လမ္းသြားရင္း ကိုယ့္အနီးအနားမွာ မေတာ္တဆထိခိုက္မႈတစ္ခုခုျဖစ္တာမ်ိဳး ၾကံဳဖူးၾကလား။ ကူညီေပးခ်င္ေပမယ့္ ဘာလုပ္ေပးရမွန္းမသိဘဲ ဒီအတိုင္းၾကည့္ေနရတာလား။ ဖုန္းကိုထုတ္လိုက္တာ ဓာတ္ပံုရိုက္၊ပို႔စ္တင္ဖို႔ေလာက္ေတာ့ မျဖစ္ၾကေစနဲ႔ေပါ့ေနာ္။ အေရးေပၚေဆးရံုကားကို အျမန္ေခၚေပးလိုက္ပါ။ ဒဏ္ရာသိပ္ျပင္းထန္ရင္ ေဆးရံုကားနဲ႔မွ အဆင္ေျပမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္သူေတြဆီမေရာက္ခင္မွာ ေဘးကေန အေရးေပၚကူညီေပးလို႔ရနိုင္မယ့္ အၾကံျပဳခ်က္တခ်ိဳ႕ကို သိထားသင့္ပါတယ္။

• ယာဥ္မေတာ္တဆမႈကိုျမင္လိုက္တာနဲ႔ အေရးေပၚေဆးရံုကား ေခၚေပးပါ။
• ထိခိုက္ထားတဲ့သူအနီးကို သြားတဲ့အခါ အသက္ရွဴေသးလား၊ သတိလစ္ေနလားအရင္ေလ့လာပါ။
• ဒဏ္ရာျပင္းတဲ့လူနာကို မလုိအပ္ဘဲ ေနရာမေရႊ႕သင့္ပါဘူး။ ထိခိုက္ဒဏ္ရာဆိုတာ အေရျပားေပၚမွာပဲ ရွိနိုင္တာမဟုတ္သလို အတြင္းဒဏ္ရာေတြရွိေနနိုင္တာေၾကာင့္ပါ။ သူ႔မွာ မီးေလာင္မယ့္အႏၱရာယ္ သို႔မဟုတ္ တျခားအႏၱရာယ္ရွိေနတာကလြဲလို႔ အေရးေပၚအကူအညီေတြမေရာက္လာခင္အထိ ေနရာကမေရႊ႕တာ ေကာင္းပါတယ္။
• အရိုးက်ိဳးတာ၊ အတြင္းဒဏ္ရာေတြရွိေနတာ လိုမ်ိဳး ထိခိုက္ဒဏ္ရာေတြျဖစ္ေနရင္ မလႈပ္ရွားေစတာက ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာျဖစ္နုိင္ေျခနည္းေစပါလိမ့္မယ္။
• လူနာက သတိလစ္ေနတဲ့အျပင္ အသက္ရွဴမမွန္ခဲ့ရင္ လိုအပ္သလို အျမန္ဆံုးကယ္တင္ရပါမယ္။ လိုအပ္လာရင္ အေရးေပၚအသက္ကယ္နည္း CPR ကိုသံုးရပါမယ္။
• CPR နည္းအရ ရင္ညြန္႔အလယ္မွာ လက္ဖေနာင့္တစ္ဖက္ထားျပီးေနာက္လက္တစ္ဖက္နဲ႔အုပ္ကိုင္ပါ။ လက္ကိုေျဖာင့္ေအာင္တန္းျပီး ရင္ဘတ္ကို၂လက္မခန္႔ခ်ိဳင့္ဝင္ေအာင္ အၾကိမ္ေရမ်ားမ်ားဖိေပးပါ။ ဖိတဲ့အခါမွာ ခပ္ျမန္ျမန္လုပ္ရမယ္ဆိုေပမယ့္ ရင္ဘတ္ျပန္ေဖာင္းလာေအာင္ေစာင့္ျပီးမွ ေနာက္တစ္ၾကိမ္ဖိပါ။ တစ္မိနစ္ကို အနည္းဆံုးအၾကိမ္ ၁၀၀ ေလာက္ CPR လုပ္ေပးလို႔ရပါတယ္။ ဒါမွ အသက္ရွဴမလာေသးရင္ ႏႈတ္ခမ္းမွတဆင့္ေလမႈတ္သြင္းေပးတဲ့နည္းကိုသံုးရပါမယ္။
• လူနာကို အတတ္နုိင္ဆံုးတည္ျငိမ္ေအာင္၊ အေၾကာက္မလြန္ေအာင္ ထိန္းေပးပါ၊ စကားမျပတ္ေျပာေပးပါ။
• ေသြးထြက္ေနရင္ ပတ္တီးသို႔မဟုတ္ အဝတ္တစ္ခုနဲ႔ ဒဏ္ရာကိုဖိထားေပးပါ။ ထိခိုက္တဲ့ေနရာက ေျခ သို႔မဟုတ္ လက္ျဖစ္ခဲ့ရင္ ရင္ဘတ္နဲ႔တစ္တန္းတည္းျဖစ္ေအာင္ ျမွင့္ထားေပးပါ။
• လူနာကို ေရမတိုက္ပါနဲ႔။ ဒဏ္ရာရေနသူကို အစားအေသာက္ေကြ်းျခင္းက အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းပိတ္ဆို႔မႈျဖစ္လာေစနုိုင္ပါတယ္။
• ထိခိုက္ဒဏ္ရာသိပ္မၾကီးတဲ့ စက္ဘီးနဲ႔တိုက္မိတာ၊ ပြတ္မိတာတို႔လို မေတာ္တဆမႈေတြမွာေတာ့ လူနာကို တြဲကူျပီး က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္သူေတြဆီ ပို႔ေဆာင္ေပးပါ။

ေရးသားသူ Yun Sandi Nan Mon ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Thurein Hlaing Win ဤေဆာင္းပါးကို DVB ၏ မိတ္ဘက္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ေဆးပညာဝက္ဘ္ဆိုဒ္ hellosayarwon.com မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။