ရြာအနီး ေသနတ္သံမ်ား ႐ုတ္တရက္ၾကားရသည္။ သူမက ရင္ခြင္ထဲမွ (၂) လသား ကေလးငယ္ကို ပိုက္ကာ ဘယ္ႏွင့္ညာ လက္တဖက္စီတြင္လည္း ကေလး (၂) ေယာက္ကို ဆြဲၿပီး အိမ္ဝုိင္းထဲမွ ထြက္ေျပးလာခဲ့သည္။ က်န္ကေလးအႀကီးေတြက စာသင္ေက်ာင္းမွာ ေရာက္ေနၾကသည္။ အခ်ိန္က မနက္ (၁၀) နာရီဝန္းက်င္ ..။ ဘာအထုပ္မွ မယူႏိုင္ဘဲ ကေလးေတြဆဲြၿပီး ထြက္ေျပးေနေသာ သူမ၏စိတ္က ကေလးအႀကီးေတြဆီကို ေရာက္ေနသည္။ မေအးခင္တို႔မိသားစုေနသည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ကံျပင္ရြာသည္ ၿပီးခဲ့ေသာ ဒီဇင္ဘာ (၁၁) ရက္ေန႔က  ရခိုင္တပ္မေတာ္ (AA) ႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္တို႔အၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနလာခဲ့သည့္ မိသားစုမ်ား ဖ႐ုိဖရဲျဖစ္ကုန္ျခင္း ျဖစ္သည္။ “မိသားစုေတြက အကုန္ တကြဲတျပားျဖစ္ေနတာ၊ အဲဒီအခ်ိန္က ေယာက္်ားေတြက လယ္၊ ၿခံထဲေရာက္ကုန္ၿပီး ကေလးေတြကလည္း ေက်ာင္းတက္ေနၾကတာ။ ၾကားရတဲ့ေသနတ္သံက လက္နက္ႀကီးသံေတြလည္း ပါတယ္။ အရင္က ဒီရြာမွာ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းပဲ အလုပ္လုပ္လာၾကတာ။ တခါမွ တိုက္ပြဲလည္း မျဖစ္ဖူးဘူး၊ ရခိုင္မွာ ပဋိပကၡျဖစ္ေနၾကေပမယ့္ ဒီမွာ မႀကံဳခဲ့ဘူး” ဟု မေအးခင္က ေျပာသည္။ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ကံျပင္ရြာသည္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ေနထိုင္ေသာရြာျဖစ္ၿပီး  ေအးခ်မ္းစြာျဖင့္ ေတာင္ယာ၊ လယ္ယာလုပ္ငန္းကို အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းအျဖစ္ အဓိက လုပ္ကိုင္ၾကကာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္လည္း ကင္းေဝးခဲ့ရာေနရာ ျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသားတခ်ိဳ႕မွာ ႀကံဳရာက်ပန္းအလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ၾကၿပီး အမ်ားစုက ယာအလုပ္၊ ၿခံအလုပ္မ်ား လုပ္ကိုင္သည္။ ကံျပင္ရြာ၏ ေျမာက္ဘက္ အသဲေခ်ာင္းအနီးတြင္ AA ႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္တို႔၏ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ရြာသူရြာသား (၂၀၀) ေက်ာ္ခန္႔သည္ အထိတ္တလန္႔ႏွင့္ ေနအိမ္မ်ားကို စြန္႔ခြာကာ ေဘးကင္းမည့္ စည္ေတာင္ေက်းရြာသို႔ ယာယီတိမ္းေရွာင္ခဲ့ၾကရသည္။ မနက္ (၁၀) နာရီအခ်ိန္သည္ ကေလးမ်ား စာသင္ေက်ာင္းတြင္ ေရာက္ရွိေနသည့္အခ်ိန္၊ အိမ္သားမ်ား လယ္ထဲတြင္ စပါးရိတ္သိမ္းေနသည့္ အခ်ိန္ေကာင္းလည္း ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ လက္နက္ႀကီးသံ၊ ေသနတ္သံမ်ား ႐ုတ္တရက္ၾကားၾကရသျဖင့္ အလြန္ထိတ္လန္႔သြားေၾကာင္း မေအးခင္က ေျပာသည္။ အသက္ (၂၅) ႏွစ္အရြယ္ရွိ မလွသိန္းမွာလည္း ကိုယ္ဝန္အရင့္အမာႏွင့္ က်ည္ဆန္ေတြၾကားထဲကေန ထြက္ေျပးလာခဲ့ရသူ ျဖစ္သည္။ ဗိုက္ထဲမွ ကေလးကို ေမြးဖြားရန္ ရက္ပိုင္းသာလိုေတာ့သည့္ အခ်ိန္တြင္ ယခုကဲ့သို႔ ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ဳိး ႀကံဳေတြ႔ရမည္ဟု သူမ တခါမွ မေမွ်ာ္လင့္ထားပါ။ ရြာတြင္ ေနထုိင္ၿပီး ေအးခ်မ္းစြာ ကေလးမီးဖြားဖို႔ စဥ္းစားထားသူျဖစ္သည္။ ယခုလို အထိတ္တလန္႔ႏွင့္ ထြက္ေျပးလာသည့္ အေတြ႔အႀကံဳကို မလွသိန္းက ေျပာျပပါသည္။ "ေသနတ္သံၾကားလို႔ ရြာကေန ထြက္ေျပးလာတဲ့အခ်ိန္ လမ္းမွာလဲက်လိုက္၊ ျပန္ထလိုက္နဲ႔ ဆက္ေျပးရတယ္။ ေၾကာက္လည္း အရမ္းေၾကာက္ေနတယ္။ ေခ်ာ္လဲေတာ့ ဗိုက္ထဲက ကေလးအတြက္လည္း စိတ္ပူတယ္။" စည္ေတာင္ေက်းရြာတြင္ ယာယီခုိလံႈေနစဥ္ စည္ေတာင္ေက်းရြာရွိ ရြာသူရြာသားေတြက ကူညီေပးၾကၿပီး အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးမွ ဆန္၊ ဆီ၊ ဆား စသည့္ စားေသာက္စရာတို႔ကို လႉတန္းေပးသည္ဟု ကံျပင္ရြာေန ေစတနာ့ဝန္ထမ္းျဖစ္သူ ကိုဖိုးသိန္းက ေျပာသည္။ ကံျပင္ရြာမွ စစ္ေဘးေရွာင္ ရြာသူရြာသား (၂၀၀) ေက်ာ္ခန္႔သည္ လက္ရွိတြင္ ကံျပင္ရြာကို ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း လံုၿခံဳေရးအရ စိတ္မေအးႏိုင္ေသးသည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိေနသည္ဟု ကိုဖိုးသိန္းက ေျပာသည္။ "ခုခ်ိန္မွာေတာ့ အေျခအေနေကာင္းလို႔ ရြာကို ျပန္သြားၾကၿပီဆိုေပမယ့္ အရင္လို လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဖို႔ေတာ့ ထိတ္လန္႔ေနရတာေပါ့။ ဘယ္ေတာ့ ေသနတ္သံေတြ ထပ္ၾကားရမလဲဆိုၿပီး ရင္တထိတ္ထိတ္နဲ႔ စိတ္မေအးႏိုင္ၾကဘူး။ တိုက္ပြဲျဖစ္တာ မေကာင္းဘူး၊ ျပည္သူေတြပဲ ဒုကၡေရာက္တာ။ အဓိက မိခင္နဲ႔ ကေလးေတြ ပိုဒုကၡေရာက္ရတယ္။" ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း AA ႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္တို႔အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနေသာေၾကာင့္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ အပါအဝင္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္ ေက်းရြာအခ်ိဳ႕ရွိ ျပည္သူမ်ားသည္ လက္ရွိ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေသာ လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္ထဲသို႔ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ရန္ မဝံ့မရဲ ျဖစ္ေနၾကသည္။ AA, TNLA, MNDAA တို႔ မဟာမိတ္ (၃) ဖြဲ႔ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္တို႔ ဒီဇင္ဘာလ (၁၂) ရက္ေန႔ အျပန္အလွန္ Statement ေတြ ထုတ္ၾကၿပီးေနာက္ ရခိုင္ျပည္အတြင္း တိုက္ပြဲေတြ ဆက္တိုက္ျဖစ္ေပၚလာေနပါတယ္။ “စစ္ပြဲေၾကာင့္ ဘူးသီးေတာင္၊ ပု႑ားကၽြန္း၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ ေက်းရြာမ်ားက ေဒသခံေတြ ေဘးလြတ္ရာသို႔ အသုတ္လိုက္ အသုတ္လိုက္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကပါတယ္၊ အဲဒီအထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ ကေလးေတြ၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြ အမ်ားအျပား ပါဝင္ေနပါတယ္။ က်မတို႔ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ရင္ေသြးငယ္ေတြအတြက္ လုပ္ေဆာင္မႈ တခုခုျပဳလုပ္ဖို႔ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။” NCA တႏိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားေသာ ALP ေခၚ ရခိုင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးပါတီမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႔ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေစာျမရာဇာလင္းက သူတို႔စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ေျပာသည္။ ေကာေကာ္ (hiburma.net ဝက္ဘ္ဆုိက္မွ ျပန္လည္ေဖာ္ျပသည္။)