စက္မႈဇုန္၊ အထူးစီးပြားေရးဇုန္နဲ့ ေျမယာဥပေဒဆက္စပ္မႈကို ေလ့လာျခင္း
DVB
·
May 11, 2012
တေလာက ဆက္တိုက္ဆိုသလို အတည္ျပုျပ႒ာန္းခဲ့တဲ့ ဥပေဒေတြထဲမွာ လယ္ယာေျမဥပေဒနဲ့ ေျမလြတ္ ေျမလပ္နဲ့ ေျမရိုင္းဥပေဒေတြလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ စိုက္ပ်ိုးေရး နိုင္ငံတခုျဖစ္တဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ေျမယာနဲ့အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းျပုရတဲ့ သန္းနဲ့ခ်ီတဲ့ ေက်းလက္ေနျပည္သူေတြရဲ့ လူမႈစီးပြားဘဝအေျခအေနအေပၚ ဒီဥပေဒေတြက အက်ိုးသက္ေရာက္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ ဥပေဒေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတပတ္မွာ ေျမယာဥပေဒေတြနဲ့ အစိုးရက လက္႐ွိအေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတဲ့ စက္မႈဇုန္ေတြ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြအၾကား ဆက္စပ္မႈကို ႐ွာေဖြမိပါတယ္။
ပထမဆံုးအေနနဲ့ ဒီဥပေဒေတြကို ဘယ္သူေတြ ေရးဆြဲသလဲဆိုတာ ေလ့လာဖို့လိုပါတယ္။ နိုင္ငံတကာမွာေတာ့ ဥပေဒေတြကို သက္ဆိုင္ရာနိုင္ငံရဲ့ လြွႊတ္ေတာ္ေတြက ဥပေဒျပုလြွႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ (Lawmakers) က အမ်ားဆံုးေလ့လာျပုစုျပီး ေရးဆြဲျပ႒ာန္းၾကေပမယ့္ လက္႐ွိျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ လက္႐ွိအေျခအေနအရ လြွႊတ္ေတာ္သစ္ရဲ့ သက္တမ္းနုနယ္ေသးတာေၾကာင့္ လြွႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ဦးေဆာင္ေရးဆြဲနိုင္တဲ့ အေျခအေန မေပးေသးပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ ျပ႒ာန္းခဲ့တဲ့ဥပေဒေတြ အားလံုးလိုလိုပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာပိုင္ျဖစ္တဲ့ အစိုးရကေရးဆြဲျပီး လြွႊတ္ေတာ္ကို တင္ျပလာတာကို လက္ခံေဆြးေနြး အတည္ျပုျပ႒ာန္းၾကတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ အစိုးရရဲ့ စီးပြားေရးရည္မွန္းခ်က္နဲ့ မူဝါဒေတြဟာ အခုလို စီးပြားေရးအေျခခံ အေဆာက္အအံုတခုျဖစ္တဲ့ ေျမယာက႑ကို စီမံခန့္ခြဲတဲ့ ဥပေဒမ်ိုးမွာ ထင္ဟပ္ေနပါတယ္။
အစိုးရရဲ့ စီးပြားေရးရည္မွန္းခ်က္က ဘာလဲလို့ေမးရင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အာဏာရယူတဲ့ ပထမဆံုးေန့ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ မတ္ ၃၀ ရက္မွာ လြွႊတ္ေတာ္နဲ့ တိုင္းျပည္ကို ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ့ မိန့္ခြန္းကို ျပန္လည္ ကိုးကားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ မိန့္ခြန္းထဲမွာ သမၼတက “စိုက္ပ်ိုးေရးနဲ့ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝတဲ့နိုင္ငံ ျဖစ္မလာနိုင္တဲ့အတြက္ ေခတ္မီဖြံ့ျဖိုးတိုးတက္တဲ့ နိုင္ငံ၊ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝတဲ့နိုင္ငံ၊ အလုပ္အကိုင္ေတြေပါမ်ားျပီး လူတဦးခ်င္းဝင္ေငြေတြ တိုးပြားတဲ့နိုင္ငံျဖစ္ေအာင္ စက္မႈနိုင္ငံ ထူေထာင္ရပါမယ္”လို့ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ဒီအခ်က္ဟာ အစိုးရသစ္ရဲ့ ၅ နွစ္တာ သက္တမ္းကာလအတြင္း ေဆာင္႐ြက္မယ့္ စီးပြားေရးမူဝါဒလို့ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္႐ွိအစိုးရအေနနဲ့ အရင္ကလို လယ္ယာစိုက္ပ်ိုးေရးဘက္ကို ေဇာင္းေပးလုပ္ေဆာင္တာထက္ စက္မႈဖြံ့ျဖိုးေရးကို အဓိကထားလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ စီးပြားေရးဦးတည္ခ်က္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ေတြ့ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ေတြ့မွာလည္း နိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးအရ အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ ေဒသေတြမွာ စက္မႈဇုန္ေတြ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြ ထူေထာင္ေဆာင္႐ြက္ေနတာ ဒါမွမဟုတ္ ေဆာင္႐ြက္ဖို့ျပင္ဆင္ေနတာ ေတြ့ရမွာပါ။
အစိုးရရဲ့ စက္မႈဖြံ့ျဖိုးေရးမူဝါဒနဲ့ ေျမယာမူဝါဒေတြက ဘယ္လိုသက္ဆိုင္ေနလဲလို့ ေမးစရာ႐ွိပါတယ္။ ႐ုတ္တရက္ၾကည့္ရင္ေတာ့ စက္မႈဖြံ့ျဖိုးေရးမူဝါဒက စက္မႈလုပ္ငန္း႐ွင္ေတြ၊ ျမို့ေနလူတန္းစား စက္ရံုလုပ္သားေတြအတြက္ ျဖစ္ျပီး ေက်းလက္က လယ္သမားေတြအတြက္က ေျမယာမူဝါဒနဲ့သာ သက္ဆိုင္တယ္လို့ ေတြးမိနိုင္ပါတယ္။ အမွန္တကယ္က ဒီ မူဝါဒနွစ္ရပ္က အျပန္အလွန္ တိုက္ရိုက္ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။
စက္မႈဖြံ့ျဖိုးေရးအတြက္ အစိုးရက စက္မႈဇုန္ေတြ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြ ေဖာ္ထုတ္တဲ့ေနရာမွာ အဓိကအေျခခံ လိုအပ္ခ်က္က စက္ရံုေတြတည္ေဆာက္ဖို့ ေျမေနရာရ႐ွိဖို့ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ ေျမယာေတြေဖာ္ထုတ္ဖို့ အစိုးရတရပ္အေနနဲ့ မျဖစ္မေန ေဆာင္႐ြက္ရေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေဆာင္႐ြက္တဲ့ေနရာမွာလည္း ဥပေဒနဲ့အညီေဆာင္႐ြက္ဖို့ လိုအပ္တဲ့အတြက္ အသစ္ျပ႒ာန္းလိုက္တဲ့ ေျမယာဥပေဒေတြမွာ အစိုးရကို အထူးအခြင့္အာဏာေတြ ထည့္သြင္းခဲ့ပါတယ္။
ယခင္တပတ္ကေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ “လယ္ယာေျမဥပေဒေလ့လာျခင္း” ေဆာင္းပါးမွာ ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အခန္း (၁) ပုဒ္မ ၃၇/က အရ နိုင္ငံေတာ္ရဲ့ ေျမအားလံုးရဲ့ မူလပိုင္႐ွင္ဟာ နိုင္ငံေတာ္သာျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ေဖာ္ျပခဲ့ျပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒနဲ့အညီ လယ္ယာေျမဥပေဒသစ္ ပုဒ္မ ၂၆ က တည္ဆဲဥပေဒတရပ္ရပ္က ဘယ္လိုပဲ ေျပာထားပါေစ နိုင္ငံေတာ္အက်ိုးအတြက္ အစိုးရကို ေျမယာသိမ္းခြင့္ အခြင့္အာဏာေပးထားခဲ့တာကိုလည္း ေဆြးေနြးခဲ့ပါတယ္။ ထို့အတူ လယ္ယာေျမ ဥပေဒသစ္ ပုဒ္မ ၄၀ အရ သမၼတရဲ့ ခြင့္ျပုခ်က္နဲ့ အဆင့္ဆင့္ ဖြဲ့စည္းထားတဲ့ လယ္ယာေျမ စီမံခန့္ခြဲေရးအဖြဲ့ေတြရဲ့ ေျမယာစီမံခန့္ခြဲမႈေတြကို “မည္သည့္ တရားရံုးတြင္မွ တရားစြဲဆိုခြင့္ မ႐ွိေစရလို့” အကာအကြယ္ ေပးထားပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။
