ေကအန္ပီပီ အန္စီေအလက္မွတ္ထိုးေတာ့မလား- ခူးဦးရယ္ႏွင့္ေမးျမန္းခ်က္
နော်နိုရင်း
·
November 20, 2018
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၈ ရက္က ထိုင္းႏုိင္ငံ၊ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕မွာ ကရင္နီအမ်ဳိးသားတုိးတက္ေရးပါတီ (ေကအန္ပီပီ)နဲ႔ အစိုးရၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔တုိ႔ အလြတ္သေဘာ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေတြ႕ဆုံပြဲရလဒ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေပၚသေဘာထားအျမင္နဲ႔ အန္စီေအလက္မွတ္ ထိုးဖို႔အလားအလာေတြကို သိရဖို႔ ေကအန္ပီပီ ဒု-ဥကၠ႒ ခူးဦးရယ္ကို ဒီဗြီဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ေမး - ေကအန္ပီပီအေနနဲ႔ အန္စီေအလက္မွတ္ထိုးေတာ့မယ္ဆုိတာ ဟုတ္ပါသလား။
ေျဖ။ “က်ေနာ္တုိ႔ ဒီလုိေတာ့မေဆြးေႏြးဘူးဗ်ာ။ က်ေနာ္တုိ႔က အလြတ္သေဘာပဲဆုိေတာ့ေလ။ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ အန္စီေအလမ္းေၾကာင္းအတုိင္းေတာ့ဆက္သြားမယ္။ အဆင္ေျပေအာင္ေတာ့ က်ေန္ာတုိ႔လုိက္ၿပီး လုိအပ္တဲ့ အခက္အခဲေလးေတြကို ေက်ာ္လႊားဖုိ႔ ညႇိေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဆုိလုိတာက ေျမျပင္က အေျခအေနတခ်ဳိ႔ေတြက က်ေနာ္တုိ႔ ယုံၾကည္မႈကုိ ယိမ္းယုိင္ေစတဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြ နည္းနည္းရွိလုိေလ။ အဲဒီဟာေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အဆင္ေျပေအာင္ အရင္ဆုံးညႇိၿပီးမွပဲ ဆက္သြားမယ္ဆုိတဲ့သေဘာပဲ။ ”
ေမး။ ဆုိေတာ့ ၁၈ ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆုံပြဲမွာ ဘယ္လုိအေၾကာင္းအရာေတြကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာလဲ။
ေျဖ။ “က်ေနာ္တုိ႔က အလြတ္သေဘာဆုိေတာ့ေလ။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိစၥရပ္ေတြကို ေဆြးေႏြးျဖစ္ ပါတယ္။ ကိစၥရပ္တခု ႏွစ္ခုထဲကုိ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးတာမဟုတ္ဘူး။ အလြတ္သေဘာဆုိတဲ့အညီ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ လုိအပ္သမွ်ေတြကို ေျပာၾကဆုိၾက၊ အသိေပးၾက၊ အျမင္သေဘာထားေတြကုိ ဖလွယ္ၾက၊ နည္းလမ္းေတြ ဘယ္လုိရွာၾကမလဲဆုိတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေတြေပါ့ေနာ္။ ”
ေမး။ အထူးသျဖင့္ ဘယ္လုိက႑ေတြကို ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးတာမ်ဳိးေတြရွိလဲ။
ေျဖ။ “က်ေနာ္တုိ႔ Bilateral ထုိးၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္နယ္အတြင္းမွာ တခ်ဳိ႔ ေျမျပင္က အေျခအေနေတြက က်ေန္ာတုိ႔ နည္းနည္းေလး အဆင္ေျပေျပနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ထိန္းေက်ာင္းလာတဲ့ အေျခအေနက ေတာ္ေတာ္ေလး တည္ၿငိမ္လာၿပီးမွ ေနာက္ပုိင္း ကေမာက္မ အေျခအေနမ်ဳိး ျပန္ဦးလွည့္လာသလုိမ်ဳိး ျဖစ္တာမ်ဳိးေတြ ရွိတာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီဟာမ်ဳိးေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ အဆင္ေျပေအာင္ ျပန္ညိႇၾကဖုိ႔လုိတယ္။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အျပန္အလွန္ သေဘာေပါက္နားလည္မႈေတြ ျပည့္၀ဖို႔လုိတယ္။ ယုံၾကည္မႈ ရွိၾကဖုိ႔လုိတာေပါ့ေနာ္။ ဒီဟာေလးကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးျဖစ္တယ္။”
