သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္တိုးတက္လာေစရန္ ျပန္ၾကားေရးႏွင့္ မီဒီယာေကာင္စီက ကူညီေပးေစလို
ဇေယျာချမ်းအေး
·
May 2, 2019
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္တိုးတက္လာဖို႔နဲ႔ ပုဂၢလိကမီဒီယာေတြ ရွင္သန္ရပ္တည္ဖို႔ ခက္ခဲေနတာကို ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသတင္းမီဒီယာ ေကာင္စီတုိ႔က ကူညီအေျဖရွာေပးသင့္တယ္လို႔ သတင္းစာဆရာေတြက အႀကံျပဳပါတယ္။
ဒီကေန႔ ေမလ ၂ရက္မနက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ World Press Freedom Day ကမၻာ့သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားမွာ သတင္းသမားေတြက အႀကံျပဳေျပာသြားတာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္အေျခအေနဟာ ၾကံ့ခုိင္ေရးအစိုးရ လက္ထက္နဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရလက္ထက္ သိသိသာသာ ထူးျခားမႈမရွိတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္အေျခအေန မေျပာင္းလဲတာဟာ အစိုးရရဲ႕ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈဆန္တဲ့ ပံုစံေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး တျခားအေၾကာင္းတခ်က္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္က ပါဝင္ျခယ္လွယ္ေနတာေၾကာင့္လို႔ Myanmar Journalist Institute အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ ဦးေက်ာ္မင္းေဆြက ေျပာပါတယ္။
လြတ္လပ္ၿပီး အမွီအခိုကင္းတဲ့ သတင္းမီဒီယာေတြဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲအတြက္ အဓိကက်တဲ့အခန္းက႑မွာ ပါဝင္ေနတာေၾကာင့္ ပုဂၢလိက မီဒီယာေတြရဲ႕ အခက္အခဲကို ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနက လစ္လ်ဴမရႈေစခ်င္ဘူးလို႔ သတင္းစာဆရာ ဦးသီဟေစာက ေျပာပါတယ္။
အရပ္သားအစုိးရအျဖစ္စတင္အသြင္ေျပာင္းခဲ့တဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ စတင္ၿပီး ပုဂၢလိက သတင္းစာေတြ ထုတ္ေဝခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ပိုင္း ပုဂၢလိက သတင္းစာ ၁၀ေစာင္ ေက်ာ္ထုတ္ေဝႏုိင္ခဲ့ေပမယ့္ အခုလက္ရွိ အန္အယ္လ္ဒီ အစိုးရတက္ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ပုဂၢလိကသတင္းစာ ၅ေစာင္သာ ရွင္သန္ထုတ္ေဝႏုိင္ပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အန္အယ္လ္ဒီ အစိုးရလက္ထက္မွာ ပုဂၢလိ ႐ုပ္သံလိုင္းသစ္ ၅ လိုင္းကို ေတာ့ ထုတ္လႊင့္ျပသခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။
အခုလိုပုဂၢလိက သတင္းစာေတြရပ္ဆုိင္းလိုက္ရတာဟာ စီးပြားေရးအခက္အခဲေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး တျခားအဓိကအေၾကာင္းတခုက အစိုးရပိုင္မီဒီယာေတြကို မယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္တာေၾကာင့္လို႔ သတင္းစာဆရာေတြက သံုးသပ္ေျပာပါတယ္။
လက္ရွိ အစုိးရလက္ထက္မွာ တရားစြဲဆုိခံထားရတဲ့ သတင္းသမား အမႈေပါင္း ၃၁မႈရွိၿပီး တရားရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ သတင္းသမား ၄၇ဦး ရွိတယ္လို႔ အသံအဖြဲ႕က ဧၿပီ ၂၃ရက္ေန႔မွာ သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
အဲဒီထဲကမွ အစုိးရ၀န္ထမ္းေတြက တရားစြဲဆုိထားတဲ့အမႈ ၁၈ မႈ ၊တပ္မေတာ္က တရားစြဲဆုိထားတဲ့အမႈ ၄မႈနဲ႔ အျခားသူ ေတြက တရားစြဲဆုိတဲ့အမႈ ၉မႈ ရွိတို႔ပါ၀င္ပါတယ္ ။
သတင္းသမားေတြကုိ တရားစြဲဆုိရာမွာ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒကုိ အသုံးျပဳမႈ အမ်ားဆုံးျဖစ္ၿပီး မတရားအသင္းဥပေဒ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစုိးရလွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္အက္ဥပေဒ ၊ ရာဇသတ္ႀကီး ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၀၀ နဲ႔ ၅၀၅(ခ)တို႔လည္း ပါဝင္ပါတယ္။