သူ႔မ်က္ႏွာသြင္ျပင္က တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း။ အေနေအးၿပီး စကားကိုလည္း ေတြးေတြးဆဆ ေျပာတတ္တယ္။ မ်က္ခံုးေမြးထူထူ အသားအရည္ျဖဴျဖဴနဲ႔ သေဘာထား႐ုိးရွင္း ပြင့္လင္းတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မန္းေက်ာ္ေဖကို စစ္ဗိုလ္ဆိုတဲ့ နာမဝိေသသနနဲ႔ေတာ့ မလိုက္ဖက္လွဘူးလို႔ က်မစိတ္ထဲ ခံစားရတယ္။ သူ႔ကို က်မက သမာသမတ္က်တဲ့ ေက်းရြာလူႀကီးတဦးလို႔ မ်က္လံုးထဲ ျမင္ေယာင္မိတယ္။ “ဒါ အဖိုး တူလို သားလို ခ်စ္ရတဲ့ အဖိုးရဲ ့ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ႀကီးေပါ့။ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ မန္းေက်ာ္ေဖ” တဲ့။ က်မတို႔ ေလးစားခ်င္ခင္ရတဲ့ အဖိုး (ယခင္ေကအဲန္ဒီအို ဗိုလ္ခ်ဳပ္) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေသာင္းက အတီးမန္းေက်ာ္ေဖနဲ ့က်မကို မိတ္ဆက္ေပးတယ္။ မ်က္ခံုးေမြးထူထူႀကီးေတြ ျမႇင့္တက္ၿပီး ျပည့္ျပည့္ဝဝႀကီး ၿပံဳးေနတဲ့ အတီးမန္းေက်ာ္ေဖက က်မကို ေလးေလးစားစားနဲ႔ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္တယ္။ က်မစိတ္ထဲ ဒီအတီးရဲ႕မ်က္ႏွာက ေအးခ်မ္းလိုက္တာလို႔ ေရရြတ္ခဲ့မိတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ေကအဲန္ယူအစည္းအေဝးေတြမွာ အတီးနဲ႔ မၾကာမၾကာဆံုတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးဝတ္စံု ဝတ္ထားေပမယ့္ သူ႔မ်က္ႏွာက တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း။ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာလည္း စကားသိပ္မေျပာ။ ေျပာရင္လည္း ေအးေအးေဆးေဆး ေတြးေတြးဆဆ။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ငယ္ဘဝက ေအးေအးေဆးေဆး ေတြးေတြးဆဆ မျဖစ္ခဲ့ရဘူး။ စစ္ပြဲေတြနဲ႔ စခဲ့ရတယ္။ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတဲ့ ၾကားကပဲ သူ က်ားကုတ္က်ားခဲ ေသစာရွင္စာ သင္ခဲ့ရတယ္။ ရဟန္းဘဝနဲ႔ ငရဲက်တဲ့ ဘဝေတြကို ျမင္ခဲ့ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သူ သကၤန္းခၽြတ္ၿပီး လက္နက္ကိုင္ခဲ့ရတယ္။ အတီးက ရြာသားဘဝနဲ႔ပဲ ႐ုိး႐ုိးသားသား လယ္ယာလုပ္ဖို႔ပဲ စိတ္ကူးရွိခဲ့တာ။ အတီးမွတ္မိသေလာက္ေတာ့ အတီးအသက္ ၇ ႏွစ္ ၈ ႏွစ္ အရြယ္ေလာက္တည္းက အတီးတို႔ေဒသေတြဟာ မေအးခ်မ္းဘူး။ အတီးတို႔နယ္တဝုိက္မွာ ဗမာစစ္တပ္နဲ႔ ေကအဲန္ယူတပ္ေတြ ေန႔တိုင္းလိုလို တိုက္ပြဲျဖစ္တယ္။ ရြာသားေတြကလည္း ဟိုေျပးဒီေျပးေပါ့။ အလုပ္အကိုင္ေတြလည္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ လုပ္လို႔မရဘူး။ ကေလးေတြလည္း ေက်ာင္းတက္လို႔မရဘူး။ စာသင္ခ်င္ရင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြမွာပဲ ခက္ခက္ခဲခဲ သင္ရတယ္။ အတီး အသက္ ၂၀ အထိ အမ်ဳိးသားေရးတို႔ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးတို႔ ဘာမွမသိဘူး။ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးထဲကို ဝင္တာက အတီး အသက္ ၂၁ ႏွစ္အရြယ္မွာမွ စဝင္ခဲ့တာ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္တုန္းက အတီးက သကၤန္းဝတ္ႀကီးနဲ႔။ ေကအဲန္ယူနဲ႔ ဗမာစစ္တပ္ တုိက္ပြဲေတြျဖစ္ေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျမ ဦးေဆာင္တဲ့ တပ္ေတြ ျပန္ဆုတ္လာၾကတာ။ သူတို႔ စစ္ေၾကာင္း ၃ ေၾကာင္းခြဲၿပီး ျပန္ဆုတ္လာတာ။ တေၾကာင္းက အတီးတို႔ရြာနားမွာ။ အဲ့ဒီမွာ လိုက္လာတဲ့ ဗမာစစ္တပ္နဲ႔ တိုက္ပြဲျဖစ္တယ္။ တရြာလံုးကို ဆူညံေနတာပဲ။ ရြာက ေယာက်္ား မိန္းမ အားလံုးကို ဗမာစစ္တပ္ကေန ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းဝန္းထဲမွာ ေခၚစုၿပီး ႐ုိက္ႏွက္ ထုေထာင္းတာေတြလုပ္တာ တရြာလံုးကို ပြက္ေလာက္႐ုိက္ေနတာပဲ။ ငရဲက်ေနတဲ့အတိုင္းပဲ။ အတီးအေဖက လယ္ထဲကေန ရြာမွာေတာ့ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနၿပီ၊ ျပန္ၾကည့္ဦးမွဆိုၿပီး ရြာကို လွည္းေမာင္းၿပီး ျပန္လာတာ။ အတီးအေဖက ရဟန္းဒကာ ေက်ာင္းဒကာဆိုေတာ့ ဓေလ့႐ုိးရာအရ အျဖဴေရာင္ဝတ္တယ္။ ဝတ္ျဖဴစင္ၾကယ္နဲ႔ေပါ့။ အဲ့ဒီမွာ အတီးအေဖကို ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းဝန္းထဲမွာ စစ္တပ္ကေန ႐ုိက္ႏွက္ၿပီး စစ္လားေဆးလား လုပ္ေတာ့တာပဲ။ အတီးက ဘယ္ေနသာေတာ့မလဲ။ သကၤန္းဝတ္ႀကီးနဲ႔ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေပၚက အတီး ေျပးဆင္းလာၿပီး အဲ့ဒါ ဦးဇင္း ဒါယကာႀကီးပဲ။ တိုက္ပြဲျဖစ္တာ သူဘာမွ မသိဘူးလို႔ ေျပာေတာ့ စစ္သားေတြက အတီးကို ဘက္နက္ေတြနဲ႔ ထိုးဖို႔လုပ္တာ။ စစ္သားတခ်ဳိ႕က ဦးဇင္းနဲ႔ ဘာမွမဆိုင္ဘူး။ ကိုယ္နဲ႔မဆိုင္တာ မလုပ္နဲ႔ ကိုယ့္အလုပ္ ကိုယ္လုပ္ဆိုၿပီး အတီးကို ဆြဲၿပီး ေက်ာင္းေပၚကို ျပန္တက္ခိုင္းတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္တုန္းက အတီးရဲ႕ အစ္ကိုအႀကီးဆံုးက ရြာမွာ လူႀကီး။ သူ႔နာမည္က ကိုပါပုတဲ့။ ရြာမွာ တိုက္ပြဲျဖစ္ေတာ့ ဘယ္မွာလဲ ရြာလူႀကီးကို ေခၚတာေပါ့။ သူတို႔ေခၚေတာ့ သူႀကီးက လာရတာေပါ့။ အတီးအစ္ကိုလာေတာ့ လက္ျပန္ႀကိဳးတုပ္ ႐ုိက္ႏွက္ၿပီး ရြာထဲကဆြဲထုတ္ၿပီး ရြာျပင္မွာ သတ္ပစ္လိုက္ၾကတယ္။ အသတ္ခံရတာ အတီးအစ္ကို တေယာက္တည္းမဟုတ္ဘူး။ ၂ ေယာက္။ သူ႔ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ ဆယ္အိမ္ေခါင္းတေယာက္လည္း ပါတယ္။ သူ႔နာမည္က ပန္းေမႊးတဲ့။ သူတို႔ ၂ ေယာက္ကို အတူတူပဲ သတ္ပစ္လိုက္ၾကတာ။ အတီးလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး မခံမရပ္ႏုိင္ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္ကစၿပီး သကၤန္းခၽြတ္ၿပီး ေတာ္လွန္ေရးထဲဝင္ခဲ့တာ ဒီေန႔အခ်ိန္ထိပဲ။ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးထဲကို ဝင္ေတာ့ အတီးတို႔ေဒသအေနနဲ႔ဆိုရင္ ေကအဲန္ယူ တပ္မဟာ (၆) နယ္ေပါ့၊ ေကအဲန္ဒီအို တပ္ရင္းထဲကို ႐ုိး႐ုိး စစ္သားဘဝနဲ႔ပဲ အတီး ဝင္ေရာက္ခဲ့တာ။ သကၤန္းခၽြတ္ၿပီး အမ်ဳိးသားေတာ္လွန္ေရးထဲကို ဝင္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အတီးဟာ ႐ုိး႐ုိးသားသား ႀကိဳးႀကိဳးစားစားနဲ႔ပဲ စစ္သင္တန္းေတြတက္၊ ႏိုင္ငံေရးေတြ ေလ့လာ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ သင္ၾကားပို႔ခ်ခ်က္ေတြကို လိုက္နာၿပီး အမ်ဳိးသားေတာ္လွန္ေရးထဲကို တေထာင့္တေနရာက ပါဝင္လာခဲ့သူပါ။ ေတာ္လွန္ေရးထဲမွာပဲ အိမ္ေထာင္က်တယ္။ ေတာ္လွန္ေရးသမားတို႔ရဲ႕ သေဘာသဘာဝ အတိုင္းပဲ၊ အမ်ဳိးသားတာဝန္ေတြတဖက္ အိမ္ေထာင္ေရးတာဝန္ေတြ တဖက္နဲ႔ ႐ုန္းကန္ ရွင္သန္ခဲ့ရတယ္။ သားသမီး (၄) ဦး ထြန္းကားေပမယ့္ ဒီသားသမီးေတြရဲ႕ ေမြးရပ္ေျမေတြက တေယာက္တရြာ တေနရာ။ ေရာက္တဲ့ေနရာမွာ ေတြ႔တဲ့သူေတြနဲ႔ သင့္ျမတ္ေအာင္ ေနထိုင္တတ္သူ ႐ုိးသားေျဖာင့္မတ္တဲ့ အေျခခံစိတ္ဓာတ္ေတြ ရွိသူမို႔လည္း သူ႕ေတာ္လွန္ေရး ရဲေဘာ္ရဲဘက္ေတြသာမက သူသြားရာ ေရာက္ရာက ရြာသူရြာသားေတြရဲ႕ ေလးစားခ်စ္ခင္မႈကို ခံခဲ့ရသူတဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ရြာသားေတြက အတီးတို႔ကို ခ်စ္ခင္ေလးစား အားကိုးခဲ့ၾကတယ္။ အတီးတို႔ရဲ႕ ေတာ္လွန္ေရးကိုလည္း ကရင္လူထုေတြက ေထာက္ခံအားေပးခဲ့ၾကတယ္။ အတီးအျမင္ေျပာရရင္ ကရင္ေတာ္လွန္ေရး ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ၇၀ အထိ ႀကံ့ႀကံ့ခံႏိုင္ခဲ့တာ ကရင္ျပည္သူေတြရဲ႕ ေထာက္ခံမႈ ရွိေနလို႔ပဲ။ ဒါကို အတီး အျပည့္အဝ ေျပာရဲတယ္။ အတီးတို႔တပ္မဟာမွာ အတီးတို႔ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ခဲ့တာ တခါမွ ဆန္မဝယ္စားခဲ့ရဘူး။ အတီးတို႔ကိုယ္တိုင္ စိုက္တာရွိသလို အမ်ားစုကေတာ့ ရြာသားေတြရဲ႕ ေထာက္ပံ့မႈနဲ႔ပဲ အတီးတို႔ ရပ္တည္ခဲ့ရတာလို႔ အတီးမန္းေက်ာ္ေဖက သူျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးသမားဘဝနဲ႔ ေတာ္လွန္ေရးေပၚျမင္တဲ့ သူ႔အျမင္ေတြကို ေျပာျပပါတယ္။ အတီးမန္းေက်ာ္ေဖဟာ ေတာ္လွန္တဲ့ မ်ဳိးခ်စ္တဦးျဖစ္တယ္လို႔ အတီးရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ တဦးျဖစ္တဲ့ ပဒိုေဇာ္ေနာင္ (ယခင္ ေကအဲန္ယူ တပ္မဟာ ၆ ဒူးပလာယာခ႐ုိင္ အတြင္းေရးမႉး) ကလည္း မွတ္ခ်က္ခ်ပါတယ္။ သူက က်န္းမာေရးအရ ႏိုင္ငံျခားကို ေရာက္လာေပမယ့္ ကိုယ့္အမ်ဳိးသားေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ဘာလုပ္ေပးႏိုင္မလဲဆိုတာ သူ႔ေခါင္းထဲမွာရွိတယ္။ အေဝးေရာက္ေနတဲ့ ကရင္ေတြ စုစုစည္းစည္းနဲ႔ ကိုယ့္အမ်ဳိးေရးကို ဘယ္လိုဝုိင္းဝန္း လုပ္ေဆာင္ၾကမလဲ ဆိုတာကိုလည္း ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သူ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးတယ္လို႔လည္း ပဒိုေဇာ္ေနာင္က ေျပာပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မန္းေက်ာ္ေဖအတြက္ အမွတ္တရ ေျပာျပရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကရင္႐ုိးရာ လက္ခ်ည္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူဦးေဆာင္ၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့လို႔ ေကအဲန္ယူထဲမွာ အဲ့ဒီေန႔ကို ကရင္ေတြအတြက္ ႐ုံးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ဖို႔အတြက္ ကြန္ဂရက္မွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ က်ခဲ့ဖူးတာ ရွိတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ေကအဲန္ဒီအိုနဲ႔ ေကအဲန္အယ္လ္ေအတပ္ကို လက္နက္၊ ရိကၡာ၊ ယူနီေဖာင္း စတာေတြကို တန္းတူရည္တူ ရိွေစခ်င္တဲ့ သူ႔ဆႏၵကို ေကအဲန္ယူကြန္ဂရက္ေတြမွာ သူတင္ျပခဲ့ဖူးတာေတြ ရွိတယ္လို႔ ပဒိိုေဇာ္ေနာင္က ျပန္ေျပာင္းေျပာပါတယ္။ အတီးမန္းေက်ာ္ေဖဟာ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးက ခ်မွတ္ထားတဲ့ မူေတြကို ေလးစားလိုက္နာၿပီး ႐ုိးသားႀကိဳးစားတဲ့ တပ္ဗိုလ္ တပ္မႉးတဦး ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေသာင္းက အႀကိမ္ႀကိမ္ မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လုိ႔ သူ႔ရဲ႕ ေကအဲန္ဒီအို ဗို္လ္ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့ ရာထူးကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေသာင္းက အတီးမန္းေက်ာ္ေဖကို ယံုယံုၾကည္ၾကည္ လႊဲအပ္ တာဝန္ေပးခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေန႔ကိုေတာ့ အတီးမေမ့ဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေသာင္းက အတီးကိုေျပာတယ္။ မန္းေက်ာ္ေဖ ငါတို႔က အသက္ႀကီးၿပီ။ ငါတို႔ေတာ္လွန္ေရးက မၿပီးေသးဘူး။ ဒီတာဝန္ေတြကို ထမ္းေဆာင္ဖို႔က မင္းတို႔တာဝန္ပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ေကအဲန္ဒီအိုတာဝန္ကို မင္းဆက္လက္ထမ္းေဆာင္ပါ။ မင္းကို ငါယံုၾကည္တယ္တဲ့။ သူ႔တာဝန္ေတြကို လႊဲေျပာင္းေပးအပ္တဲ့ေန႔မွာပဲ သူ႔ပုခံုးေပၚက ၾကယ္ပြင့္ကို အတီးပုခံုးေပၚကို သူကိုယ္တိုင္ တင္ေပးခဲ့တာ။ အတီး ဝမ္းနည္းဝမ္းသာ ခံစားခဲ့ရတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးထဲမွာ အတီးအတြက္ အမွတ္ရစရာေတြ အမ်ားႀကီးထဲမွာ ဒီေန႔ကလည္း တေန႔အပါအဝင္ေပါ့လို႔ အတီးမန္းေက်ာ္ေဖက ေျပာပါတယ္။ အသက္အရြယ္အရ က်န္းမာေရးအရ သူ ႏိုင္ငံျခားကို ထြက္လာရေပမယ့္ ကရင္အမ်ဳိးသား ေတာ္လွန္ေရးအေပၚမွာေတာ့ သူ သံေယာဇဥ္မျပတ္ႏိုင္ခဲ့တာ အမွန္ပါ။ ႏိုင္ငံျခားကို သူေရာက္လာၿပီး ၁ ႏွစ္ေက်ာ္ ၂ ႏွစ္အတြင္းမွာ သူ႔ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ေတြရွိရာကို သူ ျပန္္္သြားခဲ့ပါေသးတယ္။ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ေတြအတြက္ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ သူဘာလုပ္ေပးႏိုင္မလဲ ဆိုတာ သူ႔ေခါင္းထဲမွာ အၿမဲရွိေနခဲ့တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ဒီေန႔မွာပဲ သူ ဘဝတပါးကို ေျပာင္းသြားခဲ့ပါၿပီ။ သူ႔အသက္ ၂၁ ႏွစ္အရြယ္က စလို႔ သူကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိကို ေတာ္လွန္ေရးအသိ ေတာ္လွန္ေရးသတိ ရွိေနခဲ့တယ္ဆိုတာကို သူ႔ဘဝ တစိတ္တေဒသက လွစ္ျပေနမယ္လို႔ က်မ ယံုၾကည္မိပါတယ္။ အတီးမန္းေက်ာ္ေဖ ေကာင္းရာသုဂတိ လားပါေစ။ ခိုင္မာေက်ာ္ေဇာ ဇန္န၀ါရီ ၂၂၊ ၂၀၁၉ (ဤေဆာင္းပါးကို ေဆာင္းပါးရွင္ စာေရးဆရာမ ခုိင္မာေက်ာ္ေဇာထံက ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံရယူ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။)