ဒီေနရာမွာ လက္႐ွိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတဲ့ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြျဖစ္တဲ့ ထားဝယ္အထူးစီးပြားေရးဇုန္၊ ေက်ာက္ျဖူ အထူးစီးပြားေရးဇုန္နဲ့ သီလဝါအထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြကို ေဖာ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ ေျမယာေတြကို ဘယ္လိုရယူခဲ့သလဲဆိုတာနဲ့ နွိုင္းယွဥ္ေလ့လာၾကည့္ရင္ အထက္ကေဆြးေနြးခဲ့တဲ့ ေျမယာဥပေဒရဲ့ အဓိကအခ်က္ေတြနဲ့ ဆက္စပ္ေနတာ ေတြ့ရပါလိမ့္မယ္။
ေဖာ္ျပပါ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ၾကီး ၃ ခုဟာ နိုင္ငံေတာ္ကပိုင္ဆိုင္တဲ့ ေျမလြတ္ ေျမလပ္နဲ့ ေျမရိုင္းေတြမွာ တည္ေထာင္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေျမဧရိယာပမာဏ ၾကီးမားက်ယ္ျပန့္တဲ့ အဲ့ဒီအထူးစီးပြားေရးဇုန္ၾကီးေတြေနရာမွာ ေဒသခံ ေတာင္သူလယ္သမားေတြရဲ့ ေျမယာေတြ၊ ေက်း႐ြာေတြနဲ့ အိုးအိမ္ေတြ တည္႐ွိေနပါတယ္။ အဲ့ဒီေနရာေတြဟာ အထူးစီးပြားေရဇုန္ တည္ေဆာက္ဖို့ အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ ေနရာေတြအျဖစ္ အစိုးရက သတ္မွတ္လိုက္တဲ့အခါမွာ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈေတြ ႐ွိလာပါေတာ့တယ္။
အမွန္တကယ္က ထို စက္မႈဇုန္ၾကီးေတြကို လက္႐ွိအစိုးရလက္ထက္မွာ တည္ေဆာက္ဖို့ လ်ာထားသတ္မွတ္ခဲ့တာမဟုတ္ဘဲ ယခင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္က ေဆာင္႐ြက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္႐ွိ အစိုးရအေနနဲ့ အရင္စစ္အစိုးရရဲ့ စီမံကိန္းေတြကို ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္႐ြက္ရတာျဖစ္ျပီး အထူးစီးပြားေရးဇုန္အတြက္ ၾကီးမားက်ယ္ျပန့္တဲ့ ေျမေနရာလိုအပ္ခ်က္အတြက္ ေဒသခံ ေတာင္သူလယ္သမားေတြထံက ေျမယာေတြကို သိမ္းယူမႈဟာလည္း ယခင္အစိုးရ လက္ထက္မွာေရာ လက္႐ွိအစိုးရ လက္ထက္မွာေရာ ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။
ယခင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္နဲ့ မတူတဲ့အခ်က္တခုကေတာ့ သိမ္းယူခဲ့တဲ့ ေျမယာေတြအတြက္ ပိုင္႐ွင္ ေတာင္သူလယ္သမားေတြ နစ္နာမႈ “လံုးဝ” မ႐ွိေအာင္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးတာ ဒါမွမဟုတ္ အျခားနည္းလမ္းနဲ့ ေဆာင္႐ြက္ေပးရမယ္လို့ လယ္ယာ ေျမဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၆ မွာ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။
ယခင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ လယ္ယာေျမေတြကို ေလ်ာ္ေၾကး တစံုတရာမေပးဘဲ သိမ္းယူခဲ့တာနဲ့စာရင္ ေတာ္ေသးတယ္လို့ ဆိုရမလိုပါပဲ။ စက္မႈနိုင္ငံထူေထာင္မယ္လို့ ေၾကြးေၾကာ္ျပီး အာဏာရယူခဲ့တဲ့ လက္႐ွိ အစိုးရအတြက္ စက္မႈဇုန္ေတြနဲ့ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြ ထူေထာင္ရံုသက္သက္နဲ့ စက္မႈနိုင္ငံျဖစ္လာဖို့ မျပည့္စံုေသးပါဘူး။ ဒီစက္ရံုေတြမွာ လိုအပ္မယ့္ စက္မႈကုန္ၾကမ္းသီးနွံေတြ စိုက္ပ်ိုးထုတ္လုပ္နိုင္မွ လိုအပ္တဲ့ကုန္ၾကမ္းေတြကို ျပည္တြင္းမွာ ေဈးေပါေပါနဲ့ရနိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