“ေနာက္တခုက က်ေနာ္တုိ႔အခု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္န႔ဲပတ္သက္လုိ႔ သြားေနတဲ့အဆင့္ဆင့္မွာ တခ်ဳိ႔ကိစၥရပ္ေတြက အဆင္မေျပသလုိ က်ေနာ္တုိ႔ေတြ႕ျမင္ရေတာ့ ဒါေတြက ဘာလုိအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနသလဲေပါ့ေနာ္။ အထူးျဖင့္ကေတာ့ အားလုံးပါ၀င္ေရးေပါ့ေနာ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားေျပာတယ္ ဆိုတာ ျပႆနာရွိလုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ စကားေျပာၾကတာေလ။ ျပႆနာရွိတာကုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံဖုိ႔လုိတယ္။ ဒီျပႆနာေတြနဲ႔ ႏွီးႏႊယ္ၿပီး ပတ္သက္ေနတဲ့ အစုအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ အားလုံး ျဖစ္စဥ္ထဲမွာ ပါဖုိ႔ လုိတယ္ေပါ့။ သူတုိ႔ပါမွပဲ ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းရာ၊ အေျဖရွာရာ ေရာက္မယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔က နားလည္တာေလ။ ဒါမွပဲ က်ေနာ္တုိ႔ သြားခ်င္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ဦးတည္ႏုိင္မွာေပါ့။ ဒါကေတာ့ ေယဘုယ်သေဘာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အဲဒီေျခအေနနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ၾကတာပါ။”
“အဲေတာ့ ေလာေလာဆယ္မွာ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးလုိ႔ ေျပာတဲ့ၾကရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ႏွစ္ပုိင္းရွိတာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တုိ႔ တဖြဲ႔ခ်င္း လက္မွတ္ေရးထုိးထားတာရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီး တႏုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာေဆာင္တဲ့ လက္မွတ္ေရးထုိးတာေတြ ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲေတာ့ အကန္႔ ႏွစ္ကန္႔ရွိတယ္။ ဆုိေတာ့ အခုေလာေလာဆယ္မွာ တဖြဲ႔ခ်င္းအေနအထားမွာလည္း သူသူငါငါ ပုံစံ တမ်ဳိးစီနဲ႔ ယူၾကၿပီးသားျဖစ္တယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တႏုိင္ငံလုံးပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္က်ျပန္ေတာ့လည္း တခ်ဳိ႔က ထုိးၿပီးသားျဖစ္တယ္။ တခ်ဳိ႔က မထုိးရေသးဘူး အဲလုိမ်ဳိးျဖစ္ေနတယ္။ ေျပာရရင္ေတာ့ ဟန္ခ်က္မညီဘူးေပါ့ဗ်ာ။ အဲေတာ့ ဟန္ခ်က္မညီဘဲနဲ႔ တႏုိင္ငံလုံး အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးအလြန္ကာလမွာ ဘယ္လုိအေကာင္အထည္ေဖာ္မွာလဲဆုိုတဲ့ အပုိင္းကုိ ေရာက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တုိ႔က ဟန္ခ်က္မညီေတာ့ဘူးေပါ့ေနာ္။ အန္စီေအထုိးၿပီးတဲ့ အဖြဲ႔နဲ႔ မထုိးေသးတဲ့အဖြဲ႔ ကြဲလြဲေနတဲ့အေပၚမွာ ေရွ႕ဆက္သြားရတာ အခက္အခဲျဖစ္တာေပါ့။ ထုိးၿပီးသားအဖြဲ႔ေလာက္နဲ႔ပဲ သြားေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ျပႆနာက ေျပလည္တယ္လုိ႔ မွတ္ယူလုိ႔မရဘူးေပါ့ေနာ္။ အခုနက ေျပာသလုိ ျပႆနာ အ၀န္းအ၀ုိင္းထဲမွာ ႏွီးႏႊယ္ပတ္သက္တဲ့လူေတြ အားလုံးေတာ့ ပါဖုိ႔လုိတယ္။ ပါတယ္ဆုိတဲ့ေနရာမွာ သူ႔ေဒသနဲ႔သူေတာ့ ျပႆနာ တရား၀င္ ရွင္းတဲ့အေနအထားမ်ဳိးလည္း ပါသြားဖုိ႔ လိုတာေပါ့ေနာ္။”
ေမး။ အခုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈအေျခအေနက တစ္ဆုိ႔ေနၿပီး ေရွ႕ဆက္မသြားႏုိင္တဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္ေလ။ အဲေတာ့ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကုိ ဘယ္လုိနည္းလမ္းနဲ႔သြားမွ အဆင္ေျပမယ္လုိ႔ ခူးဦးရယ္တုိ႔အေနနဲ႔ ျမင္လဲရွင္။
