“ဗုိလ္ခ်ဳပ္ကုိ မုန္းလုိ႔ ကန္႔ကြက္တာ မဟုတ္ဘူး”  ေဒါက္တာခင္စည္သူႏွင့္ ေမးျမန္းခ်က္

ကယားျပည္နယ္ ၿမဳိ႕ေတာ္လြဳိင္ေကာ္မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေၾကး႐ုပ္တုထားရွိတာကို အျပင္းအထန္  ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈေတြ အရွိန္ျမင့္တက္လာၿပီး ဆႏၵျပတဲ့ ကရင္နီလူငယ္ေတြနဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြ အၾကား ပဋိပကၡအသြင္ေဆာင္လာတဲ့အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကယားျပည္နယ္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ခင္စည္သူကို ဒီဗြီဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေမး- လတ္တေလာ ကယားျပည္နယ္၊ လြဳိင္ေကာ္ၿမိဳ႕မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေၾကး႐ုပ္တုကို ဦးေဆာင္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပေနတဲ့ ကရင္နီ လူငယ္ေတြဟာ ဘယ္သူေတြပါလဲ။

ေျဖ။ “ဒီကေလးေတြကုိ က်မ သုံးသပ္ေလ့လာလုိက္တဲ့အခါက်ေတာ့  သူတုိ႔သည္ ကယားျပည္နယ္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ထဲက ေက်ာင္းသားေတြက နည္းတယ္။ ဖယ္ခုံက မ်ားတယ္။ ဒါေလး တခုေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္တခုက က်ေတာ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က ဘာလဲ။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေၾကး႐ုပ္ကုိ ထားတာ ကန္႔ကြက္တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔ကန္႔ကြက္လဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ကုိ မုန္းလို႔လား၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ကုိ မုန္းလုိ႔ ကန္႔ကြက္တာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာေတာ့ ေပၚလြင္ပါတယ္ရွင္။  ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိရင္ က်မတုိ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကုိ အရင္အစုိးရလက္ထက္ေတြက သမိုင္းေရာ၊ သူ႔ရဲ့ပုံရိပ္ကုိပါ ေဖ်ာက္ဖ်က္ေမွးမိွန္ေအာင္လုပ္ေနတာကေတာ့ သတင္းမီဒီယာေတြက အသိဆုံးပဲေလ။ အဲဒီအခ်ိန္ကလည္း ကယားျပည္နယ္က အလြန္ကုိ ေၾကာက္ရတဲ့ အဖိႏွိပ္ခံရဆုံးျပည္နယ္လို႔ က်မတုိ႔ သတ္မွတ္လုိ႔ရတယ္။ အဲဒီလုိထဲမွာကုိ ဒီလူငယ္ေတြက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ့ ေမြးေန႔ ၊ အာဇာနည္ေန႔ေတြကုိ သူတုိ႔က တားျမစ္တဲ့ၾကားထဲက၊ ေၾကာက္ေနရတဲ့ၾကားထဲက ဓာတ္တုိင္ေတြမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေမြးေန႔ပါဆုိၿပီးေတာ့ လိုက္ကပ္တာေတြက သူတုိ႔ပဲျဖစ္တယ္”

“ေနာက္တခုက အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အန္အယ္လ္ဒီထဲကုိ ဝင္ဖုိ႔ အရမ္းေၾကာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း ဒီလူငယ္ေတြက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ကုိ ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ ခ်စ္လုိ႔ ခင္လုိ႔ပဲ ဒီလုိလုပ္တယ္လုိ႔ပဲ က်မတုိ႔ ျမင္တယ္ေလ။ ေနာက္တခုက အာဇာနည္ေန႔ဆုိတာ တခါမွ မလုပ္ရေတာ့ဘူး။ အႀကီးႀကီးတခုဆုိရင္ ရန္ကုန္မွာပဲ လုပ္လုိ႔ရတယ္။ က်န္တာလုပ္လုိ႔မရဘူး။ အဲဒီမွာေတာင္ က်မက စၿပီးေတာ့ လုပ္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာလည္း ဒီကေလးေတြက ကူညီတာကုိေတြ႔ရတယ္။ ဒါ အန္အယ္လ္ဒီထဲက လူေတာင္မွ သိပ္မပါခဲ့ဘူးေပါ့ေနာ္။ က်မတုိ႔က စစ္ေဆးခံခဲ့ရတယ္။ ရဲကေခၚလုိက္၊ ေထြအုပ္က ေခၚလုိက္နဲ႔ အဲဒီလုိပဲ။ ေနာက္ေတာ့ ပါတီအေနနဲ႔ လုပ္ေတာ့လည္း ပါတီထဲမွာေတာင္ ေၾကာက္ၿပီးမလာတဲ့သူေတြအမ်ားႀကီးရွိတယ္။ အဲဒါကုိ ဒီကေလးေတြက ပါ၀င္ပတ္သက္ ကူညီတာေတြလည္း ရွိခဲ့တယ္ဆုိေတာ့ အဲဒီအေထာက္အထားေတြၾကည့္ရင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ကုိ မမုန္းဘူးဆုိတာ ေပၚလြင္မွာေပါ့ေနာ္။”