အဲ့ဒီအတြက္ အစိုးရအေနနဲ့ ေျမလြတ္ ေျမလပ္နဲ့ ေျမရိုင္းဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့ျပီး စီးပြားေရးလုပ္ငန္း႐ွင္ၾကီးေတြကို ဆြဲေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဥပေဒရဲ့ အခန္း ၄ ျဖစ္တဲ့ “ေျမလြတ္ ေျမလပ္နွင့္ ေျမရိုင္းမ်ားလုပ္ပိုင္ခြင့္၊ အသံုးျပုခြင့္နွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ စည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား” အခန္းကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ စက္မႈကုန္ၾကမ္းသီးနွံ စိုက္ပ်ိုးေရးအတြက္ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံခ်င္တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းၾကီးေတြအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ေပးထားတာ ေတြ့ရပါလိမ့္မယ္။
ဥပမာ ရာဘာနဲ့ ဆီအုန္းကဲ့သို့ နွစ္႐ွည္စက္မႈကုန္ၾကမ္းသီးနွံပင္ေတြ စိုက္ပ်ိုးခ်င္ရင္ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၀ (က) မွာ ေျမလြတ္ ေျမလပ္နဲ့ ေျမရိုင္းေတြကို တၾကိမ္လ်ွင္ ဧက ၅ ေထာင္ အထိ လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပုျပီး ထိုပမာဏာရဲ့ ၇၅ ရာခိုင္နႈန္း စိုက္ပ်ိုးျပီးပါက ေနာက္ထပ္ ဧက ၅ ေထာင္ ထပ္မံ တိုးခ်ဲ့စိုက္ပ်ိုးနိုင္ျပီး ထိုနည္းနဲ့ ဧက ၅ ေသာင္းအထိ တိုးခ်ဲ့စိုက္ပ်ိုးခြင့္ေပးထားတဲ့အတြက္ ဒီေလာက္မ်ားျပားတဲ့ ေျမဧကကို ပိုင္ဆိုင္ လုပ္ကိုင္နိုင္ဖို့ဆိုရင္ ဆင္းရဲတဲ့ျမန္မာနိုင္ငံမွာ လက္ခ်ိုးေရတြက္နိုင္တဲ့ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းခ်ီၾကြယ္ဝခ်မ္းသာၾကတဲ့ ခရိုနီ (Crony) စီးပြားေရးသမားၾကီးေတြပဲ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံနိုင္မွာပါ။
အဲ့ဒီဥပေဒရဲ့ ပုဒ္မ ၁၀ (က) မွာပဲ ေက်းလက္ေန ေတာင္သူလယ္သမားေတြ တနိုင္တပိုင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အတြက္ ေျမလြတ္ ေျမလပ္နဲ့ ေျမရိုင္း ဧက ၅၀ ထက္မပိုဘဲ ခြင့္ျပုထားပါတယ္။ နဂိုက ဆင္းရဲလြန္းတဲ့ဘဝမွာ ေနၾကရတဲ့ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအဖို့ ေျမရိုင္း ဧက ၅၀ ေလာက္ကို ခုတ္ထြင္႐ွင္းလင္းျပီး စိုက္ပ်ိုးေျမအျဖစ္ ေျပာင္းလဲနိုင္ဖို့ရာ လိုအပ္တဲ့ ေငြေၾကးနဲ့ ပစၥည္းကိရိယာေတြအတြက္ အရင္းအနွီးရ႐ွိဖို့ အလြန္ခက္ခဲပါလိမ့္မယ္။
ဒီေနရာမွာ လက္ေတြ့ျဖစ္ရပ္ေတြနဲ့ နွိုင္းယွဥ္ ဆင္ျခင္သံုးသပ္သင့္တဲ့ အခ်က္ေတြ ႐ွိလာပါတယ္။ စက္မႈဇုန္ေတြ အထူး စီးပြားေရးဇုန္ေတြေဖာ္ေဆာင္ဖို့ ဆင္းရဲခ်ို့တဲ့စြာ ႐ုန္းကန္ေနၾကတဲ့ နိုင္ငံသားလူအမ်ားစု ေတာင္သူလယ္သမားေတြပိုင္ဆိုင္တဲ့ ေျမယာေတြကို မသိမ္းယူဘဲ ေငြပင္ေငြရင္းအင္အား အလြန္တရာၾကီးမားတဲ့ ျပည္တြင္းျပည္ပက ရင္းနွီးျမႈပ္နွံသူေတြ အကူအညီနဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ့ေနရာအနွံ့မွာ အသံုးမျပုရေသးတဲ့ ေျမလြတ္ ေျမလပ္နဲ့ ေျမရိုင္းေတြကို အသံုးျပုတဲ့နည္းကို အစိုးရက ဘာလို့ မေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့တာလဲ။ အေျဖက ႐ွင္းပါတယ္။ စက္မႈလုပ္ငန္း႐ွင္ၾကီးေတြဟာ စီးပြားေရးအရ အက်ိုးအျမတ္ ၾကီးၾကီးမားမားရ႐ွိမယ့္ ေနရာမွာပဲ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံခ်င္ၾကပါတယ္။ သူတို့တည္ေထာင္မယ့္ စက္မႈလုပ္ငန္းၾကီးေတြဟာ ေဒၚလာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံရမွာ ျဖစ္သလို ထြက္႐ွိလာမယ့္ စက္မႈထုတ္ကုန္ေတြကို ေဈးကြက္တင္ပို့ဖို့ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး လြယ္ကူတဲ့ေနရာ ျဖစ္ရမယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ကလည္း အေရးၾကီးပါတယ္။