ေျဖ။ “ အဓိကက်ေတာ့ အခုနက က်ေနာ္ေျပာသလုိပဲေလ။ အားလုံးပါ၀င္ၿပီးေတာ့ သြားေနတဲ့ အခင္းအက်င္းမဟုတ္ေတာ့ လက္မွတ္ထိုးထားၿပီးတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ဒီႏွစ္ႏွစ္ သုံးႏွစ္ၾကာ သူတုိ႔ သြားၾကည့္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အခုန က်ေနာ္ေျပာသလုိ ဟန္ခ်က္မညီဘဲနဲ႔ သြားတဲ့အခါမ်ဳိးေတြမွာ အခက္အခဲက အဲဒီအေပၚမွာလည္း အမ်ားႀကီးမူတည္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္နားလည္တာေပါ့။ ေနာက္တခါ ဟန္ခ်က္မညီဘဲ သြားတဲ့အျပင္ကုိ အခင္းအက်င္းေတြ သြားတဲ့အခါ သာတူညီမွ်လည္း လက္မွတ္ထုိးထားၿပီးသားအဖြဲ႔ထဲမွာလည္း မတူညီဘူးလုိ႔ က်ေနာ္သုံးသပ္ၾကည့္တယ္။ ဥပမာ တခ်ဳိ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြက အမ်ဳိးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပခြင့္ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႔က က်င္းပခြင့္မရွိဘူး။ အစက အားလုံး နားလည္သေဘာေပါက္ထားတာကေတာ့ နယ္ေျမေဒသ မခြဲျခားဘဲနဲ႔ လုိအပ္ရင္ လုိအပ္သလုိ ကုိယ့္လူထုနဲ႔ထိေတြ႕ၿပီးေတာ့ ညိႇႏႈိင္းသေဘာထား ရယူႏုိင္တဲ့အခြင့္အလမ္းရွိရမယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ နားလည္တာေပါ့ေန္ာ။ လက္မွတ္ထုိးၿပီးသား အဖြဲ႔ေတြကလည္း အဲလုိ နားလည္ထားတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ နားလည္တာေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ္လက္ေတြ႕မွာ အဲဒီလုိ က်င္းပခြင့္မရွိဘူး။ အကန္႔အသတ္ ေအာက္မွာလုပ္ရတဲ့ အခါက်ေတာ့ ရလဒ္ေကာင္းေတြရွိမေနဘူးေပါ့ေနာ္။ ျပင္ဆင္မႈ အားေကာင္းမေနဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲလုိ ျပင္ဆင္မႈ အားေကာင္းမေနတဲ့အခ်ိန္ကို သြားတဲ့အခါ သေဘာထားေတြက ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ ကြဲလြဲၿပီး အေတာ္ေလးကုိ ခက္ခဲတဲ့သေဘာမ်ဳိးျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ သေဘာတူ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ရမယ့္ ကိစၥရပ္လုိမ်ဳိးေတြက ပါေနတဲ့အဖြဲ႔အစည္းေလာက္နဲ႔ မလုံေလာက္ဘူး ေလေနာ္။ ဒါက တစုံလုံးဆုိင္ရာ ျပႆနာျဖစ္တယ္ေလ။ တစုံလုံးပါမွပဲ သေဘာတူ ဆုံးျဖတ္တဲ့ အခင္းအက်င္းျဖစ္မွပဲ နည္းနည္းေလး အဆင္ေျပမယ္လုိ႔ နားလည္တာေပါ့။”
ေမး။ အခုျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေကအန္ပီပီရဲ့ အခု ဆုပ္ကုိင္ေနတဲ့ မူ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူထုေတြကုိ ဘယ္လုိမ်ဳိးေျပာျပခ်င္လဲ။
ေျဖ။ “က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ သြားေနတဲ့ အခင္းအက်င္းအေျခအေနအရပ္ရပ္ အခက္အခဲေတြ၊ ဆက္သြားရမယ့္အခ်က္ေတြ၊ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ေတြ၊ ေနာက္ပါ၀င္ပတ္သက္ရမယ့္ ပုဂၢိဳလ္ရယ္ ေနာက္လူထုေတြရဲ့ အခန္းက႑ရယ္ ေပါ့။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ လူထုေတြရ့ဲ အခန္းက႑က ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖုိ႔လုိတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာ လူထုတစုံလုံးပါမွ၊ ေထာက္ခံအားေပးမွလည္း ေအးခ်မ္းမယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ နားလည္တာေလ။ သက္ဆုိင္ရာ အစုအဖြဲ႔ေတြခ်င္းပဲ သေဘာတူထားၿပီးေတာ့ လုပ္သြားသလုိ႔ေတာ့ ၿပီးေျမာက္မယ့္ကိစၥမဟုတ္ဘူး။ က်ေန္ာတုိ႔ကေတာ့ ျပႆနာကုိ ျပန္ဦးလွည့္မသြားရေလေအာင္လုိ႔ ထိန္းေက်ာင္းရမယ့္ အစုအဖြဲ႔လုိ႔ နားလည္တာေပါ့။
တကယ္တမ္း အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အခါမွာ လူထုတရပ္လုံးလည္းပါ၀င္ဖုိ႔ လုိတာေပါ့။ အဲေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အခုသြားေနတဲ့ ျဖစ္စဥ္မွာလည္း သူတုိ႔က ဘယ္လုိနည္းနာေတြနဲ႔ ဘယ္လုိလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ဘယ္အေျခခံေအာက္မွာ ဘယ္လုိပါႏုိင္တဲ့ဟာလဲ ဆုိတာကုိ ရွင္းလင္းခ်ျပဖုိ႔ လုိတာေပါ့ေနာ္။ အခုဟာက လုပ္သာလုပ္ေနတာ။ ၆ ႏွစ္၊ ၇ ႏွစ္ရွိၿပီ။ လူထုေတြက ကေန႔ အထိ ေ၀ေ၀၀ါး၀ါးပဲ ရွိေနတယ္လုိ႔ ခံစားမိပါတယ္။ ”