ကုန္သြယ္စစ္အတြက္ အၿပီးသတ္ အေနအထားေတြကုိ ဘယ္လုိဆက္ရမလဲ ခ်ိန္ဆလုိ႔ မရႏုိင္ေသးခင္မွာ တ႐ုတ္ဟာ သူ႔ရဲ႕ နဂါးပတ္လမ္းအတြက္ ဒုတိယအႀကိမ္ ေဘဂ်င္းမွာ ေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ၿပီး ဘယ္သူေတြ ဘယ္ေလာက္ အာ႐ုံစုိက္ေနသလဲဆုိတာ ေလ့လာၾကည့္ခဲ့ပုံရတယ္။ ၂၀၁၇ ပထမအႀကိမ္ နဂါးပတ္လမ္းအစ အစည္းအေဝးမွာထက္ တုိေတာင္းတဲ့ မိန္႔ခြန္းကုိ ရွီက်င့္ဖ်င္က ေျပာခဲ့တယ္။ ဒီမိန္႔ခြန္းဟာ ထရမ့္က ရွိီက်င့္ဖ်င္ အိမ္ျဖဴေတာ္ကုိ မၾကာခင္ လာဖုိ႔ရွိတယ္ဆုိတဲ့ ဝါရွင္တန္သတင္းအၿပီးနဲ႔ ခ်ိန္ကုိက္ထြက္လာတာလည္း ျဖစ္တယ္။ သူ႔မိန္႔ခြန္းက အဓိကက်တဲ့ အခ်က္တခ်ဳိ႕ကုိ ခုလိုေတြ႔ရမယ္။ ၁။ ယြမ္ေငြကို တန္ဖုိးမခ်ဘူး (ေငြတန္ဖုိးခ်ၿပီး ကုန္သြယ္ေရး အသာစီးရယူမႈ မလုပ္ဘူး) ၂။ ကုန္သြယ္စစ္လုိ႔ ေဖာ္ျပမသြားေပမယ့္ တ႐ုတ္ဟာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကုိ ေလးစားလုိက္နာသြားမွာျဖစ္တယ္ (ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ တ႐ုတ္က ေဆြးေႏြးပြဲအတြင္း သေဘာတူညီခ်က္ေတြကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ တုံ႔ဆုိင္းေနတယ္ဆုိတဲ့ ေဝဖန္ခ်က္ကုိ ေျဖရွင္းထားတာ) ၃။ နည္းပညာပစၥည္း ပုိင္ဆုိင္မႈ အခြင့္အေရးနဲ႔ တန္ဖုိးေတြကုိ ေလးစားလုိက္နာမယ္ (တ႐ုတ္ေတြက အေနာက္ကုမၸဏီေတြကေန နည္းပညာေတြ ကူးယူေနတာကို ေျဖရွင္းတယ္) ၄။ ေစ်းကြက္ဖြင့္ထားတဲ့ စီးပြားေရးကုိ ပုိအားေကာင္းလာေအာင္ လုပ္မယ္ (တ႐ုတ္ေစ်းကြက္ကုိဝင္ရတာ ႏုိင္ငံတကာကုိ တ႐ုတ္ဝင္ေနတာေလာက္ မလြယ္ဘူး ဆုိတာကုိ ျပန္ေျပာတယ္) ၅။ နဂါးပတ္လမ္းဟာ တ႐ုတ္တႏုိင္ငံတည္းအတြက္ မဟုတ္ဘူး (အားလုံး အျပန္အလွန္ အက်ဳိးရွိဖုိ႔လုိ႔ဆုိတယ္) ၆။ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းမႈနဲ႔ ပုိလုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္မယ့္ ပေရာဂ်က္နဲ႔ ရင္းႏွီးမႈေတြကုိ ကုန္သြယ္မႈေတြကို လုပ္မယ္ (more green elements) နဂါးပတ္လမ္းဆုိေပမယ့္ တ႐ုတ္သမၼတရဲ႕ အဓိက သတင္းစကား ၆ ခုထဲက အေပၚ ၄ ခုဟာ ကုန္သြယ္စစ္နဲ႔ပဲ ဆက္စပ္ေနၿပီး နံပါတ္ ၅ နဲ႔ ၆ ကသာ သူဖိတ္ၾကားတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ပတ္သက္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာႏုိင္တယ္။ နံပါတ္ ၆ ဟာ (ေယဘုယ်အားျဖင့္) ျမစ္ဆုံနဲ႔ ဆက္စပ္စဥ္းစားလုိ႔ ရႏုိင္တဲ့ သတင္းစကားျဖစ္ၿပီး ကုန္သြယ္ေရးစစ္ရဲ႕ သက္ေရာက္မႈဟာ နဂါးပတ္လမ္းေပၚမွာ တရုတ္ ျပန္လည္ စိစစ္ ေနရာယူေနတယ္ ဆုိတာကုိ ေဖာ္ျပေနတယ္။ လ်ာထားခ်က္နဲ႔ တကယ္လက္ေတြ႔ ျဖစ္ႏုိင္ေျခေတြ သဲကြဲလာတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္တည္းမွာ လိပ္ခဲတည္းလည္း ျဖစ္ေနတဲ့ မေလးရွားကုိ တစုံတရာ အလုိက္ေပးၿပီး ျပန္ထိန္းထားခဲ့တယ္။ မဟာသီယာကုိ ေနာက္ဆုံးေန႔ ဓာတ္ပုံ႐ုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေရွ႕ဆုံးတန္းမွာ ထည့္သြင္းထားခဲ့ၿပီး (ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဒုတိယတန္းမွာရွိေနၿပီး စင္ကာပူဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လီရွန္လြန္းက တတိယတန္းမွာ ရွိေနတယ္) ႐ုရွား ပူတင္ဟာ ရွီက်င့္ဖ်င္ရဲ႕ ညာဘက္မွာ ရပ္ေနတာကုိ ေတြ႔ရတယ္။ G7 က အီတလီဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တဦးတည္း တက္ေရာက္လာၿပီး အိႏၵိယက မလာတဲ့အတြက္ အိႏၵိယနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ နဂါးပတ္လမ္းထဲက စႀကၤံန္လမ္း (Corridor) တခုကို ခ်န္လွပ္ထားခဲ့ၿပီျဖစ္တယ္။ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ဟာ မတည္ၿငိမ္တဲ့ စီးပြားေရး ေငြေၾကးေပၚလစီေတြကို ေျပာင္းလဲဖုိ႔ ဖိအားေပးေနသလုိ ပထဝီႏုိင္ငံေရးမွာလည္း ဇာတ္လမ္းအသစ္ေတြကုိ ဖန္တီးဖုိ႔ ျဖစ္ေစခဲ့တယ္။ စစ္တုိက္ခ်င္ရင္ ေငြဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ အရင္တြက္ပါဆုိတဲ့ ဆြန္ဇူးရဲ႕ အမွာစကားကုိ တ႐ုတ္ေတြက တျခားသူေတြထက္ ပုိနားလည္လိမ့္မယ္လို႔ ယူဆရတယ္။ ေမနဲ႔ ဇြန္ မုိးဦးမွာ ျဖစ္မယ့္ စီးပြားေရး ႏုိင္ငံေရး အလွည့္အေျပာင္းေတြကုိ ၾကည့္ရင္ တ႐ုတ္ဟာ သူ႔အိတ္ကပ္ထဲကေငြကုိ ကုန္သြယ္စစ္ထဲ သြန္ခ်ၿပီး ေရွ႕ဆက္တုိးမလား၊ အေမရိကန္ကုိ အခ်ဳိသတ္ၿပီး နဂါးပတ္လမ္းကုိ အတုိင္းအတာတခုအထိ တြန္းလုပ္သြားမလား ပုိမိုေပၚလြင္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒုတိယအခ်က္ဟာ ပုိလုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိေနတယ္လုိ႔ ရွီက်င့္ဖ်င္ရဲ႕မိန္႔ခြန္းက ေဖာ္ျပေနတာကုိ ေတြ႔ရမွာျဖစ္တယ္။ ေက်ာ္ေဇာခုိင္