အဲ့လိုေနရာေတြဟာ ေျမဩဇာေကာင္းမြန္ျပီး စိုက္ပ်ိုးေရးလုပ္ငန္းေတြ ျဖစ္ထြန္းေနျပီျဖစ္တဲ့ ေနရာေတြျဖစ္ေတာ့ လယ္ယာေျမသိမ္းပိုက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာရပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ေတြကို ထားဝယ္အထူးစီးပြားေရးဇုန္၊ ေက်ာက္ျဖူအထူးစီးပြားေရးဇုန္နဲ့ သီလဝါအထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြမွာ အထင္အ႐ွား ေတြ့ေနရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အစိုးရရဲ့ စက္မႈဖြံ့ျဖိုးေရးမူဝါဒနဲ့ ေျမယာစီမံခန့္ခြဲေရးမူဝါဒေတြေၾကာင့္ ေက်းလက္လူမႈအဖြဲ့အစည္းေတြ မတည္မျငိမ္ျဖစ္လာေနတာကို သံုးသပ္ ေတြ့႐ွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။ မိမိတို့ရဲ့ လယ္ယာေျမေတြ အသိမ္းခံလိုက္ရတဲ့ ေတာင္သူလယ္သမားေတြ လယ္မဲ့ယာမဲ့ျဖစ္ပြားမႈ တိုးပြားလာေနျပီး အဲ့ဒီသူေတြဟာ ေနာက္ထပ္ ေျမယာပိုင္ဆိုင္နိုင္ဖို့အတြက္ ေနရာေျပာင္းေ႐ြွႊ့ အေျခခ်ျပီး ေျမရိုင္းေတြ ေဖာ္ထုတ္လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဖို့ အရင္းအနွီးမ႐ွိၾကပါဘူး။
ရလဒ္အေနနဲ့ သူတို့ကၽြမ္းက်င္တဲ့ လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္မွာ လုပ္ကိုင္ခြင့္မရေတာ့တဲ့အခါ ရရာအလုပ္႐ွာေဖြလုပ္ကိုင္ဖို့ ေက်းလက္ကေန ျမို့ေပၚကိုေျပာင္းေ႐ြွႊ့ အေျခခ်မႈေတြ ျဖစ္လာၾကပါတယ္။ ထို့အတူ အသစ္ေဖာ္ထုတ္လိုက္တဲ့ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြမွာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း႐ွာေဖြဖို့ အတတ္ပညာတခုခု ကၽြမ္းက်င္မႈ႐ွိတဲ့ ျမို့ေနလူတန္းစားေတြလည္း အထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြဆီ ေျပာင္းေ႐ြွႊ့အေျခခ်မႈေတြ ၾကံုေတြရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို စက္မႈဇုန္ေတြနဲ့ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ေတြ ေဖာ္ေဆာင္မႈရဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိုးဆက္အေနနဲ့ ေက်းလက္နဲ့ ျမို့ျပအၾကား လူေတြ အစုလိုက္ ေ႐ြွႊ့ေျပာင္းၾကလို့ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ လူမႈေရးျပဿနာေတြကို အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္နဲ့ ထိုင္းနိုင္ငံေတြမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုနွစ္ေတြအတြင္း ၾကံုေတြ့ခဲၾကသလို လက္႐ွိမွာလဲ ၾကံုေတြ့ေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံအေနနဲ့ အိမ္နီခ်င္းနိုင္ငံေတြက သင္ခန္းစာေတြကို ေလ့လာသင္ယူျပီး တည္ျငိမ္တဲ့ လူမႈအဖြဲ့အစည္းတရပ္ေဖာ္ေဆာင္ဖို့ နည္းလမ္းသစ္ေတြ ႐ွာရမယ့္အခ်ိန္ ေရာက္ေနပါျပီ။