ေနျပည္ေတာ္ သီးသန္႔ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲအေပၚ သေဘာထားအျမင္မ်ား
အောင်ကိုကိုလတ် (နေပြည်တော်)
·
October 16, 2018
ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္နဲ႔ အန္စီေအလက္မွတ္ထုိး တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ ၁၀ ဖြဲ႔က ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေအာက္တုိဘာ ၁၅ ရက္ကစၿပီး ေနျပည္ေတာ္ရွိ ေရႊစံအိမ္ဟုိတယ္မွာ သီးသန္႔ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေနၾကပါတယ္။
ေဆြးေႏြးပြဲပထမေန႔အၿပီး သတင္းမီဒီယာမ်ားရဲ႕ ေမးျမန္းမႈအေပၚ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြက အခုလုိ ေျဖၾကားခဲ့ၾကပါတယ္။
ဆလုိင္းလ်န္မႈန္းဆာေခါင္ - ဒုတိယဥကၠဌ (ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး CNF )
ေဆြးေႏြးမႈ အေျခအေနကေတာ့ ညေနပုိင္းအထိ ေဆြးေႏြးမႈကေတာ့ အင္မတန္မွ ေကာင္းပါတယ္။ မနက္ပုိင္းမွာေတာ့ ဖြင္႔ပြဲ သေဘာျဖစ္တယ္။ အန္စီေအ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိတဲ့ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔လဲ ျဖစ္တယ္။ ညေနပုိင္း ျပန္ထုိင္တဲ့အခါက်ေတာ့ တုိင္းရင္းသားနက္လက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ နည္းနည္း အားမလုိ အားမရျဖစ္မိတဲ့အေၾကာင္းတစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။ အဲ႔ဒါက ဘာလဲ ဆုိေတာ့ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ ဒုတပ္ခ်ဳပ္ႀကီး ႏွစ္ဦးစလုံးက ညေနပုိင္းအစည္းအေ၀းမတက္ပါဘူး။ တပ္မေတာ္ အရရွိႀကီးသုံးဦးေတာ့ တက္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံ ပုဂၢဳိလ္တက္ပါတယ္။ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ၇ ခု လုပ္ထားတဲ့အထဲမွာ ၅ ခုကုိ ေအာင္ျမင္စြာနဲ႔ ေဆြးေႏြးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ အေရးႀကီးကိစၥျဖစ္တဲ့ ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လုံးက သိခ်င္ေနတဲ့အခ်က္ေပါ႔ေနာ္ တစ္စုိ႔မႈအပုိင္းမွာ ပါေနတဲ့ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင္႔ ကိစၥနဲ႔ ခြဲမထြက္ေရးကိစၥ တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ကိစၥ အဲ႔ဒီကိစၥေတြ က်ေနာ္တုိ႔ မေဆြးေႏြး ရေသးဘူး။ တခ်ဳိ႔ေတြက က်ေနာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးပြဲႀကီးဟာ သိပ္သိပ္ရလဒ္ေကာင္း မထြက္ဘူးလုိ႔ ထင္ေကာင္းထင္မယ္ က်ေနာ္႔အျမင္မွာေတာ့ အင္မတန္မွ ရလဒ္ေကာင္းေတြထြက္တယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လုံးကုိလဲ အေလးအနက္တင္ျပခ်င္တာက ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြဟာ ညီလာခံကုိ ၂၀၁၉ မွာ သုံးႀကိမ္လုပ္မယ္ဆုိၿပီး သံဓိဌာန္ခ်ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ၿပီးရင္ ေျခာက္ေထာင္႔ပုံစံနဲ႔ လုပ္မယ္ဆိုတာလဲ သံဓိဌာန္ခ်ႏုိင္တယ္။ အခက္အခဲေတြကုိ ေက်ာ္လႊားမယ့္ နည္းလမ္း JICM ကုိ ဘယ္လုိေဆာင္ရြက္မယ္ဆုိတာလဲ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ႏုိင္တယ္။ နက္ျဖန္မွာလဲ တစ္စုိ႔ေနတဲ့ျပႆာနာတစ္ခုကုိ ဆက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိရင္ အခု က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြဟာ ေအာင္ျမင္သင္႔သေလာက္ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။
ဦးခြန္ဥကၠာ - နာယက (ပအုိ၀္းအမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔ PNLO )
အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိေတာ့ အားရမႈရွိပါတယ္။ ပုံရိပ္ေတာ့ေပၚထြက္ပါတယ္။ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြကလည္း ေကာင္းပါတယ္။ NCA ကုိ မေက်ာ္ျဖတ္ပဲနဲ႔ေတာ့ သုံးပြင္႔ဆုိင္ သေဘာမ်ဳိးေျမာက္ပုိင္းအတြက္ လုပ္ေပးဖုိ႔ဆုိတာေတာ့ အလားအလာမရွိပါဘူး။ ဒီႏွစ္မွာ တစ္ႀကိမ္၊ ေနာက္ႏွစ္မွာ ၂ ႀကိမ္ ျပည္ေထာင္စုဖက္ဒရယ္အေျခခံမူေတြကုိ ရရွိေအာင္ လုပ္မယ္ဆုိတာ အားလုံးက သေဘာတူပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနထက္ သိသာတုိးတက္မႈ ကေတာ့ ဒီအခ်ိန္ဇယားဆက္လက္ေဆြးေႏြးသြားမွာကုိ သေဘာတူတယ္ေပါ႔။ ဖက္ဒရယ္ အေျခခံမႈေတြရၿပီးရင္ ျပည္ေထာင္စုစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္မယ္၊ တည္ဆဲဥပေဒေတြကုိ ျပင္ဆင္ျဖည္႔စြက္သြားမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ဆက္လုပ္သြားမယ္။ ဒါေတြက အားလုံးတူပါတယ္။ ေရွ႕ဆက္လုပ္ရမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြလည္း တူပါတယ္။ ဒါကေတာ့ရလဒ္ ေကာင္းေတြပဲေပါ႔။ ၂၀၁၉ မွာ ဖက္ဒရယ္မူေတြရေအာင္လုပ္မယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ လည္းရေအာင္လုပ္မယ္၊ ဒီဖက္ဒရယ္မႈေတြကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမွသာလွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဲ႕ အဓိပၸာယ္က ျပည္႔၀လာမယ္။
ပဒိုေစာကြယ္ထူး၀င္း - ဒုဥကၠ႒ (ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး KNU)
လုိအပ္တဲ့က်ေနာ္တုိ႔ သေဘာတူညီမႈရထားၿပီးပါၿပီ။ မနက္ျဖန္မွ ဆက္ၿပီးေဆြးေႏြးရမွာပါ။ သဘာတူညီမႈဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီေဆြးေႏြးမယ့္ အခ်က္ေတြအေပၚမွာ တခ်ဳိ႔အခ်က္ေတြေပါ႔ ဟုိဥစၥာေပါ႔ ဒီ အသစ္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ ဇယားနဲ႔ အဲ႔ဒီ႔ ေဆြးေႏြးမယ့္ အခ်က္အလက္အေပၚေတြမွာလဲ သေဘာတူညီမႈရပါတယ္။ ဒုတိယအေနနဲ႔ ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကုိ ပုိုမို လြယ္ကူရွင္းလင္းတဲ့ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆုံမႈ မူေဘာင္ေတြ ကိစၥကုိ သေဘာတူပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမွာ ပုိမုိၿပီးေတာ့ ျမန္ဆန္ၿပီးေတာ့ အခုလုိ က်ေနာ္တုိ႔ လူေတြ ထိပ္သီးေခါင္းေတြ အလြတ္သေဘာ ေတြ႔တာထက္ JICM မွာ ပုိမုိၿပီးေတာ့ တာ၀န္ေပးအပ္မႈ ေဆာင္ရြက္ပုိင္ခြင္႔ေပးလုိက္ရင္ ပုိမုိလြယ္ကူ လွ်င္ျမန္မယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ အေျဖထြက္ႏုိင္တဲ့ လြယ္တဲ့ကိစၥကုိ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့မွ အျခားအခ်က္ေတြ ေဆြးေႏြးၾကမွာပါ။
ေဒၚေစာျမရာဇာလင္း (ရခိုင္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP )
ပထမပုိင္းမွာေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ ခက္ခက္ခဲခဲ ရွိလိမ္႔မယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းခဲ့တာေပါ႔၊ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္း မွာေတာ့ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာေတာ့ လုိတဲ့အခ်က္ေတြ ရသြားတယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ေလဖိအားနည္းရပ္၀န္းေတြျဖစ္ေနရင္ မုန္တုိင္းေတြ လာသလုိပဲ။ မုန္တုိင္းၿပီး သြားရင္ ေလေျပေလညင္းတုိက္ခတ္လာတဲ့ပုံစံမ်ဳိးလုိ႔ က်မေျပာခ်င္ပါ တယ္။ ဒီေန႔ကေတာ့ အထူးသျဖင္႔ဆုိရင္ ၂၀၁၈ မွာ အေျခခံမႈေတြရွိဖုိ႔အတြက္ ျပည္ေထာင္စု ညီလာခံ တစ္ႀကိမ္က်င္းပမယ္။ ၿပီးရင္ ၂၀၁၉ မွာ ညီလာခံ ႏွစ္ႀကိမ္က်င္းပမယ္ဆုိတဲ့ အဓိကအခ်က္ကိုလဲ ရသြားပါတယ္။ ပစ္ခုိက္တုိက္ခုိက္မႈ ရပ္စဲေအာင္ ဘယ္လုိ ခုိင္မာေအာင္ လုပ္မလဲ ဆုိတဲ့ကိစၥအေပၚမွာလဲ က်မတု႔ိ ေဆြးေႏြးသြားဖုိ႔အတြက္ ႀကဳိးစားေနရဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင္႔ဆုိရင္ အပစ္ခတ္ ရပ္စဲဖုိ႔ မပါ၀င္ လာေသးတဲ့ပုဂၢဳိလ္ေတြ ပါ၀င္လာဖုိ႔အတြက္ကုိလဲပဲ ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဘက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမယ္ ဆုိတဲ့အေနအထားေတြ ၾကားသြားတာကေတာ့ က်မတုိ႔အတြက္ ၀မ္းသာစရာစကားျဖစ္ပါတယ္။