ေမး- ဘာေၾကာင့္ ခုခိ်န္မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္႐ုပ္တုကို  ကန္႔ကြက္ေနၾကတာပါလဲ ။

“ဘာျဖစ္လုိ႔ လုပ္ရသလဲဆုိရင္ သူတုိ႔ကလည္း အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ကုိ လုပ္သလုိ ကယားရဲ႕ ရာဇ၀င္ကုိလည္း ေပ်ာက္ပ်က္မွာစုိးလုိ႔ဆုိၿပီးေတာ့ ကယားရာဇ၀င္သမုိင္းကုိ သူတုိ႔က စာရြက္ေတြ ေ၀တာလုပ္ခဲ့တယ္။  ၾကည့္လုိက္လုိ႔ရွိရင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ကုိလည္း က႑ သီးျခားေလးေတြနဲ႔ အေလးထားတယ္။ ကယားသမုိင္းကုိလည္း ေဖ်ာက္ဖ်က္ခံရတဲ့အထဲမွာပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လုိလူမ်ဳိး ေတာင္ ေဖ်ာက္ခံရတယ္ဆုိရင္ တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုရဲ့ သမုိင္းဆုိတာ ေဖ်ာက္ဖ်က္တာကေတာ့ မဆန္းဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီကေလးေတြက အဲဒီစိတ္ရွိတဲ့အတြက္ သမုိင္းစာရြက္ေတြ၊ ရာဇ၀င္စာရြက္ေတြ ေ၀ပါတယ္။ အဲဒီမွာကုိက ျပည္နယ္အစုိးရက နားလည္မႈလႊဲတာလား၊ သူ႔ရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ သူ႔ရဲ့ အေၾကာင္းတရား ဘာမွန္းေတာ့မသိဘူး။ ဒါကို ကန္႔ကြက္မႈေတြျဖစ္ရင္းနဲ႔  ဒီလုိ ပဋိပကၡတခုေပၚ ေရာက္လာတယ္လုိ႔ က်မ ျမင္တယ္ေလ။”

“ရာဇ၀င္ဆုိတာ ဘာျဖစ္လုိ႔သူတို႔ လုပ္ရသလဲဆုိရင္ ေဒသခံျဖစ္တဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြမွာ ကရင္နီလူမ်ဳိးစုေတြထဲက လူမ်ဳိးစုေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ ကရင္နီလူမ်ဳိးေတြသိရမယ္ဆုိၿပီး ရာဇ၀င္သမုိင္းကုိျဖန္႔တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔ ေ၀လဲဆုိရင္ က်မတုိ႔ရဲ့ ကရင္နီျပည္နယ္သည္ လြတ္လပ္တဲ့ ျပည္နယ္ျဖစ္တယ္။ တျခားတုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ကေတာ့ ပင္လုံမွာပါၿပီး လက္မွတ္ထုိးၾကေတာေပါ့။ ဒါက ကယားက မပါတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ထူးျခားတဲ့ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္တယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ရယူေပးထားတဲ့၊ တုိက္ခုိက္ေပးထားတဲ့ လြတ္လပ္ေရးမဟုတ္ဘူး။ သမုိင္းမွာက နဂုိက ၁၈၇၅ ခုမွာ  အဂၤလိပ္ ဘုရင္ခံနဲ႔ အတြင္း၀န္မင္းႀကီးက လက္မွတ္ထုိးထားခဲ့ၿပီး လြတ္လပ္ေရး ရထားပါတယ္ဆုိတဲ့ သမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္ေတြကုိ သိေစခ်င္လုိ႔ ဒီကေလးေတြက လုပ္တယ္လု႔ိ က်မျမင္တယ္။ အဲဒီသမုိင္းကလည္း က်မတုိ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေစာေမာင္လက္ထဲမွာ သမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္ေတြကို ေဖၚထုတ္ပါဆုိၿပီးေတာ့ သမုိင္းပါေမာကၡေတြနဲ႔ စုေပါင္းဖြဲ႔စည္းၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့ သမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္မ်ားထဲက စာအုပ္ေတြက ထြက္လာတယ္။ အဲဒါေတြက အမွန္ေတြလုိ႔ပဲ အခုၿပီးခဲ့တဲ့ အစုိးရက ေဖ်ာက္ဖ်က္တာေတြရွိတယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္က လြတ္လပ္ေရးကုိ ရေအာင္လုပ္ေပးတာက ကယား ျပည္နယ္မပါဘူး။ ကရင္နီမပါဘူး။ အမွန္ကုိ သိေစခ်င္လုိ႔ သူတုိ႔လုပ္တာလုိ႔ က်မျမင္တယ္။ ”

