုးေသာ အဓိက အေထာက္အကူ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ သတိျပဳဖို႔ လိုအပ္လာပါတယ္။ ဒီေကာက္ခ်က္ဟာ ေယာက္်ားတေယာက္ စိတ္ထ,လာတဲ့အခါ ဘာေၾကာင့္ပဲ စိတ္ထ,ထ၊ ဘယ္အခ်ိန္ပဲ စိတ္ထ,ထ၊ ဘယ္သူ႔ကိုမဆုိ၊ ဘယ္အရြယ္ကိုမဆို အသိတရားမဲ့ က်ဴးလြန္ခြင့္ရွိတယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဒီလိုက်ဴးလြန္တာဟာ “သူတုိ႔အမွားမဟုတ္ဘူး” လုိ႔ သြယ္ဝိုက္ၿပီး ေျပာလုိက္တာပါ။ ဒီသေဘာတရားက မုဒိမ္းတရားခံဟာ က်ဴးလြန္သူမဟုတ္ဘဲ လွ်ပ္ေပၚေလာ္လီ ဝတ္စားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြသာ တရားခံျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုလိုတာပါ။ တနည္းအားျဖင့္ မုဒိမ္းသမားေတြဘက္ကေန လံုးလံုး အကာအကြယ္ ေပးလုိက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေတြး ဒီအျမင္ဟာ မုဒိမ္းသမားေတြကို ရြံမုန္းစရာ တရားခံဘဝကေန ဒီလို က်ဴးလြန္မိေအာင္ တြန္းပို႔ခံလုိက္ရတဲ့ သနားစရာ သားေကာင္ေတြအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းေပးတဲ့ အေတြးအျမင္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေတြးအျမင္ဟာ သားေယာက္်ားေလး ေမြးဖြားစဥ္ကတည္းက “ေယာက္်ားပဲ ဒီေလာက္ေတာ့ရွိမွာေပါ့” “ေယာက္်ားကေတာ့ စားမွာေပါ့” ဆိုတဲ့ အားေပးမႈေတြ၊ “ဂန္ဒူးေတာ့ မျဖစ္ေစရဘူး၊ ႏွာဘူးပဲ အျဖစ္ခံလိုက္မယ္” ဆိုတဲ့ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ခံစားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေယာက်္ားေတြကို အတားအဆီးမဲ့၊ တာဝန္မဲ့၊ လြတ္လပ္ခြင့္ေပးထားတဲ့ လူမႈအသုိင္းအဝိုင္းေၾကာင့္လုိ႔ လက္ညႇဳိးထိုးရပါေတာ့မယ္။ လူမွန္းသိတတ္စ အရြယ္ကတည္းက သမီးမိန္းကေလးေတြကို သူတုိ႔မ်ဳိးပြားအဂၤါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုေန၊ ဘယ္လိုထိုင္ဆိုၿပီး လိင္ကိစၥကို ဘာဆိုဘာမွန္း မသိတတ္ေသးတဲ့ လူမမယ္ အရြယ္မွာတင္ ေဘာင္းဘီေတြ၊ စကတ္ေတြကို လံုေအာင္ဖံုးခိုင္း၊ တာဝန္ယူခုိင္းေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ သားေယာက္်ားေလးေတြကိုေတာ့ လူမမယ္ အရြယ္ကတည္းက ကိုယ့္အဂၤါကိုယ္ကိုင္ၿပီး ဂုဏ္ယူစရာပစၥည္း၊ အႏုိင္ယူစရာ ပစၥည္းတခုအေနနဲ႔ ထုတ္ျပစရာ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ အရြယ္ေရာက္လာတာနဲ႔အမွ် လိင္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ရင္ သူတို႔တာဝန္ သူတို႔ယူတတ္ဖို႔ နားလည္ေအာင္ လုပ္ရမယ့္အစား “ေယာက္်ားေလးပဲ ဒီေလာက္ေတာ့ရွိမွာေပါ့” ဆုိတဲ့ ကင္းလြတ္ခြင့္ေတြကို အမ်ဳိးသမီးေတြ အပါအဝင္ လူ႔အဝန္းအဝိုင္းႀကီး တခုလံုးက သားေယာက္်ားေလးေတြကို ေပးအပ္ခဲ့တဲ့ ဆုလာဘ္ေတြကေန ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ မုဒိမ္းသမားေတြကို အကာအကြယ္ေပးတဲ့ အေတြးအျမင္ေတြ အခုလို ေပါက္ဖြားလာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားတေယာက္ဟာ ဘယ္အရာကိုပဲျမင္ျမင္၊ ဘာေၾကာင့္ပဲ လိင္စိတ္ထထ၊ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ က်ဴးလြန္ဖုိ႔၊ မုဒိမ္းက်င့္ၿပီး အာသာေျဖဖုိ႔ အခြင့္မရွိပါဘူး။ ဒါဟာ စံခ်ိန္စံညႊန္းျပည့္ လူ႔က်င့္ဝတ္ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ လိင္ကိစၥဟာ သူ႔တာဝန္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔က်ဴးလြန္မႈေတြအတြက္ သူတာဝန္ခံရပါမယ္။ ဒီအခ်က္ကိုလည္း လူ႔က်င့္ဝတ္ကို ေစာင့္ထိန္းတဲ့ လူမႈအသုိင္းအဝိုင္းက လက္ခံရပါမယ္။ “မေကၽြးရင္ မျပပါနဲ႔” ဆိုတဲ့ စကားအေပၚ ေထာက္ျပရမယ္ဆုိရင္ အနည္းဆံုးေတာ့ “ျပတယ္ဆုိတာ ၾကည့္ဖုိ႔” ပါပဲ။ ျပတာကို လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ က်ဴးလြန္ခြင့္ ေပးတယ္လို႔ ေတြးထင္ရင္ ဒါဟာ ကိုယ္လိုရာဆဲြေတြးတဲ့ မုဒိမ္းအေတြးအေခၚပါ။ ျပလုိက္တာနဲ႔ စားလို႔ရမယ္ (သုိ႔မဟုတ္) က်ဴးလြန္မယ္၊ ဒါဟာ ျပစ္ဒဏ္က ကင္းလြတ္ခြင့္ရွိတယ ဆိုတဲ့ မုဒိမ္းက်င့္ခြင့္လုိင္စင္ရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္က (အခ်ဳိ႕) အမ်ဳိးသားေတြအတြက္ လိင္စိတ္ထႂကြရတဲ့ အေၾကာင္းက အေဖာ္အခၽြတ္၊ မလံု႔တလံုေတြက အဓိကက်သလားဆိုေတာ့ မဟုတ္ျပန္ပါဘူး။ ထဘီဝတ္ထားၿပီး အတြင္းခံေဘာင္းဘီ အရာေပၚရင္ေတာင္ (သုိ႔မဟုတ္) ရင္အံုႀကီးရင္ (သုိ႔မဟုတ္) တင္ႀကီးရင္ (သုိ႔မဟုတ္) ဘာပဲေပၚေပၚ၊ ဘာပဲဖံုးထားဖံုးထား၊ အသားလႈပ္လည္းတမ်ဳိး၊ ျပားခ်ပ္ရင္လည္းတမ်ဳိး၊ ေဖာင္းႂကြရင္တမ်ဳိး၊ ေဖာင္းေဖာင္းပိန္ပိန္၊ ေဖာ္ေဖာ္ဖံုးဖံုး အေၾကာင္းအရာမ်ဳိးစံုနဲ႔ မျမင္ရင္လည္း ျမင္ေအာင္ၾကည့္ၿပီး လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ႏႈတ္အာသာေျဖစရာ၊ မ်က္စိအာသာေျဖစရာ၊ စိတ္အာသာေျဖစရာ ျဖစ္ေနရတာပါ။ ဒီေနရာမွာ ေယာက်္ားခ်င္း မုဒိမ္းက်င့္တဲ့အမႈေတြ၊ ေယာက်္ားငယ္ေလးေတြကို မုဒိမ္းက်င့္တဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြ ထည့္မေျပာေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မုဒိမ္းမႈျဖစ္ျခင္းမွာ သူတပါးရဲ႕ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈနဲ႔ ဆြဲေဆာင္မႈထက္ က်ဴးလြန္သူရဲ႕ အက်င့္စာရိတၲ၊ က်ဴးလြန္သူရဲ႕ ေစာင့္စည္းမႈ၊ က်ဴးလြန္သူရဲ႕ သူ႔ကိုယ္သူ တာဝန္ယူမႈ ဆိုးရြားစြာ ပ်က္ယြင္းျခင္းသာ အဓိကပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ ေထာက္ျပခ်င္တာက မုဒိမ္းမႈျဖစ္တာဟာ “ဝတ္စားဆင္ယင္မႈ” ေၾကာင့္ပါလုိ႔ မုဒိမ္းသမားေတြကို အကာအကြယ္ေပးတဲ့ အေတြးအျမင္မ်ဳိး ရွိေနသေရြ႕ ဒီလူ႔အဖဲြ႔အစည္းမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြအတြက္၊ ကေလးငယ္ေတြအတြက္၊ မိသားစုေတြအတြက္ လံုၿခံဳတဲ့ လူမႈအသုိင္းအဝိုင္းကို မဖန္တီးႏိုင္ဘူး ဆိုတာကိုပါ။ ဒီအေတြးအေခၚဆိုးႀကီး ရွိေနသေရြ႕ ေသခ်ာပါတယ္၊ မုဒိမ္းမႈအတြက္ တရားမွ်တေရးကို တႏုိင္ငံလံုး ေတာင္းဆုိလို႔ အေကာင္းဆံုး တရားဥပေဒႀကီး ေပၚလာပါေစဦး၊ မုဒိမ္းေကာင္ကို အကာအကြယ္ေပးတဲ့ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းႀကီး ရွိေနဦးမွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီတရားမွ်တေရးကို ေတာင္းဆုိတဲ့ လူ႔အသုိင္းအဝိုင္းႀကီးထဲကပဲ မုဒိမ္းသမားေတြကို ထပ္တလဲလဲ ေမြးထုတ္ေနဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗစ္တုိးရီးယားမဟုတ္တဲ့ ေနာက္ထပ္ ကေလးငယ္ေလးေတြလည္း အမည္ဝွက္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ မုဒိမ္းသမားေတြရဲ႕ သားေကာင္ေတြအျဖစ္ ထပ္ၿပီး ေပၚလာဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။ တရားမွ်တေရး ေဖာ္ေဆာင္ဖုိ႔ ၾကန္႔ၾကာေနတဲ့၊ လြဲမွားေနတဲ့ တရားေရးစနစ္ဟာ ျမန္မာတႏုိင္ငံလံုးကို မုဒိမ္းက်င့္ေနတယ္လုိ႔ ႐ႈျမင္ရင္ မုဒိမ္းသမားေတြကို အကာအကြယ္ေပးေနတဲ့ “မေကၽြးရင္မျပနဲ႔” ဆိုတဲ့ အယူအဆဟာလည္း မုဒိမ္းသမားေတြကို ေမြးထုတ္ေပးေနတယ္ဆုိတာ လက္ခံရပါမယ္။ ဒီေနရာမွာ သက္ငယ္မုဒိမ္းအတြက္ တရားမွ်တမႈရရွိဖို႔ တရားဥပေဒမွာ တာဝန္ရွိတယ္ ဆိုတာကို လက္ခံရင္ က်ဴးလြန္သူကို မ်က္ႏွာသာေပးေနတဲ့ အျမင္အစြဲေတြ၊ က်ားမေရးရာ မညီမွ်မႈ၊ က်ားဦးစားေပး အေတြးအခၚ ဆုပ္ကိုင္ထားမႈေတြ ႀကီးစိုးေနတဲ့ ဒီလူ႔အသိုက္အဝန္းႀကီးမွာလည္း မေလ်ာ့တဲ့ တာဝန္ေတြ ရွိေနတယ္ဆုိတာ လက္ခံဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ တရားမွ်တတဲ့ တရားဥပေဒတရပ္ ေပၚလာဖုိ႔ လူမႈအသုိင္းအဝိုင္းႀကီးက ေျပာင္းလဲလုိ႔ ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီ လူမႈအသုိင္းအဝိုင္းမွာ အသံတိတ္ အသက္ဝင္ေနတဲ့ မုဒိမ္းက်င့္ခြင့္ အယူအဆေတြကို ေျပာင္းလဲဖုိ႔ကေတာ့ လူတဦးခ်င္းစီက တာဝန္ယူမွရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕သမီးေတြ၊ သားေတြ၊ ကိုယ့္ရဲ႕မိသားစုေတြနဲ႔ ကိုယ္က်င္လည္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ မုဒိမ္းမႈေၾကာင့္ အလုပ္မျဖစ္ေသးတဲ့ တရားေရးစနစ္ကို လက္ညႇဳိးထုိးေနၾကသလို မုဒိမ္းမႈကို အားေပးေနတဲ့ လဲြမွားတဲ့ အယူအဆ၊ အေတြးအေခၚေတြ လက္ဆင့္ကမ္း ဆဲြကိုင္လာၾကသူေတြထဲမွာ ကိုယ္တိုင္ပါေနမလား ဆိုတာကိုလည္း ျပန္လည္စစ္ေဆးလို႔ အျမန္ဆံုး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းဟာ မုဒိမ္းမႈပေပ်ာက္ေရး လမ္းစျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။ မယ္လြန္း (hiburma.net ဝက္ဘ္ဆုိက္မွ ျပန္လည္ေဖာ္ျပသည္။)