“မွန္နန္းေတာ္” ဆိုတာ ျမန္မာလိုေျပာရင္ ဘာျပႆနာမွ မရွိတာအမွန္။ မရွိတာကို ျပႆနာလုပ္မိေနတာက က်ေနာ္ပါ။ ဒီျပႆနာ ဘယ္ကစတုန္းဆိုေတာ့ အိႏၵိယစာေရးဆရာ အမိတပ္ဗ္ဂုိ႔ရွ္ (Amitav Ghosh) ရဲ႕ Glass Palace ဆိုတဲ့ဝတၳဳက စတာပဲ။ ဝတၳဳက ေကာင္းလြန္းေတာ့ ဘာသာေပါင္း ၂ဝ ေက်ာ္က ျပန္ဆိုၾကတယ္။ ၂၁ ရာစုမွာ အေရာင္းရဆုံး စာရင္းဝင္ပါပဲ။ ဒါ့အျပင္ e-book ဆုရ စာအုပ္ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ထိပ္တင္သက္က “ေရႊနန္းေတာ္” ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ျပန္ဆိုခဲ့သလို ဆရာေနဝင္းျမင့္ကလည္း “ေရကန္သာ ၾကာတိုင္းေအး” ဆိုၿပီး ျပန္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ အမိတပ္ဗ္ဂုိ႔ရွ္ရဲ႕ ဒီဝတၳဳကို ႀကိဳက္တဲ့အထဲမွာ က်ေနာ္လည္း ပါခဲ့တယ္။ Glass Palace ကို ထိပ္တင္သက္က “ေရႊနန္းေတာ္” လို႔ ျပန္တာကိုလည္း သေဘာေတြ႔တယ္။ ေနဝင္ျမင့္ေခါင္းစဥ္က ထားေတာ့။ သူက သင့္ေလ်ာ္သလို ျပန္တာပဲ။ ဘာမွမေျပာလို။ ဒါေပမယ့္ အမိတပ္ဗ္ဂုိ႔ရွ္ရဲ႕ Glass Palace ဆိုတဲ့ အမည္အေပၚမွာ က်ေနာ္ ဘဝင္မက်ႏိုင္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ “မွန္နန္းေတာ္ဟာ Glass Palace ဟုတ္ရဲ႕လား” ဆိုတဲ့ သံသယပါ။ မွန္နန္းေတာ္ကို Glass Palace လို႔ ျပန္ဆိုတာဟာ ထီးသုံးနန္းသုံးမူနဲ႔ ဆီေလ်ာ္ပါရဲ႕လား” ဆိုတာကို က်ေနာ့္မွာ ျပႆနာတခုအျဖစ္ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေနခဲ့တာပါ။ အမိတပ္ဗ္ဂုိ႔ရွ္က ႏုိင္ငံျခားသားဆိုေတာ့ ျမန္မာ့ဓေလ့ထုံးစဥ္ကို နားလည္မႈ လြဲမယ္ဆိုလည္း လြဲႏိုင္ပါတယ္။ တခါတခါက်ေတာ့ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးတမ္း အစဥ္အလာ ဆိုတာ ဌာေနေတြေတာင္ အကုန္အစင္ မသိႏိုင္ပါဘူး။ ဌာေနစာေရးဆရာတခ်ိဳ႕လည္း အေကာက္အယူ လြဲတတ္တာပါပဲ။ ဒီမွာ မႏၱေလး ေရႊနန္းေတာ္ႀကီးဆီကို သြားေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ေရႊနန္းေတာ္ ေရွ႕တည့္တည့္မွာ ဘုံကိုးဆင့္နဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ေျမနန္းျပာသာဒ္ရွိတယ္။ ဒီကေန နန္းေတာ္ထဲဝင္တယ္။ ေျမနန္းကိုလြန္ရင္ ဘုရင့္ညီလာခံ ေရႊနန္းျပာသာဒ္။ ထိုမွ ေဇတဝန္ေဆာင္။ သူ႔ကိုလြန္ေတာ့ ညီလာခံ စႏုေဆာင္ႏွင့္ ေဗာင္းေတာ္ေဆာင္။ ဆက္သြားရင္ ဝဲယာတဖက္တခ်က္စီမွာ လက္ဘက္ရည္ေဆာင္နဲ႔ ေရႊတိုက္။ အလယ္ဗဟိုတည့္တည့္တြင္ မွန္နန္းေတာ္ႀကီး လို႔ေခၚတဲ့ မွန္နန္းေဆာင္ ရွိတယ္။ ဒါက ရတနာပုံ ေရႊနန္းေတာ္ရဲ႕ တည္ရွိပုံပါ။ အေတာ္မ်ားမ်ားက “မွန္နန္းေတာ္ကို မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ေတာ္တြင္ မွန္စီေရႊခ် မွန္ခ်ပ္မ်ားျဖင့္ ထုဆစ္ထားသည့္မွန္နန္းကို မႏၱေလး ရတနာပုံတြင္ တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး မွန္နန္းရွင္ဘြဲ႔ကို ခံယူခဲ့သည္” လို႔ပဲ ထင္ၾကတယ္။ ဖန္ေတြ မွန္ေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ခဲ့လို႔ မွန္နန္းေတာ္ဟု ဆိုရန္မသင့္ဟု ထင္ပါသည္။ ဖန္ေတြ မွန္ေတြေၾကာင့္လို႔သာ ဆိုရမယ္ဆိုရင္ တ႐ုတ္တုိ႔ အဂၤလန္တို႔ အိႏၵိယက ပိုလို႔ မွန္နန္းဟုေခၚရန္ သင့္ေပလိမ့္မည္။ သူတို႔က က်ေနာ္တို႔ထက္ ပိုလို႔ ဖန္ေတြ မွန္ေတြကို ဖိတ္ဖိတ္ေတာက္ အသုံးျပဳႏိုင္ၾကပါသည္။ သို႔ပါလွ်က္ ဘာလို႔ သူတို႔နန္းေတာ္ကို မွန္နန္းလို႔ မေခၚၾကသလဲဆိုတာ စဥ္းစားစရာ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မွန္နန္းေတာ္ကို Glass Palace လို႔ ဘယ္အခ်ိန္ကစလဲဆိုတာ ေျခရာခံၾကည့္လိုက္ေတာ့ အဂၤလိပ္လက္ထက္ကတည္းကပင္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ၁၉၂၃ ခုႏွစ္က ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္နဲ႔ ဆရာႀကီး ဂ်ီအိပ္လုတို႔က မွန္နန္းရာဇဝင္ေတာ္ႀကီးကို အဂၤလိပ္လို ျပန္ဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ျပန္ဆိုခ်က္မွာ The Glass Palace Chronicle of the King of Burma လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေႏွာင္းလူေတြကလည္း ဆရာႀကီးတို႔ ျပန္ဆိုခ်က္အေပၚ အေျခခံၿပီး မွန္နန္းေတာ္ကို The Glass Palace လို႔ လိုက္ေရးၾကဟန္ပါပဲ။ တကယ္လို႔ Hmannan yazawin လို႔ အသံထြက္အတိုင္း ေရးခဲ့ရင္ တမ်ိဳးျဖစ္မယ္ထင္ရဲ႕။ စဥ္းစားဖို႔ ဉာဏ္မမီေပမယ့္ က်ေနာ္ ဘဝင္မက်သလို ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့….။ မႏၱေလး မွန္နန္းေတာ္ႀကီးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အယူတခုကို က်ေနာ္ ဖတ္ခဲ့ရဖူးတယ္။ “မွန္နန္းေတာ္ဆိုေတာ့ မွန္ေတြအျပည့္ တပ္ဆင္ထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မွန္နန္းေခၚတယ္လို႔ လူတိုင္းထင္တတ္ၾကတယ္။” ဆိုတဲ့ စကားကို က်ေနာ္ ဘဝင္က်ခဲ့ဖူးတယ္။ ဘယ္မွာဖတ္ခဲ့ မွတ္ခဲ့သလဲ ဆိုတာကို ႀကိမ္ဖန္ထပ္ထပ္ စဥ္းစားေတာ့မွ ဆရာေဇယ် ေရးခဲ့ဖူးတာကို သတိရလာတယ္။ ဆရာေဇယ် ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးၿပီးစ နန္းေတာ္ထဲ သြားလည္တဲ့အခ်ိန္မွာ သီေပါဘုရင္ ပါေတာ္မမူမီက နန္းေတာ္ကို အဝင္အထြက္ ရွိခဲ့ဖူးတဲ့ ဘႀကီးတေယာက္ရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္ေတြကို မွတ္တမ္းျပဳ ေရးထားတာပါ။ ဆရာႀကီးေဖာ္ျပခ်က္ကို ထုတ္ႏုတ္တင္ျပပါ့မယ္။ “နန္းမပ်က္ခင္ကဆိုရင္ အေဆာင္ေဆာင္ အခန္းခန္းမွာ မွန္ေတြတပ္ဆင္ထားၾကတယ္။ ဘယ္အေဆာင္မွာမွ မွန္မလြတ္ဘူးကြယ့္။ မွန္ရွိလို႔ မွန္နန္းေခၚရရင္ အားလုံး မွန္နန္းႀကီး ျဖစ္ကုန္ေတာ့မေပါ့။ ဒီလိုမဟုတ္ဘူး။ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီး အမရပူရေျပာင္းၿပီး မႏၱေလးမွာ ၿမိဳ႕တည္ဖို႔ ပႏၷက္ခ်ေတာ့ နန္းၿမိဳ႕ေတာ္ အလယ္ဗဟိုတည့္တည့္မွာ မွန္တိုင္စိုက္ရတယ္။ မွန္တိုင္ကို ဗဟိုျပဳၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕ေလးမ်က္ႏွာ၊ ၿမိဳ႕ေထာင့္ရွစ္ေထာင့္ အဝန္းအတာ တခ်က္တည္းညီေအာင္၊ ႀကိဳးဆြဲၿပီး တိုင္းတာမွတ္သားရတယ္။ ၿပီးေတာ့ နန္းေတာ္လို႔ေခၚရတဲ့ အုတ္ခုံေပၚမွာရွိတဲ့ အေဆာင္ေဆာင္ အခန္းခန္း နန္းႀကီးနန္းငယ္ ေဆာက္လုပ္သမွ်ေတြကိုလည္း ဒီမွန္တိုင္က အခ်က္က်ေအာင္ တုိင္းတာၿပီး ေဆာက္လုပ္ၾကရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မွန္နန္းေတာ္ႀကီးဟာ နန္းေတာ္ႀကီးတခုလုံးရဲ႕ ဗဟိုခ်က္မလို႔ ယူဆရတယ္။ ဗဟိုခ်က္မျဖစ္တဲ့အတိုင္းလည္း ရွင္ဘုရင္မ်ားဟာ မွန္နန္းေတာ္မွာ အၿမဲ စံေတာ္မူရတယ္။” လို႔ မွတ္တမ္းျပဳထားပါတယ္။ ဆိုလိုခ်က္မွာ မွန္နန္းလို႔ေခၚရျခင္းဟာ ဖန္ေတြ မွန္ေတြေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ အလယ္ဗဟိုခ်က္ကို ယူထားတဲ့အတြက္ မွန္နန္းေတာ္လို႔ ေခၚရျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုခ်င္ဟန္္ ရွိပါတယ္။ ဒီမွန္နန္းကို အစြဲျပဳလို႔ မူရင္းက်မ္းျပဳသူေတြက မွန္နန္းရာဇဝင္လို႔ အမည္သတ္မွတ္ခဲ့တယ္လို႔ ယူေသာ္ ရႏိုင္စရာရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Glass Palace ဆိုရန္ သင့္မသင့္ကို ျပႆနာတရပ္အေနနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္မိေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ တန္ဖုိးထားရေသာ ဆရာႀကီးမ်ားက ဘာေၾကာင့္ Glass Palace လို႔ ျပန္ဆိုသလဲ။ အေၾကာင္းတရပ္ရပ္ေတာ့ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ အမွန္တကယ္ပဲ ဖန္ေတြ မွန္ေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့အတြက္ Glass Palace လို႔ အယူအေကာက္ ျဖစ္ခဲ့သလား။ ဒါမွမဟုတ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ “ဗဟို”ခ်က္ ျဖစ္ျခင္းကို အစြဲျပဳၿပီး ေခၚခဲ့ေလသလားဆိုတာ ပညာရွင္မ်ား ဆက္လက္ျငင္းခုန္ ေဆြးေႏြးၿပီး အမွန္ကို ေဖာ္ထုတ္ေပးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ေႏွာင္းလူတို႔ အက်ိဳးမ်ားႏိုင္ေၾကာင္းပါ။ ဆရာေ႒း ကိုးကား  ေဇယ်…၂၇ ခု မႏၱေလး (ေဆာင္းပါး) ဓာတ္ပံု - Pinterest/ amazon