ေမး-ကန္႔ကြက္လႈပ္ရွားမႈေတြကေန ဘာေၾကာင့္ ပဋိပကၡအသြင္ေဆာင္သြားရပါသလဲ

“၁ အခ်က္ နားမလည္ေပးလုိ႔၊ ၂ အခ်က္ သူတုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ဘာရွိလဲဆုိတာမသိဘူး။  တတိယအခ်က္ကေတာ့ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းမႈမွားတယ္။ ေခတ္စကားလုံးနဲ႔ ေျပာရင္ ဒီမုိကေရစီ ဖယ္ဒရယ္စနစ္နဲ႔ သြားမယ့္ဟာကုိ ဒီပုံစံနဲ႔သြားျခင္းအားျဖင့္ က်မတုိ႔ရဲ့ ဖယ္ဒရယ္ဒီမုိကေရစီကုိ အေႏွာင့္ အယွက္ေပးတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ မျဖစ္ေစတဲ့  ပုံစံမ်ဳိးျဖစ္သြားတယ္။ သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္ လြိဳင္ေကာ္ကုိ လာတုန္းကလည္းေျပာခဲ့တာ ျပည္သူလူထုေျပာတာကုိ နားေထာင္ေပးပါ။ ၿပီးရင္ေဆြးေႏြးပါ၊ ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီးမလုပ္ပါနဲ႔။ ယွဥ္တြဲၿပီးလုပ္ေပးပါဆုိတာ တိတိက်က်လည္း မွာခဲ့တယ္။ အဲဒါမ်ဳိးကုိ မလုပ္ဘဲနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီးလုပ္တယ္။ လူထုနဲ႔အၿပိဳင္လုပ္တဲ့အခါက်ေတာ့  ဒါ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေၾကးရုပ္ကုိ တခါတည္း ေထာင္ၿပီးသား၊ တည္ၿပီးသားျဖစ္သြားတာသည္ အႏုိင္ရသြားသလုိျဖစ္သြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်မတုိ႔ အရပ္ဖက္ထဲမွာျမင္တာေတာ့ သူအာဏာရွိလုိ႔ ႏုိင္သြားတယ္လုိ႔ျမင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္နယ္အစုိးရကုိ ျပည္သူလူထုေတြက ယုံၾကည္မႈ အရမ္းကုိ နည္းတယ္။ က်သြားၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ က်မတုိ႔ ေရွ႕ဆက္သြားမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လမ္းစဥ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ဒီမုိကေရစီဖယ္ဒရယ္ကုိသြားသြားအဲဒီမွာ အဟန္႔အတားျဖစ္တယ္လု႔ိ ျမင္တယ္။”

ေမး- ဒီျပႆနာ ေျပလည္ေအာင္ ဘယ္လုိေဆာင္ရြက္သင့္လဲ။

“သူတုိ႔ႏွစ္ဖက္က ညိႇညိႇႏႈိင္းႏႈိင္း ၾကားထဲက လူရုိေသ၊ ရွင္ရုိေသတဲ့လူကုိ ေခၚၿပီးေတာ့မွ  ကုစားမယ္ဆုိလုိ႔ရွိရင္ေတာ့ ႏွစ္ဖက္အတြက္ ေကာင္းတဲ့အေျဖရမယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။”